Supplier Selection with in Multi Criteria Decision Making Method and Goal Programming Techniques

Yıl 2016, Cilt: 4 Sayı: 3, 196 - 207, 01.09.2016

Emir Hüseyin Özder , Tamer Eren

https://doi.org/10.15317/Scitech.2016320515

Öz

In crucial market conditions, companies try to resist and make some true choices about decision problems. One of the desired right decisions is the selection of appropriate supplier for the company. Within the simple statement, supplier selection problem can be defined as determining to buy from whom and how much. Companies must work with lots of suppliers to continue their activities. Selection of the suppliers in a group of candidate firms is a difficult decision problem. In this study, the supplier selection problem is discussed, which is operating in the automotive production sector. Goal Programming technique is used to solve the problem. Analytic Network Process (ANP) methods have been used to determine the weights of the criteria. In ANP calculations, 16 different criteria are defined under 4 main criteria and 12 sub-criteria by a team of purchasing department specialist. After that, SuperDecision 2.2.6 is used for making ANP calculations. In the light of these results, the structured model is solved by the help of LINGO 14.0 and best suppliers are verified for the company.

Anahtar Kelimeler

Analytic network process (ANP), Goal programming (GP), Multi criteria decision making (MCDM)

ÇOK ÖLÇÜTLÜ KARAR VERME YÖNTEMİ VE HEDEF PROGRAMLAMA TEKNİKLERİ İLE TEDARİKÇİ SEÇİMİ

Öz

Sert pazar koşullarının etkisini her fırsatta gösterdiği günümüzde, firmaların amacı bu zor koşullara direnip, doğru kararlar vermektir. Verilmek istenen doğru kararlardan biri de firma için uygun olan tedarikçinin seçimidir. Tedarikçi seçimi problemi, en basit ifade ile malzemelerin kimden ve ne kadar alınacağının belirlenmesi olarak tanımlanabilir. Firmalar, faaliyetlerini sürdürebilmek adına birçok tedarikçi firmayla çalışmak zorundadırlar. Tedarikçi firmaların bir grup adayın içinden seçilmesi zor bir karar problemidir. Bu çalışmada otomotiv sektöründe faaliyet gösteren bir firmanın tedarikçi seçim problemi ele alınmıştır. Problemi çözmek için hedef programlama tekniği kullanılmıştır. Ölçütlerin ağırlıklarını belirlemek için Analitik Ağ Süreci yönteminden yararlanılmıştır. Analitik Ağ Süreci yönteminde 4’ü ana, 12’si alt ölçüt olmak üzere toplam 16 ölçüt satın alma departmanı uzmanları tarafından belirlenmiştir. Sonrasında SuperDecisions 2.2.6 programından yararlanılarak analitik ağ süreci için gerekli hesaplamalar yapılmıştır. Belirlenen ölçütler ışığında kurulan model LINGO 14.0 programı yardımıyla çözülmüştür ve firma için uygun tedarikçiler belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Analitik ağ süreci (AAS), Hedef programlama (HP), Tedarikçi seçimi

Kaynakça

• Baynal, K. ve Yüzügüllü, E. , 2013, “Tedarik Zinciri Yönetiminde Analitik Ağ Süreci İle Tedarikçi Seçimi ve Bir Uygulama”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, Vol. 42, (1): pp. 77-92.
• Charnes, A., Cooper, W.W., 1955, “Goal programming and multipleobjective optimizations”, European Journal of Operational Research I, pp. 39-54.
• Cheng, E.W.L. ve Li, H., 2005, “Analytic Network Process Applied to Project Selection”, Journal of Construction Engineering and Management, Vol. 131(4), pp. 459-466.
• Çakın, E., 2013, Tedarikçi Seçim Kararında Analitik Ağ Süreci (AAS) ve ELECTRE Yöntemlerinin Kullanılması ve Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Dağdeviren, M., Dönmez, N. ve Kurt, M., 2006, “Bir İşletmede Tedarikçi Değerlendirme Süreci İçin Yeni Bir Model Tasarımı ve Uygulaması”, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, Vol. 21, (2), pp. 247-255.
• Demirtaş, A.E., Üstün Ö., 2004, “Tedarikçi Seçimi ve Sipariş Tahsisinde Analitik Serim Süreçleri ve Hedef Programlama Yaklaşımı”, Yöneylem Araştırması, Endüstri Mühendisliği – XXIV Ulusal Kongresi, Gaziantep-Adana, 15-18 Haziran, 21-26.
• Gökbek, B., 2014, Çok Ölçütlü Karar Verme Yaklaşımlarına Dayalı Tedarikçi Seçimi ve Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Kasirian, M.N., Yusuff, R.M., 2009, “Determining Interdependencies Among Supplier Selection Criteria”, European Journal of Scientific Research, Vol. 35(1), pp. 76-84.
• Keçeci. U., 2006, “Tedarikçi Seçim Probleminde Analitik Ağ Süreci”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Kocakalay Ş., Özdemir M., Sağır ve Işık A., 2004, “Analitik Serim Süreci İle Pazar Payı Tahmini”. YA/EM XXIV. Ulusal Kongresi, Çukurova-Adana.
• Moeinzadeh, P., Hajfathaliha, A., 2009, “Combined Fuzzy Decision Making Approach to Supply Chain Risk Assessment”. World Academy of Science Engineering and Technology, Vol. 60, pp. 519-535.
• Özbek A., Eren T. , 2013, “Analitik Ağ Süreci Yaklaşımıyla Üçüncü Parti Lojistik (3PL) Firma Seçimi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Vol. 27 (1), pp. 95-113.
• Özder, E.H., 2015, Tedarikçi Seçiminde Analitik Ağ Süreci ve Hedef Programlama Tekniklerinin Entegrasyonu: Örnek Olay Çalışması, Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale.
• Özder, E.H., Eren T., Çetin, S.Ö., 2015a, "Supplier selection with TOPSIS and goal programming methods: A case study", 19h International Research/Expert Conference “Trends in the Development of Machinery and Associated Technology TMT 2015, Barcelona, Spain 22-23 July.
• Özder, E.H., Eren T., 2015b, "Tedarikçi Seçiminde Analitik Hiyerarşi Prosesi ve Hedef Programlama Yöntemlerinin Entegrasyonu: Örnek Bir Uygulama", Uluslararası Katılımlı Üretim Araştırmaları Sempozyumu, İzmir, 14-16 Ekim 2015.
• Özder, E.H., Eren, T., 2015c, "Tedarikçi Seçiminde Analitik Ağ Süreci ve Hedef Programlama Yöntemlerinin Entegrasyonu: Örnek Bir Çalışma", 16. Uluslararası Ekonometri, Yöneylem Araştırması Ve İstatistik Sempozyumu, Edirne, 07-12 Mayıs 2015.
• Razmi, J., Rafiei, H., 2010 “An Integrated Analytic Network Process with Mixed-Integer Non-linear Programming to Supplier Selection and Order Allocation”, International Journal of Advanced Manufacturing Technology, Vol. 49, pp. 1195-1208.
• Saaty, T.L., 1977, The Analytic Hierarchy Process, McGraw-Hill Inc., New York, 1980.
• Saaty, T.L., 2001, Decision Making with Dependence and Feedback The Analytic Network Process, Second Edition, RWS Publications, Pittsburg.
• Sarkis J., Talluri S., 2002, “A Model For Strategic Supplier Selection”, The Journal of Supply Chain Management, Vol. 38 (1), pp. 18-28.
• Supçiller, A.A., Çapraz, O., 2011, “AHP-TOPSİS Yöntemine Dayalı Tedarikçi Seçim Uygulaması”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, Vol. 13, pp. 1-22.
• Tamiz, M., Mirrazavi, S.K., Jones, D.F., 1999, “Extensions of Pareto efficiency analysis to Integer Goal Programming”, Omega, Vol. 27, (2), pp. 179-188.