KAMUDA KURUMSALLAŞMA OLGUSUNUN KURUMSAL İTİBAR VE ETİK YÖNETİM İLKELERİ PERSPEKTİFİNDEN ANALİZİ

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 700 - 731, 31.05.2023

Handan Boyalı , Yıldız Atmaca

https://doi.org/10.30561/sinopusd.1269335

Cited By: 2

Öz

Kurumsallaşma, kurumun faaliyetlerinde yönetenlerin şahsi yöntemlerine bağlı olmadan varlığını sürdürme durumudur. Sürdürülebilir belli kural ve kaideler etrafında birleşerek bir yönetsel yapı oluşturmak kurumsallaşma olgusu ile doğrudan doğruya ilişkilidir. Ku-rumsallaşma olgusunu ayakta tutan bir takım ilkeler bütünü söz konusudur. Bu anlamda, kurumsal itibar ve etik yönetim ilkeleri, kurumsallaşmayı etkili ve verimli hale getiren en önemli ilkeler olarak kabul edilmektedir. Kurumsal itibar, kurumun hedef kitleler tarafın-dan nasıl göründüğünü belirten, kurumu ayakta tutan ve kurumun sürekliliğini sağlayan önemli bir olgudur. Bu ise hedef kitlenin ihtiyaçlarının giderilmesi ve memnuniyetlerinin sağlanması sonucunda kuruma dair algıların olumlu yönde ilerlemesiyle oluşmaktadır. Yine kurumsal performansın artırılması için etik değerlerin dikkate alınarak kararların alınması gereklidir. Kurumların kendi bünyelerinde oluşturdukları etik ilkelerin çalışanlar tarafından doğru bir şekilde algılanıp benimsenmesi ve uygulanması hem kurum içi hem de kurum dışı ilişkileri iyileştirecektir. Hakkaniyet, eşitlik, doğruluk, dürüstlük gibi etik il-keler doğrultusunda hareket eden, çalışanlarının ve diğer paydaşlarının sorunlarını bu ilkeler çerçevesinde çözmeye çalışan kurumlar, vatandaşlar üzerinde olumlu bir intiba oluşturacaktır. Bu olumlu intiba ise kamu kurumlarındaki hem kurumsal itibar hem de kurumsallaşma düzeyini arttıracaktır.
Bu bağlamda, bu çalışma ile kamu kurumlarının kurumsallaşma sürecinde kurumsal itibar ve etik yönetim ilkelerinin hangi ölçüde etkili olduğu analiz edilmek istenmiştir. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı çalışmada kavramsal ve teorik açıklamalar yapılmış, sonrasında ise kurumsal itibar ve etik yönetim ilkelerinin bir kurumdaki kurumsallaşma düzeyini olumlu ölçüde etkilediği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kamu Kurumu, Kurumsallaşma, Kurumsal İtibar, Etik Yönetim, Kamu Görevlileri Etik Kurulu

Kaynakça

• Adams, J. S., Tashchian, A. Shore, T. H. (2001). Codes of Ethics as Signals for Ethical Behavior. Journal of Business Ethics, 29 (3), 199-211.
• Aksoy, R. ve Bayramoğlu, V. (2008). Sağlık İşletmeleri için Kurumsal İmajın Temel Belirleyicileri: Tüketici Değerlemeleri. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, IV, 7, 85-96.
• Alkibay, S. ve Ayar, C. Ö. (2013). Kurumsal İmaj Yönetimi: Türkiye İş Kurumu Örneği. Amme İdare Dergisi, 46 (1), 29-55.
• Aslan, İ. ve Çınar, O. (2010). Bir Aile Şirketinin Kurumsallaşması: Yeniden Yapılandırma ve Varislerin Yönetime Hazırlanması Süreci. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2 (1), 89-97.
• Aslan, S. ve Özçelik, H. (2009). İç Denetim ve Toplam Kalite Yönetimi İlişkisi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (10), 109-119.
• Atmaca, Y. ve İzci, M. (2021). Kavramsal ve Kuramsal Açıdan Etik, Yönetim ve Etik (ss.1-28) içinde, (Ed. Perihan Gözüm), Gazi Kitabevi, Ankara.
• Bakan, Ö. (2005). Kurum İmajı, Tablet Yayınevi, Konya.
• Battal, F. (2019). Profesyonel Etik Standartları ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişkide Örgütsel Özdeşleşmenin Rolü: Ortaokul Öğretmenleri Üzerine Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11 (4), 3143-3156.
• Bezirci, Murat K. (2014). Kurumsallaşma Nedir Ne Değildir?, https://silo.tips/download/kurumsallama-nedr-ne-deldr (Erişim Tarihi: 17.09.2022).
• Bolat, O. İ. (2006). Konaklama İşletmelerinde Kurumsal İmaj Oluşturma Süreci. Sosyal Bilimler Dergisi, Mayıs, 9 (15), 107-126.
• Boone, B. (2019). Etik 101 (Çev. Selin Aktuyun), Say Yayınları, İstanbul, 1. Baskı (Eserin Orijinali 2017'de Yayımlanmıştır)
• Budak, G. ve Budak, G. (2004). Halkla İlişkiler Davranışsal Bir Yaklaşım, Barış Yayınları, İzmir.
• Burns, L. R., and Wholey, D. R. (1993). Adoption and Abandomenet of Matrix Management Master Programs: Effects of Oganizational Charakteristics ans İnter-organizational Networks. Acamdey of Management Journal, 36 (1), 106-138.
• Çalık, K. (2012). Kamu Yönetiminde Etik Değerlerden Sapma, Yüksek Lisans Tezi, GÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Dina, P. (2013). Ethics and Corruption in Public Administration. Quality- Access to Success, 14 (2), 176-180. Dinçer, M. K. (1998). Kişisel İmaj, Alfa Yayınları, İstanbul.
• Doğan, S. ve Karataş, A. (2011). Örgütsel Etiğin Çalışan Memnuniyetine Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (37), 1-40.
• Erbaş, M. S. (2022). Kamu Kurumlarının Kurumsallaşması ve Markalaşması. Ombudsman Akademik, Yıl:8, Sayı: 16, 215-256.
• Ergenç, E. (2010). Kurumsal İtibar Yönetiminde Liderliğin Rolü Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Erkan, M. (2012). Türk Ticaret Kanunu'nda Aile İşletmelerinde Kurumsallaşma ve İç Denetim, Ekin Yayınevi, Bursa.
• Eryılmaz, B. (2021). Kamu Yönetimi, Umuttepe Yayınevi, Kocaeli.
• Esenyel V. (2020). Key Elements of Corporate Reputation, Journal Homepage: https://dergipark.org.tr/ekonomi, 4, 76-79,( Erişim Tarihi: 11.03.2022).
• Eşki Çaylak, Ş. (2014). Amerika Birleşik Devletleri’nde Kamu Yönetimi Etiğinin Yapı ve İşleyişi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Eşki Çaylak, Ş. (2021). Kamu Yönetimi Etiği Sisteminin Kurumsallaşma Süreci: ABD Örneği Üzerinden Bir Değerlendirme, Yönetim ve Etik (Ed. Perihan Gözüm), Gazi Kitabevi, Ankara.
• Gray, E. R. and Balmer, J. M. T. (1998). Managing Corparate İmage And Corparate Repu-tation. Long Range Planning, 31 (5), 695-702.
• Gümüş M. ve Öksüz B. (2009). Turizm İşletmelerinde Kurumsal İtibar Yönetimi, Nobel Yayınevi, Ankara.
• Güzelcik, E. (1999). Küreselleşme ve İşletmelerde Değişen Kurum İmajı, Sistem Yayıncılık, İstanbul.
• Higgs-Kleyn, N., & Kapelianis, D. (1999). The Role of Professional Codes in Regarding Ethical Conduct. Journal of Business Ethics, 19 (4), 363-374.
• Howard, S. (1998). Corporate Image Management: A Marketing Discipline for the 21st Century, Butterworth Heinemann, Signapore.
• Işık, M., Çiçek, B. ve Almalı, V. (2016). Üniversitelerin İç Paydaşlarının Kurumsal İtibar Algısını Ölçmeye Yönelik Bir Araştırma. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C: 5, Ek Sayı, 163-180.
• İnal, G. (2012). Kamu Yönetiminde Merkezileşmiş Bir Otorite Olarak Kamu Görevlileri Etik Kurulu, Yüksek Lisans Tezi, PÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Johnson, W. B. and Ridley, C. R. (2008). The Elements of Ethics for Professionals (St. Martin's Press, New York).
• Karabey, C. N. ve Battal, F. (2018). Profesyonel Etik Standartlar, Kurumsal Sosyal Sorumluluk Algısı ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişkiler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Aralık, 22 (4), 2249-2263.
• Karpuzoğlu, E. (2001). Büyüyen ve Gelişen Aile Şirketlerinde Kurumsallaşma, Hayat Yayınevi, İstanbul.
• Kuyucu, B. A. (2003). Kurumlarda Başarılı ve Etkin İtibar Yönetimi, İtibar Yönetimi (ed. Yılmaz Argüden), Arge Danışmanlık Yayınları, 1, No:4. İstanbul.
• Küçük, F. (2005). Kurum İmajı Açısından Kurumsal İletişim. Fırat Üniversitesi Doğu Anadolu Bölgesi Araştırma ve Uygulama Merkezi, 3 (2), 45-52.
• Küçük, F. ve Bayuk, N. (2007). Kriz Ortamında Bir Başarı Faktörü Olarak Çalışanların Kurum İmajı. Journal of Yaşar University, Temmuz, 2 (7), 801-802.
• Künü, B. (2020). Günümüz Rekabet Ortamında Kurumsallaşmanın Örgütsel Dayanıklılığa Etkisi Üzerine Bir Araştırma, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Denizli.
• Lacewing, M. (2010). “Deontoloji”, Routledge (Taylor Francis Group). (ALP) Alevel Philos-ophy, CO., UK
• Luckmann, T. (1992). Theorie des Sozialen Handelns, De Gruyter, New York.
• Mecek, M. ve Kocakula, Ö. (2019). E-Devlet ve E-Yönetişimde İdari, Siyasi ve Etik Sorunlar, Beta Yayınları, İstanbul.
• Önen, S. M. (2017). Kamu Yönetiminin Değişiminde Açıklık Anlayışı: Malatya Büyükşehir Belediyesi'nin Yeni Belediyecilik Uygulamaları. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 52 (2), 248-265.
• Özgener, Ş. (2004). İş Ahlakının Temelleri: Yönetsel Bir Yaklaşım, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
• Özlem, D. (2004). Etik Ahlak Felsefesi, İnkılap Kitapevi, İstanbul.
• Peltekoğlu, F. (2001). Halkla İlişkiler Nedir?, 5. baskı, Beta Basım-Yayım, İstanbul.
• Sabuncuoğlu, Z. (2004). İşletmelerde Halkla İlişkiler. 7. baskı, Aktüel Yayınları, İstanbul.
• Sevinç, H. G. (2017). Kamuda Kurumsallaşma ve Kurumsal İmaj: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Örneği, Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Malatya.
• Şahintürk, S. (2019). Çalışan İtibarı ve Çalışan İtibarını Etkileyen Faktörler: Akademisyenler Üzerine Nitel Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniver-sitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Burdur.
• Şen, M. L. (2017). Kamu Görevlileri Etik Kurulu Rehberi, T.C. Başbakanlık Kamu Görevlileri Etik Kurulu, Ankara. Tortop, N. ve Özer, M. A. (2013). Halkla İlişkiler, Nobel Yayınevi, Ankara.
• Tosun, B. N. (2003). Kurumsal İletişim Sürecinde Reklam ve İmaj Yönetiminin Bütünleşik Konumu. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 18 (1), 173-191.
• Ural, E. G. (2006). Stratejik Halkla İlişkiler Uygulamaları, Birsen Yayınevi, İstanbul.
• Ülgen, H. (1990). İşletmelerde Organizasyon İlkeleri ve Uygulaması, Gençlik Basımevi, İstanbul.
• Valentine, S. and Fleischman, G. (2008). Professional Ethical Standards, Corporate Social Responsibility, and the Perceived Role of Ethics and Social Responsibility. Journal of Business Ethics, 82 (3), 657-666.
• Yaman, A.( 2013). Türk Kamu Yönetiminde Etik Uygulamaları ve Kamu Çalışanlarının Etik Değerlere Bağlılığının Değerlendirilmesi: İçişleri Bakanlığı Örneklemi, Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Yamı, V. Ş. (2009). Profesyonellik ve Etik. Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2, 263-272.
• Yüksel, C. (2005). Devlette Etikten Etik Devlete: Kamu Yönetiminde Etik, TÜSİAD Devlette Etik Altyapı Dizisi (1), İstanbul.
• Yüksel, C. (2006). Kamu Yönetiminde Etik ve Türk Kamu Yönetiminde Etik Hakkında Yeni Yasal Düzenlemeler. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 64 (2), 167-211.
• Zucker, L. G. (1987). Institutional Theories of Organization. Annual Review of Sociology, 13, 443-464.
• 5176 Sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun https://www.etik.gov.tr/faaliyet-raporlari/ (Erişim Tarihi: 19.03.2023).
• Türk Dil Kurumu, www.tdk.gov.tr. (Erişim Tarihi: 16.01.2023).