BİR ŞEHİRSEL TOPONİMİ ARAŞTIRMASI: KİLİS’TE CADDE ve SOKAK İSİMLERİNİN SINIFLANDIRILMASI

Year 2021, Issue: 40, 1 - 23, 31.08.2021

Salman Özüpekçe

Abstract

Her kentin kendine has kültürü, sosyolojisi, tarihi ve doğası vardır. Bu durum o kenti diğerinden ayıran kimliğidir. Kent kimliği ile yerleşme adları arasında yakın bir ilişki vardır. Bir yerin cadde, sokak ve yerleşme adlarını anlamak aynı zamanda o yerleşim biriminin kimliği ya da şahsiyeti arasında ilişkiyi anlamaktır. Bu çalışmada, tarih boyunca önemli iki yerleşme olan Gaziantep ve Halep arasındaki geçiş güzergâhı üzerinde yer alan Kilis’in cadde ve sokak adları toponimik bir analize tabi tutulmuştur. Bu araştırmada, Kilis şehrinde cadde ve sokak adları sınıflanırken belirli kriterler göz önünde bulundurulmuştur. Bu kriterler; Cumhuriyet ile ilgili cadde ve sokak isimleri, Dini ve ulusal cadde ve sokak isimleri, Yerel ve Ulusal Şahıslara ait cadde ve sokak isimleri, Tarihte bu bölgede yaşanmış önemli savaşlar ile ilgili cadde ve sokak isimleri vs.’dir. Bu analiz sonucunda, Kilis’te dini, yerel ve ulusal şahısların adlarının cadde ve sokak adlandırılmasında önemli bir role sahip olduğu tespit edilmiştir. Kilis’te egemen politik sürece, cumhuriyet dönemine ve bu döneme ait kazanımlara dair önemli toponimik bulgulara rastlanılmıştır. Araştırma sonucunda dikkati çeken bir diğer önemli bulgu ise Kilis’te genel olarak; cumhuriyetle ilgili, savaşlarla ilgili ve ulusal önemli kişilere ait adlar caddelere verilirken, yerel önemli şahıslarla ilgili, doğal ve kültürel peyzaj ile ilgili, ibadet yerleri ile ilişkili ve kentsel mimari ile ilgili adların sokaklara verilmesidir.

Keywords

Kilis, Toponimi, Kent Kimliği, Coğrafya

References

• Akbiyik, M. (2016). Siverek İlçesi Köy Yerleşmelerinin Toponimik Analizi. Electronic Turkish Studies, 11(8).