Pandemi Sürecinde Aktif Görev Alan Sağlık Çalışanlarının COVID-19 Algısı ve Çocukları ile İletişimi: Görünenin Art Alanına Yönelik Nitel Bir İnceleme

Year 2021, Issue: 38, 35 - 54, 31.12.2021

Mikail Batu , Sefer Kalaman , Onur Tos , Hilal Subaşı

https://doi.org/10.17829/turcom.930821

Cited By: 3

Abstract

Küresel olarak büyük bir etkiye sahip pandemiler, sosyal hayatın yanında, iş rutinlerinin de değişmesine
yol açmaktadır. Günümüzde yaşanan COVID-19 pandemisi sürecinde sağlık çalışanlarının da iş rutinleri
değişmekte ve bu değişim özel hayatlarını etkileyebilmektedir. Özellikle çocuklu ailelerde ebeveynlerin
pandemi algısı ve onu çocuklarına anlatma şekli, çocuklarının hastalığı anlamasına ve önlem almasına
ilişkin büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada, aktif görev alan sağlık çalışanlarının pandemi sürecine
ilişkin algıları ve bu süreç içerisinde çocuklarıyla iletişim şekil ve tarzları üzerine bir inceleme yapılmıştır.
Sağlık eğitimi almış, altı-on sekiz yaş arası en az bir çocuğun ebeveyni olan ve aktif olarak bir sağlık
kuruluşunda görev yapan otuz gönüllü amaçlı örnekleme kapsamında araştırmaya dâhil edilmiştir.
Katılımcılarla fenomenoloji deseni kapsamında derinlemesine mülakatlar yapılmıştır. Saha araştırması
verileri, sağlık profesyonellerinin COVID-19 hastalığının biyolojik silahlar, küresel ekonomik sistemler ve
vahşi hayvanlar ile ilişkili olduğunu düşündüklerini göstermektedir. Ayrıca araştırma, pandemi sırasında sağlık çalışanlarının çocuklarıyla ağırlıklı olarak diyaloga dayalı, empatik, onaylayıcı, kapsayıcı ve doğrudan
iletişim biçimini kullandıklarını ortaya koymaktadır.

Keywords

COVID-19 Pandemisi, COVID-19 Algısı, Sağlık Çalışanı, Pandemide Çocukla İletişim, Nitel Analiz

Active Healthcare Professionals’ Perception of COVID-19 and Their Communication with Their Children: A Qualitative Analysis of the Background of the Pandemic

Abstract

As a global phenomenon impacting societies, pandemics cause changes in work routines as well as in
social life. During the COVID-19 pandemic, there has been a significant change in the work routines of
healthcare professionals whose private lives were also affected. Especially the way parents perceive and
explain the pandemic to their children has been important for children to understand the disease and take
precautions accordingly. This study aims to examine the health workers’ perceptions of the pandemic and
their communication styles with their children during this process. In this regard, this study undertakes
a qualitative approach following a phenomenological research design by conducting in-depth interviews
with thirty participants, who are medical professionals actively working in a health institution, and are
parenting at least one child between the ages of six and eighteen. The field research data shows that health
professionals relate COVID-19 disease to biological weapons, the global economic system, and wild
animals. In addition, the research also reveals that, during the pandemic, healthcare professionals used
mainly a dialogue-based empathetic, approving, inclusive and direct form of communication with their
children.

Keywords

COVID-19 Pandemic, Perception of COVID-19, Healthcare Professional, Communication with Children in the Pandemic, Qualitative Analysis

References

• Akan, H., Gürol, Y., İzbırak, G., Özdatlı, Ş., Yılmaz, G., Vitrinel, A. & Hayran, O. (2010). Knowledge and attitudes of university students toward pandemic influenza: A cross sectional study from Turkey. BMC Public Health, (10), 413-120.
• Albayrak, E. S. (2020). Pandemi sürecinde sözsüz iletişim dili: Yeni emoji tasarımları. RumeliDE Journal of Language and Literature Studies, (20), 64-76.
• Andresen, S., Bradshaw, J. & Kosher, H. (2019). Young children’s perceptions of their lives and well-being. Child Indicators Research, (12), 1-7.
• Arabacı, N. & Ömeroğlu, E. (2016). Anne-baba-çocuk iletişimi değerlendirme aracı’nın (ABÇİDA) geliştirilmesi: Geçerlik güvenirlik çalışması. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(7), 1-21.
• Artan, T., Karaman, M., Atak, I. & Cebeci, F. (2020). Covid-19 salgınına yönelik algı ve tutumları değerlendirme ölçeğinin değerlendirilmesi. Sosyal Çalışma Dergisi, 4(2), 101-107.
• Asongu, S. A. & Usman, U. M. (2020). The COVID-19 pandemic: Theoretical and practical perspectives on children, women and sex trafficking. Health Care for Women International, 40(11-12), 1384-1397.
• Bal, H. (2016). Nitel araştırma yöntem ve teknikleri (uygulamalı-örnekli). Bursa: Sentez Yayın ve Dağıtım.
• Bao, X., Qu, H., Zhang, R. & Hogan, T. P. (2020). Modeling reading ability gain in kindergarten children during COVID-19 school closures. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17, 1-12.
• Batu, M. & Kalaman, S. (2018). İletişimde kavramsal çerçeve: 2000 yılı sonrasında Türkiye’deki yayınlar üzerine bir inceleme. Selçuk İletişim, 11(1), 19-39.
• Budak, F. & Korkmaz, Ş. (2020). COVID-19 pandemi sürecine yönelik genel bir değerledirme: Türkiye örneği. Sosyal Araştırmalar ve Yönetim Dergisi, (1), 62-79.
• Choi, M. & Choung, H. (2021). Mediated communication matters during the COVID-19 pandemic: The use of interpersonal and masspersonal media and psychological well-being. Journal of Social and Personal Relationships, 38(8), 2397-2418.
• Cox, D. J., Plavnivk, J. B. & Brodhead, M. T. (2020). A proposed process for risk mitigation during the COVID 19 pandemic. Behavior Analysis in Practica, 13(2), 299-305.
• Curşeu, P. L., Coman, A. D., Panchenko, A., Fodor, O. C. & Ratiu, L. (2021). Death anxiety, death reflection and interpersonal communication as predictors of social distance towards people infected with COVID 19. Current Psychology, (4), 1-14.
• Çabuk, F. U. & Şahin, F. T. (2017). Anne eğitim programı’nın anne çocuk iletişimine etkisinin incelenmesi. TURAN: Stratejik Araştırmalar Merkezi, 9(35), 270-279.
• Çalışır, G. (2015). Kişilerarası iletişimde kullanılan bir araç olarak sosyal medya: Gümüşhane üniversitesi ileitşim fakültesi öğrencilerine yönelik bir araştırma. E-Journal of New World Sciences Academy, 10(3), 115-144.
• Çaykuş, E. T. & Çaykuş, T. M. (2020). COVID-19 pandemi sürecinde çocukların psikolojik dayanıklılığını güçlendirme yolları: Ailelere, öğretmenlere ve ruh sağlığı uzmanlarına öneriler. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 95-113.
• Çetin, N. İ., Timur, S. & Pehlivan, H. (2021). Fen bilimleri öğretmenlerinin COVID-19 pandemi sürecinde “virüs” kavramına yönelik metaforik algılarının incelenmesi. International Journal of Eurasia Social Sciences, 12(43), 47-59.
• Çırakoğlu, O. C. (2011). Domuz gribi (H1N1) salgınıyla ilişkili algıların, kaygı ve kaçınma düzeyi değişkenleri bağlamında incelenmesi. Türk Psikoloji Dergisi, 26(67), 49-64.
• Dehghanani, A. & Masoumi, G. (2020). Could SARS-CoV-2 or COVID-19 be a biological weapon?. Iran Journal of Public Health, 49(1), 143-144.
• Deniz, M. & Tezer, H. (2020). Vertical transmission of SARS CoV-2: A systematic review. The Journal of Maternal-Fetal & Neonatal Medicine, (21),1-8.
• Dikmen, A. U., Kına, H. M., Özkan, S. & İlhan, M. N. (2020). COVID-19 epidemiyolojisi: Pandemiden ne öğrendik. Journal of Biotechnology and Strategic Health Research, 1(Özel Sayı), 29-36.
• Döğer, S. S. & Kılınç, F. E. (2021). 4-6 yaş çocuğa sahip ailelerin Covid-19 pandemi sürecinde çocukları ile iletişimlerinin incelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 480-496.
• Dryhurst, S., Schneider, C. R., Kerr, J., Freeman, A. L. J., Recchia, G., Bles, A. M. van der, Spiegelhaler, D. & Linden, S. van der. (2020). Risk perceptions of COVID – 19 around the World. Journal of Risk Research, 23(7-8), 994-1006.
• Duan, L., Shao, X., Wang, Y., Huang, Y., Miao, J., Yang, X. & Zhu, G. (2020). An investigation of mental health status of children and adolescents in China during the outbreak of COVID-19. Journal of Affective Disorders, 275, 112-118.
• Dubey, S., Biswas, P., Ghosh, R., Chatterjee, S., Dubey, M. J., Chatterjee, S., Lahiri, D. & Lavie, C. J. (2020). Psychosocial impact of COVID-19. Diabetes & Metabolic Syndrome: Clinical Research & Reviews, 14(5), 779-788.
• Duong, H. T., Nguyen, L. T., Mcfarlane, S. J., Nguyen, H. T. & Nguyen, K. T. (2021). Preventing the COVID-19 outbreak in Vietnam: Social media campaign exposure and the role of interpersonal communication. Health Communication, (19) 1-8.
• Duygulu, S., Açıl, S. B., Özdemir, E. K. & Erat, Y. (2020). COVID-19 salgını: Yönetici hemşirelerin rol ve sorumlulukları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 7(Özel Sayı), 34-46.
• Ekiz, T., Ilıman, E. & Dönmez, E. (2020). Bireylerin sağlık anksiyetesi düzeyleri ile COVID-19 salgını kontrol algısının karşılaştırılması. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 6(1), 139-154.
• Erdoğdu, Y., Koçoğlu, F. & Sevim, C. (2020). COVID-19 pandemisi sürecinde anksiyete ile umutsuzluk düzeylerinin psikososyal ve demografik değişkenlere göre incelenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 23(Ek 1), 24-37.
• Ersoy, K., Altın, B., Sarıkaya, B. B. & Özkardaş, O. (2020). The comparison of impact of health anxiety on dispositional hope and psychological well-being of mothers who have children diagnosed with autism and mothers. Social Sciences Research Journal (SSRJ), 9(2), 117-126.
• Ezeah, G., Ogechi, E. O., Ohia, N. C. & Celestine, G. V. (2020). Measuring the effect of interpersonal communication on awareness and knowledge of COVID-19 among rural communities in Eastern Nigeria. Health Education Research, 35(5), 481-489.
• FAO. (2020). Maintaining a healthy diet during the COVID-19 pandemic. 10.10.2020 tarihinde http://www.fao. org/3/ca8380en/CA8380EN.pdf adresinden edinilmiştir.
• Goldman, P. S. & Ijzendoorn, M. H. (2020). The implications of COVID-19 for the care of children living in residential institutions. Correspondence, 4, e12.
• Güçlü, İ. (2019). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Güreşçi, M. (2020). COVID-19 salgınında Türkiye’de kriz yönetimi iletişimi: T.C. Sağlık Bakanlığı. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 53-65.
• Gürüz, D. & Eğinli, A. T. (2019). Kişilerarası iletişim (bilgiler-etkiler-engeller). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Harper, C. A., Satchell, L. P., Fido, D. & Latzman, R. D. (2020). Functional fear predicts public health compliance in the COVID-19 pandemic. International Journal of Mental Health and Addiction, 27, 1-14.
• Jayawardena, R., Sooriyaarachchi, P., Chourdakis, M., Jeewandara, C. & Ranasingle, P. (2020). Enhancing immunity in viral infections, with special emphasis on COVID-19: A review. Elsevier Public Health Emergency Collection, 14(4), 367-382.
• Johnson, P., Buehring, A., Cassell, C. & Symon, G. (2007). Defining qualitative management research: An empirical investigation. Qualitative Research in Organizations and Management, 2(1), 23-42.
• Jones, J. H. & Salathe, M. (2009). Early assessment of anxiety and behavioral response to novel swine-origin influenza A(H1N1). PLoS One, 4(12), 1-8.
• Karadağ, Ş. (2019). Üniversite öğrencilerinde olumlu düşünme becerisinin kişilerarası iletişim becerisi ile ilişkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7, 131-136.
• Karagöz, Y. & Kösterelioğlu, İ. (2008). İletişim becerileri değerlendirme ölçeğinin faktör analizi metodu ile geliştirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (21), 81-97.
• Kartarı, A. (2006). Farklılıklarla yaşamak kültürlerarası iletişim. Ankara: Ürün Yayınları.
• Kırık, A. M., Var, S. S., Özkoçak, V. & Darıcı, S. (2020). Pandemi dönemlerinde iletişim ve algı yönetimi: Yeni koronavirüs hastalığı (COVID-19) örneği. ASOS Journal – The Journal of Academic Social Science, 8(104), 36-57.
• Kirman, F. (2020). Sosyal medyada salgın psikolojisi: Algı, etki ve başa çıkma. Dünya İnsan Bilimleri Dergisi, (2), 11-44.
• Kocaman, N., Özkan, M., Armay, Z. & Özkan, S. (2007). Hastalık algısı ölçeğinin Türkçe uyarlamasının geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, (8), 271-280.
• Koçak, Z. & Harmancı, H. (2020). COVID-19 pandemi sürecinde ailede ruh sağlığı. Karatay Sosyal Araştırmalar Dergisi, (5), 183-207.
• Koller, D., Nicholas, D., Gearing, R. & Kalfa, O. (2010). Pediatric pandemic planning: Children’s perspectives and recommendations. Health and Social Care in The Community, 18(4), 369-377.
• Lee, J., Chin, M. & Sung, M. (2020). How has COVID-19 changed family life and well-being in Korea?. Journal of Comparative Family Studies, 51(3-4), 301-313.
• Luo, M., Guo, L., Yu, M., Jiang, W. & Wang, H. (2020). The psychological and mental impact of coronavirus disease 2019 (COVID-19) on medical staff and general public: A systematic review and meta-analysis. Psychiatry Research, (291), 1-23.
• Maraş, G. B. & Batu, Z. (2020). COVID-19 beslenmesinde yaşlı bakımı ve beslenme. Bedriye Tunçsiper & Reyhan İrkın (Dü.), Sağlık bilimlerinde multidisipliner yaklaşımlar 1 içinde (ss. 136-152). Ordu: Gece Kitaplığı.
• Miragoli, S., Balzarotti, S., Camisasca, E. & Blasio, P. D. (2018). Parents’ perception of child behavior, parenting stress, and child abuse potential: Individual and partner influences. Child Abuse Negl., (84), 146-156.
• Okkay, İ. & Bal, F. (2021). COVID-19 sürecinde yüz maskesi kullanımının yüz yüze iletişime yansımaları. TJSS – The Journal of Social Science, 5(5), 260-268.
• Özçakmak, S. & Var, I. (2020). COVID-19 salgınının yayılmasını önleyici hijyen uygulamaları. Akademik Gıda, 18(4), 433-441.
• Öztürk, E. D., Kuru, G. & Yıldız, C. D. (2020). COVID-19 pandemi günlerinde anneler ne düşünür? Çocuklar ne ister? Anne ve çocuklarının pandemi algısı. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 204-220.
• Pappa, S., Ntella, V., Giannakas, T., Giannakoulis, V. G., Papoutsi, E. & Katsaounou, P. (2020). Prevalence of depression, anxiety, and insomnia among healthcare workers during the COVID-19 pandemic: A systematic review and meta-analysis. Elsevier Public Health Emergency Collection, (88), 901-907.
• Pinto, A. J., Dunstan, D. W., Owen, N., Bonfa, E. & Gualano, B. (2020). Combating physical inactivity during the COVID-19 pandemic. Nature Reviews Rheumatology, 16, 347-348.
• Remmerswaal, D. & Muris, P. (2011). Children’s fear reactions to the 2009 Swine Flu pandemic: The role of threat information as provided by parents. Journal of Anxiety Disorders, 25(3), 444-449.
• Sağkal, A. S. & Türnüklü, A. (2017). Çocukların ebeveynler arası çatışmalara ilişkin algıları: Nitel bir çalışma. Ege Eğitim Dergisi, 18(1), 376-407.
• Sağlık Bakanlığı. (2020a). COVID-19 rehberi. 24.07.2020 tarihinde https://grip.gov.tr/depo/saglikcalisanlari/ ulusal_pandemplani.pdf adresinden edinilmiştir.
• Sağlık Bakanlığı. (2020b). COVID-19 yeni koronavirüs hastalığı. 25.08.2020 tarihinde https://COVID19bilgi. saglik.gov.tr/tr/COVID-19-yeni-koronaviruhastaliginedir.html adresinden edinilmiştir.
• Saines, K. N., Brasil, P., Kerin, T., Vasconcelos, Z., Gabaglia, C. R., Damasceno, L., . . . Moreira, M. E. (2019). Delayed childhood neurodevelopment and neurosensory alterations in the second year of life in a prospective cohort of ZIKV-exposed children. Nature Medicine, 25, 1213-1217.
• Segumpan, R. G., Christopher, A. & Rao, R. (2007). Cross-cultural communication styles in multinational companies in Malaysia. Human communication: A Publication of The Pacific and Asian Communication Association, 10(1), 1-19.
• Sığrı, Ü. (2018). Nitel araştırma yöntemleri. İstanbul: BETA Basım Yayım Dağıtım.
• Sözcü. (2021). İngiliz istihbarat tepe isminden Türkiye yorumu. 26.04.2021 tarihinde https://www.sozcu.com. tr/2021/dunya/ingiliz-istihbaratinin-tepe-isminden-turkiye-yorumu-6394996/ adresinden edinilmiştir.
• Tekke, M. & Coşkun, M. (2019). Kendini tanıma, kendini gerçekleştirme, kendini aşmışlık ve potansiyelini tam kullanan kişi: Kişilerarası iletişim. Eketronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(70), 790-797.
• Türken, M. & Köse, Ş. (2020). COVID-19 bulaş yolları ve önleme. Tepecik Eğitim ve Araştırma Dergisi, 30(Ek Sayı), 36-42.
• Usher, K., Bhullar, N., Durkin, J., Gyamfi, N. & Jackson, D. (2020). Family violence and COVID‐19: Increased vulnerability and reduced options for support. Journal of Mental Health Nursing, (7), 1-8.
• Ünlü, D. G. (2019). Kişilerarası ileitşim sürecinde toplumsal cinsiyet kimliği kalıpyargılarının belirlenmesi: İletişim kaynağının beden dili üzerinden bir inceleme. Erciyes İletişim Dergisi, 6(1), 243-262.
• Ünlü, D. G. (2021). Kişilerarası ileitşim sürecinde bireyin fiziksel görünüşüne dayanan toplumsal cinsiyet kalıpyargılarını belirlemek. Global Media Journal TR Edition, 11(22), 79-100.
• Wang, S., Wen, X., Dong, Y., Liu, B. & Cui, M. (2020). Psychological influence of Coronavirus disease 2019 (COVID-19) pandemic on the general public, medical workers and patients with mental disorders and its countermeasures. Psychosomatics Journal, 61(6), 1-9.
• WHO. (2019). Coronavirus disease (COVID-19) pandemic. 25.07.2020 tarihinde https://www.who.int/ emergencies/diseases/novelcoronavirus-2019 adresinden edinilmiştir.
• Xiao, H., Zhang, Y., Kong, D., Li, S. & Yang, N. (2020). Social capital and sleep quality in individuals who self-isolated for 14 days during the coronavirus disease 2019 (COVID-19) outbreak in January 2020 in China. Medical Science Monitor: International Medical Journal of Experimental and Clinical Research, (26), 1-8.
• Yamaguchi, K., Takebayashi, Y., Miyamae, M., Komazawa, A., Yokoyama, C. & Ito, M. (2020). Role of focusing on the positive side during COVID-19 outbreak: Mental health perspective from positive psychology. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, and Policy, 12(1), 49-50.
• Yücesan, B. & Özkan, Ö. (2020). COVID–19 pandemi sürecinin sağlık yönetimi açısından değerlendirilmesi. Avrasya Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(COVID-19), 134-139.
• Zhu, Z., Xu, S., Wang, H., Liu, Z., Wu, J., Li, G., . . . Wang, W. (2020). COVID-19 in Wuhan: Sociodemographic characteristics and hospital support measures associated with the immediate psychological impact on healthcare workers. EClinal Medicine, 24, 1-11.