Müzik dinlemek, çoğu yol kullanıcısının sergilediği davranışlardan biridir.
Ayrıca, dürtüsellik gibi insan faktörü ile ilgili değişkenler ve trafik
ortamını etkileyen fiziksel faktörler sürücülerin riskli sürücü davranışlarını
etkilemektedir. Bu çalışma kapsamında, araç kullanırken müzik dinlemek, sürücü
dürtüselliği ve trafik ortamının risk seviyesi ile sürücülerin risk algısı ve
davranışları arasındaki ilişki araştırılmaktadır. Bu doğrultuda, 50 sürücüden
(37 erkek, 13 kadın) veri toplanmıştır. Katılımcılar, çalışma öncesinde, sürüş
sırasında müzik dinleyecekleri deney grubu ve kontrol grubu olmak üzere iki
gruba rasgele atanmıştır. Katılımcılar iki farklı (düşük ve yüksek riskli)
simülasyon senaryosu, demografik bilgi formu, sürüş senaryolarına ilişkin risk
algısı sorusu ve Dürtüsel Sürücü Ölçeği’nden oluşan bataryayı tamamlamıştır.
Müzik dinlemenin sürüş simülatöründeki sürücü davranışları için bir etkisi
olmazken, işlevsiz dürtüselliğin, farklı risk seviyesine sahip iki trafik
ortamında da sürücü davranışı ile anlamlı bir ilişkiye sahip olduğu
bulunmuştur. Yüksek işlevsiz dürtüselliğe sahip bireyler, yüksek ve düşük
riskli senaryolarda daha hızlı araç kullanmış ve yüksek riskli senaryoda
hızlarını daha fazla değiştirmiş, şeridin daha solunda araç kullanmış ve
bulunduğu şeridi daha fazla değiştirmiştir. Bulgular, işlevsiz dürtüselliğin
farklı trafik ortamlarında sürücü davranışlarını etkileyen faktörlerden biri
olduğunu ve yol güvenliği açısından daha fazla araştırma yapılması
gerekliliğini sunmaktadır.
Listening
to music is one of the behaviors that most road users exhibit. Moreover,
factors like impulsivity as variables affecting human factors and physical
factors affecting traffic environment influence risky behaviors of driver.
Within the scope of the present study, the effects of listening to music while
driving, driver impulsivity and the risk level of traffic environment on risk
perception and driver behaviors were investigated. Data were collected from 50
drivers (37 males, 13 females). Participants were randomly assigned to two
groups before the study, one with experimental condition and one with control
condition. Participants completed a battery consisting of two different (low
and high risk) simulation scenarios, the demographic information form, the risk
perception question, and the Impulsive Driver Scale. Unlike music,
dysfunctional impulsivity had a significant relationship with driver behaviors
in two traffic environments with different risk levels. Individuals with high
dysfunctional impulsivity showed higher speed in high-risk and low-risk
scenarios and showed higher speed variance, used the vehicle to the left of the
lane, and showed more lane deviation in high-risk scenarios. Findings showed
that dysfunctional impulsivity is one of the factors affecting driver behaviors
in different traffic environments and needed to be investigated more with
respect to road safety.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Psychology |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | April 30, 2019 |
Published in Issue | Year 2019 Volume: 2 Issue: 1 |
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.