KADINLARIN SERVİKS KANSERİNDEN KORUNMA VE ERKEN TANIYA YÖNELİK TUTUMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2019, Cilt: 28 Sayı: 4, 229 - 238, 02.08.2019

Ebru Gözüyeşil , Ayten Arıöz Düzgün Kevser Sevgi Ünal Aslan

https://doi.org/10.17942/sted.444170

Cited By: 8

Öz

Amaç: Bu çalışma  kadınların serviks kanserinden korunma ve
erken tanıya yönelik bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi amacıyla
yapılmıştır.

Yöntem: Tanımlayıcı nitelikte olan bu araştırmanın
evrenini 842 kadın oluşturmuştur. Araştırmada örneklem seçimine gidilmemiştir. Dâhil
edilme kriterlerine uyan 343 kadın araştırmanın örneklemini oluşturmuştur.
Veriler Kişisel Bilgi Formu, Serviks Kanserinden Korunma Tutum Ölçeği (SKKTÖ) ve
Servikal Kanserin Erken Tanısına Yönelik Tutum Ölçeği (SKETTÖ) ile
toplanmıştır.

Bulgular;
Kadınların yaş ortalamasının 37,36±0.4,
%42.6’sının akademisyen olduğu belirlenmiştir. Kadınların SKKTÖ ve SKETTÖ toplam
puan ortalamaları; 85.28±12.9; 77.49±11.2’dir. İki ölçeğin korelasyonları
değerlendirildiğinde; SKKTÖ ve SKETTÖ ölçek ortalamaları arasında  negatif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı
ilişki bulundu (p< 0.05).

Sonuç: Çalışmada kadınların servikal kanserden korunmaya yönelik ve servikal
kanserin erken tanısına yönelik tutumlarının orta düzeyin üzerinde olduğu saptanmıştır.
Ayrıca kadınların servikal kanserden korunmaya yönelik tutumları arttıkça,
servikal kanserin erken tanısına yönelik tutumlarının azaldığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

kadınlar, serviks kanseri, erken tanı

Kaynakça

• 1. Ferlay J, Shin H, Forman D, Mathers C, Parkin DM. Estimates of worldwide burden of cancer in 2008: GLOBOCAN 2008. Int J Cancer 2010; 127: 2893-917.
• 2. Türkiye kanser istatistikleri 2017. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Ankara. Accessed June 13, 2018, at https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kanser-db/istatistik/2014
• 3. Globocan 2012 . International agency for research on cancer. cervical cancer estimated ıncidence, mortality and prevalence worldwide in 2012. Accessed June 15, 2018, at http://globocan.iarc.fr/old/FactSheets/cancers/cervix-new.asp
• 4. Kanbur A, Çapık C. Servikal kanserden korunma, erken tanı-tarama yöntemleri ve ebe/hemşirenin rolü. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 2011: 61-72.
• 5. Demirgöz Bal M. Kadınların Pap smear testi yaptırma durumlarının sağlık inanç modeli ölçeği ile değerlendirilmesi. MÜSBED 2014;4(3):133-138.
• 6. The American cancer society guidelines for the prevention and early detection of cervical cancer. Accessed June 15, 2018, at https://www.cancer.org/cancer/cervical-cancer/prevention-and-early-detection/cervical-cancer-screening-guidelines.html
• 7. Akyüz A, Güvenç G, Yavan T, Çetintürk A, Kök G. Kadınların pap smear yaptırma durumları ile bunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Gülhane Med J 2006;48: 25-29.
• 8. Ersin F, Kıssal A, Polat P, Koca BD, Erdoğan M. Kadın sağlık personelinin servikal kansere yönelik algıları ve bunu etkileyen faktörler. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2016; 18(2-3): 31-43.
• 9. Ilter E, Celik A, Haliloglu B, Unlugedik E, Midi A, Gunduz T, Ozekici U. Women‟s knowledge of Pap Smear test and Human Papillomavirus: Acceptance of HPV vaccination to themselves and their daughters in an Islamic society. Int J Gynecol Cancer, 2010;20:1058-62.
• 10. Gök Uğur H, Aydın Avcı Ġ. Kanser tarama merkezine başvuran kadınların sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının erken tanı bilgi ve uygulamalarına etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2015;4(2):244-58.
• 11. Aswathy S, Quereshi MA, Kurian B. Leelamoni K. Knowledge & practice of cervical cancer screening in Kerala. Indian J Med Res, 2012;136(2):205-10.
• 12. Gümüş A, Çam O, Kadınların serviks kanseri için erken tanı tutumları ile benlik saygısı, beden algısı ve umutsuzluk düzeyleri arasındaki ilişkiler. Nobel Med 2011;7(3):46-52.
• 13. Boyle P, Levin B. Dunya Kanser Raporu 2008. WHO, Uluslararası Kanser Araştırmaları Kurumu, Lyon, Fransa.
• 14. Eke R.N. , Sezik H.E. ,Özen M. Serviks kanseri; kadın hekimler yeterince farkında mı? Tepecik Eğit. ve Araşt. Hast. Dergisi 2016; 26(1):53-57.
• 15. Açıkgöz A, Çehreli R, Elli dokuz H. Kadınların kanser konusunda bilgi ve tutumları ile erken tanı yöntemlerine yönelik davranışları. DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2011; 25 (3): 145 – 154.
• 16. Dadak A, Koyun A. Servikal kanserden korunmaya yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Yüksek Lisans Tezi,Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, 2017.
• 17. Özmen D, Özsoy S. Sağlık inanç modeli yaklaşımı ile servikal kanserin erken tanısına yönelik tutum ölçeği geliştirilmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2009;25(1):51-69.
• 18. Yiğitbaş Ç, Bulut A, Bulut A, Semerci M. Bingol devlet hastanesine başvuran yetişkinlerin kanser tarama testlerine ilişkin bilgi ve tutumları. Turk Jinekolojik Onkoloji Dergisi 2016;2: 29-38.
• 19. Mupepi SC, Sampselle CM, Johnson TRB. Knowledge, attitudes, and demographic factors influencing cervical cancer screening behavior of Zimbabwean women. Journal of Women’s Health 2011; 20(6): 943-953.
• 20. Singh M, Ranjan R, Das B, Gupta K. Knowledge, attitude and practice of cervical cancer screening in women visiting a tertiary care hospital of Delhi. İndian Hournal of Cancer 2014; 51(3): 319-324.
• 21. Nguyen TT, Mcphee SJ, Nguyen T, Lam T, Mock J. Predictors of cervicalpap smear screening awareness, intention, and receipt among Vietnamese-American women. Am J Prev Med. 2002;23(3):207-214.
• 22. Kesic V, Markovic M, Matejic B, Topic L. Awareness of cervical cancerscreening among women in Serbia. Gynecol Oncol 2005;99(1):222-225.
• 23. Ibekwe CM, Hoque ME, Ntuli-Ngcobo B. Perceived benefits of cervical cancer screening among women attending Mahalapye District Hospital, Botswana. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention 2010; 11(4):1021-1027.
• 24. Lee EE, Fogg L, Menon U. knowledge and beliefs related to cervical cancer and screening among Korean American women, Western Journal of Nursing Research 2008; 30(8): 960- 974.
• 25. Tung WC, Nguyen DH, Tran DN. Applying the transtheoretical model to cervical cancer screening in Vietnamese-American women. Int Nurs Rev 2008; 55(1): 73-80.
• 26. Behbakht K, Lynch A, Teal S, Degeest K, Massad S. Social and cultural barriers to papanicolaou test screening in an urban population. The American College of Obstetricians and Gynecologists 2004;1355-1361.
• 27. Esencan Yılmaz T. Jinekolojik erken tanı yöntemlerinin kullanımında kadınların tutum ve davranışlarının belirlenmesi. Zeynep Kamil Bülteni 2009; 40 (2):63-66.
• 28. Hewitt M, Devesa SS, Breen N. Cervical cancer screening among uswomen: Analyses of the 2000 national health interview survey. Prev Med. 2004;39(2):270-278.
• 29. Karadağ Çaman O, Bilir N, Özcebe H. Ailede kanser öykusu ve algılanan kanser riski, kanserden korunma davranışları ile ilişkili mi? Fırat Tıp Dergisi 2014; 19(2):95-100
• 30. Gonzales AA, Ton TG, Garroutte EM, Goldberg J, Buchwald D. Perceived cancer risk among American Indians: implications for intervention research. Ethn Dis 2010; 20: 458- 62.
• 31. Santos EM, Lourenço MT, Rossi BM. Risk perception among Brazilian individuals with high risk for colorectal cancer and colonoscopy. Hered Cancer Clin Pract 2011; 28: 4-10.
• 32. Bayçelebi G, Aydın F, Gökosmanoğlu F, Tat TS, Varım C. Trabzon’da kanser tarama testleri farkındalığı. J Hum Rhytmm 2015; 1(3): 90-94
• 33. Gözüm S, Çapık C. Sağlık Davranışlarının Geliştirilmesinde Bir Rehber: Sağlık İnanç Modeli DEUHYO ED 2014;7(3): 230-237.
• 34. Kasparian NA, McLoone JK, Meiser B, Butow PN, Simpson JM, Mann GJ. Skin cancer screening behaviours among individuals with a strong family history of malignant melanoma. Brit J Cancer 2010; 103: 1502-9
• 35. Karadag Caman O, Bilir N. Health promotion in cancer early diagnosis, screening and education centers: mixed methods research among women in Ankara. Turk J Public Health 2013; 11: 174
• 36. Matin M, LeBaron S. Attitudes toward cervical cancer screening among Muslim women: a pilot study. Women Health 2004;39(3):63-77.