Hemşirelerde mesleki benlik saygısı ve meslektaş dayanışması

Yıl 2016, Cilt: 7 Sayı: 1, 29 - 35, 19.04.2016

Esin Çetinkaya Uslusoy , Eylem Paslı Gürdoğan , Duygu Kurt

Öz

Amaç: Bu araştırma hemşirelerde mesleki benlik saygısı ile meslektaş dayanışması tutumunu etkileyen faktörleri ve mesleki benlik saygısı ile meslektaş dayanışması arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Materyal-Metod: Araştırma tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Örneklemini 04-15 Ağustos 2014 tarihleri arasında kendisine ulaşılabilen ve araştırmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden 143 hemşire oluşturmuştur. Veri toplamada hemşire tanıtım formu, mesleki benlik saygısı ölçeği ve hemşirelerde meslektaş dayanışması ölçeği kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde frekans, aritmetik ortalama, One Sample Kolmogorov Smirnov testi, iç tutarlılık analizi (Cronbach Alpha) bağımsız gruplarda t testi, tek yönlü varyans analizi ve korelasyon analizleri kullanılmıştır.
Bulgular: Hemşirelerin mesleki benlik saygısı ölçeğinden aldıkları puan ortalaması 103,97±17,1, hemşirelerde meslektaş dayanışması ölçeğinden aldıkları puan ortalaması ise 94.9±13.4 olarak saptanmıştır. Sosyo-demografik özelliklere göre değerlendirildiğinde, dâhili birimlerde çalışan ve çekirdek ailede yaşayan hemşirelerin daha fazla meslektaş dayanışması tutumuna sahip oldukları, mesleğini isteyerek seçen hemşirelerin mesleki benlik saygılarının daha yüksek ve çalıştığı birimden memnun olmayan hemşirelerin ise mesleki benlik saygılarının daha düşük olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, mesleki benlik saygısı ile hemşirelerde meslektaş dayanışması tutumu arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır.
Sonuç: Hemşirelerin mesleki benlik saygıları ile meslektaşlarına karşı dayanışma gösterme tutumlarının iyi düzeyde olduğu ve mesleki benlik saygısı arttıkça hemşirelerin meslektaş dayanışması tutumunu gösterme derecesinin de arttığı belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: hemşirelik, mesleki benlik saygısı, destekleme

Anahtar Kelimeler

hemşirelik, mesleki benlik saygısı, destekleme

Kaynakça

• Şener DK, Karaca A, Açıkgöz F, Süzer F. Hemşirelik eğitimi mesleki benlik saygısını değiştirir mi? Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2011;1(3): 12-16.
• Dursun Ö Ö, Çuhadar C, Tanyeri T. Bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının mesleki benlik saygıları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2014; 35 (I):131-142.
• Tuzcuoğlu S. Benlik ve mesleki benlik kavramlarının öğrenim yıllarına göre gelişimi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi 2000; 12: 267-280.
• Çoban AE. Psikolojik danışmanlar için meslektaş dayanışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2005;1(1): 167-174.
• Çetin MÖ. Örgütsel Vatandaşlık Davranışı, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım; 2004, s 13-21.
• Podsakoff PM, Mackenz ESB, Paıne JB, and Bachrach DG. Organizational citizenship behaviors: a critical review of the theoritical and empirical literatüre and suggestions for future research. J Manage 2000; 26(3): 513-563.
• Organ DW, Lingl A. Personality, satisfaction, and organizational citizenship behavior. J Soc Psychol 1995; 135(3): 339-350.
• Arıcak T. Mesleki benlik saygısı ölçeğinin geliştirilmesi, güvenirlik ve geçerlik çalışmaları. 6. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. 5-7 Eylül 2001.ODTÜ, Ankara
• Uslusoy EC, Alpar SE. Developing scale for colleague solidarity among nurses in Turkey, Int J Nurs Pract 2013; 19 (1): 101-107.
• Çetin F, Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarının Açıklanmasında Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini, Kişilik Ve Örgüt Kültürünün Rolü. Ankara: Ankara Üniversitesi; 2011. 11. Karaaslan A, Özler DE, Kulaklıoğlu AS. Örgütsel vatandaşlık davranışı ve bilgi paylaşımı arasındaki ilişkiye yönelik bir araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi 2009;11(2):135-160.
• Güven S. Cerrahi Kliniklerde Çalışan Hemşirelerin Mizah Tarzları İle Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Saptanması. Ankara: Başkent Üniversitesi; 2013.
• Metin Ö, Özer G. Hemşirelerin tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2007; 10 (1):58-66.
• Canbaz S, Sünter AT, Dabak S, Öz H, Pesken Y. Hemşirelerde tükenmişlik sendromu, is doyumu ve ise bağlı gerginlik. Hemşirelik Forumu Dergisi (2). 2005; 30-34.
• Serinkan C, Bardakçı A. Pamukkale Üniversitesi’ndeki akademik personelin is doyumları ve tükenmişlik düzeylerine ilişkin bir araştırma. Sosyal Bilimler Dergisi 2009; 21:115- 132.
• Clinical Practice Guideline Nutrition for Pregnancy, İnstitute of Obstetricians and Gynaecologists. Royal College of Physicians of Ireland and Directorate of Clinical Strategy and Programmes. Health Service Executive 2013, s 35-47.
• Stamper CL, Dyne LV. Work status and organizational citizenship behavior: a field study of restaurant employee. J Organ Behav 2001; 22: 517-536.
• Wagner LS, Rush MC. Altrustic organizational citizenship behavior: contex, dispositon and age. J Soc Psychol 2000; 140 (3):380-91.
• Eryürek HE, Demografik Değişkenlere Göre Çalışanların Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Manisa: Celal Bayar Üniversitesi; 2010.
• Williams S, Pitre R, Zainuba M. Justice and organizational citizenship behavior ıntentions: fair rewards versus fair treatment. The Journal of Social Psychology 2002;142 (1):33- 44.
• Williams S, Shiaw WT. Mood and organizational citizenship behavior: the effects of positive affect on employee organizational citizenship behavior ıntentions. J Soc Psychol 1999;133(6): 656-668.
• Gençtürk OC, Algılanan Sosyal Desteğin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerine Etkisi- Bir Vaka Çalışması. İstanbul: İstanbul Üniversitesi; 2005.
• Demir B, Aile Şirketlerinde Örgütsel Vatandaşlık Davranışı: Gaziantep Uygulaması. Gaziantep; Gaziantep Üniversitesi; 2007.
• Kendirligil S, Çalışanların Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Sergilemeleri Eğilimleri Üzerinde Kültürün Etkisi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi; 2006.
• Ünal E, Şimşek S. İlköğretim bölümü anabilim dallarında öğrenim gören öğretmen adaylarının mesleki benlik saygılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. İlköğretim Online 2008; 7(1): 41-52.
• Arslan D, Akyol A.K. Okul öncesi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ve mesleki benlik saygılarının incelenmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2006;15(2):51-60.
• Demir V, Gürsoy F, Ada Ş. Okulöncesi öğretmen adaylarının mesleki benlik saygılarının incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2011; 10(1):597-614.
• Tekirgöl DY, Çalışanlarda Mesleki Benlik Saygısının İş Tatmini Ve Yaşam Mutluluğu İle İlişkisi. İstanbul: Maltepe Üniversitesi; 2011.
• Yıldırım Y, Kırımoğlu H, Temiz A. Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin mesleki benlik saygısı düzeylerinin incelenmesi (Hatay İl Örneği). Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi 2010; 12 (1): 29-35.
• Gündem ZF, İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Motivasyon, Mesleki Benlik Saygısı Ve Mesleğe Yönelik Yetkinlik Duygusu Algıları Arasındaki Etkileşim. İstanbul: Yeditepe Üniversitesi; 2009.