Necip Fazıl Kısakürek’in Visal Şiirinde Tasavvufi Unsurlar

Year 2023, Volume: 12 Issue: 1, 12 - 36, 30.06.2023

Elif Ünal , Adem Gürbüz

Abstract

Tasavvuf, özünde bireyin yetkinliğini arttırmaya çalışan, dünyanın geçiciliğini nazara veren ve ebedi olana talip olmayı öğütleyen bir kavramdır. Kalbin temizlenmesini, malayani olandan uzaklaşmayı, hakiki olanın peşine düşmeyi salık verir. Hayatın merkezine Allah’ı alır; Allah korkusu ve sevgisi bu anlayışta temel referans konumundadır. Türk edebiyatında Hoca Ahmet Yesevi ile gelişen Tasavvuf edebiyatı, varlığını korumaya devam eden ve Türk edebiyatında halen karşılık bulan bir edebiyat olarak değerlendirilebilir.
Necip Fazıl Kısakürek, bohem bir yaşamdan İslami bir yaşama yönelen, fikir değiştiren ve bu anlamda sanat anlayışını da dönüştüren bir şairdir. Sanat yaşamının ikinci döneminde İslamiyet’le tanışan ve bu aşamadan sonra sanatını kendi davasına hasreden şair, şiirlerinde insanın terakki etmesini, ebedi olana talip olmasını, geçici olandan uzaklaşmasını ve bir nevi zühd hayatı yaşamasını salık verir. Bu bağlamda “Visal” şiirinde de benzer bir tutum takınır ve okura çeşitli telkinlerde bulunur. Çalışmanın amacı, bahsi geçen şiirdeki tasavvufi unsurları irdelemeyi, şiirde işlenen fikirler ile şairin sanat anlayışı arasında ilişkinin bulunup bulunmadığını vb. irdelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma sonucunda şairin şiir boyunca okuru tasavvufa, Allah’ı (Mutlak Hakikat’i) aramaya sevk ettiği ve yüce bir insan modeli çizmeye çalıştığı tespit edilmiştir.

Keywords

Necip Fazıl Kısakürek, Visal, Tasavvuf, Mutlak Hakikat, Şiir

References

• Aydın,İ.H.(2022). Kenz-İ Mahfî Maddesi. TDV İslâm Ansiklopedisi,25. Cilt, 258-259.
• Bilgin, A. A. (2007). Osmanlı Şiirinde “Ölmeden Önce Ölme” Temi. Kubbealtı Akademi Mecmuası, 142, 42-53.
• Bolay, S. H. (1989). Akıl Maddesi. TDV İslâm Ansiklopedisi, 2. Cilt, 246-247.
• Ceyhan, S.2011). Tecelli Maddesi. TDV İslâm Ansiklopedisi, 40. Cilt, 243-245.
• Çakmaktaş, B. (2018).17. Yüzyılda Vahdet-i Vücûd Düşüncesinin Bir Şârihi / Taşıyıcısı Olarak Lâmekânî Hüseyin Efendi’de Vücûd ve Mârifet. Tasavvuf Dergisi, 51-72. Demirci, M. (1997). Hakikat Maddesi. TDV İslâm Ansiklopedisi, 15. Cilt, 178-179.
• Demirli, E. (2012). Vahdet-i Vücûd Maddesi. TDV İslâm Ansiklopedisi, 42. Cilt, 431-435.
• El İskenderi, İ.A. (2015). Hikmetler, İstanbul: Üsküdar Yayınevi.
• Eraydın, S. (1993). Çile Maddesi. TDV İslâm Ansiklopedisi,8. Cilt, 315-316.
• Günaydın, A. (2020). “İbnü’l-Vakt” Ve “Ebü’l-Vakt” Kavramlarının Klasik Türk Tasavvuf Edebiyatındaki Kullanımı. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 326-336.
• Kaplan, M. (2016). Şiir Tahlilleri 1. İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Karabulut, M. (2018). Necip Fazıl Kısakürek’in Şiirlerinde Fikir Sancısı. Türk Dili Dergisi, 68, 86.
• Kuranı Kerim. (2022). Fetih Suresi/4.Ayet,510. Konya:Haktan Yayın Dağıtım.
• https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/%C3%82l-i%20%C4%B0mr%C3%A2n-suresi/385/92-ayet-tefsiZi
• https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/C%C3%A2siye-suresi/4476/3-5-ayet-tefsiri
• https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/Ra'd-suresi/1734/27-28-ayet-tefsiri
• https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/Y%C3%BBsuf-suresi/1648/52-53-ayet-tefsiri
• Kısakürek, N.F. (2002). Çile. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
• Kısakürek, N.F. (1977). Öfke ve Hiciv. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
• Kısakürek, N. F. (2017). İdeolocya Örgüsü. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
• Öngören, R. (2011). Tasavvuf Maddesi. TDV İslâm Ansiklopedisi, 40. Cilt,119-126.
• Tok, V.A. (2008). Sözün Özü- Berceste Beyitler. Diyanet Aylık Dergi, 8, 52-54.
• Topal, M. D. (2013). Leylâ Hanım Dîvânında Dinî-Tasavvufî Unsurlar, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
• Topal, S. (2010). Sülûk Maddesi. TDV İslâm Ansiklopedisi,38. Cilt, 127-128.
• Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük Uygulaması, 2011.
• Uludağ, S. (2012). Tasavvuf Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• Uludağ, S. (2007). Nur Maddesi. TDV İslâm Ansiklopedisi, 33. Cilt, 243-244.
• Yalçın, E.(2019). Mesnevî’ye Göre İnsân-I Kâmilin Kalbî Vasıfları, Bitlis İslamiyat Dergisi, 1, 1-23.
• Yılmaz, H.K. (1998). Tefekkür ve Tezekkür. Altınoluk Dergisi, 144-5.