Bursa siyahı incir (Ficus carica L.)’de K, Ca, Mg ve P besin elementlerinin mevsimsel değişimleri

Year 2022, Volume: 10 Issue: 1, 58 - 68, 22.06.2022

Derya Bay Erkanat , Atilla Levent Tuna

https://doi.org/10.33409/tbbbd.1096584

Abstract

“Bursa Siyahı” incir çeşidi, Marmara Bölgesinin önemli sofralık incir çeşididir. Aynı zamanda önemli bir ihraç ürünü olan bu çeşit, ekonomik değeri yönünden yöre halkı için önemli bir gelir kaynağıdır. Bu çalışmanın amacı; incir bitkisinin yapraklarında makro besin elementlerinin (P, K, Ca, Mg) mevsimsel değişiminin incelenerek yaprak örneği almak için stabil devreyi belirlemek ve incir bahçeleri ile ağaçların genel bir beslenme değerlendirmesini yapmaktır. Bu amaçla Bursa ili Mudanya ilçesi Akköy Köyü’nde 5 farklı bahçe belirlenerek bir vejetasyon dönemi boyunca Mayıs-Eylül aylarında ve her ayın son haftası olmak üzere alınan yaprak örnekleri ile Temmuz ayında alınan toprak örnekleri analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, incelenen makro elementler, P hariç, tüm bahçelerde genel olarak vejetasyon başlangıcından Temmuz ayına kadar artmış ancak daha sonraki aylarda hasat dönemine kadar stabil kalmıştır. P ise, Mayıs ayından sonra azalarak vejetasyon dönemi boyunca hemen hemen sabit değerde kalmıştır. Yaprak örneklerinin dönemsel analizleri sonucu, besin elementlerindeki değişimlerin en az olduğu stabil devreler, tüm bahçeler için Ağustos-Eylül ayları olarak belirlenmiştir. Ayrıca toprak analizleri ile de desteklenen genel beslenme değerlendirmesi yapılmış ve çalışılan bahçelerde beslenme yönünden herhangi bir problem saptanmamıştır.

Keywords

incir, mevsimsel değişim, makro besin elementleri

Supporting Institution

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Project Number

(BAP) “2011/49”

Thanks

Teşekkür gerekmemektedir.

Seasonal changes of K, Ca, Mg and P in fig (Ficus carica L. cv. Bursa Siyahı)

Abstract

“Bursa Siyahı” fig is a kind of table fig in Marmara Region. As an export product, it is a crucial source of income for locals due to its economic value. The aim of this research is to determine the stable period for collecting leaf sample thorough examining seasonal change of macro nutrients (P, K, Ca, Mg) and make a nutrition evaluation. For this purpose, in Bursa Mudanya town Akköy village five different fig plantations were chosen and throughout one vegetation period leaf samples that were taken in the last weeks of each month between May and September and soil sample taken in July were analyzed. According to the results of this research, analyzed macro elements, except P, has generally increased in all plantations from the beginning of vegetation period to July, nevertheless, following months they remain stable until harvest time. However, P decreased after May and remained almost in fixed value in vegetation period. As a result of periodic analyses of leaf samples, August and September were determined as stable periods in which changes of nutrient elements were the least. Additionally, general nutrition assessment supported by soil analyses were also done and was not faced with any nutrition problem.

Keywords

fig, seasonal changes, macro nutrient

Project Number

(BAP) “2011/49”

References

• Aksoy U, 1984. Bursa siyahı incir çeşidinde kaliteyi etkileyen bazı meyve nitelikleri üzerinde araştırmalar. EÜZF. Dergisi, 21 (2), 33-37.
• Aksoy U, Can HZ, Şahin S, 2001. İncir yetiştiriciliği, Tübitak Tarp Türkiye Tarımsal Araştırma Projesi Yayınları, İzmir, 45s.
• Aktaş M, Karaçal İ, 1988. Kırıkkale ve Delice ilçelerinde Hasandede üzüm çeşidinin bitki besin kapsamı durumu. Doğa Tarım ve Ormancılık Dergisi, 12 (3), 291-304.
• Anonim, 1983, Bursa İli verimlilik envanteri ve gübre ihtiyaç raporu, Toprak Su Genel Müdürlüğü Yayınları, TOVEP, Yayın No: 06, Genel Yayın No: 734, Ankara, 55s.
• Anonim, 2021. Tarım ürünleri piyasaları, incir. Tarım ve Orman Bakanlığı, SGB, Tarım Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü Yayınları, 1-4. https://arastirma.tarimorman.gov.tr › tepge › Belgeler. Erişim tarihi: 29/03/2022.
• Atalay İZ, Anaç D, 1991. Salihli bağlarının beslenme durumunun toprak ve bitki analizleri ile incelenmesi. Tübitak proje no: TOAG-659.
• Aydın Ş, Çakıcı H, 2001. İncirde (Ficus carica L.) topraktan ve yapraktan çinko uygulamalarının bazı fiziksel özellikler üzerine etkileri. Anadolu J. of AARI. 11 (1), 91-102.
• Başar H, 2001. Bursa İli topraklarının verimlilik durumlarının toprak analizleri ile incelenmesi. UÜZF. Dergisi, 15 (2), 69-84.
• Benou KG, Ioannou DI, Moustakas NK, 2020. Seasonal variations in leaf nutrient concentrations in three fig (Ficus carica L.) varieties. Journal of Elementology, 25 (4), 1563-1579. DOI: 10.5601/jelem.2020.25.1.1992
• Bingham FT, 1949. Soil Test for Phosphate. California Agr. 3 (7):11-14.
• Black CA, 1965. Methods of Soil Analysis, Part 2. Chemical and microbiological properties, Amer. Soc. of Agronomy, inc, Publisher, Madison, Wisconsin, USA.
• Bouyoucos G, 1955. Recalibration of the hydrometer method for making mechanical analysis of the soils. Agron. J., 4 (9), 434.
• Brown, PH, 1994. Seasonal variations in fig (Ficus carica L.) leaf nutrient concentrations, Hort. Sci., 29 (8), 871-873.
• Chapman HD, Pratt PF, 1961. Method of analysis for soils, plants and waters. Division of Agricultural Science University of California, 1-6.
• Çağlar KÖ, 1958. Toprak Bilgisi. A.Ü.Z.F. Yayınları, No: 10, Ankara, 268s.
• Çelik M, Kısmalı İ, 2004. Bazı Amerikan asma anaçlarının yuvarlak çekirdeksiz üzüm çeşidinde makro mineral besin maddelerinin alımına etkileri üzerinde araştırmalar. EÜZF. Dergisi, 41 (1), 31-38.
• Ergenoğlu F, Erdoğan M, 1992. Çukurova bölgesinde bazı yerli ve yabancı kökenli asma çeşitlerinde bitki besin maddelerinin durumu. Doğa, Tr. J. Agric. Forest., 16, 200-211.
• Fawzi A, El-Fouly M, 1980. Soil and leaf analysis of K in different areas in Egypt. Editor: Saurat, A. and El-Fouly, M.M., Role of potassium in crop production, IPI, Bern, 73-80.
• Gaşgil N, 1993. İncir bitkisinde yaprak aya, sap ve sürgündeki makro ve mikro besin elementlerinin mevsimsel değişimi ve birbiriyle ilişkileri üzerinde araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri ABD. İzmir, 54s.
• Golomb A, Goldschmidt EE, 1987. Mineral nutrient balance and impairment of the nitrate-reducing system in alternate-bearing “Wilking” mandarin trees. J. Amer. Soc. Hort. Sci., 112 (1), 397-401.
• Güner Ü, 1968. İzmir Bölgesi topraklarının fosfor ve potasyum ihtiyaçlarını belirtmeye yarayan bazı kimyasal laboratuar metotlarının Neubauer metodu ile mukayesesine dair araştırmalar. EÜZF. Yayınları, İzmir, No: 131, 73s.
• Güzel N, 1989. Süs bitkilerinin gübrelenmesi. ÇÜZF. Yay., No: 113, Adana.
• İbrikçi H, Kaya Z, Güzel N, 1996. Yüksek verim ve kalite için narenciye beslenmesi. IPI. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Toprak Bölümü, Adana, 26s.
• Jackson ML, 1967. Soil chemical analysis. Prentice Hall of India Private Limited, New Delhi, USA, 205s.
• Kabasakal A, 1983. Sarılop incir çeşidinde bazı mineral besin maddelerinin mevsimsel değişimi ve toprak-bitki-sürgün ve meyve gelişmesi ilişkileri üzerine araştırmalar, Doktora Tezi, EÜ. Ziraat Fakültesi, Toprak Bölümü, İzmir.
• Kacar B, 1972. Bitki ve toprağın kimyasal analizleri. AÜZF. Yay. No: 453, Ankara, 255s.
• Kacar B, 1994. Bitki ve toprağın kimyasal analizleri: III. Toprak analizleri, AÜZF. Eğitim Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları, No:3, Ankara, 705s.
• Kacar B, Katkat AV, 1997. Tarımda Fosfor. Bursa Ticaret Borsası Yayınları No: 5. Uludağ Üniversitesi Basımevi, Bursa, 417s.
• Kacar B, Katkat AV, 1998. Bitki besleme (Ders Kitabı). Uludağ Üniversitesi. Güçlendirme Vakfı Yayın No: 127, Vipas Yayınları 3, Bursa, 595s.
• Kenworthy A, 1979. Growth and composition of leaves and roots of cherry leaves in relation to in nutrient solutions. Proc. Amer. Soc. Hort. Sci., 79, 63-71.
• Loué A, 1968. Diagnostic petiolariede prospection etudes sur la nutrition et la fertilisation potassiques de la vigne societe commerciale. Des potasses d' alsace services agronomigues, 64s, 31-41.
• Moltay İ, 1979. Bursa bölgesinde yetiştirilen J.H. Hale şeftalilerinin besin maddeleri içeriği, bu elementlerin mevsime ve konum yerlerinde değişimi üzerine araştırmalar. Uzmanlık Tezi, Yalova Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü.
• Munk H, 1985. Ermittlung wirtschaftlich optimaler Phosphatgaben auf Löss und Geschiebelehmboden auf der Basis der CAL-Methode. Planzenern, U Bodenkde, 148, 193-213.
• Özgüven N, 2000. Bursa İli topraklarının yarayışlı çinko durumu ve bu topraklarda çinko miktarının belirlenmesinde kullanılacak yöntemler. UÜ. Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, Bursa, 100s.
• Özgüven N, Katkat AV, 2001. Bursa İli topraklarının yarayışlı çinko durumu ve bu topraklarda çinko miktarının belirlenmesinde kullanılacak yöntemler. UÜZF. Dergisi, 15, 177-190.
• Öztürk Y, Tarakçıoğlu C, 2016. Palaz ve Tombul fındık çeşitlerinde yaprakların besin maddesi içeriklerinin mevsimsel değişimi. Akademik Ziraat Dergisi, 5 (2), 87.
• Sánchez‐Alonso F, Lachica M. 1987. Seasonal trends in the elemental content of plum leaves. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 18 (1), 31-43.
• Soyergin S, Tangu NA, 2010. Yalova çalışmalarında, organik Bursa Siyahı incir yetiştiriciliğinde kullanılan bitki besleme uygulamalarının verim ve kaliteye etkisi. EÜZF. Dergisi özel sayı, 5. Ulusal bitki besleme ve gübre kongresi bildirileri, 15-17 Eylül 2010, İzmir.
• Tangu NA, Şen A, Kargıcak MA, Türkay C, 2021. Bazı Bursa Siyahı incir klonlarının Yalova koşullarındaki performansları. Bahçe, 50 (2), 95-102.
• Tezcan N, 2006. Kemalpaşa yöresi organik kiraz yetiştiriciliğinde Salihli ve Sapı Kısa çeşitlerinin beslenme durumlarının incelenmesi. EÜ. FBE. Toprak ABD. Yüksek Lisans Tezi, Bornova-İzmir, 82s.
• Tuna L, Kılınç R, 1991. Kemalpaşa kiraz plantasyonlarının P, K, Ca, Fe ve Zn yönünden beslenme durumlarının değerlendirilmesi ve bu elementlerin mevsimsel değişimleri üzerine araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi, EÜZF. Bornova, İzmir, 57s.
• TÜGEM, 2010. Tarımsal Üretimi Geliştirme Genel Müdürlüğü (TÜGEM), Fidan Üretim ve Dağıtım Talimatnamesi. Ankara.
• Uçgun K, Gezgin S, Akgül H, Atasay A, Harmankaya M, Altındal M, İlban B, Cansu M, Seymen T, 2014. Elma ağaçlarında besin elementlerinin dönemsel değişimi ve bu değişimlerin sebeplerinin incelenmesi, 2014. Meyve Bilimi Dergisi, 1 (2), 30-37.
• Ülgen N, Yurtsever N, 1974. Türkiye gübre ve gübreleme rehberi. Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Teknik Yayınları, No: 28. Ankara, 115s.
• Vitanova I, Prodanov G, 1979. Seasonal changes in the leaf nutrient content of the cherry cultivar in relation to rootstocky. Gradinarska Navka, 17 (2), 32-38.
• Yıldırım B, 2016. Bursa ilinde yetiştiriciliği yapılan ‘Bursa Siyahı’ incir çeşidinin SSR moleküler markırları kullanılarak tanımlanması. UÜ. Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.