Social Functioning of Individuals with Severe Mental Illness Who Receive Service from Community Mental Health Centers

Year 2020, Volume: 31 Issue: 3, 1053 - 1079, 24.07.2020

Seval Bekiroğlu , Filiz Demiröz

https://doi.org/10.33417/tsh.723023

Cited By: 4

Abstract

The aim of this study is to examine the social functioning and its correlation with the sociodemographic and clinical characteristics, process of receiving service from Community Mental Health Centers, perceived social stigma, social support of individuals with severe mental illness (SMI) who received service from CMHCs in the sample of Ankara. Study participants were recruited 138 individual with SMI from receiving service three CMHCs in Ankara. As data collection instruments, a question form prepared by the researcher, Functioning Assessment Short Test Stigma Scale for Receiving Psychological Help and Multi-Dimensional Perceived Social Support Scale was used. The data of the study were collected to the face-to-face interviews by the researcher between May 15 and August 15 in 2017. According to the findings of the study, there is a significant correlation was found among the genders, education, income of home, employment status, living situation, age of onset, satisfaction levels about community mental health center’s (CMHC) services, perceived social support and stigma and moderate social functioning of SMI. The results of this study are thought to be a guide in the interventions that social workers working in CMHC will plan and implement to improve the social functioning of individuals wtih SMI. 

TOPLUM RUH SAĞLIĞI MERKEZLERİNDEN HİZMET ALAN AĞIR RUHSAL HASTALIĞA SAHİP BİREYLERİN SOSYAL İŞLEVSELLİĞİNİN İNCELENMESİ

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Ankara ili örneğinde Toplum Ruh Sağlığı Merkezlerinden (TRSM) hizmet alan ağır ruhsal hastalığa sahip (ARHS) bireylerin sosyal işlevslelliklerini; sosyodemografik özelikleri, hastalık süreci, TRSM’den hizmet alma süreci, damgalanma ve algıladıkları sosyal destek düzeyleri ile ilişkisi çerçevesinde incelemektir. Araştırmanın örneklemini, Ankara ilinde bulunan üç TRSM’den hizmet alan 138 ARHS birey oluşturmuştur. Çalışmada veri toplama aracı olarak; araştırmacı tarafından hazırlanan Soru Formu, Kısa İşlevsellik Değerlendirme Ölçeği, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Sosyal Damgalanma Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği kullanılmıştır. Tüm veriler araştırmacı tarafından yüzyüze görüşme yöntemiyle 15 Mayıs 2017- 15 Ağustos 2017 tarihleri arasında toplanmıştır. Çalışmanın bulgularına göre, orta düzeyde sosyal işlevselliğe sahip olan ARHS bireylerin cinsiyetleri, öğrenim durumları, gelir durumları, çalışma durumları, yaşam biçimleri, hastalık tanı süreleri, TRSM hizmetlerine dair memnuniyet düzeyleri, algıladıkları sosyal destek ve damgalanma ile sosyal işlevsellikleri arasında anlamlı ilişkiye rastlanmıştır. Bu çalışmanın sonuçlarının, TRSM’de çalışan sosyal hizmet uzmanlarının ARHS bireylerin sosyal işlevselliklerini geliştirmek üzere planlayacağı ve uygulayacağı müdahalelerde yol gösterici olacağı düşünülmektedir.

Keywords

Ağır ruhsal hastalığa sahip birey, Sosyal işlevsellik, toplum ruh sağlığı merkezleri

References

• KAYNAKÇA
• Amerikan Psikiyatri Birliği. (2013). Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı. Beşinci Baskı ( DSM-5), (Çev. Köroğlu E), . Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
• Aslantürk, H. (2016). Community Integration and Social Rights in Mental Health Area. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 10(4), 259-270.
• Arslan, M., Yazici, A., Yilmaz, T., Coskun, S., ve Kurt, E. (2015). Rehabilitasyon programinin sizofreni hastalarinin klinigi, sosyal islevselligi ve yasam kalitesi üzerindeki uzun dönem etkileri: Izleme çalismasi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 16(4), 238.
• Attepe Özden, S., ve Tuncay, T. (2018). The experiences of Turkish families caring for individuals with Schizophrenia: A qualitative inquiry. International Journal of Social Psychiatry, 64(5), 497-505.
• Aydemir, Ö., ve Uykur, B. (2012). Kısa İşlevsellik Değerlendirme Ölçeği’nin Türkçe Sürümünün Bipolar Bozuklukta Güvenilirliği ve Geçerliliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 23, 193-200.
• Avcı, D., Kelleci, M., Yatmaz, M. ve Doğan, S. (2016). Toplum ruh sağlığı merkezinde izlenen hastaların memnuniyet düzeyleri. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 17 (4), 17.
• Bekiroğlu, S. (2018). Ekosistem Yaklaşımı Perspektifinden Ağır Ruhsal Hastalığa Sahip Bireylerin Sosyal İşlevselliğinin Karma Yöntem Tasarımı İle İncelenmesi, Hacettepe University, Ankara.
• Bellido-Zanin, G., Pérez-San-Gregorio, M. Á., Martín-Rodríguez, A., & Vázquez-Morejón, A. J. (2015). Social functioning as a predictor of the use of mental health resources in patients with severe mental disorder. Psychiatry research, 230(2), 189-193.
• Burns, T., Catty, J., White, S., Becker, T., Koletsi, M., Fioritti, A., . . . Wiersma, D. (2008). The impact of supported employment and working on clinical and social functioning: results of an international study of individual placement and support. Schizophrenia Bulletin, 35(5), 949-958.
• Chowdur, R., Dharitri, R., Kalyanasundaram, S., ve Suryanarayana, R. N. (2011). Efficacy of psychosocial rehabilitation program: The RFS experience. Indian journal of psychiatry, 53(1), 45.
• Cohen, S. ve Wills, T.A. (1985) Stress, Social Support and The Buffering Hypothesis. Psychol Bull, 98, 310-357.
• Corrigan, P. W., & Phelan, S. M. (2004). Social support and recovery in people with serious mental illnesses. Community mental health journal, 40(6), 513-523.
• Corrigan, P.W., Larson, J.E., Rusch, N. (2009). Self-stigma and the ‘‘why try’’ effect: impact on life goals and evidence-based practices. World Psychiatry 8, 75–81.
• Davis, L., & Brekke, J. (2014). Social support and functional outcome in severe mental illness: The mediating role of proactive coping. Psychiatry Research, 215(1), 39-45. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.psychres.2013.09.010
• Duyan, V. (2010). Sosyal Hizmet: Temelleri Yaklaşımları Müdahale Yöntemleri. Ekolojik Yaklaşım. (ss. 154-169). Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayını.
• Eker, D. (2001). Cok boyutlu algilanan sosyal destek olceginin gozden gecirilmis formunun faktor yapisi, gecerlik ve guvenirligi. Türk Psikiyatri Dergisi, 12, 17-25.
• Ensari, H., Gültekin, B. K., Karaman, D., KOÇ, A., ve Beşkardeş, A. F. (2013). Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin şizofreni hastalarındaki yaşam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal işlevsellik üzerine etkisi: Bir yıllık izleme sonuçları. Anatolian Journal of Psychiatry, 14(2), 108-114.
• Erol, A., Keleş Ünal, E., Tunç Aydin, E., ve Mete, L. (2009). Şizofrenide Sosyal İşlevselliği Yordayan Etmenler. Turk Psikiyatri Dergisi, 20(4).
• Eryıldız, D. (2008). Gündüz hastanesi ve rehabilitasyon merkezi’ne devam eden kronik şizofreni hastaları ile bir rehabilitasyon programına katılmayan kronik şizofreni hastalarının işlevsellik ve yaşam kalitesi açısından karşılaştırılması, Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul , Turkey.
• Esen, G., Devrim, C., Şahin, E., Şahin, Ş., ve Şimşek, E. (2014). Kırıkkale toplum ruh sağlığı merkezi’nde takip edilen şizofreni hastalarının değerlendirilmesi. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 16(2), 15-19.
• Gerlinger, G., Hauser, M., Hert, M., Lacluyse, K., Wampers, M., & Correll, C. U. (2013). Personal stigma in schizophrenia spectrum disorders: a systematic review of prevalence rates, correlates, impact and interventions. World Psychiatry, 12(2), 155-164.
• Grover, S., ve Pradyumna, S. C. (2015). Coping among the caregivers of patients with schizophrenia. Industrial psychiatry journal, 24(1), 5.
• Gumber, S. (2011). Living in the Community with Serious Mental Illness: Community Integration Experiences of Clubhouse Members. Bowling Green State University.
• Güneş, D. (2010). Şizofreni hastalarının yaşam kalitesinin ve sosyal işlevselliğinin objektif ve subjektif değerlendirmesi. Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul, Turkey.
• Kavak, F., ve Ekinci, M. (2014). Kendi evlerinde yaşayan ve korumalı evlerde yaşayan şizofreni hastalarının yaşam niteliklerinin ve işlevsel iyileşme düzeylerinin karşılaştırılması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), 588-598.
• Kaya, E., Aydemir, Ö., ve Selçuki, D. (2009). Remisyondaki iki uçlu hastalarda kalıntı duygudurum belirtilerinin bilişsel ve toplumsal işlevsellik üzerine etkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10, 124-130.
• Kaya, Y. (2013). Şizofreni Hastalarının Sosyal İşlevsellikleri ve Hastalara Bakım Veren Yakınlarının Bakım Yükü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Universitesi, Ankara.
• Kaşka, L. (2017). Bir toplum ruh sağlığı merkezine başvuranların ve yakınlarının algıladıkları hizmet kalitesinin servqual ölçeği ile değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara.
• Komiya, N., Good, G. E., ve Sherrod, N. B. (2000). Emotional openness as a predictor of college students' attitudes toward seeking psychological help. Journal of counseling psychology, 47(1), 138.
• Koujalgi, S. R., ve Patil, S. R. (2013). Family burden in patient with schizophrenia and depressive disorder: a comparative study. Indian journal of psychological medicin, 35(3), 251.
• Kupferberg, A., Bicks, L., ve Hasler, G. (2016). Social functioning in major depressive disorder. Neuroscience ve Biobehavioral Reviews, 69, 313-332.
• Lysaker, P. H., Vohs, J. L., & Tsai, J. (2009). Negative symptoms and concordant impairments in attention in schizophrenia: Associations with social functioning, hope, self-esteem and internalized stigma. Schizophrenia Research, 110(1), 165-172.
• Liberman, R. P. (2009). Recovery from disability: Manual of psychiatric rehabilitation: American Psychiatric Pub.
• McGurka, S.R., Meltzer, H.Y. (2000). The role of cognition in vocational functioning in schizophrenia. Schizophrenia Research, 45,175–184.
• Munoz, M., Sanz, M., Perez, S.E., Delos A., Quiroga, M.. (2011). .Proposalof a socio-cognitive-behavioral structural equation model of internalizedstigma in people with severe and persistent mental illness. PsychiatryResearch, 30, 402–408
• Na, E. J., Kang, N.-I., Kim, M.-Y., Cui, Y., Choi, H.-E., Jung, A. J., ve Chung, Y. C. (2016). Effects of Community Mental Health Service in Subjects with Early Psychosis: One-Year Prospective Follow Up. Community mental health journal, 52(6), 724-730.
• Noordsy, D. L., ve O'Keefe, C. (1999). Effectiveness of combining atypical antipsychotics and psychosocial rehabilitation in a community mental health center setting. The Journal of clinical psychiatry, 60, 47-53.
• Özdemir, I., Şafak, Y., Örsel, S., Kahiloğullari, A. K., ve Karadağ, H. (2017). Bir toplum ruh sağlığı merkezinde şizofreni hastalarına uygulanan ruhsal-toplumsal uyumlandırma etkinliğinin araştırılması: Kontrollü çalışma. Anatolian Journal of Psychiatry, 18(5), 419.
• Rosa, A. R., Sánchez-Moreno, J., Martínez-Aran, A., Salamero, M., Torrent, C., Reinares, M., . . . Ayuso-Mateos, J. L. (2007). Validity and reliability of the Functioning Assessment Short Test (FAST) in bipolar disorder. Clinical Practice Epidemiology in Mental Health, 3(1), 5.
• Saavedra, J., López, M., González, S., Arias, S., ve Crawford, P. (2016). Cognitive and social functioning correlates of employment among people with severe mental illness. Community mental health journal, 52(7), 851-858.
• Saylavcı, E. (2014). Toplum ruh sağlığı merkezlerine başvuran hastaların memnuniyet durumlarının istatistiksel değerlendirmesi: Kahramanmaraş Şirikçioğlu TRSM Uygulaması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Ankara.
• Şahin, Ş., ve Elboğa, G. (2019). Toplum ruh sağlığı merkezinden yararlanan hastaların yaşam kalitesi, tıbbi tedaviye uyumu, içgörü ve işlevsellikleri. Cukurova Medical Journal, 44(2), 1-8.
• Sheafor, B. W. ve Horejsi, C. J. (2015). Sosyal Hizmet Uygulaması Temel Teknikler ve İlkeler. 2. Baskı. (D. B. Çiftci, Edt.). Ankara: Nika Yayınevi.
• Şirin, B. (2008). Bir Sağlık Ocağına Başvuran Ruh Sağlığı Bozulmuş Hastaların Yasam Kalitesi ve Sosyal İşlevsellik Durumunun Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi, İstanbul.
• T. C. Sağlık Bakanlığı. (2020, 10.04.2019). Toplum ruh Sağlığı Merkezleri Listesi. Erişim: https://khgmsaglikhizmetleridb.saglik.gov.tr/TR,43118/toplum-ruh-sagligi-merkezleri-trsm-listesi.html
• T.C. Sağlık Bakanlığı. (2006). Türkiye Cumhuriyeti Ulusal Ruh Sağlığı Politikası. T.C. Sağlık Bakanlığı, Ankara: Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• T.C. Sağlık Bakanlığı. (2011). Ulusal ruh sağlığı eylem planı (2011-2023). Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı.
• Talwar, P., ve Matheiken, S. T. (2010). Caregivers in schizophrenia: A cross cultural perspective. Indian journal of psychological medicine, 32(1), 29.
• The Global Gender Gap Report. (2018). World Economic Forum. Retrieved from Geneva: https://www.weforum.org/reports/the-global-gender-gap-report-2018
• Tirupati, S. (2018). The Principles and Practice of Psychiatric Rehabilitation. Indian Journal of Mental Health Neurosciences, 1(1), 8-12.
• Topkaya, N. (2011). Psikolojik Yardım Alma Niyetinin Sosyal Damgalanma, Tedavi Korkusu, Beklenen Yarar, Beklenen Risk ve Tutum Faktörleriyle Modellenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ege Üniversitesi, İzmir, Turkey.
• Usall, J., Araya, S., Ochoa, S., Busquets, E., Gost, A., ve Marquez, M. (2001). Gender differences in a sample of schizophrenic outpatients. Comprehensive psychiatry, 42 (4), 301-305.
• Uz Gül E., Can, D. Ö., Kılıçaslan Şahin, E. H., Şahin, Ş., ve Şimşek, E. (2014). Kırıkkale toplum ruh sağlığı merkezi’nde takip edilen şizofreni hastalarının değerlendirilmesi. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 16(2).
• Xiang, Y.-T., Shum, D., Chiu, H. F., Tang, W.-K., ve Ungvari, G. S. (2010). Association of demographic characteristics, symptomatology, retrospective and prospective memory, executive functioning and intelligence with social functioning in schizophrenia. Australian New Zealand Journal of Psychiatry, 44(12), 1112-1117.
• Yanos, P.T., Lysaker, P.H., Roe, D. (2010). Internalized stigma as a barrier to improvement in vocational functioning among people with schizophrenia- spectrum disorders. Psychiatry Research, 178, 211–213.
• Yip, K.-s. (2006). A suggested push model for interpreting the dilemmas of institutional care, community care and family care of mental-health consumers. International Social Work, 49(6), 805-817.
• Rodgers, B. E. (2009). An ecological approach to understanding the stigma associated with receiving mental health services: The role of social proximity. Doctoral dissertation, Virginia Polytechnic Institute and State University. Available from ProQuest Dissertations ve Theses Global. Erişim: 11.12.2015, http://search.proquest.com/docview/1032550997?accountid=11248