Sinema Filmlerinde Estetik Haz, Bellek Ve Özneleştirme İlişkisi: "Brand New Testament" Filminin Ontolojik Analizi

Year 2020, Volume: 5 Issue: 9, 463 - 480, 30.06.2020

Selcuk Ulutas

https://doi.org/10.31122/sinefilozofi.631589

Abstract

Sanat, insanlık tarihinin mücadele
alanlarından birisidir. İmgesel alanda devam eden bu mücadeleye 19. yüzyılın
sonlarından itibaren sinemanın da dâhil olduğunu biliyoruz. Estetik bir
objenin, estetik bir süjenin bedeni üzerindeki etkisini ise bahsedilen imgesel
mücadele alanında "estetik haz" kavramı ile tanımlamaktayız. Estetik
haz kavramının anlaşılır olması ve üzerinde felsefi bir tartışmanın
yapılabilmesi ise ontolojik açıdan estetik objenin bir bilgi nesnesi olarak
kabul edilmesi ile ilgilidir.  Bu kabul
sonrasında estetik objenin, estetik süje üzerinde yaratacağı tasarlanmış bir
etkiden söz etmeye başlayabiliriz. Bu çalışmada estetik hazzın sanatçı
tarafından tasarlanmış düşüncelerle meydana getirilmek istenen bir duygulam
olduğu ifade edilmektedir. Estetik haz kavramı, genel haz kavramının
tanımlarını bir hayli aşarak toplumsal alanda özneler üzerinde yaratılan çok
boyutlu bir etkiyi anlatmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın amacı estetik hazzın
varoluşunun, bellek ve özneleştirme kavramları ile ilgisini ortaya koymaktır.
Çalışmanın son kısmında ise  "Brand New Testament" isimli
film, estetik felsefesi ve estetik haz kapsamında değerlendirilmiştir.
Değerlendirmede kullanılan yöntem estetik objelerin varoluşlarının anlaşılması
için tercih edilen ontolojik analizdir. Bu yöntemle filmin yönetmeninin
oluşturduğu kasıtlı imgeler üzerinden yani ön ontolojik tabaka vasıtasıyla
tasarımdaki bellek ve özneleştirici unsurlar ortaya çıkarılmak istenmektedir.

Keywords

Estetik, Sinema, Haz, Bellek, Özne, Arzu

References

• Assman, J. (2001). Kültürel Bellek, çev. Ayşe Tekin, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• BERGSON, H. (2014). Gülme: Gülüncün Anlamı Üzerine Deneme, çev. Devrim Çetinkasap. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yay.
• Bonnard, A. (2014). Antik Yunan Uygarlığı-3. Ankara: Evrensel Basım Yayın.
• Bozkurt, N. (2013). Sanat ve Estetik Kuramları.İstanbul: Sentez Yayıncılık.
• Brümmer, K. (2018). Subjectivation By Video:Ethnographic Explorations On Practices Of Video Analysis In High-Performance Youth Football. German Journal Of Exercise And Sport Research, 48(3), 358-365.
• Buxton, R. (2016). Yunan Mitolojisi, çev. Ahmet Fethi Yıldırım. İstanbul: Alfa Basım Yayım.
• Cicovacki, P. (2015). The Analysis Of Wonder: An Introduction To The Philosophy Of Nicolai Hartmann. USA: Bloomsbury Publishing.
• Cooper, D. E., Margolis, J., & Sartwell, C. (1992). A Companion To Aesthetics. Oxford, UK: Blackwell.
• Erzat, A. (1997). Mitoloji Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Deleuze, G. ve Guattari F. (2001) Felsefe Nedir?, çev. Turhan Ilgaz, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Fraser, I. (2008). Hegel ve Marks İhtiyaç Kavramı, çev. Beyza Sumer Aydaş, Ankara: Dost Kitabevi.
• Gadamer, H. G. (2009). Hakikat ve Yöntem. çev. Hüsamettin Arslan ve İsmail Yavuzcan. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Gombrich, E. H. (2007). Sanatın öyküsü, çev. Erol Erduran ve Ömer Erduran. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Hartmann, N. (2010). Ontolojinin Işığında Bilgi. İstanbul: Türkiye Felsefe Kurumu.
• Hartmann, N. (2014). Aesthetics. Berlin: Walter de Gruyter GmbH & Co KG.
• Kagan, M. (1993). Estetik ve Sanat Dersleri, çev. Aziz Çalışlar. Ankara: İmge Yayınevi
• Messadie, G. (1998). Şeytanın Genel Tarihi, çev. Işık Ergüden. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Neu, J. (2000). A Tear İs An İntellectual Thing: The Meanings Of Emotion. UK: Oxford University Press.
• Nietzsche, F. (2005). Tragedyanın Doğuşu, çev. Mustafa Tüzel. İstanbul:İthaki Yayınları.
• Nita, B. F. (2014). Intentional Image And Transcendental Image In The Work Of Art: An Ontological Analysis. Akademeia, 4(1), ea0124.
• Paras, E. (2016). Foucault: Öznenin Yitiminden Yeniden Doğuşuna, çev. Yunus Çetin. İstanbul: Kollektif Kitap.
• Schudson, M. (2007). Kolektif Bellekte Çarpıtma Dinamikleri. Cogito, 50, 179-199.
• Solomon, R. C. (2004). Thinking About Feeling: Contemporary Philosophers on Emotions, Oxford: Oxford University Press
• Spinoza, B. (2011). Etika, çev. Hilmi Ziya Ülken, Ankara: Dost Kitabevi.
• Şenel, A. (1996). Siyasal Düşünceler Tarihi. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Tunalı, İ. (1973). B. Croce Estetik'ine Giriş. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları
• Tunalı, İ. (1996). Estetik. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Timuçin, A. (2004). Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Bulut Yayınları.
• Viladesau, R. (1999). Theological Aesthetics: God In Imagination, Beauty, And Art. New York: Oxford University Press.
• Zizek, S. (2015). Hiçten Az: Hegel ve Diyalektik Materyalizmin Gölgesi. İstanbul: Encore Yayınları.