Üniversite öğrencilerinde madde kullanımı, şiddet ve bazı psikolojik özellikler

Year 2011, , 33 - 44, 01.06.2011

Ebru Turhan , Tacettin İnandı Cahit Özer Sabahat Akoğlu

https://doi.org/10.20518/tjph.173053

Cited By: 32

Abstract

Özet

Amaç: Madde bağımlılığı günümüzde önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bu çalışma, üniversite öğrencilerinde sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımının yaygınlığını ve bunu etkileyen faktörleri araştırmak amacı ile yapıldı. Yöntem: Kesitsel tipteki bu araştırmada veriler, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Ziraat Fakültesi ve Reyhanlı Sağlık Meslek Yüksek Okulu öğrencilerinden elde edildi.  Her fakülte ya da yüksek okuldan bir, iki, üç ve dördüncü sınıflardan birer şube seçildi ve sınıflarda ½ sistematik örneklem ile de öğrenciler seçildi. Çalışmaya toplam 396 öğrenci katıldı. Araştırmaya katılmayı kabul edenlere gözlem altında soru kağıdı uygulandı. Bulgular: Katılan öğrencilerin yaş ortalaması 20.9±2.3 ve %55.1’i erkektir.  Yaşam boyu sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımı sırasıyla %73.2, %56.6 ve %9.6 idi. Erkeklerde sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımı daha yüksek bulundu. Babasında ve kardeşinde sigara ve alkol kullanımı öyküsü olanlarda sigara ve alkol kullanımı daha yüksek saptandı.  Yakın akrabalarında uyuşturucu madde kullanımı bildirenlerde, uyuşturucu madde kullanımı daha fazla bulundu. Sigara kullananlarda şiddete uğrama ve şiddet uygulama, sigara içmeyenlere göre daha yüksek idi (p<0.001). Hayat boyu şiddete uğrayanların özgüven ve sosyal destek skorları düşük, sürekli kaygı puanları yüksek bulundu (p<0.01). Uçucu madde kullananlarda sürekli kaygı puanı yüksek (p<0.05), sosyal destek puanı düşük idi (p<0.05). Sonuç: Sigara içme, alkol ve uyuşturucu madde kullanımı Hatay’da üniversite öğrencilerinde yaygındır. Bulgularımız uçucu madde kullanımı ile yüksek sürekli kaygı ve düşük sosyal destek arasında ilişki olduğunu desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler: Madde kullanımı, üniversite öğrencileri, özsaygı, özgüven, kaygı, şiddet

Abstract

Aim: Substance abuse is an important public health problem. This study examined the prevalence of cigarette smoking, alcohol and substance use among the university students, as well as factors associated with the use of addictive substances.  Methods: In this cross-sectional study, the data were obtained from the students of the Faculty of Education, Faculty of Agriculture and Health Professions High School. One class per educational year and per branch were selected from all of the schools.  The participants were selected by a ½ systematic sampling methods. A total of 396 students participated and self-completed the survey. Results: The mean age of the students was 20.9 ± 2.3, and 55.1% of all participants were males. Lifetime tobacco, alcohol, and illicit drug use were identified as 73.2%, 56.6% and 9.6% respectively. Among the male students, cigarette, alcohol and substance abuse were higher than among the female students. Among the students who reported their father’s and siblings’ smoking and drinking, cigarette and alcohol use were higher. Among the students who reported having relatives using substances, the perceived possibility/desire/risk to use addictive substances in the future was more common for any period of life. Exposure to violence (either as a perpetrator or as a victim) was more frequent among the smokers (p <0.001). Self-esteem and social support scores were lower, and trait anxiety scores were higher among those who had been exposed to violence (p <0.01). Among the students who reported volatile substance use, trait anxiety scores were significantly higher (p <0.05) and social support scores were lower (p <0.05). Conclusion: Smoking, alcohol use and illicit drug use were common among the university students in the province of Hatay. Our finding supported the view that volatile substance abuse was associated with high trait anxiety and low social support

Key words: Substance use, university students, self esteem, self efficacy, anxiety, violence

Keywords

-

Üniversite öğrencilerinde madde kullanımı, şiddet ve bazı psikolojik özellikler

Abstract

Amaç: Madde bağımlılığı günümüzde önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bu çalışma, üniversite öğrencilerinde sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımının yaygınlığını ve bunu etkileyen faktörleri araştırmak amacı ile yapıldı. Yöntem: Kesitsel tipteki bu araştırmada veriler, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Ziraat Fakültesi ve Reyhanlı Sağlık Meslek Yüksek Okulu öğrencilerinden elde edildi. Her fakülte ya da yüksek okuldan bir, iki, üç ve dördüncü sınıflardan birer şube seçildi ve sınıflarda ½ sistematik örneklem ile de öğrenciler seçildi. Çalışmaya toplam 396 öğrenci katıldı. Araştırmaya katılmayı kabul edenlere gözlem altında soru kağıdı uygulandı. Bulgular: Katılan öğrencilerin yaş ortalaması 20.9±2.3 ve %55.1’i erkektir. Yaşam boyu sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımı sırasıyla %73.2, %56.6 ve %9.6 idi. Erkeklerde sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımı daha yüksek bulundu. Babasında ve kardeşinde sigara ve alkol kullanımı öyküsü olanlarda sigara ve alkol kullanımı daha yüksek saptandı. Yakın akrabalarında uyuşturucu madde kullanımı bildirenlerde, uyuşturucu madde kullanımı daha fazla bulundu. Sigara kullananlarda şiddete uğrama ve şiddet uygulama, sigara içmeyenlere göre daha yüksek idi (p

Keywords

Madde kullanımı, üniversite öğrencileri, özsaygı, özgüven, kaygı, şiddet

References

• İnandı T, Özer C, Akdemir A, Akoğlu S, Babayiğit C, Turhan E, Sangün Ö. Violence, Psychological Features, and Substance Use in High School Students in Hatay: a Cross-sectional Study. Trakya Univ Tip Fak Derg 2009;26(3):189-196.
• Yalçın M, Eşsizoğlu A, Akkoç H, Yaşan A, Gürgen Öğrencilerinde Belirleyen Psikiyatri 2009;12:125-133. Üniversitesi Kullanımını Risk Faktörleri. Klinik
• Ögel K. Madde kullanım bozuklukları epidemiyolojisi. Türkiye Klinikleri Dahili Tıp Bilimleri Dergisi Psikiyatri 2005; :61-64.
• Tanrıkulu AÇ, Çarman KB, Palancı Y, Çetin D, Karaca M. Kars İl Merkezinde Çeşitli Üniversite Öğrencileri Arasında Sigara Kullanım Sıklığı ve Risk Faktörleri. Tur Toraks Der 2009;11:101-106.
• Altındağ A, Yanık M, Yengil E, Karazeybek AH. Şanlıurfa’da üniversite öğrencilerinde Bağımlılık Dergisi 2005; 6: 60-64. kullanımı.
• Bertan M, Özcebe H, Haznedaroğlu D, Kırcalıoğlu N, Bülbül SH. The knowledge of adolescent period and the lifestyle of the first year students in universities. th UMEMPS Congress Union of Middle Eastern and Mediterranean Pediatric Societies, Hilton Convention Center, September 14-17, 2005. 55-56.
• Şimşek Z, Koruk İ, Altındağ A. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Fen- Edebiyat Öğrencilerinin Riskli Sağlık Davranışları. Toplum Hekimliği Bülteni. 2007;26(3): 24. Birinci Sınıf
• Akfert SK, Çakıcı E, Çakıcı M. Üniversite öğrencilerinde sigara-alkol kullanımı ve aile sorunları ile ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2009; 10:40-47.
• Çamur D, Üner S, Çilingiroğlu N, Özcebe H. Bir Üniversitenin Bazı Fakülte ve Yüksek Okullarında Okuyan Gençlerde Bazı Risk Alma Davranışları. Toplum Hekimliği Bülteni. 2007;26(3): 32-38. http://www.euro.who.int/document
• /e81703.pdfPromoting the health of young people in Custody Pg. 7. Erişim tarihi: 23.12.2010.
• Lanier C.A., Nicholson T., Duncan D.; "Drug use and mental well being among a sample of undergraduate and graduate college students", J Drug Educ 2001; (3):239-248.
• Herken H, Bodur S, Kara F. Üniversite Öğrencisi Kızlarda Madde Kullanımı İle Kişilik ve Ruhsal Belirti İlişkisi. Klinik Psikiyatri; 2000;3:40-45
• Ercan O, Alikaşifoğlu M. Ergenlerde madde kullanımı. Türk Pediatri Arşivi. ; 37: 66-73
• Alikaşifoğlu M. Madde kullanımı risk koruyucu faktörleri Adolesan Sağlığı Sempozyum Dizisi ; 43:73-83. faktörler. Richter SS, Brown SA, Mott MA. The impact of social support and self-esteem on adolescent substance abuse treatment outcome. J Subst Abuse 1991;3:371-85.
• Ercan O, Alikaşifoğlu M. Ergenlerde riskli davranışlar. Türk Pediatri Arşivi. ; 44:1-6
• Çuhadaroğlu F. Adolesanlarda Benlik Saygısı. Uzmanlık Tezi. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Ankara; 1986
• Yesilay A, Schwarzer R, Jerusalem M. Turkish adaptation of the General Perceived Self-Efficacy Scale. Available from: de/~health/turk.htm Öner N, Le Compte A, editörler. Süreksiz durumluk / sürekli kaygı envanteri el kitabı. 2. basım. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi; 1998.
• Eker D, Arkar H, Yaldız H. Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeğinin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 2001;12:17-25.
• Johnston LD, O’Malley PM, Bachman JG. National Survey Results on Drug Use from the Monitoring the Future Study, –1999, College Students and Adults
• II (ages 19–40). Bethesda, MD: National Institute on Drug Abuse, 2002.
• Pickard M, Bates L, Dorian M ve ark. Alcohol and drug use in second-year medical students at the University of Leeds. Medical Education 2000; 34:148
• Mccabe ES, West TB, Weshsler H. Trends and collegelevel characteristics associated with the non- medical use of prescription drugs among US college students from 1993 to 2001. Addiction ; 102:455-465.
• Johnston LD, O’Malley PM, Bachman JG, Schulenberg JE. Monitoring The Future: National Survey Results On Drug Use, 1975-2007. National Institute on Drug Abuse, 2004.
• Akvardar Y, Aslan B, Ekici BZ, Ögün E, Simsek T. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi dönem II ögrencilerinde sigara, alkol, madde kullanımı. Bagımlılık Dergisi 2001;2:49-52.
• Görgün S, Tiryaki A, Topbaş M. öğrencilerinde Üniversite kullanma ve anne babaya bağlanma biçimleri. Anadolu Psikiyatri Derg 2010; :305-312 madde
• Ahmadi J, Yazfandar F. Substance use among Iranian university students. Int J Drug Policy 2002; 13: 507-508.
• Martinez JM, Del Rio MDC, Lopez N, Alvarez J. Illegal drug-using trends among students in a Spanish University in the last decade 1984-1994. Subst Use Misuse 1999, 34:1281-1297.
• Herken H, Özkan İ, Kaya N, Turan M, Aşkın R. Gençlerdeki sigara kullanma davranışında anne baba tutumunun ve sosyo-kültürel http://www.aile.selcuk.edu.tr/text/mak ale2.pdf etkisi. Commerci GD, Substance abuse: An overview. Adolesc Med State Art Rev 2000; 11:79-101. R.
• Kawabata T, Cross D, Nishioka N, et al. Relationship between self-esteem and smoking behavior among Japanese early adolescents: initial results from a threeyear study. J Sch Health 1999; :280- 284.
• Özbay H, Şahin N, Hıncal G, Öztürk E, Güngör S, Aktaş A, Aybaş M, Göka E. Ergenlerde sigara, alkol ve madde kullanımının benlik imajı, depresyon ve anksiyete ölçümleri ile ilişkileri. Düşünen Adam 1991;4:53-58.
• Glendinning A, Inglis D. Smoking behaviour in youth: the problem of low self-esteem? J Adolesc 1999; 22:673-682. Yazıcı H, Ak öğrencilerinde depresif belirtiler, kişisel sağlık davranışları ve sigara içme.
• Anadolu Psikiyatri Dergisi 2008; 9:224- İ. Üniversite
• Saltık A, Yılmaz T, Yorulmaz F, Spor Y. Edirne merkezinde 5100 orta-lise öğrencisinde sigara içme davranışı ve Spielberger Testi ile ölçülen kaygı düzeyinin incelenmesi. Ege Tıp Dergisi ;31:53-9.
• Brems C, Namyniuk L. The relationship of childhood abuse history and substance use in Alaska sample. Substance Use and Misuse 2002;7(1): 37.
• Graves KN, Fernandez ME, Shelton TL, Frabutt JM, Williford AP. Risk and protective factors associated with alcohol, cigarette, and marijuana use during adolescence. Journal of Youth and Adolescence 2005;34:379-387.
• Wills TA, Yaeger AM. Family factors and adolescent substance use: models and mechanisms. Curr Dir Psychol Sci ;12:222-226. Herken H, Özkan İ, Çilli AS, Telcioğlu M, davranışında sosyal öğrenmenin etkisi. Bağımlılık Dergisi, 2000; 1(1): 38-42.
• Buller DB, Borland R, Woodal WG et al. Understanding factors that influence smoking ;12(Suppl 4):16-25. Tob Control Piko BF, Luszczynska A, Gibbons FX, Tekozel M. A culture-based study of personal and social infl uences of adolescent smoking. Eur J Public Health ;15:393-398.