HETEROTOPİK BİR MEKAN OLARAK AİLE

Year 2023, Volume: 15 Issue: 1, 357 - 367, 03.07.2023

Kemal Dil

https://doi.org/10.26791/sarkiat.1273823

Abstract

Bu çalışmanın amacı heterotopya kavramı odağında aileyi, mekan boyutuyla öne çıkarmaktır. Bu kapsamda çalışmada, Foucoult’un heterotopya çözümlemesinde heterotopik mekâna ilişkin öne çıkardığı nitelikler odağında ailenin de heterotopik bir mekân olduğu temellendirilmeye çalışılmıştır. Akademik ve sosyal araştırma alanlarının başlıca konuları arasında yer alan aile olgusuna, klasik aile sosyolojisi, eleştirel ve feminist kuramlar çok çeşitli katkılar yapılmışlardır. Yapılan çalışmalarda, ailenin tarihsel, toplumsal işlevleri ve aile içi ilişkiler öne çıkarılmıştır. Bu çalışmada, bu yaklaşımlardan da yaralanarak ailenin mekan boyutu öne çıkarılmaya çalışılmıştır. Bu amaçla Foucoult’un heterotopya kavramı ve çözümlemesi, bu çalışmanın ana tartışma zeminini oluşturmuştur. Bu doğrultuda, Foucoult’ta farklı niteliklere sahip mekânlar olarak anlam bulan heterotopya kavramı temelinde ailenin de farklı niteliklere sahip heterotopik bir mekân olduğu, bu konulardaki başlıca yaklaşımlardan yararlanarak temellendirilmeye çalışılmıştır.

Keywords

Aile, Mekân, Heterotopya, Kadın and Erkek, Ütopya

References

• Adak, Nurşen (ed.). Değişen Toplumda Değişen Aile. Ankara: Siyasal Kitapevi, 2. Baskı., 2016.
• Althusser, Louis. İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları. çev. Yusuf Alp - Mahmut Özışık. İstanbul: İletişim Yayınları, 4.baskı., 2000.
• Althusser, Louis vd. İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları. İstanbul: İletişim Yayınları, 4.baskı., 2000.
• Berktay, Fatmagül. “Feminist Teoride Açılımlar”. Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları. ed. Yıldız Ecevit - Nadide Karkıner. 2-23. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, İkinci Baskı., 2013.
• Çavdar, Rabia Çiğdem. “Farklılığın Mekanı: Foucault ve Lefebvre’deki Heterotopia ve Heterotopy Ayrımı”. İDEALKENT, 941-959. https://doi.org/10.31198/idealkent.458739
• Donovan, Josephine. Feminist Teori. İstanbul: İletişim Yayınları, Birinci Baskı., 1997.
• Ecevit, Yıldız. “Aile, Kadın ve Devlet İlişkilerinin Değerlendirilmesinde Klasik ve Yeni Yaklaşımlar”. Kadın Araştırmaları Dergisi 1 (1993), 9-34.
• Ecevit, Yıldız. “Aile, kadın ve Devlet İlişkilerinin Değerlendirilmesinde Klasik ve Yeni Yaklaşımlar” 1 (1993), 9-34.
• Ekice, Şeyma. “Heterotopyalar İçinde Bir Birey Nasıl Yaşayabilir?” IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 466-485. https://doi.org/10.21733/ibad.612544
• Foucault, Michel. “Başka Mekanlara Dair”. çev. Işık Ergüden, Osman Akınhay. Özne ve İktidar. 283-293. Felsefe 26. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 7. Basım, 2021.
• Freud, Sigmund. Totem ve Tabu. İstanbul: Sosyal Yayınları, İkinci Baskı., 1996.
• Giddens, Antony. Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları, 1. Baskı., 2012. https://iletisimkutuphanem30419862.files.wordpress.com/2018/01/anthony-giddens-sosyoloji.pdf
• Gough, Kathleen. “Ailenin Kökeni”. ed. Rayna R. Reiter. 53-82. Ankara: Dipnot Yayınları, Üçüncü Baskı., 2021.
• Güçlü, Sevinç. “Aileye İlişkin Kuramsal Yaklaşımlar”. Değişen Toplumda Değişen Aile. ed. Nurşen Adak. 65-91. Ankara: Siyasal Kitapevi, 2. Baskı., 2016.
• Karaman, Yasin. Felsefe. “BENJAMIN, FOUCAULT VE HETEROTOPYA”. Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi 26 (2018), 267-286.
• Kottak, Conrad P. Antropoloji: İnsan Çeşitliliğinin Önemi. çev. Derya Atamtürk vd. Ankara: Deki Yayınları, Birinci Baskı., 2016.
• Leslie, Gerald R. (Gerald Romell). The Family in Social Context. The Family in Social Context. New York: Oxford Uni. Press, 2nd ed., 1973.
• Lips, Hilary M. Toplumsal Cinsiyet: Temel Bilgiler. Ankara: Ütopya Yayınevi, 1. Baskı., 2021.
• Marx, Karl vd. Kadın ve Aile. çev. Öner Ünalan. Ankara: Sol Yayınları, Üçüncü Baskı., 1992.
• Mies, Maria. Ataerki ve Birikim. Ankara: Dipnot Yayınları, 1. Baskı., 2012.
• Nakiboğlu, Gülsün. “Ütopyadan Doğmak, Ütopya Doğurmak: Heterotopya Kavramı ve Heterotopya Bağlamında Balık İzlerinin Sesi”. FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi 0/5 (30 Haziran 2015). https://doi.org/10.16947/fsmiad.47503
• Parsons, Talcott. The Social System. London: The Free Press of Glenceo COLLIER-MACMILLAN LIMITED, First Free Press., 1964. https://library.lol/main/D4D500F1681699D2643E9EE84FBBCD01
• Pelizzon, Sheila Margaret. Kadının Konumu Nasıl Değişti? Feodalizmden Kapitalizme. ed. Cem Somel. çev. İhsan Ercan Sadi - Cem Somel. Ankara: İmge Kitapevi Yayınları, 1. Baskı., 2009.
• Reiter, Rayna R. Kadın Antropolojisi. Ankara: Dipnot Yayınları, 3. Baskı., 2021.
• Saygılıgil, Feryal (ed.). Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları. Ankara: Dipnot Yayınları, 1. Baskı., 2016.
• Selek, Pınar. Sürüne Sürüne Erkek Olmak. İstanbul: İletişim Yayınları, 7. Baskı., 2014.
• Slattery, Martin. Sosyolojide Temel Fikirler. ed. Ümit Tatlıcan - Gülhan Demiriz. çev. Özlem Balkız vd. Bursa: Sentez Yayınları, İkinci Baskı., 2008.
• Starvidas, Stavro. Kentsel Heterotopya: Özgürleşme Mekanı Olarak Eşikler Kentine Doğru. çev. Ali Karatay. İstanbul: Sel Yayıncılık, 2021.
• Walby, Sylvia. Patriyarka Kuramı. çev. Hülya Osmanağaoğlu. Ankara: Dipnot Yayınları, 1. Baskı., 2016.
• Zimmerman, Shirley L. Understanding Family Policy: Theories and Applications. USA: Sage Publication, Second Edition., 1995.