Multipl sklerozlu bireylerde COVID-19 ilişkili kaygı, keder, öfke ve algılanan stres

Year 2023, Issue: 59, 240 - 255, 23.08.2023

Seda Dağlı Ekin Öykü Baylam Yirmibeş , Duygu Aydemir , Neslişah Yıldırım , Özge Türk , Melike Doğan Ünlü , Serpil Demirci

https://doi.org/10.35237/sufesosbil.1295801

Abstract

COVID-19 salgını toplumun tüm kesimlerini etkilemiştir. Bu çalışmada multipl skleroz (MS) olgularında, sağlık çalışanlarında ve genel toplum örneğinde pandemik durumlara bağlı kaygı, keder, öfke ve algılanan stres düzeyleri değerlendirilmiş ve MS'li bireylerin yaşadıkları stres sağlık çalışanları ve halk ile karşılaştırılmıştır. Çalışma örneklemini 63 MS'li birey, 59 sağlık profesyoneli (HCP) ve 99 sağlıklı gönüllü (HV) oluşturdu. Tüm katılımcılara UCLA-Covid-19 tarama testi, Posttravmatik Stres Bozukluğu -belirti kontrol listesi, Hasta Sağlık Anketi-9, Yaygın Anksiyete Bozukluğu-7 Ölçeği, Olayların Etkisi Ölçeği, K-10 ölçeği ve Sürekli Öfke Ölçeği uygulanmıştır. Grupların sosyo-demografik özellikleri, MS grubunda kadınların ağırlıklı olması ve görece düşük eğitim düzeyi dışında hemen hemen aynıydı. Covid-19 nedeniyle hastane yatışı, test pozitifliği ve karantina oranları gruplar arasında farklılık göstermedi. Pandemi koşulları herkesi çaresiz ve umutsuz hissettirmiştir, ancak bu HCP grubunda çok daha belirgindi. COVID-19 ilişkili en önemli kaygı nedeni MS’li bireylerde hastalığa yakalanma, sağlık profesyonellerinde hastalığı aile üyelerine bulaştırma ve sağlıklı gönüllülerde kapanma nedeniyle iş ve gelir kaybı yaşamaktı. MS’li bireyler ve sağlık profesyonellerinin yaşadığı stres düzeyi sağlıklı gönüllülerdekinden anlamlı derecede yüksekti. Benzer şekilde, algılanan stres düzeyi MS ve HCP gruplarında aynı düzeyde fakat HV grubundan anlamlı derecede daha fazlaydı. MS’li bireyler sağlık profesyonelleri kadar kaygılı ve çökkündü. Buna karşın sağlıklı gönüllüler hem MSli bireylerden hem de sağlık profesyonellerinden daha fazla psikolojik sıkıntı yaşadıklarını ifade etmişlerdir. Sonuçlarımız, pandemi sırasında MS'li kişilerde depresyon, anksiyete ve stresin yüksek olduğunu göstermektedir.

Keywords

multipl skleroz, Covid-19, psikolojik stres, kaygı, keder, öfke

Supporting Institution

Yok

Project Number

Projeden üretilmemiştir

Thanks

Çalışmaya katılmayı kabul eden katılımcılara teşekkür ederiz

COVID-19 Associated Anxiety, Grief, Anger, and Perceived Stress in Individuals with Multiple Sclerosis

Abstract

The COVID-19 pandemic has affected all segments of society. In this study, the level of anxiety, grief, anger and perceived stress related to pandemic conditions were evaluated in multiple sclerosis (MS) cases, healthcare professionals and lay public and, the stress experienced by individuals with MS was compared with health care professionals and lay public.
Study sample were composed of 63 persons with MS, 59 healthcare professionals (HCP), and 99 healthy volunteers (HV). All participants were administered UCLA-Covid-19 screening test, Posttraumatic Stress Disorder - symptom checklist, Patient Health Questionnaire-9, Generalized Anxiety Disorder-7 Scale, Impact of Events Scale, K-10 scale and Trait Anger Scale. Socio-demographic features of the groups were almost same except for female preponderance and relatively low education in MS group. Hospitalization, test-positivity and quarantine rates due to COVID-19 did nor differ among groups. Pandemic conditions have made everyone feel helpless and hopeless, however, this was remarkably much more evident in HCPs. The most significant concern related with COVID-19 was contracting the disease for persons with MS, transporting the disease to their family members for HCP, and job/income loss due to lockdown for HVs. The stress level experienced by individuals with MS and health care professionals was significantly higher than that of healthy volunteers. In a similar way, the perceived stress level was the same in MS and HCP groups, but significantly higher than in the HV group. Persons with MS were as anxious and depressed as HCPs. Nevertheless, HVs stated that they experienced more psychological distress than both HCPs and persons with MS. Our results yield that depression, anxiety and stress were high among persons with MS during the pandemic.

Keywords

multiple sclerosis, Covid-19, psychological distress, anxiety, depression, anger

Project Number

Projeden üretilmemiştir

References

• kaynakça eklenmeli