Students’ethical approaches related to animal experiment: 9th grade example

Year 2016, , 208 - 223, 31.10.2016

Ferhat Karakaya , Orhan Arslan

https://doi.org/10.19128/turje.267916

Abstract

Rapid changes on science and technology lead to the necessity of using living beings on science researches. Process of animal usage on experiments created also ethical controversies and through the aim of making literate learners, the necessity of dealing with these subjects on science teaching programs. During science education process, student points of view about the subject is very significant for determining the subject teaching methods. From this point, on this study, it is aimed to find out about the preferences and point of view of middle school 9th grade learners’ ethical point of view about animal usage on experiments. Obesity illness, medicine usage for illness treatment, cancer treatment and occupational ethics, cosmetic industry, test process and product creating created the sub subjects of scenarios with dilemmas. Samples of the research are 431 9th grade students that are from Ankara. Answers for the provided scenarios analyzed with qualitative data analysis method, content analysis. According to created thematic codes, student point of views and preferences analyzed through their percentage and frequency values. According to the gathered findings, it is seen that approaches of students while making an ethical decision show difference in relation with sub subject headings.

Keywords

Ethics, Bioethics, Ethical Education, Experiment Animal

Öğrencilerin hayvan deneylerine yönelik etik yaklaşımları: 9. Sınıf örneği

Abstract

Bilim ve teknolojide meydana gelen hızlı gelişme bilim insanlarının araştırmalarında canlılardan yararlanma ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Hayvanların deneylerde kullanılması süreci etik tartışmaları da beraberinde getirmiş ve bilim okuryazarı yetiştirme hedefi doğrultusunda fen öğretim programlarında bu konuların ele alınmasının gerekliliği ortaya çıkmıştır. Fen eğitimi süreçlerinde konuları ele alınma yollarının belirlenmesinde öğrencilerin konuya ilişkin görüşleri oldukça önemlidir. Bu noktadan hareketle bu çalışmada ortaöğretim 9. sınıf öğrencilerinin hayvanların deneylerde kullanımı ile ilgili etik yaklaşımlarının ve tercihlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Obezite hastalığı, hastalıkların tedavisinde ilaç kullanımı, kanser tedavisi ve mesleki etik, kozmetik sanayisi, test aşaması ve ürün geliştirme araştırmada kullanılan etik ikilemlere dayalı senaryoların alt konu başlıklarını oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini Ankara ilinde öğrenim gören 431 9. sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmacılar tarafından hazırlanan senaryolara verilen cevaplar nitel veri analiz yöntemlerinden içerik analizi ile incelenmiş; oluşturulan tematik kodlar doğrultusunda öğrenci görüş ve tercihleri yüzde ve frekans değerleri verilerek irdelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre öğrencilerin etik karar vermede tercih ettiği yaklaşımların alt konu başlıklarına göre değişkenlik gösterdiği belirlenmiştir.

Keywords

Etik, biyoetik, etik eğitimi, deney hayvanı

References

• Allen, M. D. (2005). Teasing out the link age between public opinion on environmentalismand animal rights, Annual meeting of themidwest political science association, Chicago, IL., 6-7 April, 2005.
• Altan, S., Rahman, S., Çam, S., (2013). Tıp fakültesi klinik öncesi eğitim almakta olan öğrencilerin tıp etiği konusundaki bilgi düzeyleri. Fırat Tıp Derg; 18(2): 109-116
• Altuğ, T. (2009). Hayvan deneyleri etiği. Sağlık Bilimleri Süreli Yayıncılık, 54-68
• Aypay, A. (2009). Bilimsel etik. In A. Tanrıöğen (Ed), Bilimsel araştırma yöntemleri (s: 277-292), Ankara: Anı Yayıncılık.
• Aydın, İ. (2003). Eğitim ve Öğretimde Etik, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Beauchamp, T. L.,&Childress, J. F. (1994). Principles of Biomedical Ethics. Newyork: Oxford UniversityPress.
• Bowd AD, Boylan CR: High school biology and attitudes towards thetreatment of animals. PsycholRep, 5, 890, 1986.
• Bursal, M.(2014). Nicel Yöntemler. Selçuk Beşir Demir (Ed.) Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları (s:155-182). Ankara: Eğiten Kitap
• Büyüköztürk, Ş. Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., Demirel, F., (2015) Bilimsel Araştırma Yöntemleri Geliştirilmiş 19. Baskı., Pegem Akademi Yayınevi.
• Clouser K.D. (1980). Teaching Bioethics: strategies, problems, and resources. Institute of Society, Ethics and the Life Sciences. New York, 13-9.
• Çobanoğlu, N. (2009). Kurumsal ve uygulamalı tıp etiği. (1.baskı). Ankara: Eflatun Yayınevi
• Ersoy, N. (1996). Biyoetik Eğitimi: Gereği, Amaçları. Tıbbi Etik Dergisi, 4(3), 94-96.
• Ferry L. (2000). Ekolojik yeni düzen, YKY. (çev. T. Ilgaz). İstanbul.
• Gallup GG, Beckstead JW. (1988).Attitudes toward animal research. AmPsychol, 43, 474- 476.
• Gluck J.P.,Dipasquale T., Orlans B.F. (2000). Appiedethics in animal resarch, philosophy, regulation and laboratary applications, indiana.
• Hacıömeroğlu, G., Ercan, H., Bilican, Işıl F., Bütün, M., Bursal, M., Şahin Mandacı S., & Demir Beşir S.; 2013 yılında 4. Baskıdan çevrilmiştir).Ankara Eğiten Kitap. Hagelin, J., Carlsson, H. E., Suleman, M. A., & Hau, J. (2000). Swedish and Kenyan medical and veterinary students accept nonhuman primate use in medical research. Journal of medical primatology, 29(6), 431-432.
• Haynes, F. (2002). Eğitimde Etik (Çev. Kunt Akbaş, S.). İstanbul:Ayrıntı Yayınları.
• İzmirli S, Yiğit A., & Phillips CJC: Attitudes of Australian and Turkish students of veterinary medicine toward nonhumananimals and their careers. Society Anim, 22, 580-601, 2014. DOI: 10.1163/15685306-12341352
• Karakaya, F. (2011). Ortaöğretim öğrencilerinin hayvanların deneylerde kullanımı ile ilgili sahip oldukları etik değerlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karakütük, K. (2002). Öğretim Üyesi ve Bilim İnsanı Yetiştirme (Lisansüstü Öğretimin Planlanması), (Geliştirilmiş 2. Baskı),Ankara: Anı Yayıncılık.
• Keleş, R.,& Ertan, B., (2002). Çevre Hukuğuna Giriş. Ankara: İmge Kitapevi. Keskin Samanci, N., Özer-Keskin, M., & Arslan, O. (2014). Development of ‘Bioethical Values Inventory’for Pupils in Secondary Education within the Scope of Bioethical Education. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 10(2), 69-76.
• Keskin, Ö. M., Samancı, K. N., & Kurt, İ. (2013). Öğretmen adaylarının güncel etik konular hakkındaki görüşlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Journal of Higher Education and Science, 3(2), 142-152.
• Keskin Samancı, N. (2009). Biyoetik Eğitimi Kapsamında Ortaöğretim Öğrencilerine Yönelik ‘Biyoetik Değer Envanteri’Geliştirilmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Koç, B., Altunçul, H., & Filoğlu,G., (2014). Türkiye’de veteriner hekimlerin, veteriner fakültesi öğrencilerinin ve kanun uygulayıcıların hayvan haklarına yönelik tutumları üzerine bir araştırma. İstanbul Üniv. Vet. Fak. Derg. 40(2), 147-154
• Macer, D. R. J. (2008). Moral Games for Teaching Bioethics.UNESCO.
• Macer, D., Asada, Y., Tsuzuki, M., Akiyama, S., &Macer, N. (1996). Bioethics in highschools in australia, japan and newzealand. Christchurch, NZ: Eubiouts Ethics Institute.
• Miller, C. (2001). Child hood animal crueltyandinter personalviolence. ClinicalPsychologyReview 21,735-749. Oğuz, E. (2012). Öğretmen adaylarının değerler ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1309-1325.
• Olsher, G., & Dreyfus, A. (1999). The “ostension-teaching” approach as means to develop junior high school studens attitudes towards biotechnologies, Journal of Biological Education, 34 (1), 25-31. Özen, R., & Özen, A. (2010). Attitudes of Erciyes University students to the use of animals in research. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 16(3), 477-481.
• Özyer, K.,& Azizoğlu, Ö. (2010). Demografik değişkenlerin kişinin etik tutumları üzerindeki etkileri. Ekonomik ve Sosyal Arastırmalar Dergisi, 6(2), 59-84.
• Öztaş, F., Yel, M., Öztaş, H. (2005). Biyoloji eğitiminin diğer canlılar ve çevreye karşı insan etik değerlerinin oluşumu üzerine etkileri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi,25(3),295-306.
• Paul, E.S.,Podberscek, A.L., 2000. Veterinary education and students’ attitudes towards animal welfare. Veterinary Record ;146:269-272 doi:10.1136/vr.146.10.269
• Pifer L, Shimizu K, Pifer R. (1994). Public attitudes toward animal research: Some international comparisons. Society&Anim, 2(2),95-113.
• Pope, K. S., & Vasquez, M. J. T. (2011). Steps in Ethical Decision-Making. Ethics in Psychotherapy and Counseling: A Practical Guide (4th edition). John Wiley. Porter, A., 1989. Theclient/patientrelationship. In: Paterson, D.,Palmer, M. (Eds.), TheStatus of Animals: Ethics, EducationandWelfare. C.A.B. International, Wallingford, Oxon, pp. 174–181.
• Reich, W. T. (1995). Encyclopedia of Bioethics, 1-5, New York, NY: Simon and Schuster MacMillan
• Sadler,T.D.,& Donnelly, L.A. (2006). Socioscientificargumentation: theeffects of contentknowledgeandmorality, International Journal of ScienceEducation, 28 (12), 1463-1488.
• Strauss, A. L. & Corbin J. (1990). Basics of qualitativeresearch: grounnded theory procedures and techniques. Newbury Park, CA: SAGE.
• Sungurbey, İ. (1992). Hayvan hakları. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Basımevi
• Ülman, Y,I. (2010). Etik, biyoetik, hukuk: temel kavramlar ve yaklaşımlar. Acıbadem Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-4.
• Veatch RB. (1978). Medical Ethics Education. In; Encyclopedia of Bioethics. In: Warren TR, ed. New York: Free Press, 870-5.
• Wever, A. S., & Evans, R. (1996). Exploration of Student Knowledge of Ethical Issues. In Genetics. Wake Forest University’s 1996 Annual Research Forum. Winston-Salem, North Carolina.
• Yaşar A, İzmirli S. (2006). Türkiyede hayvan gönenci ile ilgili yasal düzenlemeler. Vet Bil Dergisi, 22(3-4):51-56.
• Yerlikaya H, Özen A, Yasar A, Armutak A, Özturk, R.,, Bayrak, S., Gezman, A., & Şeker, I. (2004). A survey of attitudes of Turkish veterinary students and educator sabout animal use in research. VeterinárníMedicína, 49(11):413-420.
• Yıldırım, A.,& Şimşek, H. (2008). Nitel Araştırma Yöntemleri. (7. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Yiğit, A., Çağlar Sinmez, Ç., Aslım, G., (2015). Türkiye’de deney hayvanı kullanmaya yetkili kişilerin hayvan kullanımına yönelik tutumları. Kafkas Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Dergisi,21(6):885-892.