BİR VAROLUŞ SERÜVENİ: GEÇİŞ DÖNEMLERİNDE SARIKEÇİLİ YÖRÜK KADINININ ROLÜ

Year 2020, Volume: 5 Issue: 2, 120 - 135, 28.12.2020

Hüseyin Aksoy , Mustafa Duman

https://doi.org/10.30568/tullis.839767

Cited By: 1

Abstract

Bu çalışmada, Sarıkeçili Yörükleri arasında icra edilen geçiş dönemine bağlı uygulamalarda kadının rolü konu olarak belirlenmiştir. Çalışmada yer verilen bilgiler 2010 ile 2012 yılları arasında farklı zaman dilimlerinde, 150 çadırla farklı güzergahlarda göçen Sarıkeçili Yörüklerinden derlenmiştir. Göç esnasında onların belirlediği görev dağılımında aktif olarak görev alarak Yörüklerin yaşam tarzları ve kadının gelenek içerisindeki rolü yakından gözlemlenmiştir. Katılımcı gözlem ve röportaj yöntemlerinden faydalanarak elde edilen bilgiler ışığında başlıca üç geçiş dönemi olan “doğum, evlenme ve ölüm”e bağlı ritüellerde kadının rolü belirlenmiştir. Bunun için özgün bir yöntem oluşturulmuştur. Çalışmada yer alan veriler ve değerlendirmeler kadın folkloru ve Yörük kültürü hakkındaki çalışmalar bütününe katkı sağlayacak mahiyettedir.

Keywords

Sarıkeçili Yörükleri, Geçiş Dönemleri, Kadın Folkloru

References

• AK, Mehmet (2017). “Yörüklerde Kadın”, The Journal of Academic Social Science Studies. Number: 58, p. 307-336, Summer II
• AKSOY, Erdal (2005). Türk Sosyo-Kültür Yapısı İçinde Oğuz-Türkmen-Yörük Kavramsal Çerçevesi ve Sosyal Yapıları. Son Konar-Göçerlerin (Sarıkeçili Yörüklerinin) Sosyo-Kültürel Yapısı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
• AKSOY, Erdal (2008). Konar-Göçer Yörük Alt-Kültüründe Kadın Kimliği. Osmanlıdan Cumhuriyete Yörükler ve Türkmenler. Ankara: Phoenix Yayınevi.
• AKSOY, Hüseyin (2012). Göçebelikten Yerleşikliğe Geçiş Sürecinde Sosyo-Kültürel Bağlamda Sarıkeçili Yörükleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• ARTUN, Erman (2008). Türk Halkbilimi. İstanbul: Kitabevi Yayınları.
• BAKIR, İbrahim (1995). Batı Toroslarda Göçerlerin Yerleşme ve Mekân Sorunlarının Çözümü Üzerine Bir Deneme. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Mimarlık Bölümü, Konya.
• BALAMAN, Ali Rıza (2002). Evlilik Akrabalık Türleri (Sosyal antropolojik yaklaşımla). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• BATES, Daniel G. (1974). Normative and Alternative Systems of Marriage Among the Yörük of Southeastern Turkey, Anthropological Quarterly Kidnapping and Elopement as Alternative Systems of Marriage (Special Issue), 47(3), 270-287. www.jstor.org/stable/3316980 (14 Mart 2011)
• BAZIN, Marcel (1994). Orta Toros Yörüklerinden Sarıkeçili Aşireti. Çeviren: Hamdi Kara. A. Ü. Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 3, 323-351.
• BEŞİRLİ, Hayati (2005). Sarıkeçili Yörüklerinde Çadır. Son Konar-Göçerlerin (Sarıkeçili Yörüklerinin) Sosyo-Kültürel Yapısı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları
• BORATAV, Pertev Naili (1999). 100 Soruda Türk Folkloru (İnanışlar, Töre ve Törenler, Oyunlar), İstanbul: Gerçek Yayınevi.
• Derleme Sözlüğü (2009). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• DULKADİR, Hilmi (1997). İçel’de Son Yörükler Sarıkeçililer. Mersin: İçel Valiliği Yayını.
• ERÖZ, Mehmet (1991). Yörükler. İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı
• GELEKÇİ, Cahit (2005). Konar-Göçer Sarıkeçili Yörükleri. Son Konar-Göçerlerin (Sarıkeçili Yörüklerinin) Sosyo-Kültürel Yapısı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
• İNAN, Abdulkadir (1995). Tarihte ve Bugün Şamanizm. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları
• ÖRNEK, Sedat Veyis (1977). Türk Halk Bilimi. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• ÖRNEK, Sedat Veyis (1979). Anadolu Folklorunda Ölüm. Ankara: DTCF Basımevi.
• SÜMER, Faruk (1980). Oğuzlar (Türkmenler), Tarihleri- Boy Teşkilatı, Destanları. İstanbul: Ana Yayınları.
• ŞENESEN, Refiye Okuşluk (2011). Çukurova Bölgesi Girit Göçmenleri Halk Kültürü Araştırması. Adana: Karahan Kitabevi.
• TUZTAŞ-HORZUMLU, Ayşe Hilal, (2014), Konup Göçmek, Yerleşmek ve Yaşamak: Sarıkeçili’lerde Mekân ve Anlatı, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.