Öz
Fuar veya sergi olarak
isimlendirilen ticari, sanayi, zirai, askeri ve kültürel metaların tanıtımı
amacıyla düzenlenen organizasyonları kadim zamanlara kadar götürmek mümkündür. Sanayileşmenin
ve ticari faaliyetlerin gelişerek yoğunlaştığı XVIII. yüzyılın ikinci
yarısından sonra ise bu organizasyonlar uluslararası bir tanıtım unsuru haline
gelmiştir. Sanayi devrimi sonrası Avrupa Devletleri’nde üretimin artması, yeni
pazar ve hammadde ihtiyacını da doğurmuştu. Bu ihtiyacın giderilebilmesi için,
sanayi ürünlerinin ve üretim araçlarının tanıtılması amacı ile uluslararası
sergiler düzenlenmeye başlanmıştır. Ayrıca bu sergilerle ülkelerin bilim,
sanayi, teknoloji ve tarım alanındaki gelişme ve yeniliklerinin herkese duyurulması
amaçlanmıştır. XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Osmanlı Devleti uluslararası
sergilere yoğun bir şekilde ilgi göstermiş, hükümran olduğu büyük coğrafyanın
her biri kendine has özellikler taşıyan ürünlerini fuarlara göndererek tüm
dünyaya tanıtmayı hedeflemiştir. Bu makalede dünyanın dört bir yanındaki sanayi
ürünlerinden sanat eserlerine, mimari objelerden savaş aletlerine kadar farklı
kategorideki birçok eşyayı ilgilileriyle buluşturan 1867 Paris Sergisi ve
dönemin Fransız imparatoru III. Napolyon'un daveti üzerine Sultan Abdülaziz’in
bizzat sergiyi ziyareti ele alınacaktır. Arşiv kaynakları ve birinci elden kaynaklarla
Osmanlı Devleti'nin Paris'te sergilenen ürünler ve Sultan Abdülaziz'in sergiye
olan ilgisi bu makalenin ana konusunu oluşturmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Üretim Sergi Fuar Sultan Abdülaziz Osmanlı İmparatorluğu Paris
Kaynakça
- Sadaret Mektubî Kalemi Nezaret ve Devâir Yazısmalarına Ait Belgeler (A.MKT.NZD).
- Sadaret Mektubî Kalemi Mühimme Kalemi Belgeleri (A.MKT.MHM).
- Hariciye Nezareti Tercüme Odası (HR.TO).
- Gazeteler Ayine-i Vatan
- İstanbul
- Ruznamçe-i Ceride-i Havadis
- Takvim-i Ticaret
- Ahmet Lûtfî Efendi, Vak’a-Nüvis Ahmet Lûtfî Efendi Tarihi, C. XI, (haz. Münir Aktepe), Ankara 1989.
- Akçura, Gökhan, Türkiye Sergicilik ve Fuarcılık Tarihi, İstanbul 2009.
- Çelik, Zeynep, Şarkın Sergilenişi 19. Yüzyıl Fuarlarında İslam Mimarisi, (çev. Nurettin Elhüseyni), İstanbul 2005.
- Danişmend, İsmail Hami, İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, C. IV, İstanbul 1972.
- Germaner, Semra, “Osmanlı İmparatorluğu’nun Uluslararası Sergilere Katılımı ve Kültürel Sonuçları” Tarih ve Toplum, C. XVI, S. 95, İstanbul 1991.
- Karaer, Nihat, Paris, Londra, Viyana:Abdülaziz’in Avrupa Seyahati, Ankara 2007.
- Kutay, Cemal, Sultan Abdülaziz’in Avrupa Seyahati, İstanbul 1991.
- Osmanlı ve Avrupalı Yazarların Gözüyle 19. Yüzyıl Fuarlarında Osmanlı İmparatorluğu, İstanbul 2008.
- Kürkman, Garo, Anadolu Ağırlık ve Ölçüleri, Antalya 2003.
- Martal, Abdullah, Değişim Sürecinde İzmir’de Sanayileşme: 19. Yüzyıl, İzmir 1999.
- Meyer, Jonathan, Great Exhibitions (1851-1900), Suffolk 2006.
- Pamukciyan, Kevork, Zamanlar, Mekânlar, İnsanlar, İstanbul 2003.
- Reports On the Paris Universal Exhibition 1867, (Executive Commissioner), London 1868.
- Tekdemir, Aziz, “Ticaret Nezareti 1839-1876”, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2010, (Basılmamış Doktora Tezi).
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Eylül 2013 |
| Gönderilme Tarihi | 10 Ocak 2013 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2013 Cilt: 3 Sayı: 06 |
