Awareness of Vocational School Students About Children with Autism Spectrum Disorder

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 1, 37 - 48, 31.01.2023

Gonca Kurt , Feyza Özler Ervüz , Cezmi Ervüz

Öz

Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklara İlişkin Farkındalıkları

Öz

Amaç: Bu araştırmada Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan çocuklara ilişkin algı ve farkındalıklarının belirlenmesi amaçlanmaktadır.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı kesitsel tipte olan bu araştırma Şubat-Nisan 2022 tarihleri arasında X Meslek Yüksekokulu ve Y Meslek Yüksekokulunda öğrenim gören 421 öğrencinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak ‘‘Otizm Spektrum Bozukluğu Farkındalık Anketi’’ kullanılmıştır.
Bulgular: Öğrencilerin %52,3’ü OSB hakkında bilgi sahibi olduğunu bildirmektedir. OSB’ye yönelik bilgi kaynağı %78,6 ile en fazla internet, sosyal medya, televizyondur. Katılımcıların %69,6’sı OSB hakkında bilgi/daha fazla bilgi edinme istediğinde bulunmaktadır. OSB hakkında bilgi sahibi olduğunu bildiren öğrencilerin en fazla Çocuk Bakımı ve Gençlik Hizmetler bölümünde (%40,9) olduğu görülmektedir. Bunu sırasıyla Sosyal Hizmet ve Danışmanlık Bölümü (%19,5) ve Sağlık Bakım Hizmetleri Bölümü (%11,4) izlemektedir. OSB hakkında kadın öğrenciler erkek öğrencilere göre daha fazla bilgiye sahiptir (p=0,006). İl merkezinde uzun süre yaşayan katılımcıların, ilçe ve köy/kasabada yaşayanlara göre OSB hakkında bilgi sahibi olma oranı yüksektir (p=0,013). ‘‘Otizm erkeklerde kadınlardan daha sık görülür’’ önermesi öğrencilerin hem en az doğru bildiği önermedir (%21,4) hem de en fazla fikrim yok (%62,5) yanıtında bulunduğu önermedir.
Sonuç: OSB hakkında bilgi sahibi olma durumunu bazı sosyo-demografik özellikler ve üniversitede okunulan bölüm olumlu yönde etkilemektedir. Ancak önermelerde sosyal damgalanmaya ilişkin yanıtlar azımsanmayacak düzeydedir.

Anahtar Kelimeler

Otizm spektrum bozukluğu, çocuklar, farkındalık, üniversite öğrencileri

Kaynakça

• 1. American Psychiatric Association, editör. Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5-TR. Fifth edition, text revision. Washington, DC: American Psychiatric Association Publishing; 2022. 2. WHO. Autism [Internet]. 2022 [a.yer 12 Nisan 2022]. Erişim adresi: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/autism-spectrum-disorders
• 3. Zeidan J, Fombonne E, Scorah J, Ibrahim A, Durkin MS, Saxena S, vd. Global prevalence of autism: A systematic review update. Autism Res [Internet]. [a.yer 12 Nisan 2022];n/a(n/a). Erişim adresi: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/aur.2696
• 4. CDC. Basics About Autism Spectrum Disorder (ASD) | NCBDDD | CDC [Internet]. Centers for Disease Control and Prevention. 2022 [a.yer 12 Nisan 2022]. Erişim adresi: https://www.cdc.gov/ncbddd/autism/facts.html
• 5. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi [İnternet]. [a.yer 12 Nisan 2022]. Erişim adresi: https://www.ombudsman.gov.tr/document/mevzuat/688B1--Insan-Haklari-Evrensel-Beyannamesi.pdf
• 6. Uz S, Kaya K. Otizmli Çocuklara ve Ailelerine Yönelik Damgalama / Stigmatization of Children with Autism and Their Parents. J Hist Cult Art Res. 2018;7(1):663-83.
• 7. Karabekiroğlu K, Cakin-Memik N, Ozcan-Ozel O, Toros F, Öztop D, Özbaran B, vd. Stigmatization and Misinterpretations on ADHD and Autism: A Multi-Central Study with Elementary School Teachers and Parents. J Clin Psychiatry. 2009;12(2):79-89.
• 8. Akkuş PZ, Saygan BB, Bahadur Eİ, Cak T, Özmert E. Otizm Spektrum Bozukluğu Tanısı İle Yaşamak: Ailelerin Deneyimleri. Türkiye Çocuk Hastalık Derg. 2021;15(4):272-9.
• 9. Weitlauf AS, McPheeters ML, Peters B, Sathe N, Travis R, Aiello R, vd. Therapies for Children With Autism Spectrum Disorder: Behavioral Interventions Update [İnternet]. Agency for Healthcare Research and Quality (US), Rockville (MD); 2014. (AHRQ Comparative Effectiveness Reviews). Erişim adresi: http://europepmc.org/books/NBK241444
• 10. Ma C, Chen L, Li M, Wu D, Wang S, Zhao Y, vd. Treatment of Preschool Children With Autism Spectrum Disorder: A Trial to Evaluate a Learning Style Profile Intervention Program in China. Front Pediatr. 16 Mart 2022;10:831621.
• 11. Panerai S, Suraniti GS, Catania V, Zingale M, Ferri R, Raggi A, vd. Early results from a combined low-intensive psychoeducational intervention for preschoolers with autism spectrum disorder. Disabil Rehabil. 2020;42(9):1275-83.
• 12. Obeid R, Daou N, DeNigris D, Shane-Simpson C, Brooks PJ, Gillespie-Lynch K. A Cross-Cultural Comparison of Knowledge and Stigma Associated with Autism Spectrum Disorder Among College Students in Lebanon and the United States. J Autism Dev Disord. 2015;45(11):3520-36.
• 13. Open Source Epidemiologic Statistics for Public Health: OpenEpi Menu [İnternet]. [a.yer 26 Ağustos 2021]. Erişim adresi: http://www.openepi.com/Menu/OE_Menu.htm
• 14. Lord C, Elsabbagh M, Baird G, Veenstra-Vanderweele J. Autism spectrum disorder. Lancet Lond Engl. 11 Ağustos 2018;392(10146):508-20. 15. Kodak T, Bergmann S. Autism Spectrum Disorder: Characteristics, Associated Behaviors, and Early Intervention. Pediatr Clin North Am. Haziran 2020;67(3):525-35.
• 16. Harrison AJ, Bradshaw LP, Naqvi NC, Paff ML, Campbell JM. Development and Psychometric Evaluation of the Autism Stigma and Knowledge Questionnaire (ASK-Q). J Autism Dev Disord. Ekim 2017;47(10):3281-95.
• 17. Pirinççi S, Aksu H, Abacıgil F, Okyay P. The Level of Knowledge and Awareness About Autism Spectrum Disorder on 6th Class Students of Adnan Menderes University Faculty of Medicine. Turk J Child Adolesc Ment Health. 2019;26(3):97-102.
• 18. Chansa-Kabali T, Nyoni J, Mwanza H. Awareness and Knowledge Associated with Autism Spectrum Disorders Among University Students in Zambia. J Autism Dev Disord. 2019;49(9):3571-81.
• 19. Can A, Güner ÇZ, Lüleci E, Bağrıaçık F, Karavuş M, Arı N, vd. Altı Yaş Altı Çocukların Ebeveynlerinde Otizm Bilgi Düzeyinin Ölçülmesi. J Turk Fam Physician. 2021;12(1):12-21.
• 20. Low HM, Zailan F. Medical students’ perceptions, awareness, societal attitudes and knowledge of autism spectrum disorder: an exploratory study in Malaysia. Int J Dev Disabil. 05 Aralık 2016;64(2):86-95.
• 21. Elsabbagh M, Divan G, Koh Y-J, Kim YS, Kauchali S, Marcín C, vd. Global Prevalence of Autism and Other Pervasive Developmental Disorders. Autism Res. Haziran 2012;5(3):160-79.