Activities of Ambassadors and Embassies in the Yıldız Journals: Eastern Rumelia, Crete, and Armenian Issues

Year 2024, Volume: 11 Issue: 1, 46 - 59

Yusuf Teoman İnce , Hasip Saygılı

Abstract

In state administration, one of the ways to obtain information on risky and critical issues in order to make decisions and take appropriate actions is through the journal mechanism. This article examines the diplomatic activities of the Ottoman Empire and the activities of embassies between 1878 and 1908 through journals from the era of Sultan Abdulhamid II. This descriptive article employs document review as a qualitative data collection method, and the analysis of the obtained data is conducted through document analysis. Firstly, the diplomatic transformations of the Ottoman Empire throughout its historical process are discussed, followed by an analysis of the documents written about ambassadors and embassies in the Yıldız Archives. Within this framework, important problem areas of the period, such as the "Eastern Rumelia Issue," the "Crete Issue," and the "Armenian Issue," are examined, and the diplomatic processes underlying these events are interpreted. Additionally, the effectiveness of the Ottoman Empire's embassies and the personal attitudes of ambassadors are evaluated through the journals. The results of the article shed light on the political and diplomatic dynamics of the Abdulhamid era with different perspectives provided by the journals regarding the diplomatic events of the period and the roles of the ambassadors.

Keywords

Abdulhamid II, Eastern Rumelia, Crete, Armenian Issue, Yıldız Journals, Ottoman Diplomacy

Yıldız Jurnallerinde Sefirler ve Sefaretlerin Faaliyetleri: Şarkî Rumeli, Girit ve Ermeni Meseleleri

Abstract

Devlet yönetiminde karar alabilmek ve doğru adımlar atabilmek için riskli ve kritik konulara ilişkin bilgi alma biçimlerinden biri de jurnal mekanizmasıdır. Bu makale, Osmanlı Devleti'nin 1878-1908 yılları arasında diplomatik faaliyetleri ile sefaretlerin faaliyetlerini, II. Abdülhamid dönemine ait jurnaller üzerinden incelemektedir. Betimsel nitelikli bu makalede verilerin toplanmasında nitel veri toplama yöntemi olarak doküman taraması yoluna gidilmiş ve elde edilen verilen incelenmesi ise doküman analizi ile gerçekleştirilmiştir. Öncelikle, Osmanlı Devleti'nin tarihsel süreç içerisindeki diplomatik dönüşümleri ele alınmış, ardından Yıldız Arşivlerindeki sefirler ve sefaretler hakkında yazılan belgeler analiz edilmiştir. Makalede bu çerçevede “Şarkî Rumeli Meselesi”, “Girit Meselesi” ve “Ermeni Meselesi” gibi dönemin önemli problem alanları incelenmiş ve bu olayların arka planında yatan diplomatik süreçler yorumlanmıştır. Ayrıca, Osmanlı Devleti'nin sefaretlerinin etkinliği ve sefirlerin kişisel tutumları jurnaller üzerinden değerlendirilmiştir. Makalenin sonuçları, jurnallerin dönemin diplomatik olaylarına ve sefirlerin rollerine dair sunduğu farklı perspektiflerle, Abdülhamid döneminin siyasi ve diplomatik dinamiklerine ışık tutmaktadır.

Keywords

II. Abdülhamid, Şarkî Rumeli, Girit, Ermeni Meselesi, Yıldız Jurnalleri, Osmanlı Diplomasisi

References

• Açık, T. (2011). Osmanlı İktidar Mücadelelerinde Jurnal ve Jurnalcilik: II. Abdülhamid Örneği (Kırıkkale Üniversitesi) [Yayımlanmamış Yüksek Lisan Tezi]. YÖK tez veritabanından erişilmiştir (Tez no: 308600).
• Agah, H. (1894). Sefir Ve Şehbenderlerin Hukuk-u Vezaifi. İstanbul: Mahmud Bey Matbaası.
• Aydın, M. (2012). Tophane Konferansı “Doğu Rumeli’ye veda”, Tarih Dergisi, 53, 115-174. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iutarih/issue/9626/120258 adresinden erişilmiştir.
• Cengiz, H. A. (2018). Halepa Fermanı ve sonrası Girit’te yapılan düzenlemeler. Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 8(16), 74-89. https://dergipark.org.tr/tr/pub/trkede/issue/40861/493516 adresinden erişilmiştir.
• DABOA. (1877a, 15 Ocak). 1-52. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1883a, 31 Ekim). 7-66. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1885a, 21 Şubat). 10-22. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1885b, 11 Mart). 10-26. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1889a, 23 Nissan). 15-18. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1889b, 26 Ağustos). 15-73. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1892a, 2 Ocak). 21-1. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1893a, 14 Temmuz). 25-12. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1893b, 14 Temmuz). 26-79. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1894a, 19 Şubat). 28-19. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1894b, 24 Şubat). 28-23. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1895a, 8 Haziran). 33-106. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1895b, 4 Ekim). 32-53. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1896a, 15 Ocak). 32-75. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1898a, 4 Haziran). 2762-25. HR.SYS. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1899a, 10 Mayıs). 38-55. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1901a, 19 Nissan). 41-99. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1903a, 29 Mart). 45-94. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1903b, 29 Mart). 47-66. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1907a, 29 Eylül). 53-21. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1908a, 2 Şubat). 53-126. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• DABOA. (1918a, 30 Eylül). 6-10. Y.PRK.AZJ. [Belge]. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İstanbul.
• Deniz, İ. (2021). Sultan II. Abdülhamid Dönemi Osmanlı Sefirlerinin Tercüme-i Halleri (Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi) [Yayımlanmamış Yüksek Lisan Tezi]. YÖK tez veritabanından erişilmiştir (Tez no: 792776).
• Erdem, A. Y. (2010). Osmanlı Diplomasisinin Modernleşmesinde Tanzimat Dönemi (Gazi Üniversitesi). [Yayımlanmamış Yüksek Lisan Tezi]. YÖK tez veritabanından erişilmiştir (Tez no: 280314).
• Jenkins, H. D. (2014). Robert Kolej’in kızları (çev. A. Aksu). İstanbul: Dergah Yayınevi.
• Karal, E. Z. (1995). Osmanlı tarihi (Cilt V). Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Karal, E. Z. (2011). Osmanlı tarihi (Cilt VII). Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Levent, A. (2018). Osmanlı Diplomasisinde Dönemsel Değişimin Dinamikleri (Nişantaşı Üniversitesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisan Tezi]. YÖK tez veritabanından erişilmiştir (Tez no: 280314).
• Savaş, A. İ. (2000). Genel hatlarıyla Osmanlı diplomasisi. Yeni Türkiye, 31.
• Şahin, G. (2019). Osmanlı tarihi I: Siyasi tarih- kültür ve medeniyet (1299-1774) (2 Cilt). İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.