T.C. Merkez Bankası Sektör Bilançoları Üzerinden Deniz Yolu Yük Taşımacılığının Finansal Performans Analizi

Year 2020, Volume: 6 Issue: 2, 191 - 206, 01.12.2020

Özlem Doğan

Abstract

Deniz yolu taşımacılığı; ucuz olması, büyük miktarlardaki yükleri tek seferde taşıma imkânı sunması ve güvenli olması nedenleriyle en çok tercih edilen taşıma türü olup ülkemizde ve dünyada özellikle yük taşımacılığı bu yolla yapılmaktadır. Deniz yolu taşımacılığı küresel ekonomik dalgalanmalardan oldukça etkilenmekte olup bu etkiler finansal oranlar üzerinden izlenebilmektedir. Finansal oran analizleri, ilgili sektörün finansal performans göstergeleri olmaları açısından hem işletme sahiplerine hem de işletme dışındaki kişi ve kuruluşlar için önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı, 2014-2016 yılları arasında deniz yolu yük taşımacılığı yapan işletmelerin finansal performanslarını oran analizi yöntemiyle ortaya koymaktır. Bu kapsamda, TCMB sektör istatistikleri arasında yer alan, “H – 502 Deniz ve Kıyı Sularında Yük Taşımacılığı başlığında paylaşılan finansal oranlar tespit edilmiş ve bu oranlar üzerinden sektörün finansal performansı yorumlanmıştır. Çalışma güncel veri olması dolayısıyla deniz yolu yük taşımacılığının 2014-2016 yılları arası finansal göstergeleri ile sınırlandırılmıştır. Çalışma sonucunda sektörün likidite ve kaldıraç oranlarının genel kabul görmüş sınırlar içerisinde olduğu, devir hızı oranlarının ise durağan bir seyir izlediği tespit edilmiştir. Sektörün yabancı kaynak kullnımına ağırlık vermesi faiz ödeme yüklerini de artırmış ve bu durum işletmelerin kar marjını olumsuz etkilemiştir.

Keywords

Deniz Yolu Taşımacılığı, Oran Analizi, Finansal Analiz

Financial Performance Analysis in Maritime Transportation Through Sector Balance Sheets of the Central Bank of the Republic of Turkey

Abstract

Maritime transport; It is a commercial activity that allows people and cargo to be replaced by ships and similar vehicles floating in the sea. It is the most preferred type of transport in our country and in the world especially because it is cheap in international transport, it offers the possibility to carry large quantities of cargo at once and it is safe. Sea transport is highly affected by global economic fluctuations as it is an international commercial activity. These effects are reflected in the financial position of the maritime companies and the changes in financial ratios can be monitored in the sector. Financial ratio analysis is an important reference for both business owners and non-business government, potential investors and financial institutions as they are the financial performance indicators of the related sector. The aim of this study is to determine the financial performance of maritime transport companies between 2014 and 2016 by the rate analysis method. In this context, the financial ratios shared under the heading - H-502 Sea and Coastal Waters Freight Transportation, which are among the Central Bank of the Republic of Turkey Sector Statistics, were determined and the financial performance of the sector was interpreted based on these ratios. The study is limited to the financial indicators of maritime freight transport between 2014-2016 as it is current data. The results of the study are important in terms of providing a financial perspective to the academicians and representatives of the maritime freight transport sector.

Keywords

Maritime Transport, Ratio Analysis., Financial Analysis

References

• Elbirlik, G. (2008). Türk Lojistik Sektöründe Denizyolu Taşımacılığının Önemi ve Sorunları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Çakı, S., (2012). Deniz Ulaştırma İşletmelerinde Maliyet Türlerinin Tespit Edilmesi Üzerine Bir Çalışma. Dayanışma Dergisi 43.
• URL-1, Deniz Sektörü Raporu-2015, (2015). 25.08.2019, https://www.denizticaretodası.org.
• URL-2, Unctad, Rewiev Of Maritime Reports, (2016). 25.08.2019, https://unctad.org/.
• URL-3, Ulaşan ve Erişen Türkiye, Türkiye Alt Yapı ve Ulaştırma Bakanlığı, (2018). 25.08.2019, https://www.uab.gov.tr.
• Acar, M., (2003). Tarımsal İşletmelerde Finansal Performans Analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 20: 21-37.
• Lin, W-C., Liu, C.F., Chu, C.W., (2010). Financial Statement Analysis and Activity-Based Costing Analysis for Shipping Industry: A Data Envelopment Analysis Approach. Journal of the Eastern Asia Society for Transportation Studies 8: 246-260.
• Hoffman, E., Lampe, K., (2012). Financial Statement Analysis Of Logistics Service Providers: Ways Of Enhancing Performance. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management 43(4): 321-342.
• Dursun, A., Erol, S., (2012). Denizyolu Yük Taşımacılığı Sektöründe Faaliyet Gösteren Firmaların Finansal Yapı Analizi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 16(3): 367-382.
• Karadeniz, E., (2016). Hastane Hizmetleri Alt Sektörünün Finansal Performansının İncelenmesi: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Sektör Bilançolarında Bir Uygulama. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi 19(2): 101-114.
• Başdeğirmen, A., Tunca, M.Z., (2017). Lojistik Sektöründe Faaliyet Gösteren İşletmelerin Finansal Performanslarının Gri İlişkisel Analiz İle Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 22(2): 327-340.
• Deran, A., Erduru, İ., (2018). Karayolu Ve Denizyolu Yük Taşımacılığı Sektörlerinin Finansal Performans Analizi: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sektör Bilançoları Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi 11(3): 479-503.
• Akdoğan, N., Tenker, N. (2007). Finansal Tablolar ve Mali Analiz Teknikleri, Ankara, Gazi Kitabevi.
• Kıran, S. (2013). Finansal Oran Analizi İle Kredi Risk Yönetimi: Bir Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Karadeniz, E., Koşan, L., Günay, F., Dalak, S., (2016). Gri İlişkisel Analiz Yöntemiyle Turizm Alt Sektörlerinin Finansal Performanslarının Ölçülmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 9(44): 1117-1134.
• URL-4, T.C. Merkez Bankası Bilanço İstatistikleri, (2019). 25.08.2019, https://www.tcmb.gov.tr.
• Çabuk, A., Lazol, İ. (2013). Mali Tablolar Analizi, Bursa, Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Ercan, M.K., Ban, Ü. (2005). Finansal Yönetim, Ankara, Gazi Kitabevi.