Bizans Kilise Müziği Üzerine Bir Değerlendirme

Year 2022, Issue: XII, 215 - 229, 25.05.2022

Ozan Hetto

Abstract

Doğu ve Batı arasında sentez bir kültüre ev sahipliği yapan Bizans imparatorluğunun her alanında olduğu gibi müzik kültüründe de egemen olduğu geniş coğrafyanın etkilerini görmek mümkündür. Dini, askeri ve eğlence müziği olarak çeşitli gruplara ayırabileceğimiz Bizans müziği hakkında çoğunluğu dini musiki olmak üzere günümüze az sayıda bilgi ve belge ulaşmıştır. Özellikle 8.yüzyıldan itibaren kalıplaşan siyasi ve dini törenler (liturji) ve günümüze kadar farklı coğrafyalardaki Ortodoks kiliselerinde süregelen ayin sistemi dolayısıyla bu dini müziğin aktarımının sağlandığı görülmektedir. Bu bağlamda makalede bilgi ve belgeler yanında günümüze ulaşabilen verilerden de hareketle Bizans kilisesinde icra edilen müzik değerlendirilmeye çalışılmıştır. Erken Bizans döneminden itibaren dinden uzaklaştırılmak istenen farklı inançların etkileri ve sadeleştirilmeye çalışılan sanata görsel sanatlar dışında işitsel sanatları da eklemek doğru olacaktır. İnançlı insanların ibadet sırasında dikkatini dağıtacak her türlü görselliğin yalın hale getirilmek istendiği Bizans dünyasında melodinin de geri plana atılarak sözlerin ön plana çıkarıldığı uhrevi etki yaratan bir kilise müziği yaratıldığı görülmektedir. Çalışmada farklı yönleriyle araştırmalara konu olan Bizans dönemi kilise müziği sanat tarihi ve müzikoloji disiplinleri çerçevesinde değerlendirilmiştir.

Keywords

Bizans Sanatı, Bizans Müziği, Kilise Müziği.

References

• Acara Eser, 2020 Acara Eser, M., Bizans Maden Sanatı: Dini Törenlerde Kullanılan Liturjik Eşyalar, Bilgin Kültür Sanat Yayınları, Ankara.
• Acara, 1998 Acara M., “Bizans Ortodoks Kilisesinde Liturji ve Liturjik Eserler”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 15 (1), 183-201.