Çalışan Çocukların Sorunları Üzerine Bir Araştırma

Year 2018, Volume: 8 Issue: 15, 41 - 56, 30.06.2018

Salih Dursun , Esma Aksakal

Abstract

Çocukların
çalıştırılması sorunu tüm toplumların özellikle de az gelişmiş ve gelişmekte olan
ülkelerin öncelikli toplumsal sorunlarından birini oluşturmaktadır. Çocukların
çok erken yaşlarda çalışma hayatına girmeleri/girmek zorunda kalmaları uzun
çalışma süreleri, düşük ücretlerle çalıştırılma, eğitimden uzak kalma, şiddete
maruz kalma, zararlı alışkanlıklara yönelme vb. birçok sorunu da beraberinde
getirmektedir. Bu çalışmanın amacı farklı iş alanlarında çalışan çocukların
mevcut durumunu ve yaşamış oldukları sorunları incelemektir. Çalışmanın bir
diğer amacı ise, tespit edilen sorunların önlenmesine yönelik çözüm önerileri
ortaya koymaktır. Çalışmaya, İstanbul ilinde seyyar satıcı, hurda-atık
toplayıcı ve çırak gibi farklı işlerde çalışan 157 çocuk katılmıştır. Çalışmada
38 adet ifadeden oluşan soru formu
kullanılmıştır. Araştırmada, gelişigüzel örneklem tekniği ile 175 çalışan
çocuğa bizzat ulaşılarak uygulama gerçekleştirilmiştir. 18 anket eksik veri
içerdiği için analiz dışı bırakılmış ve analizler 157 veri üzerinden
gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler SPSS 22.0 paket programı ile analiz
edilmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre, çocukların büyük bir
kısmının ekonomik nedenlerle çalışma hayatında girdiği görülmektedir. Çocuk
çalışanların yaşamış olduğu sorunlarda ise, okula devam etmeme/edememe, çalışma
sürelerinin uzunluğu, düşük gelir elde etme, bağımlılık yapıcı madde kullanma
ve şiddete maruz kalma dikkati çekmektedir. Tüm bu sorunların bir bütün olarak
değerlendirilmesi ve bu sorunlara yönelik politikalar oluşturulması hem
çocukların hem de toplumumuzun geleceği açısından büyük bir önem taşımaktadır.
Çalışmadan elde edilen sonuçların çocukların çalıştırılmasını önlemeye yönelik
politikalara yol gösterici olması beklenmektedir.

Keywords

Çocuk Çalışan, Çalışan Çocukların Sorunları, Çocuk

A Research on the Problems of Children Working

Abstract

Working children problem is the problem of all
societies but especially in underdeveloped countries and developing countries
is one of the priority societal matters. Children have to enter / enter their working
life at an early age brings with it many problems such as long working hours,
low wages, lack of education, exposure to violence, exposure to harmful habits
etc. In this study it was analyzed the working childrens' problems which are
working in many different places. The other purpose of the study is to offer
solutions for the determined problems. The study covers 157 children who are working
in different areas like peddlers, scrap - waste gatherer and apprentice in
İstanbul province. In this study, consisting of 38 questions was used forms of
expression. In the study, 175 working children were omitted and analyze were
performed on 157 data. The obtained data were analyzed with SPSS 22.0 package
program. According to results of the study most of the children started to work
because of economic reasons. Child workers problems are; not / could not
continue school, long working hours, low earnings, using drugs and to be
exposed to violence. Evaluating all the problems as a whole and creating
policies intended to these problems has great importance for children and
future of the society.

Keywords

Children, Working Children, Problems

References

• Al-Gamal, E., Hamdan-Mansour A. M., Matrouk, R., Al Nawaiseh, M. (2013). The Psychosocial Impact of Child Lobour in Jordan: A National Study, International Journal of Psychology, 48(6), 1156-1164.
• Alparslan, Ö. & Karaoğlan, B. (2012). Sokakta Çalışan Çocukların Yaşam Koşulları, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(4), 268-274.
• Alptekin, K. (2011). Sokakta Çalışan Çocuklar ve Aileleri: Düzce Örneği, Toplum ve Sosyal Hizmet, 22(1), 25-48.
• Altan, Ö. Z. (2004). Sosyal Politika, 1. Baskı, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları.
• Avşar, Z. & Öğütoğulları, E. (2012). Çocuk İşçiliği ve Çocuk İşçiliği ile Mücadele Stratejileri, Sosyal Güvenlik Dergisi, 2(1), 9-40.
• Baştaymaz, T. (1990). 6-15 Yaş Grubu Bursa’da Çalışan Çocuklar Üzerine Bir Araştırma. Friedrich Ebert Vakfı Yayınları, İstanbul.
• Bilgin, R. (2009). Diyarbakır’da Sokakta Çalışan Çocuklar Üzerine Sosyolojik Bir Araştırma, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(27), 232-244.
• Demir, F. (2012). Çalışma Hayatında Çocukların Korunması, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12, 547-577.
• Dursun, S. (2011). “Çocuklara Yönelik Sosyal Politikalar”, Tokol, Aysen (Ed.) ve Alper, Yusuf (Ed.), Sosyal Politika, 1. Baskı içinde (312-323), Bursa: Dora Basım Yayın.
• Erbay, E. (2010). “Çocuk İşçi Olmak: Çocuk İşçiliğine Perspektif Bir Bakış” İnan, Kemal (Der.), Türkiye’de Çocuk Emeği, 1. Baskı içinde (206-242), Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Fidan, F. (2004). Çalışan Çocuk Olgusuna Sosyo-Psikolojik Bakış, Sanayide Çalışan Çocuklar Örneği, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 30-49.
• Günöz, M. (2007). Türkiye’de Çocuk İşçiliği Sorunu ve Çözüm Önerileri, Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü.
• International Labour Organization (ILO). http://www.ilo.org/ipec/facts/lang--en/index.htm (06.10.2016).
• International Labour Organization (ILO). (2014). IPEC action against child labour 2012-2013: Progress and future priorities / International Labour Office, International Programme on the Elimination of Child Labour (IPEC) – Geneva.
• ILO/IPEC (2013). Marking Progress Against Child Labour-Global Estimates and Trends 2000-2012, Geneva: ILO Publications.
• ILO/IPEC Mobilya Sektöründe Çalışan Çocukların Eğitime Yönlendirilmesi Raporu (2007). Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı, Ankara.Karabulut, Ö. (1996). Türkiye’de Çalışan Çocuklar. Friedrich Ebert Vakfı Yayınları, İstanbulKumar, G. (2013). “Child Labour: Determinants, Dimensions and Policies in India, Economic Affairs, 58(4), 417-429.Sirohi, R. (2014). Child Labour, Human Capital Accumulation and Foreign Aid, Journal of Economic Development, 39 (3), 1-15.
• Sunal, O. (2011). “Gelir Düzeyi ve Çocuk Emeği Arasındaki İlişki: Ülkelerarası Bir Karşılaştırma”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66 (1), 117-128.
• Şahin, B. (2010). Çocuk İşçilerin Korunması, 1. Baskı, Ankara: Yetkin Yayınları.
• Şişman, Y. (2004). Sokakta Çalışan Çocukların Yaşam Koşulları ve Gelecek Beklentileri: Sorunlar ve Çözüm Önlemlerine Yönelik Eskişehir Örneği. Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
• Şişman, Y. (2006). Sokakta Çalışan Çocukların Yasam Koşulları ve Gelecek Beklentileri, Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 251-276.
• Tor, H. (2010). Türkiye’de Çocuk İşçiliğinin Boyutları, Zeitschrift für die Welt der Türken, 2(2), 25-442.
• Tunçcan, N. (1999). Küreselleşen Dünyada Çocuk İstihdamı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tunçcan, N. (2000). “Çocuk İşçiliği: Nedenleri, Boyutları ve Küreselleşen Dünyadaki Konumu”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 43(44), 243-258.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). Çocuk İşgücü Araştırması, http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1007 (15.11.2015).
• Yıldız, Ö. (2006). Türkiye’de Çocuk İşçi Sorununun Toplumsal Görünümü. Journal of Qafqaz University, 18, 134-138.
• https://data.unicef.org/topic/child-protection/child-labour/ (06.07.2017).