POSTMODERN ZAMANLARDA ATALAR KÜLTÜ: SOSYAL MEDYADAKİ SOYAĞACI PAYLAŞIMLARI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Year 2019, , 124 - 182, 31.10.2019

Kadir Şahin

https://doi.org/10.18490/sosars.640851

Abstract

Modernite öncesindeki geleneksel toplumlarda hayatı inşa eden stratejiler geçmişin üzerine kurgulanmaktaydı. Bu yüzden atalar, soy, şecere ya da soyağacı gibi kavramlar bireyler için çok daha önemliydi. Ayrıca bu tarz kavramlar, ölümlü bireylere kendilerini aşkın bir gerçekliğin parçası olma imkanını sağladığı için, onları ölümsüzlüğü olan stratejilere entegre etmekteydi. Bireyleri toplumsal ortaklıklarda “iz bırakmak” üzere aktifleşmeye davet eden bu türden yapılar, hayata dair de anlamlı istikrar anlatıları sunmaktaydı. Fakat geç modern (postmodern) bireylerin içinde bulunduğu birliktelikler giderek “özerk stratejilerin” belirginleştiği hayatlar haline geldi. Böylesi hayatlar geleceğin belirsizliğinde kurgulandığı için, geleneksellik (geçmiş) ya da kalıcı anlatı biçimleri bu evredeki “gelenek ötesi bireyler” için anlamını yitirmektedirler. Bu çalışmanın amacı; bir atalarla karşılama biçimi olarak, sosyal medyadaki “soyağacı gündemi” üzerinden postmodern bireylerin hayatındaki geçmiş ve gelecekle ilişki kurma biçimlerini anlamlandırılabilir hale getirmektir. Bu sayede gündemin neden parodik içerikler kazandığına dair cevaplar üretebilmek de mümkün hale gelebilmektedir. Yakın zaman öncesinde Türkiye'de, “e-Devlet” üzerinden erişime açılan soyağacı hizmetine toplumun önemli bir kesimi yoğun ilgi göstermişti ve sosyal medya üzerinden büyük bir gündem üretilmişti. Çalışma, yaşanan gündemi “nitel” boyutlarda sürdürülen bir “vaka incelemesi” olarak irdelemeye çalışmış ve ortaya çıkan toplumsal davranış biçimini geç modern zamanlardaki “belirsizlikler ve ölüm korkusunun” dışavurumu olarak anlamlandırmaya çalışmıştır.

Keywords

Premodern Hayat, Modern Hayat, Postmodern (Geç Modern) Hayat, Atalar Kültü, Ölümsüzlük Stratejisi, Belirsizlikler ve Ölüm Korkusu, Soyağacı Paylaşımları.

References

• Aires, P. (2015). Batı'da ölümün tarihi, İstanbul: Everest Yayınları. Anderson, B. (2017). Hayali cemaatler, İstanbul: Metis Yayınları. Arendt, H. (2013). İnsanlık durumu (Seçme Eserler 1), İstanbul: İletişim Yayınlar. Balandier, G. (2010). Siyasal Antropoloji, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları. Baudrillard, J. (2012). Neden her şey hâlâ yok olup gitmedi?, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi. Baudrillard, J. (2015). Şeytana satılan ruh ya da kötülüğün egemenliği, Ankara: DoğuBatı Yayınları. Bauman, Z. (1999). Çalışma tüketicilik ve yeni yoksullar, İstanbul: Sarmal Yayınevi. Bauman, Z. (2012a). Siyaset arayışı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Bauman, Z. (2012b). Ölümlülük, ölümsüzlük ve diğer hayat stratejileri, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Bauman, Z. (2012c). Küreselleşme: toplumsal sonuçları, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Bauman, Z. (2013). Yaşam sanatı, İstanbul: Versus Kitap. Bauman, Z. (2014). Parçalanmış hayat: postmodern ahlak denemeleri, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Bauman, Z. (2015). Bireyselleşmiş Toplum, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Bauman, Z. (2016). Cemaatler: güvenli olmayan bir dünyada güvenlik arayışı, İstanbul: Say Yayınları. Bauman, Z. (2017). Akışkan modernite, İstanbul: Can Sanat Yayınları. Beck, U. (2011). Risk toplumu: başka bir modernliğe doğru, İstanbul: İthaki Yayınları. Bourdieu, P. (1998). Acts of resistance, Cambridge: Cambridge Polity Press. Coulanges, F. De. (2011). Antik Site, Ankara: Epos Yayınları. Creswell, J. W. (2016a). Nitel araştırma yöntemleri: beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni, Ankara: Siyasal Kitabevi. Creswell, J. W. (2016b). Araştırma deseni: nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları, Ankara: Eğiten Kitap. Davey, Lynn (1991). The Application of Case Study Evaluations. Practical Assessment, Research & Evaluation, 2 (9). Available online: http://PAREonline.net/getvn.asp?v=2&n=9. Davey, L. (2009). The Applicaion of Case Study Evaluations. Elementary Education Online, Deleuze, G. ve Guattari, F. (2017). Anti odipus: kapitalizm ve şizofreni 1, Balıkesir: Bilim ve Sosyalizm Yayınları. Feuerbach, L. (2015). Tanrıların Doğuşu, İstanbul: Say Yayınları. Frazer, J. G. (2017). The blief in immortality and the workship of the dead, vol. 1, New Jersey: Pinnecle Press. Gellner, E. (2018). Uluslar ve ulusçuluk, Ankara: Hil Yayınları. Giddens, A. (2004). Modernliğin sonuçları, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Giddens, A. (2010). Modernite ve bireysel kimlik: geç modern çağda benlik ve toplum, İstanbul: Say Yayınları. Heidegger, M. (2008). Varlık ve zaman, İstanbul: Agora Kitaplığı. Hauzinga, J. (1997). Ortaçağın günbatımı, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları. Husserl, E. (2010). Fenomenoloji Üzerine Beş Ders, Ankara, Bigesu Yayınları. Kellehear, A. (2012). Ölümün toplumsal tarihi, Ankara: Phoenix Yayınları. Kerrigan, M. (2018). Ölümün tarihi, Ankara: Paris Yayınları. Kierkegaard, S. (2004). Ölümcül hastalık umutsuzluk, Ankara: Doğu Batı Yayınları. Levinas, E. (2014). Ölüm ve zaman, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Lyotard, J. F. (2011). Libidinal ekonomi, Ankara: Hil Yayınları. Lyotard, J. F. (2014). Postmodern durum, Ankara: Bilgesu Yayıncılık. Maxvell, Jeseph A. (2005) Qalitative Research Design: An Interactive Approach, Sage Publication, London. Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: desen ve uygulama, Ankara: Nobel Yayıncılık. Sennet, R. (1999). Gözün vicdanı: kentin tasarımı ve toplumsal yaşam, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Sennett, R. (2010). Kamusal insanın çöküşü, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Sennett, R. (2011a). Ten ve taş: batı uygarlığında beden ve şehir, İstanbul: Metis Yayınları. Sennett, R. (2011b). Yeni kapitalizm kültürü, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Sennett, R. (2011c). Otorite, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Sennett, R. (2012). Karakter aşınması: yeni kapitalizmde işin kişilik üzerindeki etkileri, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Spellman, W. M. (2017). Ölümün kısa bir tarihi, İstanbul: Can Sanat Yayınları. Taşkaya, M. (2013). Reklamda Nostaljik Unsurlar: Kimlik Vaadi ve Anlamın Yitimi, Ethos, 6(1), 1-37. Yin, R. (2017). Durum çalışması Araştırması Uygulamaları, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.