Effect of Collective Bargaining Agreement on Employement Contract

Year 2024, Issue: 60, 485 - 510, 25.10.2024

Aslı Naneci

https://doi.org/10.54049/taad.1572956

Abstract

A collective labor agreement is an agreement made between a labor union and an employer union or an employer who is not a union member, to regulate the issues regarding the conclusion, content and termination of the employment contract. The collective labor agreement contains provisions regulating the mutual rights and obligations of the parties and the methods to be used for the implementation, supervision and resolution of disputes. Collective labor agreement is a unique private law agreement. Collective labor agreements have a mandatory effect on employment contracts. Unless otherwise stated in collective labor agreements, employment agreements cannot contradict collective labor agreements. Provisions of employment contracts that contradict the collective labor agreement are replaced by the provisions of the collective labor agreement. However, the parties may decide otherwise. Provisions in the employment contract that contradict the provisions of the collective bargaining agreement remain valid if they are for the benefit of the employee. This is called the principle of utility.

Keywords

labour agrrement, collective labor agreement, worker, employer, union

Ethical Statement

This article is not subject to Ethics Committee permission

TOPLU İŞ SÖZLEŞMELERİNİN İŞ SÖZLEŞMELERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Abstract

Toplu iş sözleşmesi, iş sözleşmesinin yapılması, içeriği ve sona ermesine ilişkin hususları düzenlemek üzere işçi sendikası ve işveren sendikası ya da sendika üyesi olmayan işveren arasında yapılan sözleşmedir. Toplu iş sözleşmesi, tarafların karşılıklı hak ve borçları ile sözleşmenin uygulanması, denetimi ve uyuşmazlıkların çözümü için başvurulacak yolları düzenleyen hükümleri içerir. Toplu iş sözleşmesi kendine özgü özel hukuk sözleşmesidir. Toplu iş sözleşmesi iş sözleşmeleri üzerinde emredici etkiye sahiptir. Toplu iş sözleşmelerinde aksi belirtilmedikçe iş sözleşmeleri toplu iş sözleşmelerine aykırı olamaz. İş sözleşmelerinin toplu iş sözleşmesine aykırı hükümlerinin yerini toplu iş sözleşmesi hükümleri alır. Fakat taraflar bunun aksini kararlaştırabilirler. İş sözleşmesinde yer alan toplu iş sözleşmesi hükümlerine aykırı hükümler işçi yararına ise geçerliliğini korur. Buna yararlılık ilkesi denir.

Keywords

iş sözleşmesi, toplu iş sözleşmesi, işçi, işveren, sendika

Ethical Statement

Bu makale Etik Kurul iznine tabi değildir

References

• Aktay AN, “Toplu İş Sözleşmesinin Bitimi İle Hizmet Akdi Hükmü Olarak Uygulanmaya Devam Eden Alacaklara İlişkin Faiz”. Sicil İş Hukuku Dergisi. 14, (2009): 219-223.
• — — ve Özdemir Ertürk O, Toplu İş Hukuku. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2022.
• Akyiğit E, “Toplu İş Sözleşmesinin Süresi İle İlgili Bazı Düşünceler”. Sicil İş Hukuku Dergisi. 13. (2009): 134-141.
• Alıç M, “Toplu İş Sözleşmesi Ve Toplu İş Sözleşmesi Yapma Yetkisi”. Yüksek Lisans Tezi, Çağ Üniversitesi, (2022).
• Arıcı K, Türk İş Hukuku-II Toplu İş İlişkileri Hukuku. Ankara: Gazi Kitabevi, 2022.
• Aykan AR, “Toplu İş Sözleşmesinin Normatif Hükümlerinin Yorumu”. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi (1988).
• Bakırcı K, “Yargıcın Toplu İş Sözleşmesine Müdahalesi”, Sicil İş Hukuku Dergisi. 5. (2007): 106-113.
• Bostancı U, “Toplu İş Sözleşmesinde Yer Alan Feshe İlişkin Hükümlerin Feshin Geçerliliğine Etkisi”, Sicil İş Hukuku Dergisi. 22. (2011): 138-146.
• Bozkurt Gümrükçüoğlu Y, Toplu İş Sözleşmesinin Uygulama Alanı . İstanbul: Vedat Kitapçılık, 2018.
• Canbolat T, “Toplu İş Sözleşmesinin Kişiler Açısından Uygulama Alanı”. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi (1998).
• Centel T, “Toplu İş Sözleşmesi Özerkliğinin Hukuki Sınırları”. Sicil İş Hukuku Dergisi . 17. (2010): 211-220.
• Çelik N vd., İş Hukuku Dersleri . İstanbul: Beta Yayıncılık, 2023.
• — —, “Toplu İş Sözleşmeleri İle Çalışma Koşullarının Düzenlenmesinde ve Fesih Bildirimi Sürelerinin Artırılmasında Karşılaşılan Sorunlar”. Çalışma ve Toplum. 4-31. (2011): 11-24.
• Demir F, “Toplu İş Sözleşmesi İle İşçinin Onayının Önceden Alınması” . Sicil İş Hukuku Dergisi . 2 . (2006): 93-113.
• — —, “Emekliliğe Hak Kazanmış ve 55 Yaşını Doldurmuş İşçilerin Toplu İş Sözleşmesi Uyarınca İş Sözleşmelerinin Feshedilmesi”. Sicil İş Hukuku Dergisi . 8 . (2007): 110-125.
• Demirtaş BÖ, “Türk Hukukunda Toplu İş Sözleşmesinden Yararlanma”. Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi (2009).
• Doğan İ, “Toplu İş Sözleşmesinden Yararlanma”. Sicil İş Hukuku Dergisi . 5/ 19. (2010): 100-105.
• Duman B, “2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev Ve Lokavt Kanununa Göre Toplu İş Sözleşmesi Yapma Yetkisi”. Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi (2204).
• Ekici İ, “Toplu İş Sözleşmesinin Uygulama Alanı”. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi (2007).
• Ekmekçi Ö,Toplu İş Hukuku Dersleri. İstanbul: On İki Levha Yayınları, 2022.
• Ergüneş Emrağ . Seda . Yararlılık İlkesi (Türk ve Fransız Hukuku Karşılaştırmalı), İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2022.
• Ertan E, “Toplu İş Sözleşmesinin Yorumu”. Sicil İş Hukuku Dergisi . 40. (2018): 76-96.
• Esener T ve Demir E, Toplu İş Hukuku –Toplu İş Sözleşmesi . İstanbul: Vedat Kitapçılık . 2019.
• Gerek N, “Dayanışma Aidatı Ödeyerek Toplu İş Sözleşmesinden Yararlanma”. Sicil İş Hukuku Dergisi . 16. (2009): 137-143.
• Görmüş A, “Toplu Pazarlık Düzeyleri”, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/667607, erişim tarihi, 21.09.2023: 1-11.
• Güler Ş, “Toplu İş Sözleşmesine Konulamayacak Hükümler” . Tühis İş Hukuku ve İktisat Dergisi . 21/4 (2008): 41-65.
• Kandemir MK, “Toplu İş Sözleşmesinin Uygulama Alanı”, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2576241169, erişim tarihi, 20.09.2023: 167-214.
• Karakoç B, “Toplu İş Sözleşmesinin Sona Ermesi”. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi (2022).
• Keser H, “Sona Eren Toplu İş Sözleşmesi Hükümlerinin Art Etkisi”. Sicil İş Hukuku Dergisi. 6. (2007): 106-123.
• — —, “Türk Hukukunda Toplu İş Sözleşmesinden Yararlanma”. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi (1992).
• Kızılray E, “Toplu İş Sözleşmesi İle Getirilen Düzenlemelerin Kapsam Dışı Personele Uygulanabilirliği”. Sicil İş Hukuku Dergisi . 27. (2012): 157-161.
• Kübra Yenisey D, “Toplu İş Sözleşmesinin Art Etkisi Kazanılmış Hakların Korunması”, Sicil İş Hukuku Dergisi . 18 . (2010): 165-174.
• Narmanlıoğlu Ü, İş Hukuku II Toplu İş İlişkileri . İstanbul: Beta Yayıncılık, 2016.
• Portakal O, “Toplu İş Sözleşmesinin Geçmişe Etkili Olarak Yürürlüğe Konulması”. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi (2007).
• Soyer P, Toplu İş Sözleşmesinde Yararlılık İlkesi, Ankara, 1991.
• Subaşı İ, “6356 Saylı Sendikalar Ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’na Göre Toplu İş Sözleşmesi”, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/787637, erişim tarihi, 21.09.2023: 595-653.
• — —, “Sendikalı Olmayan veya Taraf Sendika Üyesi Olmayan İşçilerin Toplu İş Sözleşmesinden Yararlanması”. Sicil İş Hukuku Dergisi . 14. (2009): 172-207.
• — —, “Toplu İş Sözleşmesinin Taraflarca Değiştirilmesi”, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/316427, erişim tarihi, 20.09.2023: 989-1020.
• Sur M, İş Hukuku Toplu İlişkiler. Ankara: Turhan Kitabevi, 2019.
• Sümer HH, İş Hukuku . Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022.
• — —, İş Hukuku Uygulamaları . Ankara: Seçkin Yayınları, 2019.
• Şahlanan F, Toplu İş Hukuku Sendikalar Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt . İstanbul On İki Levha Yayıncılık, 2020.
• — —, “İşverenin Sendika Üyesi Olmayan İşçilere Yaptığı Bazı Ödemelerin Toplu Sözleşmeden Yararlandırma Açısından Değerlendirilmesi”, Sicil İş Hukuku Dergisi, 23. (2011): 143-163.
• Topalhan T, Bayat B ve Güler Ş, “Toplu İş Sözleşmesi Düzeninde Kazanılmış Hak Kavramı”. Çalışma İlişkileri Dergisi.
• Tuncay AC, Toplu İş Hukuku . İstanbul: Beta Yayıncılık. 2023.
• — —, “Dirlik (Barışı Koruma) Borcu Üzerine”, Sicil İş Hukuku Dergisi . 33. ( 2015): 23-26.
• Yardımcıoğlu D, “Toplu İş Sözleşmesinin Uygulama Alanı”. Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi (2014).
• Yayvak İ, Toplu İş Sözleşmesinin Art Etkisi (Türk Alman Hukuku Karşılaştırmalı), İstanbul: Beta Yayıncılık . 2014.
• Yorgun S, “Sosyal Politika Açısından 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu”. Çalışma ve Toplum . 4. (2013): 363-385.
• Yuvalı E, ve Yaba T, “Toplu İş Sözleşmesinin Art Etkisi”. Çalışma ve Toplum . 4-67. (2020): 2145-2159.
• Yargıtay Hukuk Genel Kurulu. (21.02.1975).
• Yargıtay 22. Hukuk Dairesi. K. 22313 (03.12.2019).
• Yargıtay 9. Hukuk Dairesi. K. 11829 (20.12.1984).
• Yargıtay Hukuk Genel Kurulu. K. 1073 (16.05.2018).
• Yargıtay 9. Hukuk Dairesi. K. 2913 (23.03.2021).
• Yargıtay 9. Hukuk Dairesi. K. 6169 (15.03.2021).
• Yargıtay 9. Hukuk Dairesi. K. 6633 (23.03.2021).
• Yargıtay 9. Hukuk Dairesi. K. 39163 (25.12.2007).
• Yargıtay Hukuk Genel Kurulu. K. 1988/685 (14.09.1988).
• Yargıtay Hukuk Genel Kurulu. K. 329 (02.04.1986).
• Yargıtay Hukuk Genel Kurulu. K. 1988/685 (14.09.1988).
• Yargıtay Hukuk Genel Kurulu. K. 1975/227 (21.02.1975).
• Yargıtay 9. Hukuk Dairesi. K. 30806 (22.11.2006, 30806).
• Yargıtay 9. Hukuk Dairesi. K. 2792 (03.02.2014).
• Yargıtay 9. Hukuk Dairesi. K. 10776 (08.12.1987).
• Yargıtay 9. Hukuk Dairesi. K. 1984/9175 (25.10.1984).
• Yargıtay 9. Hukuk Dairesi. K. 3452 (24.02.2009).
• Yargıtay 9. Hukuk Dairesi. K. 6189/8750 (30.09.1985).