Research Article
BibTex RIS Cite

Aktif Öğrenmeye Dayalı Etkinliklerin Sınıf Öğretmen Adaylarının Sürdürülebilir Çevreye Yönelik Tutumlarına, Olumlu Davranışlarına ve Çevre Tutumlarına Etkisi

Year 2020, Volume: 18 Issue: 1, 185 - 200, 26.06.2020
https://doi.org/10.37217/tebd.679596

Abstract

Bu araştırmanın amacı aktif öğrenmeye dayalı öğretimin sınıf öğretmen adaylarının sürdürülebilir çevreye ilişkin tutumlarına, çevreye yönelik olumlu davranışlarına ve çevreye yönelik tutumlarına etkisinin olup olmadığını belirlemektir. Araştırma 2017-2018 öğretim yılı bahar döneminde “Çevre Bilim ve Eğitimi” dersi kapsamında 34 sınıf öğretmenliği öğretmen adayı ile yürütülmüştür. Ayrıca 2019-2020 güz döneminde izleme testi gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri Sürdürülebilir Çevreye Yönelik Tutum Ölçeği, Çevreye Yönelik Olumlu Davranış Ölçeği ve Çevreye Yönelik Tutum Ölçeği ile toplanmıştır. Araştırma zayıf deneysel desenlerden tek grup ön test-son test deseniyle gerçekleştirilerek veriler SPSS.22 programında analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında öğretmen adaylarıyla tartışmaya dayalı olarak çevre sorunları irdelenmiş, adayların çevreye ilişkin bazı filmleri analiz etmeleri istenmiş ve çeşitli alan gezileri düzenlenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre aktif öğrenmeye dayalı etkinliklerin öğretmen adaylarında çevreye yönelik belirtilen alanlarda olumlu fark yaratmakla birlikte sadece çevreye yönelik olumlu davranışlarında manidar fark yarattığı tespit edilmiştir.

References

  • Aydede Yalçın,Y.,M,N. (2016). The Effect Of Active Learning Based Science Camp Activities on Primary School Students' Opinions Towards Scientific Knowledge and Scientific Process Skills. International Electronic Journal of Environmental Education, 6(2),108-125.
  • Barr,S.(2003).Strategies For Sustainability: Citizens and Responsible Environmental Behaviour. Area, 35(3), 227–240.
  • Başaran Uğur,R.,Bektaş,O.,Güneri,E.(2019). Clasroom and Science Teachers’ Sustainable Environment Attitude Levels.The Journal of International Social Research.12(63),775-788.
  • Bozkurt, O. (2009). Çevre Eğitimi, Editör: Aydoğdu, M., Gezer, K. Çevre Bilimi (4.Baskı). Anı Yayıncılık: Ankara.
  • Bruntland, G. (ed.), (1987), Our common future: The World Commission on Environment and Development, Oxford, Oxford University Press. https://sswm.info/sites/default/files/reference_attachments/UN%20WCED%201987%20Brundtland%20Report.pdf
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (2. Baskı). Pegem Akademi: Ankara.
  • Cohen, J. (1992). A power primer. Psychological Bulletin, 112(1), 155-159.
  • Deniş, H. ve Genç, H. (2007). Çevre Bilimi Dersi Alan Ve Almayan Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Çevreye İlişkin Tutumları ve Çevre Bilimi Dersindeki Başarılarının Karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 20-26.
  • Doğan,E.E. (2013). Knowledge Levels and Attitudes of Prospective Teachers and Biologist Candidates towards the Environment. İlköğretim Online, 12(2), 413-424.
  • Ek, H. N., Kılıç, N., Öğdüm, P., Düzgün, G., ve Şeker, S. (2009). Adnan Menderes Üniversitesinin Farklı Akademik Alanlarında Öğrenim Gören İlk ve Son Sınıf Öğrencilerinin Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları Ve Duyarlılıkları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 125-136.
  • Erol, G. H., ve Gezer, K. (2006). Sınıf Öğretmenliği Öğretmen Adaylarının Çevreye ve Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları. Journal of Environmental and Science Education, 1(1), 65 – 77.
  • Field, A. (2018). Discovering statistics using IBM SPSS Statistics (5. Ed.). Sage.
  • Genç,M.,Genç,T.(2013). Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi. Asya Öğretim Dergisi, 1(1), 9-19.
  • Gürbüz,H., ,Çakmak,M. (2012). Biyoloji Eğitimi Bölümü Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19,162-173. Gürbüz,H., Kışoğlu,M., Erkol,M.(2007). Biyoloji Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Tutumlarının İnformal Ve Formal Eğitim Ortamları Açısından Değerlendirilmesi. A.Ü. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(3), 74-84.
  • Kahyaoğlu, M., Daban, Ş., ve Yangın, S. (2008). İlköğretim Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Tutumları. D.Ü.Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 42-52. Kalem, S. ve Fer, S. (2003). Aktif Öğrenme Modeliyle Oluşturulan Öğrenme Ortamının Öğrenme, Öğretme Ve İletişim Sürecine Etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri,3(2), 433- 461. http://eds.a.ebscohost.com/eds/detail/detail?vid=0&sid=0904feb2-aa9e-40d4-a6db8ce1a3e130a5%40sessionmgr4008&bdata=JnNpdGU9ZWRzLWxpdmU%3d#AN=11955828&db=a9h
  • Keleş, Ö, Uzun,N., Varnacı Uzun, F. (2010). Öğretmen Adaylarının Çevre Bilinci, Çevresel Tutum, Düşünce Ve Davranışlarının Doğa Eğitimi Projesine Bağlı Değişimi ve Kalıcılığının Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi,9(32), 384-401.
  • Koğar, H. (2010). Farklı Örneklem Büyüklüklerinde Uç Değerlerle Baş Etme Yöntemlerinin Puanların Geçerlik Ve Güvenirlik Kanıtları Üzerindeki Etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Kollmuss,A., Agyeman,J. (2002). Mind the Gap: Why Do People Act Environmentally and What Are the Barriers to Pro-Environmental Behavior? Environmental Education Research,. 8(3),239-260.
  • Mentiş Taş, A. (2005). Öğretmen Eğitiminde Aktif Öğrenme. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 177-184
  • Muşlu Kaygısız,G., Benzer, E.,Dilek Eren, C.(2019). Aktif Öğrenmeye Dayalı Etkinliklerin Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Çevre Etiği Farkındalığı, Çevre Davranışı ve Çevre Eğitimine İlişkin Özyeterliklerine Etkisi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 50 (50) , 125-141.
  • Önder,A.,Özkan,B.(2013). Sürdürülebilir Çocuk Gelişimi Okul Öncesinde Etkinliklerle Çevre Eğitimi. (1. Baskı) Anı Yayıncılık: Ankara.
  • Özdemir,O. (2007). Yeni Bir Çevre Eğitimi Perspektifi: “Sürdürülebilir Gelişme Amaçlı Eğitim. Eğitim ve Bilim, 32(145), 23-39.
  • Özdemir,O. (2010) Doğa Deneyimine Dayalı Çevre Eğitiminin İlköğretim Öğrencilerinin Çevrelerine Yönelik Algı ve Davranışlarına Etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(27), 125-138.
  • Roberts, P.,Downes,N., Cooke,L., Heiner,I., Caffery,J. (2014). Education, Place and Sustainability: A Literature Review and Overview of Curriculum and Policy in the States and Territory of the Murray Darling Basin https://www.researchgate.net/publication/271446190_Education_place_and_sustainability_a_literature_review_and_overview_of_curriculum_and_policy_in_the_states_and_territory_of_the_Murray-Darling_Basin
  • Sahin,E.,Ertepinar,H.,Teksoz,G. (2012).University Students’ Behaviors Pertaining To Sustainability: A Structural Equation Model With Sustainability-Related Attributes. International Journal of Environmental and Science Education, 3(3),459-478.
  • Süral, S.(2015). Öğretmen Adaylarının Aktif Öğrenmeye Yönelik Algılarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. KSBD, Hüseyin Hüsnü Tekışık Özel Sayısı, 2(7), 31-49.
  • Şahin,N.F., Cerrah,L.Saka,A.,Şahin,B.(2004). Yükseköğretimde Öğrenci Merkezli Çevre Eğitimi Dersine Yönelik Bir Uygulama. GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(3), 113-128.
  • Şenel,H (2010) Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Çevre Bilincinin Geliştirilmesinde Probleme Dayalı Aktif Öğrenmenin Etkisi.(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
  • Timur, S., Yılmaz, M. (2013). Çevre Davranış Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 317-333.
  • Uçar,M.B.,Öztekin,C.(2013). A Study on Pre-service Science Teachers’ Value Orientations:Predictive Influences of Enviromental Identity,Gender Identity and Ecological Worldview. Poster Presented at the International Perspectives on New Aspects of Learning in Teacher Education Conference.Diyarbakır,Turkey.
  • Unesco (1997) Educating For A Sustainable Future: A Transdisciplinary Vision For Concerted Action. http://www.unesco.org/education/tlsf/mods/theme_a/popups/mod01t05s01.html
  • Uzun, N. (2007). Ortaöğretim öğrencilerinin çevreye yönelik bilgi ve tutumları üzerine bir çalışma. Yayımlanmamış Doktora tezi. Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Yıldız, Ş. (2011). Öğretmenlerin, Öğretmen Adaylarının Ve Öğrencilerin Sürdürülebilir Çevre İle İlgili Kavramsal Anlamaları Ve Tutumları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Yücel Işıldar, G.(2008). Meslek Yüksekokulları Boyutunda “Çevre Eğitimi’nin Çevreci Yaklaşımlar ve Davranışlar Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi,6(4), 759-778.
  • Yücel Işıldar,G., Yıldırım,F. (2008). The Effectiveness of Environmental Education on Environmentally‐ Sensitive Behaviors. Education and Science,33(148), 13-25.
Year 2020, Volume: 18 Issue: 1, 185 - 200, 26.06.2020
https://doi.org/10.37217/tebd.679596

Abstract

References

  • Aydede Yalçın,Y.,M,N. (2016). The Effect Of Active Learning Based Science Camp Activities on Primary School Students' Opinions Towards Scientific Knowledge and Scientific Process Skills. International Electronic Journal of Environmental Education, 6(2),108-125.
  • Barr,S.(2003).Strategies For Sustainability: Citizens and Responsible Environmental Behaviour. Area, 35(3), 227–240.
  • Başaran Uğur,R.,Bektaş,O.,Güneri,E.(2019). Clasroom and Science Teachers’ Sustainable Environment Attitude Levels.The Journal of International Social Research.12(63),775-788.
  • Bozkurt, O. (2009). Çevre Eğitimi, Editör: Aydoğdu, M., Gezer, K. Çevre Bilimi (4.Baskı). Anı Yayıncılık: Ankara.
  • Bruntland, G. (ed.), (1987), Our common future: The World Commission on Environment and Development, Oxford, Oxford University Press. https://sswm.info/sites/default/files/reference_attachments/UN%20WCED%201987%20Brundtland%20Report.pdf
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (2. Baskı). Pegem Akademi: Ankara.
  • Cohen, J. (1992). A power primer. Psychological Bulletin, 112(1), 155-159.
  • Deniş, H. ve Genç, H. (2007). Çevre Bilimi Dersi Alan Ve Almayan Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Çevreye İlişkin Tutumları ve Çevre Bilimi Dersindeki Başarılarının Karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 20-26.
  • Doğan,E.E. (2013). Knowledge Levels and Attitudes of Prospective Teachers and Biologist Candidates towards the Environment. İlköğretim Online, 12(2), 413-424.
  • Ek, H. N., Kılıç, N., Öğdüm, P., Düzgün, G., ve Şeker, S. (2009). Adnan Menderes Üniversitesinin Farklı Akademik Alanlarında Öğrenim Gören İlk ve Son Sınıf Öğrencilerinin Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları Ve Duyarlılıkları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 125-136.
  • Erol, G. H., ve Gezer, K. (2006). Sınıf Öğretmenliği Öğretmen Adaylarının Çevreye ve Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları. Journal of Environmental and Science Education, 1(1), 65 – 77.
  • Field, A. (2018). Discovering statistics using IBM SPSS Statistics (5. Ed.). Sage.
  • Genç,M.,Genç,T.(2013). Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi. Asya Öğretim Dergisi, 1(1), 9-19.
  • Gürbüz,H., ,Çakmak,M. (2012). Biyoloji Eğitimi Bölümü Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19,162-173. Gürbüz,H., Kışoğlu,M., Erkol,M.(2007). Biyoloji Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Tutumlarının İnformal Ve Formal Eğitim Ortamları Açısından Değerlendirilmesi. A.Ü. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(3), 74-84.
  • Kahyaoğlu, M., Daban, Ş., ve Yangın, S. (2008). İlköğretim Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Tutumları. D.Ü.Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 42-52. Kalem, S. ve Fer, S. (2003). Aktif Öğrenme Modeliyle Oluşturulan Öğrenme Ortamının Öğrenme, Öğretme Ve İletişim Sürecine Etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri,3(2), 433- 461. http://eds.a.ebscohost.com/eds/detail/detail?vid=0&sid=0904feb2-aa9e-40d4-a6db8ce1a3e130a5%40sessionmgr4008&bdata=JnNpdGU9ZWRzLWxpdmU%3d#AN=11955828&db=a9h
  • Keleş, Ö, Uzun,N., Varnacı Uzun, F. (2010). Öğretmen Adaylarının Çevre Bilinci, Çevresel Tutum, Düşünce Ve Davranışlarının Doğa Eğitimi Projesine Bağlı Değişimi ve Kalıcılığının Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi,9(32), 384-401.
  • Koğar, H. (2010). Farklı Örneklem Büyüklüklerinde Uç Değerlerle Baş Etme Yöntemlerinin Puanların Geçerlik Ve Güvenirlik Kanıtları Üzerindeki Etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Kollmuss,A., Agyeman,J. (2002). Mind the Gap: Why Do People Act Environmentally and What Are the Barriers to Pro-Environmental Behavior? Environmental Education Research,. 8(3),239-260.
  • Mentiş Taş, A. (2005). Öğretmen Eğitiminde Aktif Öğrenme. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 177-184
  • Muşlu Kaygısız,G., Benzer, E.,Dilek Eren, C.(2019). Aktif Öğrenmeye Dayalı Etkinliklerin Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Çevre Etiği Farkındalığı, Çevre Davranışı ve Çevre Eğitimine İlişkin Özyeterliklerine Etkisi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 50 (50) , 125-141.
  • Önder,A.,Özkan,B.(2013). Sürdürülebilir Çocuk Gelişimi Okul Öncesinde Etkinliklerle Çevre Eğitimi. (1. Baskı) Anı Yayıncılık: Ankara.
  • Özdemir,O. (2007). Yeni Bir Çevre Eğitimi Perspektifi: “Sürdürülebilir Gelişme Amaçlı Eğitim. Eğitim ve Bilim, 32(145), 23-39.
  • Özdemir,O. (2010) Doğa Deneyimine Dayalı Çevre Eğitiminin İlköğretim Öğrencilerinin Çevrelerine Yönelik Algı ve Davranışlarına Etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(27), 125-138.
  • Roberts, P.,Downes,N., Cooke,L., Heiner,I., Caffery,J. (2014). Education, Place and Sustainability: A Literature Review and Overview of Curriculum and Policy in the States and Territory of the Murray Darling Basin https://www.researchgate.net/publication/271446190_Education_place_and_sustainability_a_literature_review_and_overview_of_curriculum_and_policy_in_the_states_and_territory_of_the_Murray-Darling_Basin
  • Sahin,E.,Ertepinar,H.,Teksoz,G. (2012).University Students’ Behaviors Pertaining To Sustainability: A Structural Equation Model With Sustainability-Related Attributes. International Journal of Environmental and Science Education, 3(3),459-478.
  • Süral, S.(2015). Öğretmen Adaylarının Aktif Öğrenmeye Yönelik Algılarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. KSBD, Hüseyin Hüsnü Tekışık Özel Sayısı, 2(7), 31-49.
  • Şahin,N.F., Cerrah,L.Saka,A.,Şahin,B.(2004). Yükseköğretimde Öğrenci Merkezli Çevre Eğitimi Dersine Yönelik Bir Uygulama. GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(3), 113-128.
  • Şenel,H (2010) Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Çevre Bilincinin Geliştirilmesinde Probleme Dayalı Aktif Öğrenmenin Etkisi.(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
  • Timur, S., Yılmaz, M. (2013). Çevre Davranış Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 317-333.
  • Uçar,M.B.,Öztekin,C.(2013). A Study on Pre-service Science Teachers’ Value Orientations:Predictive Influences of Enviromental Identity,Gender Identity and Ecological Worldview. Poster Presented at the International Perspectives on New Aspects of Learning in Teacher Education Conference.Diyarbakır,Turkey.
  • Unesco (1997) Educating For A Sustainable Future: A Transdisciplinary Vision For Concerted Action. http://www.unesco.org/education/tlsf/mods/theme_a/popups/mod01t05s01.html
  • Uzun, N. (2007). Ortaöğretim öğrencilerinin çevreye yönelik bilgi ve tutumları üzerine bir çalışma. Yayımlanmamış Doktora tezi. Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Yıldız, Ş. (2011). Öğretmenlerin, Öğretmen Adaylarının Ve Öğrencilerin Sürdürülebilir Çevre İle İlgili Kavramsal Anlamaları Ve Tutumları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Yücel Işıldar, G.(2008). Meslek Yüksekokulları Boyutunda “Çevre Eğitimi’nin Çevreci Yaklaşımlar ve Davranışlar Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi,6(4), 759-778.
  • Yücel Işıldar,G., Yıldırım,F. (2008). The Effectiveness of Environmental Education on Environmentally‐ Sensitive Behaviors. Education and Science,33(148), 13-25.
There are 35 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Studies on Education
Journal Section Articles
Authors

Gülfem Muşlu Kaygısız 0000-0003-3286-0454

Publication Date June 26, 2020
Submission Date January 24, 2020
Acceptance Date March 21, 2020
Published in Issue Year 2020 Volume: 18 Issue: 1

Cite

APA Muşlu Kaygısız, G. (2020). Aktif Öğrenmeye Dayalı Etkinliklerin Sınıf Öğretmen Adaylarının Sürdürülebilir Çevreye Yönelik Tutumlarına, Olumlu Davranışlarına ve Çevre Tutumlarına Etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 18(1), 185-200. https://doi.org/10.37217/tebd.679596

The Journal of Turkish Educational Sciences is published by Gazi University.