Müzik dinleme ve çalgı aletleri konusu, hakkında müstakil risâle ve kitapların yazıldığı meselelerden biridir. Bu önemli risâle hicrî 9. yüzyılın başlarında dönemin âlimlerinden İbn Cemâ‘a tarafından telif edilmiştir. İbn Cemâ‘a, aynı lakabı taşıyan ilmî geleneğe mensup bir aileden gelmiştir. Fıkhî geleneğin istikrar bulmasının ardından kaleme alınan bu risâlede, konuyla ilgili görüşler, fıkhî yöntemler, fakih ve muhaddislerin müzik dinlemenin hükmü meselesinde benimsedikleri görüşler açıklanmıştır. Daha önce tahkik edilmemiş bu risâlenin tahkikine, müellifin konuyu ele aldığı bağlamı ve âlimlerin konuya yaklaşımlarını içeren bir araştırma (dirâse) ilave edilmiştir. Burada, müellifin kimliğinin tespiti ve bununla ilgili bazı tartışmalar da ele alınmıştır. Söz konusu araştırma, risâlenin önemi ve İbn Cemâ‘a’dan sonra bu konuda eser telif eden müelliflere etkisinin tespitiyle sona ermiştir. Müzik dinlemenin hükmü hakkındaki eserinde risâlenin tamamını nakleden İbn Hacer el-Heytemî bu müelliflerin başında gelmektedir.
مسألة السماع والغناء والمعازف من المسائل التي أفردت لها رسائل وكتب مستقلة، وهذه رسالة مهمة كُتبت في أوائل القرن التاسع الهجري من قبل أحد علماء هذا القرن وهو ابن جماعة، سليل عائلة علمية تحمل هذا اللقب، كُتبت بعد أن استقر التقليد الفقهي وتوضحت الآراء والمناهج الفقهية في مقاربة المسألة، وتوضح موقف الفقهاء والمحدثين من حكم السماع. فحققتُ هذه الرسالة التي لم تحقق بعد، وأضفت إليها الدراسة الملائمة لها، وهي سياق التأليف في مسألة السماع ومناهج العلماء في مقاربة المسألة، ثم في تحديد من هو المؤلف ومناقشة بعض الاحتمالات القائمة على ذلك، ثم ختمت بأهمية الرسالة ومدى تأثيرها على من ألف بعد الإمام ابن جماعة في المسألة، وعلى رأسهم الإمام ابن حجر الهيتمي الذي وظف الرسالة بأكملها في كتابه عن السماع.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Religious Studies |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Publication Date | December 31, 2018 |
Submission Date | October 1, 2018 |
Published in Issue | Year 2018 |