Bireylerin Çevre Bilinci Ve Duyarlılıklarının Yeni Ekolojik Paradigmaya Göre İlişkisi

Year 2018, Volume: 3 Issue: 2, 17 - 29, 30.09.2018

Bülent Kara

Abstract

Çalışmanın amacı birey-birey, birey-doğa,
birey-çevre tutumlarını, bilinçliliklerini Yeni Ekolojik Paradigmaya göre
inceleyebilmektir. Bu paradigma insanların çevreye karşı duyarsızlık ve
sorumsuzluklarına çözüm yolları aramaktadır. Bu araştırmada Eleştirel Sosyal
Bilim ve anket metodu kullanılmıştır ve internet sitesi üzerinden
araştırmacının kendi kişisel hesabı aracığıyla, genellikle üniversite
arkadaşlarının oluşturduğu 30 kişilik bir kitleye uygulanmıştır.

 

Anket sonuçlarına göre bireylerin doğaya ve çevreye
karşı tutumları cinsiyete, yaşa, ekonomik ve öğrenim durumuna göre farklılık
göstermiştir. Bunlar tablo ve grafikle ilişki kurularak gösterilmiş ve analiz
edilmiştir. Kişiler çevre bilincine sahip olmakla birlikte pratik bir çaba
içerisinde değillerdir. Araştırmacı eleştirel yaklaşarak çevre sorunları ve
bireylerin tutumlarına ulaşarak, çevrede
daha çok hangi sorunları görmektesiniz, çevrenin temizliği konusunda veya
doğaya – çevreye insan merkezli yaklaşım konusunda sorular sorarak hipotezi
test etmek amacındadır. Hipotezi her değişkeni ele alarak ilişkilendirmiş ve
yorumlamıştır.

 

Görülmektedir ki bireyler Yeni Ekolojik
Paradigmaya uygun özellikler göstermekle beraber bunun pratiğe yansıması eksik
yöndedir. İnsanlara çevreyle ilgili sorular sorduğumuzda gayet duyarlı cevaplar
almamıza rağmen bunları eyleme geçirmede yetersiz olduklarını görmekteyiz.
Çevre bilinci ve duyarlılığı, İnsanı Üstün Gören Dünya Görüşü yerine doğayı ve
canlıyı insandan farksız olduklarını, ekosistemin içinde birçok canlının
yaşadığını ve gelecek nesillere karşı sorumlu hissetmedeki oran Yeni Ekolojik
Paradigma ile örtüşmektedir. Fakat ne kadar böyle bir sonuç olsa da duyarlılık
pratik yönde eksik kalmıştır.

Keywords

: Çevre bilinci, Yeni Ekolojik Paradigma, Çevre-İnsan

References

• Adak, Nurşen. 2010. “Geçmişten Bugüne Çevreye Sosyolojik Yaklaşım”. Ege Akademik BakışDergisi 10(1):371-382.
• Baykal, Hülya ve Tan Baykal. 2008. “Küreselleşen Dünya’da Çevre Sorunları” Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 5(9): 1-7.
• Ceritli, İsmail. 1996. Çevre Sorunları-Çevre İçin Eğitim İlişkisi Ve Bir Araştırma Örneği. Yayınlanmamış Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi.
• Çobanoğlu, Yavuz. 2014. “Türkiye’de Ekolojik Hareketler: Yerelden Evrensele (Bergama, Muğla ve Tunceli Örnekleri).” Tunceli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2(4): 105-127.
• Demirel, Gürbüz ve Suat Karaküçük. 2008. “Rekreasyonel Aktivitelere Katılımın Çevreye Yönelik Tutum Üzerindeki Etkisi Ve Yeni Ekolojik Paradigma Ölçeğinin Geçerliliği ve Güvenirliliği”. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 7(8): 47-50.
• Karaca, Coşkun. 2007. “Çevre, İnsan ve Etik çerçevesinde Çevre Sorunlarına Ve Çözümlerine Yönelik Yaklaşımlar”. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi 11(1):1-19.
• Kaya, Yasemin ve Doğan Bıçkı. 2006. “Sürdürülebilirlik Argümanı Ve Derin Ekolojik İtiraz” Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 8(3):231-249.
• Kırışık, Fatih. 2013. “Ekolojik Sorunların Çözümünde Derin Ekoloji Yaklaşımı”. Ekonomik Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(2) Güz, 279-301.
• Neuman, W. Lawrence. 2013. Toplumsal Araştırma Yöntemleri, Nitel ve Nicel Yaklaşımlar I-II. Ankara: Yayınodası.
• Özel, Mehmet. 2007. “Çağımız Çevre Sorunlarının Düşünsel Temelleri Üzerine Bir Yaklaşım”. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 9(11): 207-226.
• Tuna, Muammer. 2012. “Çevreciliğin Teorik Temelleri” Sy. 26-47 içinde Çevre Sosyolojisi, edt. Muammer Tuna. Eskişehir: AÜ.
• Tunç, Özbek A. Akdemir Ömür ve A. Zeynep Düren. 2012. “Çevresel Farkındalık”. İ.Ü. Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi. No:47:ss. 227-246.