Türkiye’de Engellilere Yönelik İstihdam Politikaları: Sorunlar ve Öneriler

Year 2018, Volume: 8 Issue: 2, 129 - 152, 10.12.2018

Mustafa Şen

https://doi.org/10.32331/sgd.493016

Cited By: 14

Abstract

Engellilik; az gelişmiş, gelişmekte  olan  ve  gelişmiş
ülkelerin tamamında var olan ve  önemli bir toplumsal sorun olarak
karşımıza çıkan sosyal bir olgudur. İnsanlık tarihi boyunca süregelen
engellilerin karşılaşmış oldukları sorunların türleri ve nitelikleri dönemsel
olarak farklılık göstermekle birlikte bu sorunların en başında istihdam sorunu
gelmektedir. Geçmişten günümüze engelli bireyler, genellikle toplumun diğer
bireyleri  tarafından  farklı muamelelere tabi tutulmuşturlar.
Acıma, üzüntü, korku gibi olumsuz hislerin duyulduğu engelli bireyler, topluma
birer yük olarak görülmüşlerdir. Bu
bakış açısının sonucu olarak genellikle toplumsal dışlanmaya maruz kalan engelli bireyler; yeteneklerini
keşfedememekte, başkasının desteğine ihtiyaç duymakta, günlük işlerin bile üstesinden gelemeyeceğini düşünerek
izole bir hayat sürdürmektedirler.
Engelli bireyleri, toplumun diğer bireylerden ayrı tutmaksızın eşitlik çerçevesinde topluma kazandırmanın ve kimseye
muhtaç olmadan bağımsız bir
şekilde hayatlarını sürdürebilmelerini sağlamanın en rasyonel yolu, şüphesiz ki
onların çalışma yaşamına girebilmelerini temin edebilmekten geçmektedir. Bu çalışmanın
amacı, Türkiye’de engelli bireylerin yaşadıkları istihdam sorununu ortaya
koymak ve bu sorunların giderilmesine yönelik mevcut politikaların
değerlendirilmesinin yapılarak, var 
olan  politikaların  geliştirilmesine  ya da yeni politikaların oluşturulmasına yönelik önerilerde bulunmaktır.

Keywords

Engelliler, istihdam politikaları ve sorunları, Türkiye

References

• Altan, Ö. Z. (1976). Sakatlar ve Türkiye’de Çalışma Sorunları. Eskişehir: İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayınları. No 146/90.
• Altan, Ö. Z. (2004). Sosyal Politika Dersleri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. No 1592.
• Altan, Ö. Z. (2007). Sosyal Politika. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları. No 900.
• Çiftçi, A. (2013). Engellilere Yönelik İstihdam Uygulamaları. İstihdamda 3İ Dergisi. 9. 36-41. Hacettepe Üniversitesi Engelliler Uygulama ve Araştırma Merkezi.
• [http://www.engelsiz.hacettepe.edu.tr/belge/ ozida.pdf ]. (Erişim: 11.02.2017).
• İŞKUR (Çevrimiçi) [ http://www.iskur.gov.tr/ isarayan/kendiisinikurmadestegi.aspx ]. (Erişim: 13.02.2017).
• İŞKUR Aylık İstatistik Bültenleri. (Çevrimiçi) [ http://www.iskur.gov.tr/kurumsalbilgi/istatistikler ]. (Erişim: 11.02.2017).
• İŞKUR (2016). 2016 Yılı Faaliyet Raporu. Ankara. DPB (Çevrimiçi) [ http://www.dpb.gov.tr/tr-tr/ istatistikler/engelli-personel-ve-omss istatistikleri ]. (Erişim: 01.12.2017).
• EUROSTAT (Çevrimiçi) [http://appsso.eurostat. ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=hlth_ dlm010&lang=en ]. (Erişim: 11.02.2017).
• EUROSTAT (Çevrimiçi) [ http://ec.europa.eu/ eurostat/data/database ]. (Erişim: 11.02.2017).
• EYH Genel Müdürlüğü (2017). Engelli ve Yaşlı Bireylere İlişkin İstatistiki Bilgiler. Ankara.
• Gökmen, H. (2013). Korumalı İşyerleri ve İstihdam. İstihdamda 3İ Dergisi. 9. 56-57. İŞKUR (2005). 3. Genel Kurul Raporu. Ankara.
• Kuddo, A. (2012). Public Employment Services and Activation Policies. The World Bank.
• Social Protection and Labor. Discussion Paper. No 1215.
• Kutal, G. (1993). Sakatların Ekonomik Hayata Katılması. İş Hukukunun Ulusal ve Uluslararası Güncel Sorunları. Ankara: Kamu-İş Sendikası Yayını.
• Orhan, S. (2013). Türkiye’de Özürlü Dostu İstihdam Politikaları (Durum Analizi ve Öneriler). ÇSGB. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi Yayınları. Ankara. No 35. Öz, C. S. ve Orhan, S. (2013). Engelli İstihdam Yöntemleri Üzerine. İstihdamda 3İ Dergisi. 9. 52-55.
• Özürlüler Şurası (1999). Çağdaş Toplum Yaşam ve Özürlüler Komisyon Raporları. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı. I. Özürlüler Şurası. Ankara.
• Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü (2011). İşgücü Piyasasının Engelliler Açısından Analizi. Ankara. T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Seyyar, A. (2015). Dünya’da ve Türkiye’de Engelli Dostu Sosyal Politikalar. İstanbul. Rağbet Yayınları.
• SGK (Çevrimiçi) [http://www.sgk.gov.tr/wps/por- tal/sgk/tr/kurumsal/istatistik]. (Erişim: 17.02.2017).
• Shima, I. vd., (2008). The Labour Market Situation of People with Disabilities in EU25. European Centre for Social Welfare Policy and Research. European Centre Policy Brief. s. 1.18. TÜİK (2011). Özürlülerin Sorun ve Beklentileri Araştırması 2010. Ankara. Yayın No 3636.
• TÜİK (2013). 2011 Nüfus ve Konut Araştırması.Ankara. Yayın No 4030.
• TÜİK (Çevrimiçi) [http://www.tuik.gov.tr/ PreTablo.do?alt_id=1017 ]. (Erişim: 11.02.2017).
• TÜİK (Çevrimiçi) [http://www.tuik.gov.tr]. (Erişim: 11.02.2017).
• WHO (1980). International Classification of Impairments. Disabilities and Handicaps. Geneva
• WHO WB (2011). World Report In Dısability. Geneva. Publications of the World Health Organization Whyte ve Ingstad. Disability and Culture: An Overview. (Çevrimiçi) [http://www. luc.edu/faculty/twren/phil389&elps423/d&c.htm]. (Erişim: 11.02.2017).