Investigation of Effects of Land Use Activities Around Işıklı Lake (Denizli, West Anatolia) on the Lake

Yıl 2013, Cilt: 2013 Sayı: 29, 191 - 200, 01.06.2013

Mehmet Ali Çelik Ali Ekber Gülersoy

Öz

Wetlands which are accepted as the world's museums of natural wealth due to the biological diversity that they have; are the most important ecosystems of Earth with their natural functions and economical values. Today the most important environmental problems threatening wetlands are; opening of lands to agriculture, increasing in salt concentration in soil, Using of agricultural fertilizer and pesticide intensively, and decreasing of erosion and organic matter with vegetative diversity. In this study, it has been aimed investigation of effects of land use activities around Işıklı Lake (Çivril-Denizli) on the lake. Within this scope, it has been tried to be explained effect by which expansion of agriculture areas in its surroundings was made on the lake. Landsat TM images were obtained in order to investigate change of land cover in the lake's immediate surroundings through the years of 1985-2010. Uncontrolled classification was applied to images belonging to months of August during the years of 1985 * Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi,Coğrafya Bölümü,79100, KİLİS, [e-mail]** Dokuz Eylül Üniversitesi, Buca Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, 35150, Buca / İZMİR, [e-mail] 2010 on GIS environment. According to this, areas of irrigated farming around the lakes showed an increase at the rate of 100% through the years of 1985-2010. The increase occuring on the areas of irrigated farming caused Işıklı Lake to narrow in areal, and stimulated increase of aquatic plants within the lake.

Anahtar Kelimeler

Land use, GIS, Işıklı Lake, Wetland, Remote sensing

Işıklı Gölü (Çivril-Denizli) Çevresindeki Arazi Kullanım Faaliyetlerinin Göl Üzerine Etkilerinin İncelenmesi

Öz

Sahip olduğu biyolojik çeşitlilik nedeniyle dünyanın doğal zenginlik müzeleri olarak kabul edilen sulak alanlar; doğal işlevleri ve ekonomik değerleriyle yeryüzünün en önemli ekosistemleridir. Günümüzdesulak alanları tehdit eden en önemli çevresel problemler; arazilerin tarıma açılması, topraktaki tuz konsantrasyonunun artması, yoğun zirai gübre ile pestisit kullanımı, erozyon ve organik madde ile bitkisel çeşitliliğin azalmasıdır. Bu çalışmadaIşıklı Gölü (Çivril-DENİZLİ) çevresindeki arazi kullanım faaliyetlerinin göl üzerine etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu çerçevede çevresindeki tarım sahalarının genişlemesinin göl üzerinde yarattığı etki açıklanmaya çalışılmıştır. 1985-2010 yılları arasında gölün yakın çevresindeki arazi örtüsünün değişimini incelemek amacı ile Landsat TM görüntüler temin edilmiştir. 1985ve 2010 yılları Ağustos aylarına ait görüntülere CBS ortamında Kontrolsüz sınıflandırma uygulanmıştır. Buna göre 1985-2010 yılları arasında göl etrafındaki sulu tarım sahaları % 100’lük bir artış göstermiştir. Sulu tarım sahalarında meydana gelen artış Işıklı Gölü’nün alansal olarak daralmasına sebep olmuş ve içerisindeki sucul bitkilerin artışını tetiklemiştir.

Anahtar Kelimeler

Arazi kullanımı, CBS, Işıklı Gölü, sulak alan, UA

Kaynakça

• ARI, Y.-DERİNÖZ, B. (2011). “Bir Sulak Alan Nasıl Yönetilmez? Kültürel Ekolojik Perspektif ile Marmara Gölü (Manisa) Örneği”. Coğrafi Bilimler Dergisi 9 (1).41
• AYVAZ, M., Tenekecıoglu, E., & Koru, E. (2011). "Afşar Baraj Gölü'nün (ManisaTürkiye)Trofik Statüsünün Belirlenmesi". Ekoloji , 20 (81), 38.
• BULUT, S., Mert, R., Solak, K., & Konuk, M. (2011). "Selevir Baraj Gölü'nün Bazı Limnolojik Özellikleri". Ekoloji , 20 (80), 13-22.
• ÇELİK, M. A. ve Karabulut, M., (2013). "Yağış Koşullarının Antep Fıstığı (Pistacia vera L.) Biomas Aktivitesi ve Fenolojik Özelliklerine Etkisinin Uzaktan Algılama Verileri Kullanılarak İncelenmesi", Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 60, 37
• ÇÖLKESEN, İ.-SESLİ, F.A., (2007). "Kıyı Çizgisinde Meydana Gelen Zamansal Değişimlerin Bilgi Teknolojileri İle Belirlenmesi: Trabzon Örneği", TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi, 30 Ekim -02 Kasım 2007, KTÜ, Trabzon.
• DOYGUN, H., BERBEROĞLU, S., & ALPHAN, H. (2003). "Hatay, Burnaz Kıyı Kumulları Alan Kullanım Değişimlerinin Uzaktan Algılama Yöntemi ile Belirlenmesi". Ekoloji Çevre Dergisi , 12 (48), 4-9.
• EKİZ, A. N. (2008). Güneybatı Anadolu’da Yayılış Gösteren Sucul Yaprak Böceklerinin (COLEOPTERA: CHRYSOMELIDAE) Taksonomisi, Sistematiği Ve Ekolojisi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Doktora Tezi, Isparta FAKIOĞLU, Ö., ve DEMİR, N. (2011). "Beyşehir Gölü Fitoplankton Biyokütlesinin Mevsimsel ve Yersel Değişimleri". Ekoloji , 20 (80), 23-32.
• HUETE, A., LEEUWEN, W. V., ve JUSTICE, C. (1999). MODIS Vegetatıon Index (MOD13) Algorithm Theoretical Basis Document. Arizona.
• KARABULUT, M. (2003). "An Examination of Relationships Between Vegetation and Rainfall Using Maximum Value Composite AVHRR-NDVI Data". Turkish Journal of Botanic (27), 93-101.
• KARABULUT, M. (2006). "NOAA AVHRR Verilerini Kullanarak Türkiye'de Bitki Örtüsünün İzlenmesi ve İncelenmesi". Coğrafi Bilimler Dergisi, 4 (1), 29-42.
• TAĞIL, ġ.,-CÜREBAL, İ. (2004). "Altınova Sahilinde Kıyı Çizgisi Değişimini Belirlemede Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri". Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 2 (15), 51-68.
• YİĞİTBAġOĞLU, H., ve UĞUR, A. (2010). "Burdur Gölü Havzasında Arazi Kullanım Özelliklerinden Kaynaklanan Çevre Sorunları". Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi 2 , 129-143.
• YOMRALIOĞLU, T. (2000). Coğrafi Bilgi Sistemleri Temel Kavramlar ve Uygulamaları. İstanbul: Seçil Ofset.