Araştırma Makalesi
Yıl 2021,
Cilt: 21 Sayı: 50, 129 - 161, 31.03.2021
Öz
Diğer madde kullanım örneklerine kıyasla esrar, genellikle daha ağır maddeleri deneme sürecinde bir geçiş maddesi olarak kabul edilmektedir. Öte yandan kullanıcılar açısından bağımlılık yapmadığına dair bir algı söz konusudur. Bu yönüyle madde kullanım türleri açısından özel bir konumu bulunmaktadır. Akran/arkadaş çevresi ise esrarın bu özel konumu içinde kullanıma başlama ve sürdürme konusunda etkili olan önemli parametrelerden biridir. Bu çalışma, akran ve arkadaş gruplarının esrar kullanımı üzerindeki etkisini incelemek üzere kurgulanmıştır. Nitel araştırma desenine göre hazırlanan bu araştırmada 15-25 yaş arası 10 gençle derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Yapılan görüşmeler akran/arkadaş grubunun etkisini açıklayan tematik bir yöntemle yorumlanmıştır. Buna göre akran/arkadaş grubunun esrara başlama, kullanımı teşvik etme, özendirme ve hatırlatma gibi etkilere sahip olduğu bulunmuştur. Diğer yandan kullanım sürecinde bir ekonomik destek ve güvenlik unsuru olarak kabul edildiği ve buna bağlı olarak kullanım sıklığının ve miktarının artmasına neden olduğu öğrenilmiştir. Sonuç olarak akran/arkadaşlık ilişkilerinin esrar kullanımına başlama ve kullanımın sürdürülmesinde önemli düzeyde etkiye sahip olduğu anlaşılmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Alıcı, T. Ve Uzbay, İ. T. (2006). Kannabinoidler: Ödüllendirici Ve Bağımlılık Yapıcı Etkilerinin Nörobiyolojisi Ve Nöropsikofarmakolojisi Üzerine Bir Gözden Geçirme, Bağımlılık Dergisi, 7 (3), 140-149.Arseneault, L., Cannon, M., Witton, J., & Murray, R. M. (2004). Causal Association Between Cannabis And Psychosis: Examination Of The Evidence. The British Journal Of Psychiatry, 184(2), 110-117. Bachman JG, O’’Malley PM, Schulenberg JE, Johnston LD, Bryant AL, & Merline AC (2002). The Decline Of Substance Use İn Young Adulthood: Changes İn Social Activities, Roles, And Beliefs. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates Publishers Başkale, H. (2016). Nitel Araştırmalarda Geçerlik, Güvenilirlik Ve Örneklem Büyüklüğünün Belirlenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9 (1), 23-28.Başkurt, İ. (2003). Gençlik, Madde Bağımlılığı Ve Korunma Yolları (Psiko-Sosyal Bir Yaklaşım). İstanbul Üniversitesi İlahiyat FaküLtesi Dergisi, 4, 73-114.Beck, K. H., Caldeira, K. M., Vincent, K. B., O'Grady, K. E., Wish, E. D., & Arria, A. M. (2009). The Social Context Of Cannabis Use: Relationship To Cannabis Use Disorders And Depressive Symptoms Among College Students. Addictive Behaviors, 34(9), 764-768.Berg, B. L. Ve Lune, H. (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Konya: Eğitim Yayınevi.Bozkurt, M. Ve Ziyalar, N. (2018). Yasadışı Madde Kullanımında Karanlık Alan: Bingöl İlinde Resmi Kayıtlara İntikal Etmemiş Yasadışı Madde Kullanım Profili. O. Celbiş (Ed.), Turaz Akademi 2018 Adli Bilimler (Ss. 107-125). Ankara: Akademisyen KitabeviBrook, J. S., Whiteman, M., Gordon, A. S., Nomura, C., & Brook, D. W. (1986). Onset Of Adolescent Drinking: A Longitudinal Study Of İntrapersonal And İnterpersonal Antecedents. Advances İn Alcohol & Substance Abuse, 5(3), 91-110.Creswell, J. W. (2016). Nitel Araştırma Yöntemleri Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma Ve Araştırma Deseni. Ankara: Siyasal Kitabevi.Creswell, J. W. (2017). Araştırma Desen Nitel, Nicel Ve Karma Yöntem Yaklaşımları. Ankara: Eğiten Kitap.Degenhardt, L., Ferrari, A. J., Calabria, B., Hall, W. D., Norman, R. E., Mcgrath, J., ... & Vos, T. (2013). The Global Epidemiology And Contribution Of Cannabis Use And Dependence To The Global Burden Of Disease: Results From The GBD 2010 Study. Plos One, 8(10), E76635.Demir, N.Ö.; Baran, A.G.; Ulusoy, D. (2005). Türkiye’de Ergenlerin Arkadaş-Akran Grupları İle İlişkileri Ve Sapmış Davranışlar: Ankara Örneklemi, Bilig/Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 32, 83-108.EMCDDA, (2018). European Drug Report 2018: Trends And Developments. Erişim Tarihi: 01.07.2019, Erişim: Http://Www.Emcdda.Europa.Eu/Edr2018_En Erdem, G., Eke, C. Y., Ögel, K., & Taner, S. (2006). Lise Öğrencilerinde Arkadaş Özellikleri Ve Madde Kullanımı. Journal Of Dependence, 7, 111-116.Greydanus, D. E., & Patel, D. R. (2003). Substance Abuse In Adolescents: A Complex Conundrum For The Clinician. Pediatric Clinics Of North America, 50(5), 1179-1223.Guba, E. G.; Lincoln, Y. S. (1982). Epistemological And Methodological Bases Of Naturalistic İnquiry, Educational Communication And Technology Journal, 30 (4), 233-252.Hammersley, R., Jenkins, R., & Reid, M. (2001). Cannabis Use And Social İdentity. Addiction Research & Theory, 9(2), 133-150.Hindocha, C., Shaban, N. D., Freeman, T. P., Das, R. K., Gale, G., Schafer, G., ... & Curran, H. V. (2015). Associations Between Cigarette Smoking And Cannabis Dependence: A Longitudinal Study Of Young Cannabis Users İn The United Kingdom. Drug And Alcohol Dependence, 148, 165-171.Johnston, L. D., & O'Malley, P. M. (1986). Why Do The Nation's Students Use Drugs And Alcohol? Self-Reported Reasons From Nine National Surveys. Journal Of Drug Issues, 16(1), 29-66.Kandel, D. B. (1984). Marijuana Users İn Young Adulthood. Archives Of General Psychiatry, 41(2), 200-209.Kızıloluk, H. & Uğurlu, C. T. (2017). Akran-Arkadaş Gruplarına Üyelik: Anlamı, Nedenleri, Kriterleri, Çatışma Yaratan Etkenler Ve Sürekliliği, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(3), 861- 877.Kiesner, J., Poulin, F., & Dishion, T. J. (2010). Adolescent Substance Use With Friends: Moderating And Mediating Effects Of Parental Monitoring And Peer Activity Contexts. Merrill-Palmer Quarterly (Wayne State University. Press), 56(4), 529.Kümbetoğlu, B. (2015). Sosyolojide Ve Antropolojide Niteliksel Yöntem Ve Araştırma. İstanbul: Bağlam YayınlarıLynskey, M. T., Heath, A. C., Bucholz, K. K., Slutske, W. S., Madden, P. A., Nelson, E. C., ... & Martin, N. G. (2003). Escalation Of Drug Use İn Early-Onset Cannabis Users Vs Co-Twin Controls. Jama, 289(4), 427-433.Mason, C. A., Cauce, A. M., Gonzales, N., & Hiraga, Y. (1994). Adolescent Problem Behavior: The Effect Of Peers And The Moderating Role Of Father Absence And The Mother-Child Relationship. American Journal Of Community Psychology, 22(6), 723-743.Miller, P. (1997). Family Structure, Personality, Drinking, Smoking And İllicit Drug Use: A Study Of UK Teenagers. Drug And Alcohol Dependence, 45(1-2), 121-129.Newcomb, M. D., & Bentler, P. M. (1989). Substance Use And Abuse Among Children And Teenagers. American Psychologist, 44(2), 242.Ögel, K. (2010). Sigara, Alkol Ve Madde Kullanım Bozuklukları: Tanı, Tedavi Ve Önleme. İstanbul: Yeniden Yayınları.Ögel, K., Tamar, D., Evren, C., Çakmak, D. (2000). Bir Geçiş Maddesi Olarak Esrar. Türk Psikiyatri Dergisi, 2, 30-35.Özmen, F., & Kubanç, Y. (2013). Liselerde Madde Bağımlılığı--Mevcut Durum Ve Önerilere İlişkin Okul Müdürleri Ve Öğretmenlerin Bakış Açıları. Electronic Turkish Studies, 8(3).Polat, G. (2014). Madde Bağımlılığı Tedavisinde Sosyal Hizmet Mesleği.Okmeydanı Tıp Dergisi, 30 (2), 143-148.Punch, K. F. (2014). Sosyal Araştırmalara Giriş. Ankara: Siyasal Kitabevi.Schuler, M. S., Tucker, J. S., Pedersen, E. R., & D'Amico, E. J. (2019). Relative İnfluence Of Perceived Peer And Family Substance Use On Adolescent Alcohol, Cigarette, And Marijuana Use Across Middle And High School. Addictive Behaviors, 88, 99-105.Solak, A. (Ed.). (2016). Bingöl İli Sosyal Analiz Çalışması. Ankara: Hegem Yayınları.TUBİM, (2017). 2017 Türkiye Uyuşturucu Raporu (2016 Verileri), Erişim Tarihi: 01.07.2019, Erişim: Https://Www.Tuseb.Gov.Tr/Enstitu/Tacese/Yuklemeler/Ekitap/Maddebagimliligi/2017_Turkiye_Uyusturucu_Raporu.PdfTUBİM, (2017). EMCDDA 2016 Ulusal Raporu (2015 Veriler), Erişim Tarihi: 01.07.2019, Erişim: Http://Www.Narkotik.Pol.Tr/Kurumlar/Narkotik.Pol.Tr/Arsiv/TUBIM/Documents/TURKIYE%20UYUSTURUCU%20RAPORU%202016.PdfTUBİM, (2018). 2018 Türkiye Genel Nüfusta Tütün, Alkol Ve Madde Kullanımına Yönelik Tutum Ve Davranış Araştırması Raporu. Erişim Tarihi: 01.07.2019, Erişim: Http://Www.Narkotik.Pol.Tr/Turkiyede-Genel-Nufusta-Tutun-Alkol-Ve-Madde-Kullanimina-Yonelik-Tutum-Ve-Davranis-Arastirmasi-Raporu-YayimlanmistirTUBİM, (2018). Türkiye Uyuşturucu Raporu 2018, Erişim Tarihi: 01.07.2019, Erişim:Http://Www.Muharrembalci.Com/Hukukdunyasi/Alintilar/828.PdfUNODC (2018). World Drug Report 2018. Https://Www.Unodc.Org/Wdr2018/Prelaunch/WDR18_Booklet_1_EXSUM.Pdf. Ünlü, A., & Evcin, U. (2014). İstanbul’da Liseli Gençler Arasındaki Madde Kullanım Yaygınlığı Ve Demografik Faktörlerin Etkileri. Literatür Sempozyum, 1, 2-11.Yaman, Ö. M. (2014). Uyuşturucu Madde Bağımlısı Gençlerin Aile İçi İlişkilere Yönelik Görüşleri: Esenler-Bağcılar Örneği. Addicta: The Turkish Journal On Addictions, 1(1), 99-132.Yıldırım, A. Ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.Zastrow, C. (2013). Sosyal Hizmete Giriş. Editör. Çiftçi. D.B. Ankara: Nika Yayınevi.Zuardi, A. W. (2006). History Of Cannabis As A Medicine: A Review. Brazilian Journal Of Psychiatry, 28(2), 153-157.
Yıl 2021,
Cilt: 21 Sayı: 50, 129 - 161, 31.03.2021
Öz
Cannabis is generally regarded as a transitional substance in the process of testing heavier substances compared to other substance use examples. On the other hand, there is a perception that it is not addictive. In this respect, it has a special position in terms of substance use types. On the other hand, peer/friend effect is one of the important parameters that are effective in starting and continuing to use cannabis. This study was designed to examine the effect of peer and friends circle on cannabis use. In this study, which was prepared according to qualitative research design, in-depth interviews were conducted with 10 young people aged between 15-25. The interviews were interpreted with a thematic method explaining the effect of peer / friends circle. Accordingly, it was found that peer / friend group had effects such as initiating, encouraging and reminding use of cannabis. On the other hand, it has been saw that it is accepted as an economic support and security element in the process of useage and consequently increases the frequency and amount of useage. As a result, it is understood that peer / friendship relationships have a significant effect on the initiation and maintenance of cannabis use.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Alıcı, T. Ve Uzbay, İ. T. (2006). Kannabinoidler: Ödüllendirici Ve Bağımlılık Yapıcı Etkilerinin Nörobiyolojisi Ve Nöropsikofarmakolojisi Üzerine Bir Gözden Geçirme, Bağımlılık Dergisi, 7 (3), 140-149.Arseneault, L., Cannon, M., Witton, J., & Murray, R. M. (2004). Causal Association Between Cannabis And Psychosis: Examination Of The Evidence. The British Journal Of Psychiatry, 184(2), 110-117. Bachman JG, O’’Malley PM, Schulenberg JE, Johnston LD, Bryant AL, & Merline AC (2002). The Decline Of Substance Use İn Young Adulthood: Changes İn Social Activities, Roles, And Beliefs. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates Publishers Başkale, H. (2016). Nitel Araştırmalarda Geçerlik, Güvenilirlik Ve Örneklem Büyüklüğünün Belirlenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9 (1), 23-28.Başkurt, İ. (2003). Gençlik, Madde Bağımlılığı Ve Korunma Yolları (Psiko-Sosyal Bir Yaklaşım). İstanbul Üniversitesi İlahiyat FaküLtesi Dergisi, 4, 73-114.Beck, K. H., Caldeira, K. M., Vincent, K. B., O'Grady, K. E., Wish, E. D., & Arria, A. M. (2009). The Social Context Of Cannabis Use: Relationship To Cannabis Use Disorders And Depressive Symptoms Among College Students. Addictive Behaviors, 34(9), 764-768.Berg, B. L. Ve Lune, H. (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Konya: Eğitim Yayınevi.Bozkurt, M. Ve Ziyalar, N. (2018). Yasadışı Madde Kullanımında Karanlık Alan: Bingöl İlinde Resmi Kayıtlara İntikal Etmemiş Yasadışı Madde Kullanım Profili. O. Celbiş (Ed.), Turaz Akademi 2018 Adli Bilimler (Ss. 107-125). Ankara: Akademisyen KitabeviBrook, J. S., Whiteman, M., Gordon, A. S., Nomura, C., & Brook, D. W. (1986). Onset Of Adolescent Drinking: A Longitudinal Study Of İntrapersonal And İnterpersonal Antecedents. Advances İn Alcohol & Substance Abuse, 5(3), 91-110.Creswell, J. W. (2016). Nitel Araştırma Yöntemleri Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma Ve Araştırma Deseni. Ankara: Siyasal Kitabevi.Creswell, J. W. (2017). Araştırma Desen Nitel, Nicel Ve Karma Yöntem Yaklaşımları. Ankara: Eğiten Kitap.Degenhardt, L., Ferrari, A. J., Calabria, B., Hall, W. D., Norman, R. E., Mcgrath, J., ... & Vos, T. (2013). The Global Epidemiology And Contribution Of Cannabis Use And Dependence To The Global Burden Of Disease: Results From The GBD 2010 Study. Plos One, 8(10), E76635.Demir, N.Ö.; Baran, A.G.; Ulusoy, D. (2005). Türkiye’de Ergenlerin Arkadaş-Akran Grupları İle İlişkileri Ve Sapmış Davranışlar: Ankara Örneklemi, Bilig/Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 32, 83-108.EMCDDA, (2018). European Drug Report 2018: Trends And Developments. Erişim Tarihi: 01.07.2019, Erişim: Http://Www.Emcdda.Europa.Eu/Edr2018_En Erdem, G., Eke, C. Y., Ögel, K., & Taner, S. (2006). Lise Öğrencilerinde Arkadaş Özellikleri Ve Madde Kullanımı. Journal Of Dependence, 7, 111-116.Greydanus, D. E., & Patel, D. R. (2003). Substance Abuse In Adolescents: A Complex Conundrum For The Clinician. Pediatric Clinics Of North America, 50(5), 1179-1223.Guba, E. G.; Lincoln, Y. S. (1982). Epistemological And Methodological Bases Of Naturalistic İnquiry, Educational Communication And Technology Journal, 30 (4), 233-252.Hammersley, R., Jenkins, R., & Reid, M. (2001). Cannabis Use And Social İdentity. Addiction Research & Theory, 9(2), 133-150.Hindocha, C., Shaban, N. D., Freeman, T. P., Das, R. K., Gale, G., Schafer, G., ... & Curran, H. V. (2015). Associations Between Cigarette Smoking And Cannabis Dependence: A Longitudinal Study Of Young Cannabis Users İn The United Kingdom. Drug And Alcohol Dependence, 148, 165-171.Johnston, L. D., & O'Malley, P. M. (1986). Why Do The Nation's Students Use Drugs And Alcohol? Self-Reported Reasons From Nine National Surveys. Journal Of Drug Issues, 16(1), 29-66.Kandel, D. B. (1984). Marijuana Users İn Young Adulthood. Archives Of General Psychiatry, 41(2), 200-209.Kızıloluk, H. & Uğurlu, C. T. (2017). Akran-Arkadaş Gruplarına Üyelik: Anlamı, Nedenleri, Kriterleri, Çatışma Yaratan Etkenler Ve Sürekliliği, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(3), 861- 877.Kiesner, J., Poulin, F., & Dishion, T. J. (2010). Adolescent Substance Use With Friends: Moderating And Mediating Effects Of Parental Monitoring And Peer Activity Contexts. Merrill-Palmer Quarterly (Wayne State University. Press), 56(4), 529.Kümbetoğlu, B. (2015). Sosyolojide Ve Antropolojide Niteliksel Yöntem Ve Araştırma. İstanbul: Bağlam YayınlarıLynskey, M. T., Heath, A. C., Bucholz, K. K., Slutske, W. S., Madden, P. A., Nelson, E. C., ... & Martin, N. G. (2003). Escalation Of Drug Use İn Early-Onset Cannabis Users Vs Co-Twin Controls. Jama, 289(4), 427-433.Mason, C. A., Cauce, A. M., Gonzales, N., & Hiraga, Y. (1994). Adolescent Problem Behavior: The Effect Of Peers And The Moderating Role Of Father Absence And The Mother-Child Relationship. American Journal Of Community Psychology, 22(6), 723-743.Miller, P. (1997). Family Structure, Personality, Drinking, Smoking And İllicit Drug Use: A Study Of UK Teenagers. Drug And Alcohol Dependence, 45(1-2), 121-129.Newcomb, M. D., & Bentler, P. M. (1989). Substance Use And Abuse Among Children And Teenagers. American Psychologist, 44(2), 242.Ögel, K. (2010). Sigara, Alkol Ve Madde Kullanım Bozuklukları: Tanı, Tedavi Ve Önleme. İstanbul: Yeniden Yayınları.Ögel, K., Tamar, D., Evren, C., Çakmak, D. (2000). Bir Geçiş Maddesi Olarak Esrar. Türk Psikiyatri Dergisi, 2, 30-35.Özmen, F., & Kubanç, Y. (2013). Liselerde Madde Bağımlılığı--Mevcut Durum Ve Önerilere İlişkin Okul Müdürleri Ve Öğretmenlerin Bakış Açıları. Electronic Turkish Studies, 8(3).Polat, G. (2014). Madde Bağımlılığı Tedavisinde Sosyal Hizmet Mesleği.Okmeydanı Tıp Dergisi, 30 (2), 143-148.Punch, K. F. (2014). Sosyal Araştırmalara Giriş. Ankara: Siyasal Kitabevi.Schuler, M. S., Tucker, J. S., Pedersen, E. R., & D'Amico, E. J. (2019). Relative İnfluence Of Perceived Peer And Family Substance Use On Adolescent Alcohol, Cigarette, And Marijuana Use Across Middle And High School. Addictive Behaviors, 88, 99-105.Solak, A. (Ed.). (2016). Bingöl İli Sosyal Analiz Çalışması. Ankara: Hegem Yayınları.TUBİM, (2017). 2017 Türkiye Uyuşturucu Raporu (2016 Verileri), Erişim Tarihi: 01.07.2019, Erişim: Https://Www.Tuseb.Gov.Tr/Enstitu/Tacese/Yuklemeler/Ekitap/Maddebagimliligi/2017_Turkiye_Uyusturucu_Raporu.PdfTUBİM, (2017). EMCDDA 2016 Ulusal Raporu (2015 Veriler), Erişim Tarihi: 01.07.2019, Erişim: Http://Www.Narkotik.Pol.Tr/Kurumlar/Narkotik.Pol.Tr/Arsiv/TUBIM/Documents/TURKIYE%20UYUSTURUCU%20RAPORU%202016.PdfTUBİM, (2018). 2018 Türkiye Genel Nüfusta Tütün, Alkol Ve Madde Kullanımına Yönelik Tutum Ve Davranış Araştırması Raporu. Erişim Tarihi: 01.07.2019, Erişim: Http://Www.Narkotik.Pol.Tr/Turkiyede-Genel-Nufusta-Tutun-Alkol-Ve-Madde-Kullanimina-Yonelik-Tutum-Ve-Davranis-Arastirmasi-Raporu-YayimlanmistirTUBİM, (2018). Türkiye Uyuşturucu Raporu 2018, Erişim Tarihi: 01.07.2019, Erişim:Http://Www.Muharrembalci.Com/Hukukdunyasi/Alintilar/828.PdfUNODC (2018). World Drug Report 2018. Https://Www.Unodc.Org/Wdr2018/Prelaunch/WDR18_Booklet_1_EXSUM.Pdf. Ünlü, A., & Evcin, U. (2014). İstanbul’da Liseli Gençler Arasındaki Madde Kullanım Yaygınlığı Ve Demografik Faktörlerin Etkileri. Literatür Sempozyum, 1, 2-11.Yaman, Ö. M. (2014). Uyuşturucu Madde Bağımlısı Gençlerin Aile İçi İlişkilere Yönelik Görüşleri: Esenler-Bağcılar Örneği. Addicta: The Turkish Journal On Addictions, 1(1), 99-132.Yıldırım, A. Ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.Zastrow, C. (2013). Sosyal Hizmete Giriş. Editör. Çiftçi. D.B. Ankara: Nika Yayınevi.Zuardi, A. W. (2006). History Of Cannabis As A Medicine: A Review. Brazilian Journal Of Psychiatry, 28(2), 153-157.
Toplam 1 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Mart 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 21 Sayı: 50 |
