ERGENLERDE EBEVEYN KONTROLÜNÜN SAĞLIKLI BESLENME TAKINTISIYLA (Ortoreksiya Nervoza) İLİŞKİSİ

Year 2023, Volume: 27 Issue: 3, 525 - 540, 11.12.2023

Seda Türker , Ömer Akgül , Fatih Bal

Abstract

Ortoreksiya’dan etkilenenler kendilerini sağlıklı yemeye zorlar ve sağlıksız bir diyetten hastalanmaktan korkarlar. Çoğu zaman, sağlıklı beslenmenin öznel tanımı zamanla daha katı hale gelir. Bu "izin verilen" yiyeceklerin kademeli olarak daha da azaltılması anlamına gelir. Bu, hayati besinlerin yetersiz temini riskini içerir. Sonuç yetersiz beslenme olabilir. Etkilenenler genellikle belirledikleri diyet kuralları konusunda çok katıdır. İhlal onları suçlu hissettirir ve başarısızlıklarından utanır. Sosyal etkileşimdeki problemler genellikle önceden programlanmıştır. Ergenlik dönemi, fiziksel, bilişsel ve psikososyal değişimlerin belirgin ve çok hızlı gerçekleştiği aynı zamanda süreçte kazanılan davranış örüntülerinin ve düşünce kalıplarının kalıcılık göstereceği insan yaşamında oldukça kritik ve zorlu bir gelişim sürecidir. Ebeveynlerine hem bağlılığını sürdürmeye hem de bireyleşmeye çalışan ergen için bu süreçte ebeveynlerinin kendilerine yönelik kontrol uygulama ve yöntemleri gelişiminde destekleyici olmakla beraber sağlıksız düzey ve şekilde gerçekleşmesi, fiziksel ve ruhsal problemlere yol açmaktadır. Günümüzde sağlıklı olmak adına gerçekleştirilen sağlıklı beslenmeye yönelik düşünce, davranış ve ritüellerinin patolojik hali olan sağlıklı beslenme takıntısı (ortoreksiya nervoza) bu fiziksel ve ruhsal problemlerden biridir. Bu çalışmanın da amacı ergenlikte ebeveyn kontrolünün sağlıklı beslenme takıntısıyla (ortoreksiya nervoza) ilişkisinin belirlenmesidir. Araştırmanın örneklemini Antalya ili Elmalı ilçesi bir devlet lisesinde öğrenim gören 153 ergen oluşturmaktadır. Verileri toplamak için kişisel bilgi formu, leuven algılanan ana babalık ölçeği ve orto- 15 formları online olarak uygulanmıştır. Araştırma verilerini değerlendirirken betimleyici analizlerden ve dağılımının incelenmesi için kolmogorov smirnov dağılım testi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; ergenlikte ebeveyn kontrolü ve sağlıklı beslenme takıntısı arasındaki ilişki anlamlı bulunmamıştır.

Keywords

ortoreksiya nervoza, sağlıklı beslenme takıntısı, ebeveyn kontrolü

References

• Uzdil, Z., Kayacan, A. , Özyıldırım, C., Kaya, S., Kılınç, G., Asal, C. U., Sökülmez, P. K. (2019). Adölesanlarda ortoreksiya nervoza varlığı ve yeme tutumunun incelenmesi. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 4 (1), 8-13.