TERÖRİZMİN PSİKOSOSYAL ETKİLERİ VE SOSYAL HİZMET UZMANININ ROLLERİ

Year 2018, Volume: 29 Issue: 2, 307 - 334, 12.10.2018

Tarık Tuncay , Sinan Akçay

Abstract

Bu makalenin amacı, terörizmin psikososyal etkilerini
gözden geçirmek ve terör olaylarında mikro-mezzo ve ekzo-makro düzeydeki
müdahale süreçlerini içeren sosyal hizmet uygulamasının genel çerçevesini
planlı değişim sürecinin aşamalarına referansla ortaya koymaktır. Bu amaca
varmak için ilk önce terör ve terörizm kavramları açıklanmıştır. İkinci olarak,
terör eylemlerinin psikososyal etkileri, bireysel etkiler, dezavantajlı gruplar
üzerindeki etkiler ile aile ve toplum üzerindeki başlıkları altında
tartışılmış. Daha sonra terör sorununda sosyal hizmet müdahalesinin nasıl
yapılandırılması gerektiği ele alınmıştır. 
Makale, mevcut literatürden, ikincil veriler kullanılarak derlenmiştir.
Genel değerlendirme ve önerilerle sonlandırılmıştır. Sosyal hizmet bir insan
hakları mesleğidir. Temel insani gereksinimlerin giderilmesiyle başlar.
Mağdurların psikososyal sorunlarını çözmeyle ilerler. Teröre karşı toplumsal
birliği ve bilinci artırmayı sağlayan girişimlere kadar genişleyen bir
sorumluluk yelpazesi vardır.

Keywords

Terörizm, psikososyal etkiler, sosyal hizmet mesleği, sosyal hizmet uzmanı, mesleki roller

Psychosocial Effects of Terrorism and the Roles of a Social Worker

Abstract

This review aims to highlight the psychosocial
effects of terrorism and to discuss to the general framework of social work
practice, including micro-mezzo and egzo-macro level intervention processes in
terrorism, with reference to the phases of the planned change process. In order
to achieve this purpose, the concepts of terrorism and terrorism are first
explained. Secondly, the psychosocial effects of terror attacks are discussed
looking at the individual effects, and on the effects on disadvantaged groups,
and on the titles of family and community context. Then, the structure of
social work intervention responding the terrorism is discussed. The article was
compiled from the existing literature using the secondary data. It was terminated
with general conclusion and suggestions. Social work is a human rights
profession. It begins by addressing basic human needs. It proceeds to solve the
psychosocial problems of the victims. There is a growing range of
responsibilities to terrorism as well as initiatives that promote social
cohesion and consciousness.

Keywords

Terrorism, psychosocial effects, social work profession, social worker, professional roles

References

• Aker, A.T., Sorgun, E., Mestçioğlu,Ö., Karakaya, I., Kalender, D., Acar,G., Biçer, Ü. ve Acicbe, Ö. (2008). İstanbul’daki Bombalama Eylemlerinin Erişkin ve Ergenlerdeki Travmatik Stres Etkileri. Türk psikoloji Dergisi, 23(61), 63-71.
• Arı, M., Kokaçya, M. H., Çöpoğlu, Ü. S., Yengil, E., Kıvrak, Y., Şahpolat, M. Ve Budak, B. (2016). Suriye-Türkiye sınırındaki Reyhanlı’da bombalı saldırı sonrası stres tepkisi, anksiyete ve depresyon düzeyleri. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 17(3), 203-208.
• Berger, R. ve Gelkopf, M. (2009). School-based intervention for the treatment of tsunami-related distress in children: A quasi-randomized controlled trial. Psychotherapy and Psychosomatics, 78 (6), 364–371.
• Boscarino, J. A., Figley, C. R., ve Adams, R. E. (2003). Fear of Terrorism in New York After the September 11 Terrorist Attacks: Implications for Emergency Mental Health and Preparedness. International Journal of Emergency Mental Health, 199-209.
• Bragin, M. (2011). Clinical Social Work in Situations of Disaster and Terrorism. J. Brandell (Dü.) içinde, Theory and Practice in Clinical Social Work (s. 373-406). Thousand Oakes: Sage Publications.
• Brown, L. M., Cohen, D. ve Kohlmaier, J. R. (2007). Older Adults and Terrorism. B. Bongar, L. M. Brown, L. E. Beutler, J. N. Breckenridge, & P. G. Zimbardo içinde, Psychology of Terrorism (s. 288-310). Oxford: Oxford University Press.
• Browne, D. (2003). Examining the Impact of Terrorism on Children. A. Silke içinde, Terrorists, Victims and Society: Psychological Perspectives on Terrorism and Its Consequences (s. 189-212). London: John Wiley & Sons Ltd.
• Çağlar, A. (2009). Terör ve Terörizm: Kavramsal Analiz. A. Çağlar içinde, Terör ve Türkiye (s. 5-36). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Enders, W. ve Sandler, T. (2002). Patterns of Transnational Terrorism, 1970-1999: Alternative Time-Series Estimates. International Studies Quarterly, 46(2), 145-165.
• Evrin, T., Demirel, B., Yılmaz, B., Öztürk, L., Korkmaz, A., Unluer, E.E., Katipoğlu, B., Palabıyıkoğlu, R., Uzunget, S.C., Kazancı, E. ve Derdiyok, E.B. (2017). Post-traumatic stress disorder after terrorist attack in healthcare professionals. Disaster and Emergency Medicine Journal, 2(1), 11-18.
• Friedman, M. (2005). Toward a public mental health approach for survivors of terrorism. Journal of Aggression, Maltreatment & Trauma, 10 (1/2), 527–39.
• Ganor, B. (2002). Defining Terrorism: Is One Man’s Terrorist Another Man’s Freedom Fighter? Police Practice and Research, 3(4), 287–304.
• Gitterman, A. ve Germain, C. B. (2008). The life model of social work practice: Advances in theory and practice . New York: Columbia University Press.
• Global Terrorism Index 2015. (2017, 01 28). http://economicsandpeace.org/wp-content/uploads/2015/11/Global-Terrorism-Index-2015.pdf adresinden alındı
• Gültekin, E., Ekici, N. ve Tepe, F. (2011). Terör Mağduru Polislerde Travma Sonrası Stres Bozukluğu Belirtilerinin Değerlendirilmesi. Uluslararası Güvenlik ve Terörizm Dergisi, 2(1), 25-36.
• Hobfoll, S. E., Watson, P. J., Bell, C. C., Bryant, R. A., Brymer, M. J. ve Friedman, M. J., (2007). Five essential elements of immediate and mid-term mass trauma intervention: Empirical evidence. Psychiatry, 70 (4), 283–315.
• Itzhaky, H. ve York, A. S. (2005). The role of the social worker in the face of terrorism: Israeli community-based experience. Social work, 50(2), 141-149.
• İçli, T. G. (2004). Kriminoloji. Ankara: Martı Kitap ve Yayınevi.
• Kongar, E. (2005). Küresel Terör ve Türkiye- Küreselleşme, Huntington, 11 Eylül. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Landau, R. (1997). Terrorism and the social worker, Practice: Social Work in Action, 9(4), 5-12.
• Linley, P. A., Joseph, S., Cooper, l. R., Harris, S. ve Meyed, C. (2003). Positive and Negative Changes Following Vicarious Exposure to the September 11 Terrorist Attacks. Journal of Traumatic Stress, 16(5), 481-485.
• Mağden, Ç., Ademhan, Ç., Şavur, E., Yeniokatan, İ., Kılıç, M., Gözden, M., Çavuşculu, M., Akman, P., Arslan Tomas, S. ve Yüksel, S. (2008). Afetlerde Psikososyal Destek Uygulama Rehberi, Ankara, Türk Kızılayı
• Mathewson, J. J. (2004). The Psychological Impact of Terrorist Attacks:Lessons Learned For Future Threats. M. W. Ritz, R. G. Hensley, & J. C. Whitmire içinde, The Homeland Security Papers:Stemming the Tide of Terror (s. 191-216). Alabama : USAF Counterproliferation Center.
• McCormack, L. ve McKellar, L. (2015). Adaptive growth following terrorism: Vigilance and anger as facilitators of posttraumatic growth in the aftermath of the Bali bombings. Traumatology, 21(2), 71-81.
• Miller, J. L. (2012). Psychosocial capacity building in response to disasters . New York: Columbia University Press.
• Muş, E., Can, A. ve Güçlü, İ. (2015). Terörün Toplum ve Sosyal Hayata Etkileri. Türkiye Klinikleri, 1(2), 5-14.
• Myers, D. ve Wee, D. F. (2005). Disaster Mental Health Services-A Primer for Practitioners. New York: Brunner-Routledge.
• Peleg, K., Aharonson-Daniel, L., Michael, M. ve Shapira, S. (2003). Patterns of injury in hospitalized terrorist victims. The American Journal of Emergency Medicine, 21(4), 258-262.
• Polat, F.Ç. ve Kaya, E. (2017). “Bir Ötekileştirme Pratiği: Türkiye’de Yaşayan Suriyelilere Yönelik Tutumlar” Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü e-Dergi 1(1):38–48
• Schmid, A. (2004). Terrorism - The Definitional Problem. Case Western Reserve Journal of International Law, 375-419.
• Sevim, Y. (2010). Terör Mağdurları: Geriye Göç Çözüm Mü? Uluslararası Güvenlik ve Terörizm Dergisi, 1(1), 17-35. Son Dönemde Türkiye'de Düzenlenen Terör Saldırıları. (2017, 01 01). Sözcü: http://www.sozcu.com.tr/2017/gundem/son-donemde-turkiyede-duzenlenen-teror-saldirilari-1526510/ adresinden alındı
• Sözen, A. (2006). Terrorism and the Politics of Anti-Terrorism in Turkey. R. W. Orttung, & A. Makarychev (Dü) içinde, National Counter-Terrorism Strategies- Legal, Institutional, and Public Policy Dimensions in the US, UK, France, Turkey and Russia (s. 131-144). Washington : IOS Press.
• Stough, L. M., Ducy, E. M. ve Kang, D. (2017). Addressing the Needs of Children With Disabilities Experiencing Disaster or Terrorism. Child and Family Disaster Psychiatry, 19(4), 1-10.
• Şavur, E. ve Tomas, S. A. (2010). Terör olayları sonrasında psikososyal destek hizmetleri. Kriz Dergisi, 18(1), 45-58.
• Şen, Y. F. ve Özuyar, S. E. (2015). Terör ve Terörizm Üzerine. Ankara: Yargı Yayınevi.
• Ştıblı, F. (2010). Terrorism in the context of globalization. AARMS, 9(1), 1-7
• Tilly, C. (2004). Terror, Terrorism, Terrorists. Sociological Theory, 22(1), 5-13.
• Tuncay, T. (2004). Afetlerde Sosyal Hizmet, Ankara: Özbay Mat.
• Val, E. B., & Linley, &. P. (2006). Posttraumatic Growth, Positive Changes, and Negative Changes in Madrid Residents following the March 11, 2004, Madrid Train Bombings. Journal of Loss and Trauma, 11(5), 409-424.
• Waizer, J., Dorin, A., Stoller, E. ve Laird, R. (2005). Community-based interventions in New York City after 9/11: A provider’s perspective. Journal of Aggression, Maltreatment & Trauma, 10 (1/2), 499–512.
• Wells, M. E. (2006). Psychotherapy for families in the aftermath of a disaster. Journal of Clinical Psychology: In Session, 62 (8), 1017–27.
• Whitney, W. (2003, Kasım 14). Heart Attacks Increase After 9/11. Şubat 14, 2017 tarihinde Psychology Today: https://www.psychologytoday.com/articles/200311/heart-attacks-increase-after-911 adresinden alındı