Sosyal Hizmet Uzmanlarının Bilimsel Araştırma Yapma Kaygıları ve Bilimsel Araştırmaya Yönelik Tutumları Üzerine Nicel Bir Araştırma

Year 2023, Volume: 34 Issue: 3, 705 - 725, 28.07.2023

Murat Çay

https://doi.org/10.33417/tsh.1065963

Abstract

Sosyal hizmet meslek ve disiplinin nitelikli gelişimi, mesleki uygulamaların bilimsel bilgilere dayanan bir temel üzerinden ilerleyerek kanıtlara dayanmasını gerektirmektedir. Sosyal hizmet uzmanlarının araştırmalara ilişkin tutum, bilgi ve becerisi doğrudan mesleki uygulamayı da etkileyen bir noktadadır. Bu nedenler, sosyal hizmet açısından bilimsel araştırmalara ilişkin çeşitli değişkenlerin araştırılmasını gerekli kılmaktadır. Buna dayanarak yürütülen bu araştırma, sosyal hizmet uzmanlarının bilimsel araştırma yapmaya yönelik kaygı ve bilimsel araştırmalara yönelik tutumlarının belirlenmesi ve incelenmesi amacı taşımaktadır. 274 sosyal hizmet uzmanının katıldığı araştırmada veri toplama araçları olarak demografik bilgi formu, Araştırmaya Yönelik Kaygı Ölçeği (AYKÖ), Bilimsel Araştırmaya Yönelik Tutum Ölçeği (BATÖ) kullanılmıştır. Araştırmada, veriler internet formlar aracılığıyla toplanmış ve elde edilen veriler SPSS ve JAMOVI programları ile analiz edilmiştir. Analizlerde Mann-Whitney U, Pearson Korelasyonu ve Kruskal-Wallis One-Way ANOVA testlerinden faydalanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre kadın katılımcıların erkek katılımcılara göre BATÖ alt boyutları olan Araştırmacılara Yardımcı Olmaya İsteksizlik (AYOİ) ve Bilimsel Araştırmalara Yönelik Olumsuz Tutum (BAYOT-) puanları daha yüksektir. Katılımcıların eğitim seviyesi ve ekonomik durumu AYKÖ puanında ve BATÖ alt boyutu olan Bilimsel Araştırmalara Yönelik Olumlu Tutum (BAYOT+) puanında anlamlı bir farklılık yarattığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma neticesinde ulaşılan bulgular ve yapılan tartışmaların sosyal hizmet meslek ve disiplininin bilimsel bir temelinin güçlenmesinde ve kanıta dayalı uygulamalar ile gelişmesine katkı sağlayacağı değerlendirilmiştir.

Keywords

Araştırma ve sosyal hizmet, bilimsel araştırma, araştırmaya yönelik kaygı ve tutumlar.

A Quantitative Study on Social Workers Concerns about Doing Scientific Research and Their Attitudes Towards Scientific Research

Abstract

The qualified development of the social work profession and discipline requires that professional practices be based on evidence by advancing on a scientific basis. The attitudes, knowledge and skills of social workers regarding research are at a point that directly affects professional practice. These reasons make it necessary to investigate various variables related to scientific research in terms of social work. Based on this basic reason, this research aims to determine and examine the anxiety of social workers towards scientific research and their attitudes towards scientific research. In the study in which 274 social workers participated, demographic information form, Research-Oriented Anxiety Scale (AYKÖ), Attitude towards Scientific Research Scale (BATÖ) were used as data collection tools. In the research, data were collected through internet forms and the obtained data were analyzed with SPSS and JAMOVI programs. Mann-Whitney U, Pearson Correlation and Kruskal-Wallis One-Way ANOVA tests were used in the analysis. According to the findings, female participants had higher scores on the sub-dimensions of Unwillingness to Help Researchers (AYOI) and Negative Attitudes towards Scientific Research (BAYOT-) than male participants. It was concluded that the education level and economic status of the participants created a significant difference in their Positive Attitude towards Scientific Research (BAYOT+) score, which is the sub-dimension of AYKÖ and BATÖ. It has been evaluated that the findings and discussions as a result of the research will contribute to the strengthening of a scientific basis of the social work profession and discipline and its development with evidence-based practices.

Keywords

Research and social work, scientific research, concerns and attitudes towards research

References

• Akçay, S. ve Alpoğlu, İ. E. (2020). Sosyal hizmet uzmanlarının işsizlik deneyimleri. Toplum ve Sosyal Hizmet, 31(1), 47–69.
• Baltacı, N. ve Deniz, H. T. (2019). Öğrencilerin araştırmaya yönelik kaygıları, bilişim teknolojilerinden yararlanma durumları ve kanıta dayalı hemşireliğe yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(2), 60–68.
• Biçer, N., Bozkırlı, K. ve Omur, E. R. (2013). Türkçe öğretmeni adaylarının bilimsel araştırmaya yönelik tutumların değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 50, 327–341.
• Büyüköztürk, Ş. (1997). Araştırmaya yönelik kaygı ölçeğinin geliştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 12(12), 453-464.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem, 1-360.
• calculator.net. (2022). Sample Size Calculator. calculator.net/sample-size-calculator. Erişim Tarihi:01/01/2022
• Castle, R. (2000). Research and social work. Social Work Education, 19(5), 521–526. https://doi.org/10.1080/026154700436039
• Cılga, İ. (2009). Sosyal dışlanmanın dinamiği, bilimin, mesleğin dışlanması ve öngörüler. Toplum ve Sosyal Hizmet, 20(2), 7–26. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/797511
• Council on Social Work Education [CSWE]. (2017). Code of ethics of the National Association of Social Workers. Washington, DC: NASW.
• Çakmak, Z., Taşkıran, C. ve Bulut, B. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının bilimsel araştırmaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Adıyaman University Journal of Educational Sciences, 5(2), 266–287.
• Çalış, N., Zengin, O. ve Erbay, E. (2022). Sosyal Hizmet Lisans ve Lisansüstü Öğrencilerinin Sosyal Hizmet Araştırması Yürütmeye Yönelik Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 33(1), 23-40.
• Çay, M. (2020). Sosyal hizmet uzmanlarının kanıta dayalı uygulama bilgi, tutum ve kullanımının bazı değişkenlere göre incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı, Konya.
• Doğan, İ. ve Purutçuoğlu, E. (2017). Sosyal hizmet uzmanlarının çevresel farkındalık seviyeleri ile çevreye yönelik tutumlarının belirlenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 21(2), 389–405.
• Dombaycı, M. A. ve Ercan, O. (2017). Öğretmen adaylarının bilimsel okuryazarlık düzeyleri ve bilimsel araştırmaya yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 1265–1284.
• Duygu, K. ve Öztürk Şahin, Ö. (2019). Hemşirelik öğrencilerinin bilimsel araştırma yapmaya yönelik kaygı ve tutumlarının belirlenmesi. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(1), 68–78.
• Engel, R. J. ve Schutt, R. K. (2016). The practice of research in social work. Sage Publications.
• Erbay, E. (2017). Importance of research in social work practice: a pilot study from Turkey. Journal Of Social Service Research, 43(3), 395–403. https://doi.org/10.1080/01488376.2016.1246401
• Gregory, V. L. (2015). Beliefs about research and social work practice: a systematic psychometric review of scales. Journal of Evidence-Informed Social Work, 12(2), 237–259. https://doi.org/10.1080/15433714.2013.820676
• İçağasıoğlu Çoban, A., Attepe Özden, S. ve Pak, M. D. (2018). Sosyal hizmet ve sosyal gelişim için global ajanda: felsefesi, gelişimi, kapsamı. Toplum ve Sosyal Hizmet, 29(2). https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/552895
• İlhan, A., Çelik, H. C. ve Aslan, A. (2016). Üniversite öğrencilerinin bilimsel araştırmaya yönelik tutumlarının incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2).
• Kalaycı Kırlıoğlu, H. İ. (2021). Sosyal Hizmet Uygulamasında Mesleki Uygunluk, Genel Öz Yeterlilik ve Mesleki Doyum İlişkisi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 32 (4), 1241-1256. DOI: 10.33417/tsh.883655
• Karaibrahimoğlu, A. ve Karaoğlu, N. (2018). Tıp öğrencilerinin istatistik ve bilimsel araştırmaya yönelik tutumları. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 25(4), 420–428.
• Karasar, N. (1995). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Karvinen-Niinikoski, S. (2005). Research orientation and expertise in social work—challenges for social work education Tutkimussuuntautuneisuus ja asiantuntijuus—sosiaalityön koulutuksen uudet haasteet. European Journal of Social Work, 8(3), 259–271. https://doi.org/10.1080/13691450500210756
• Korkmaz, Ö., Şahin, A. ve Yeşil, R. (2011). Bilimsel Araştırmaya Yönelik Tutum Ölçeği geçerlilik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online, 10(3), 961-973.
• Kurt, A. A., İzmirli, Ö. Ş., Fırat, M. ve İzmirli, S. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri dersine ilişkin bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin görüşlerinin incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30, 19–28.
• Kurtulmuş, M. ve Ardıç, T. (2013). Lisansüstü öğrencilerin bilimsel araştırma sürecine ilişkin gözlemledikleri etik dışı davranışlar. Electronic Turkish Studies, 8(12).
• Neuman, W. L. (2012). Toplumsal araştırma yöntemleri: Nicel ve nitel yaklaşımlar (Cilt I-II). Çev: Sedef Özge) İstanbul: Yayın Odası.
• Phillips, J., MacGiollaRi, D. ve Callaghan, S. (2012). Encouraging research in social work: Narrative as the thread integrating education and research in social work. Social Work Education, 31(6), 785–793.
• Polat, M. (2014). Eğitim fakültesi öğrencilerinin bilimsel araştırmaya yönelik tutumları. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 77–90.
• Schutt, R. K. (2009). The practice of research in social work. SAGE.
• Selçuk, O. ve Güzel, B. (2016). Sosyal hizmet mesleğinin çalışma alanı ve sosyal hizmet uygulamasının türkiye ölçeğinde değerlendirilmesi. Journal of International Social Research, 9(46).
• SHUDER. (2021). Türkiye’de Sosyal Hizmet Mesleğinin Ortaya Çıkışı ve Gelişimi. http://shuder.org/Sayfa/sosyal-hizmet-uzmanlari-derneginin-tarihcesi1656 adresinden erişildi. Erişim Tarihi: 01/01/2022
• Şahinoğlu, A. ve Bebek, G. (2018). Araştırma görevlilerinin bilimsel araştırma etiğine ilişkin algıları: nitel bir çalışma. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1), 47–58.
• Taşdemir, M. ve Taşdemir, A. (2011). Öğretmen adaylarının bilimsel araştırmaları inceleme yeterlikleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 343–353.
• Tierney, L. (1993). Practice research and social work education. Australian Social Work, 46(2), 9–22. https://doi.org/10.1080/03124079308410662
• Toptaş, T. B. ve Kırlıoğlu, M. (2021). Sosyal hizmet çalışmalarında etik araştırma ve raporlama. Ş. Aslan ve D. Akarçay-Ulutaş içinde, Evrensel Değerler Bağlamında Etik (s.653-681). Konya: Eğitim Yayınevi.
• Toy, B. Y. ve Tosunoğlu, N. G. (2007). Sosyal bilimler alanındaki araştırmalarda bilimsel araştırma süreci, istatistiksel teknikler ve yapılan hatalar. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 1–20.
• Ünlü, E. (1999). Researcher social worker. Present to Sema Kut: Lifelong social work (in Turkish). Ankara, Turkey: Hacettepe University School of Social Work
• Vincent, S. ve Hamilton, R. (2021). ‘I think it’s made me a different social worker now’: postgraduate social work students’ experiences of undertaking independent research and applying the learning in their first year of practice. Social Work Education, 40(6), 773–786. https://doi.org/10.1080/02615479.2020.1856363
• Yıldırım, B. ve Tuncay, T. (2019). Sosyal inovasyonun ve sosyal girişimciliğin sosyal hizmet mesleğinin geleceğindeki rolü. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 37(1), 169–188. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/679977
• Yılmaz, D., İflazoğlu, B. ve Yılmaz, D. U. (2020). İntörn hemşirelik öğrencilerinin bilimsel araştırma yapmaya yönelik tutumlarının belirlenmesi. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 3(1), 27–35.