Affedicilik ve Psikolojik İyi Oluş Arasındaki İlişkiye Belirsizliğe Tahammülsüzlük ve Öfke Kontrolünün Aracılık Etkisi

Year 2016, Volume: 6 Issue: 3, 201 - 209, 28.12.2016

Mustafa Koç , Murat İskender , Tuğba Seda Çolak , Betül Düşünceli

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı, affedicilik eğilimi, belirsizliğe tahammülsüzlük ve öfke ifade tarzı etkileşiminin Psikolojik iyi oluş üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olup olmadığını test etmektir. Çalışma Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim gören 478 kız 434 erkek olmak üzere toplam 912 kişi ile gerçekleştirilmiştir. Örnekleme alınacak bireylerin seçilmesinde oranlı örnekleme ve tesadüfi örnekleme yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmada Yapısal Eşitlik Modeli kullanılmıştır. Araştırmada veriler, Affedicilik, Psikolojik İyi Oluş, Öfke İfade Tarzı ve Belirsizliğe Tahammülsüzlük ölçekleri yardımı ile toplanmıştır. Araştırma sonucunda; a- Affedicilik eğilimi arttıkça Psikolojik iyi olma düzeyi de artmaktadır, b- Affedicilik eğilimi arttıkça belirsizliğe tahammülsüzlük azaltmaktadır fakat bu durumun Psikolojik iyi oluş üzerinde aracılık etkisinin olmadığı bulunmuştur, c- Affedicilik eğiliminin artması öfke kontrol düzeyini de artırmaktadır ve bu durumun affedicilik eğiliminin Psikolojik iyi oluş üzerindeki etkiye aracılık ettiği bulunmuştur. 

Keywords

Affetme, belirsizlik, belirsizliğe tahammülsüzlük, öfke, öfke kontrolü, psikolojik iyi oluş

Investigation of the Effect of Intolerance of Uncertainty and the effect of Anger Control on the Relationship between Forgiveness and Psychological Well-Being through Structural Equation Modelling

Abstract

The principal aim of this study is to test whether interaction of tendency to forgiveness, intolerance of uncertainty and anger expression has a significant effect on Psychological well-being. The study was carried out on 912 people, 478 females and 434 males, who study in Sakarya University Faculty of Education. In selection of individuals to be accepted in the sample, proportional sampling and random sampling methods were used. The data in the study were collected with Heartland Forgiveness Scale, Scale of Psychological Well-being, State Continuous Anger scale and Intolerance of Uncertainty Questionnaire. Analysis was made by using Structural Equational Modelling. As a result of the research, it was found that a- As tendency to forgiveness increases, Psychological well-being also does, b- As tendency to forgiveness increases, Intolerance of uncertainty decreases, however, it was found that it has no mediating effect on Psychological well-being, c- Increase of tendency to forgiveness also increases anger control level and it was found that this mediates the effect of tendency to forgiveness on Psychological well-being.

Keywords

Forgiving, uncertainty, intolerance of uncertainty, anger, anger control, psychological well-being

References

• Biaggio, M. K. (1989). Sex differences in behavioral reaction provocation of anger. Psychological Reports, 64 (1), 23-26. doi: 10.2466/pr0.1989.64.1.23
• Budak, S. (2000). Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yay.
• Budner, S. (1962). Intolerance of ambiguity as a personality variable. Journal of Personality, 30, 29-50. doi:10.1111/j.1467-6494.1962.tb02303.x
• Bugay, A., & Demir, A. (2010). A Turkish version of heartland forgiveness scale. Procedia Social and Behavioral Sciences, 5, 1927-1931.doi: 10.1016/j.sbspro.2010.07.390
• Bugay, A., & Demir, A. (2011). Yaşam doyumu ile affetme arasındaki ilişkide ruminasyon eğiliminin aracı rolü. XI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, İzmir, Ekim, 3-5.
• Buhr, K., & Dugas, M. J. (2002). The intolerance of uncertainty scale: Psychometric properties of the English version. Behaviour Research and Therapy, 40, 931-945. doi:10.1016/S0005-7967(01)00092-4
• Cenkseven, F. (2004). Üniversite öğrencilerinde öznel ve psikolojik iyi olmanın yordayıcılarının incelenmesi. (Doctoral Dissertation). Çukurova University / Institute of Social Sciences, Adana.
• DiBlasio, F. A., & Proctor, J. H. (1993). Therapists and the clinical use of forgiveness. The American journal of Family Therapy, 21(2), 175-184. doi: 10.1080/01926189308250915
• Dugas, M. J., Freeston, M. H., & Ladouceur, R. (1997). Intolerance of uncertainty and Problem Orientation in worry. Cognitive Therapy and Research, 21, 593-606. doi: 10.1023/A:1021890322153
• Enright, R. D. & Coyle, C. T. (1998). Researching the process model of forgiveness within psychological interventions. In E. L. Worthington, Jr. (Eds.), Dimensions of forgiveness: psychological research and theological perspectives (pp.139-161). Philadelphia: Templeton Foundation Press.
• Fincham, F.D., Hall, J.H., & Beach, S.R.H. (2005). Til lack of forgiveness doth us part: Forgiveness in marriage. In E. L. Worthington (Eds.), Handbook of forgiveness (pp. 207-226). New York: Routledge.
• Fitzgibbons, R. P. (1986). The cognitive and emotive uses of forgiveness in the treatment of anger. Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training, 23,629-633.
• Freeston, M. H., Rheaume, J., Letarte, H., Dugas, M. J., & Ladouceur, R. (1994). Why do people worry? Personality and Individual Differences, 17, 791-802. doi: 10.1016/0191-8869(94)90048-5
• Goleman, D. (2005). Yıkıcı duygularla nasil başa çikabiliriz? Dalai Lama i̇le yapilan bilimsel bir diyalog. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Hargrave, T. D. (1994). Families and forgiveness: Healing intergenerational wounds. New York: BrunnerMazel.
• Karremans, J. C., Van Lange, P. A. M., Ouwerkerk, J. W., & Kluwer, E. S. (2003). When forgiving enhances psychological well-being: The role of ınterpersonal commitment. Journal of Personality and Social Psychology, 84 (5), 1011-1026.
• Keyes, C. L. M., Shmotkin, D., & Ryff, C. D. (2002). Optimizing well-being: The empirical encounter of two traditions. Journal of Personality and Social Psychology, 82, 1007–1022. doi: 10.1037//0022-3514.82.6.1007
• Lawler-Row, K. A., Karremans, J. C., Scott, C., Edlis-Matityahou, M., & Edwards, L. (2008). Forgiveness, physiological reactivity and health: The role of anger. International Journal of Psychophysiology, 68, 51–58. Doi : 10.1016/j.ijpsycho.2008.01.001
• Navaro, L. (2000). Bir Cadı Masalı; Kızgınlık, Güç ve Cinsel Roller Üzerine. İstanbul: Remzi Yayınevi.
• Özer, A. K. (1994). Sürekli Öfke (SL-Öfke) ve Öfke İfadesi Tarzı (Öfke-Tarz) Ölçekleri ön çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 9(31), 26-35.
• Piderman, K. M. (n.d.) Forgiveness: How to let go of grudges and bitterness. Retrieved from http://clarkschapel.org/Forgiveness.pdf
• Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is It? Explorations on the Meaning of Psychological Well-Being. Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069-1081. doi: 10.1037/0022-3514.57.6.1069
• Sarı, S. (2007). Sürekli kaygının yordayıcıları olarak belirsizliğe tahammülsüzlük, endişe ile ilgili inançlar ve kontrol odağının incelenmesi. (M.Sc. Dissertation).Hacettepe University/ Institute of Social Sciences, Ankara.
• Savaşır I, & Şahin N.H. (1997). Bilişsel-davranışçı terapilerde değerlendirme: sık kullanılan ölçekler. Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
• Seligman, M. E. P., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive Psychology, An Introduction. American Psychologist, 55(1), 5-14.
• Thompson, L. Y., Snyder, C. R., Hoffman, L., Micheal, S. T., Rasmussen, H. N., Billings, L. S., et al. (2005). Dispositional forgiveness of self, others, and situations. Journal of Personality, 73(2), 313-359. doi: : 10.1111/j.1467-6494.2005.00311.x
• Toussaint, L., & Friedman, P. (2009). Forgiveness, Gratitude, and Well-Being: The Mediating Role of Affect and Beliefs. Journal of Happiness Studies, 10(6), 635-654. doi: 10.1007/s10902-008-9111-8
• Waterman, A. S. (1993). Two Conceptions of Happiness: Contrasts of Personal Expressiveness (Eudaimonia) and Hedonic Enjoyment. Journal of Personality and Social Psychology, 64, 678-691.
• Zechmeister, J. S., & Romero, C. (2002). Victim and offender accounts of interpersonal conflict: Autobiographical narratives of forgiveness and unforgiveness. Journal of Personality and Social Psychology, 82 (4), 675-686. doi: 10.1037/0022-3514.82.4.675
• Piderman, K. M. (n.d.) Forgiveness: How to let go of grudges and bitterness. Retrieved from http://clarkschapel.org/Forgiveness.pdf
• Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is It? Explorations on the Meaning of Psychological Well-Being. Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069-1081. doi: 10.1037/0022-3514.57.6.1069
• Sarı, S. (2007). Sürekli kaygının yordayıcıları olarak belirsizliğe tahammülsüzlük, endişe ile ilgili inançlar ve kontrol odağının incelenmesi. (M.Sc. Dissertation).Hacettepe University/ Institute of Social Sciences, Ankara.
• Savaşır I, & Şahin N.H. (1997). Bilişsel-davranışçı terapilerde değerlendirme: sık kullanılan ölçekler. Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
• Seligman, M. E. P., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive Psychology, An Introduction. American Psychologist, 55(1), 5-14.
• Thompson, L. Y., Snyder, C. R., Hoffman, L., Micheal, S. T., Rasmussen, H. N., Billings, L. S., et al. (2005). Dispositional forgiveness of self, others, and situations. Journal of Personality, 73(2), 313-359. doi: : 10.1111/j.1467-6494.2005.00311.x
• Toussaint, L., & Friedman, P. (2009). Forgiveness, Gratitude, and Well-Being: The Mediating Role of Affect and Beliefs. Journal of Happiness Studies, 10(6), 635-654. doi: 10.1007/s10902-008-9111-8
• Waterman, A. S. (1993). Two Conceptions of Happiness: Contrasts of Personal Expressiveness (Eudaimonia) and Hedonic Enjoyment. Journal of Personality and Social Psychology, 64, 678-691.
• Zechmeister, J. S., & Romero, C. (2002). Victim and offender accounts of interpersonal conflict: Autobiographical narratives of forgiveness and unforgiveness. Journal of Personality and Social Psychology, 82 (4), 675-686. doi: 10.1037/0022-3514.82.4.675