Bu makalede, Hayek tarafından geliştirilen bilgisizlik teorisinin iktisat teorisi ve politikasına yansımaları incelenecektir. Bilgisizlik teorisi, özellikle Hayek’in kariyerinin ikinci döneminde yaptığı çalışmalarında ortaya konmuş ve iktisat, politika ve hukuk alanlarına uygulanmıştır. Buna göre insanlar, bugün sahip olunan kurumlar, diğer insanların sahip olduğu bilgiler, bu insanların eylemleri ve bu eylemlerin sonuçları ile ilgili bilgiye sahip değillerdir. Bu tür bilgi toplu halde bulunan ve teknolojik gelişmeler ile daha fazlasına sahip olunabilecek bir bilgi değildir. Bu nedenle, sanki tam bilgiye sahip olunmuş gibi teoriler geliştirmek, uygulamalar ve planlar yapmak bizi arzu ettiğimiz sonuçlara ulaştırmayacaktır.
Çalışmada Hayek’in bilgisizlik teorisini kullanarak ana-akım iktisadın piyasa algısına, tam rekabet piyasası varsayımına ve denge analizine yönelttiği eleştirilerin yanı sıra, sosyalizmde iktisadi hesaplamanın ve merkezi planlamanın imkânı tartışmalarına yaptığı katkı tartışılacak ve ana-akım iktisadın bilgi teorisindeki gösterdiği gelişmeler de ele alınarak değerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler: bilgisizlik, Hayek, denge analizi, iktisadi planlama.
Jel Kodları: B53, D50, D80, P11
ABSTRACT
In this article, the implications of the theory of ignorance developed by Hayek to economic theory and policy will be examined. The theory of ignorance appeared especially in the second period of Hayek’s career and has been applied to the field of economics, politics, and law. Accordingly, people do not have knowledge about the institutions they’ve got today, knowledge which other people have, their actions and the results of them. This kind of knowledge cannot exist as cumulative and the amount of it cannot be enhanced by technological developments. Hence, developing theories, making plans and practices as if we have complete knowledge will not conclude as we desire.
This study will discuss and sum up Hayek’s criticizes on market perception, the assumption of perfectly competitive market, and equilibrium analysis of mainstream economics, his contributions to the possibility of economic calculation in socialism and central planning, and recent development in information theory of mainstream economics.
Key Words: ignorance, Hayek, equilibrium analysis, economic planning.
Jel Codes: B53, D50, D80, P11Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | September 11, 2015 |
Published in Issue | Year 2015 Volume: 20 Issue: 3 |