YENİDEN MİLLİ MÜCADELE HAREKETİ: STRATEJİ VE KURAMSAL YAKLAŞIMLAR

Year 2021, Volume: 5 Issue: 1, 109 - 131, 11.07.2021

Ahmet İşler

Abstract

Özet

Yeniden Milli Mücadele Hareketi, Türkiye'de 1960'lı yıllarda İslami söylem ile yola çıkan, sonrasında muhafazakâr ve milliyetçi bir yapıya dönüşen örgütlü bir kadro hareketidir. Siyasetçi ve fikir adamı Aykut Edibali liderliğinde gelişen yapı, 1970'lerin ortalarından sonra dağılmaya başlamıştır. Türkiye'de tanınmış birçok gazeteci, yazar, akademisyen ve bürokratın geçmişte yollarının kesiştiği veya içinde yetiştiği hareket, dönemin sosyo-politik ortamını özetlemesi bakımından üzerinde araştırmayı gerektirecek bir konudur. Nitekim 1960'lı ve 1970’li yıllar, İslamcı düşüncenin arayış içinde olduğu bir dönemdir. Bu dönemde İslam dünyasından yapılan tercüme faaliyetleri ile Meşrutiyet Dönemi İslamcı düşünceye benzer bir bilinçlenme yaşanmıştır.
Tek Parti döneminden sonra muhafazakâr bir nitelikte gelişen İslami/İslamcı düşünce, bu birikimden de faydalanarak İslamcı bir neslin yetişmesine zemin hazırlamıştır. Bu bağlamda 1967’de hem bir fikir hareketi hem de aksiyoner kimliğe sahip bir hareket olarak Afyon, Konya ve İstanbul merkezli teşkilatlanan Mücadele Birliği, kısa süre sonra faaliyetlerinden dolayı mahkeme kararıyla kapatılmıştır. Mücadele Birliği kapatıldıktan sonra hareketin yayın organı olan Yeniden Milli Mücadele adıyla faaliyetlerine devam etmiştir. Bu çalışmada hareketin sözcüsü konumunda olan Yeniden Milli Mücadele dergisinde kaleme alınan Mücadelenin Stratejisi, İlmi Sağ ve İnkılap İlmi teorilerine yüklenen anlamlar ele alınacaktır. Bu kavramlar dönemin sosyolojinin ve siyasal hayatın getirdiği ortamda kaleme alınmış metinlerdir. Nitekim vahye dayalı düşünce sağ doktrin olarak kabul görülürken, İslami olmayan ve tevhide aykırı tüm hareketler sol olarak nitelendirilmiştir.

Keywords

Yeniden Milli Mücadele, Mücadele Birliği, İlmi Sağ, İnkılap İlmi, İslamcılık., Yeniden Milli Mücadele, Mücadele Birliği, İlmi Sağ, İnkılap İlmi, İslamcılık.

References

• Araba, Fatma Betül, Yeniden Milli Mücadele ve Din, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2009, s. 52,54.
• Aydın, Mustafa, “Bir Milli İslamcılık Serüveni: Mücadelecilik”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, İslamcılık, C.6, İletişim Yay., 2. Baskı, İstanbul 2005, s. 452-454.
• Demir, Eyüp Ensar, “Türk Siyasal Hayatında Yeniden Milli Mücadele Hareketi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2011.
• Köse, Ali, Hizbü’t-Tahrîri’l-İslâmî, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1998, s. 184-185.
• Küçükköy, İrfan, Bir Uyanışın Anatomisi Mücadele Birliği, Alagöz Matbaa, Konya, 2005.
• Selçuk Ekin Kadir, “Mücadele Birliği 1964-1980 İdeoloji ve Örgüt”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anakara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2018.
• Selçuk, Ekin Kadir, Mücadeleciler: Mücadele Birliği (1964-1980), İletişim Yayınları, İstanbul, 2018.
• Şentürk, Hulusi, Türkiye’de İslami Oluşumlar ve Siyaset, Çıra Yayınları, İstanbul, 2015.
• Taşgetiren, Ahmet, “Mücadele Birliği Dağılırken Çok Acı Çektik”, Star, 06.07.2013. https://www.star.com.tr/pazar/mucadele-birligi-dagilirken-cok-aci-cektik-haber-769268/, 13.07.2019.
• Toker, Metin, Solda ve Sağda Vuruşanlar, Akis Yayınları, Ankara, 1971.
• Türkmen, Hamza Mücadele Birliği -İslami Uyanışın Saptırılma Serüveni, Haksöz Dergisi Sayı: 171 - Haziran 2005. https://www.haksozhaber.net/okul/mucadele-birligi-islami-uyanisin-saptirilma-seruveni-4355yy.htm. 02.05.2021.
• Türkmen, Hamza, “İslami Uyanış Süreci, Yeniden Milli Mücadele 1”,Haksöz Dergisi, S. 39. 1994. https://www.haksozhaber.net/okul/yeniden-milli-mucadele-1-659yy.htm. 02.05.2021.
• Türkmen, Hamza, “İslami Uyanış Süreci, Yeniden Milli Mücadele 2”,Haksöz Dergisi, S. 40. 1994. https://www.haksozhaber.net/okul/yeniden-milli-mucadele-2-679yy.htm. 02.05.2021.
• Yalçın, Abdullah Kutalmış, Fikriyat ve Eylemlilik Arasında Yeniden Millî Mücadele Hareketi ve Türk Siyasal Hayatına Etkileri, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019.
• Yeniden Milli Mücadele Dergisi 1970-1971 Sayıları.