TÜRK ŞİRKETLERİNİN KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK SÖYLEMLERİNİN KURUMSAL İTİBARLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: BRAND FINANCE-100 ŞİRKETLERİ ÖRNEĞİ
Year 2019,
Volume: 5 Issue: 2, 197 - 211, 24.10.2019
Selcen Sarı Aytekin
,
Elif Sis Atabay
Tarhan Okan
,
Erdoğdu Sabri Aytekin
Abstract
Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de faaliyet gösteren
işletmelerin kurumsal sosyal sorumluluk (KSS) söylemlerinin, işletmelerin kurumsal
itibarları üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Araştırma, Brand Finance
Kurumu tarafından yayınlanan “Turkey 100-2017: Türkiye’nin En Değerli
Markalarının Yıllık Raporu” kapsamında yer alan işletmelerden kasıtlı örnekleme
yöntemi ile seçilen 65 işletme üzerinde yürütülmüştür. Araştırma bulguları,
işletmelerin çevre ve sosyal alanlarda yapılan kurumsal sosyal sorumluluk
faaliyetlerine dair söylemlerinin toplamını ifade eden toplam KSS skorlarının,
marka değeri skorları üzerinden ölçümlenen kurumsal itibarları üzerinde anlamlı
ve pozitif yönlü bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Kontrol
değişkenleri olarak modele dâhil edilen, sektör ve finansal performans değişkenlerinin
kurumsal itibar üzerinde anlamlı bir etkisi gözlenemezken, öz sermaye tutarı
üzerinden ölçümlenen işletme büyüklüğü kurumsal itibar üzerinde pozitif yönlü
bir etkiye sahiptir.
References
- Albayrak, A. S. (2005). Çoklu Doğrusal Bağlantı Halinde Enküçük Kareler Tekniğinin Alternatifi Yanlı Tahmin Teknikleri ve Bir Uygulama. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1): 105-126.
- Arslantaş, C. C. (2017). Türkiye’de Sürdürülebilirlik ve Çevreye Yönelik Perspektif. Işıl Mendeş Pekdemir (Ed.), İşletmelerde Sürdürülebilirlik Dinamikleri içinde (s.447-491). İstanbul: Beta
- Aydemir, B. A. (2008). İşletmelerin Yeni Rekabet Aracı Olarak Kurumsal İtibar. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 10(2), 27-53.
- Barney, J. (1991). Firm Resources and Sustained Competitive Advantage. Journal of Management, 17(1), 99-120.
- Baş, T. (2008). Anket (5.Baskı),Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Baygül-Özpınar, Ş. B. (2008). Kurumsal İtibarın Ölçümü: Türkiye’ye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması. (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
- Baykara, B. (2014). Bankaların Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri Üstlenme Nedenleri ve Sosyal Sorumluluğun Kurumsal İtibarlarındaki Rolü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Bear, S., Rahman, N. ve Post, C. (2010). The Impact of Board Diversity and Gender Composition on Corporate Social Responsibility and Firm Reputation. Journal of Business Ethics, 97(2), 207-221.
- Brammer, S. ve Pavelin, S. (2004). Building a Good Reputation. European Management Journal, 22(6), 704-713.
- Brand Finance (2017). Turkey 100-2017: Türkiye’nin En Değerli Markalarının Yıllık Raporu (Haziran 2017), http://brandfinance.com/images/upload/ turkey_100_2017_unlocked.pdf (Erişim: 16.03.2018).
- Brown, T. J. ve Dacin, P. A. (1997). The Company and the Product: Corporate Associations and Consumer Product Responses. Journal of Marketing, 61(1), 68-84.
- Cretu, A. E. ve Brodie, R. J. (2007). The Influence of Brand Image and Company Reputation Where Manufacturers Market to Small Firms: A Customer Value Perspective. Industrial Marketing Management, 36(2), 230-240.
- Doğan, M. ve Topal, Y. (2016), Karlılığı Belirleyen Finansal Faktörler: BIST’te İşlem Gören İmalat Sanayi Firmaları Üzerine Bir Araştırma, Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(1): 53-64.
- Fombrun, C. J. (2005). Building Corporate Reputation through CSR Initiatives: Evolving Standards. Corporate Reputation Review, 8(1), 7-11.
- Fombrun, C. ve Shanley, M. (1990). What's in A Name? Reputation Building and Corporate Strategy. Academy of Management Journal, 33(2), 233-258.
- Fombrun, C. J., Gardberg, N. A. ve Barnett, M. L. (2000). Opportunity Platforms and Safety Nets: Corporate Citizenship and Reputational Risk. Business and Society Review, 105(1), 85-106.
- Geçikli, F., Erciş, M. S., ve Okumuş, M. (2016). Kurumsal İtibarın Bileşenleri ve Parametreleri Üzerine Deneysel Bir Çalışma: Türkiye’nin Öncü Kurumlarından Biri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(4), 1549-1562.
- Göcenoğlu, C. ve Onan, I. (2008). Türkiye'de Kurumsal Sosyal Sorumluluk Değerlendirme Raporu. UNDP, Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği, Avrupa Komisyonu, http://kssd.org/site/dl/uploads/CSR_Report_in_Turkish.pdf(Erişim: 20.09.2018).
- Hall, R. (1992). The Strategic Analysis of Intangible Resources. Strategic Management Journal, 13(2), 135-144.
- Hitt, M. A., Hoskisson, R. E. ve Kim, H. (1997). International Diversification: Effects on Innovation and Firm Performance in Product-Diversified Firms”, Academy of Management Journal, 40(4), 767-798.
- Karatepe, S. ve Ozan, M. S. (2017). Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Kurumsal İtibar İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 8(2), 80-101.
- Karayel, M. ve Yalman, Y. (2016). Kurumsal Sosyal Sorumluluk Boyutlarının Kurumsal İtibara Etkisi, Sivas İli İşletmelerinde Bir Araştırma. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3), 221-233.
- Koparan, E. (2014). Ulusal Kültürün Kurumsal Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri Üzerindeki Etkisi: Kültürler Arası Karşılaştırma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
- Koparan, E., İlhan-Nas, T. ve Okan, T. (2016). Ulusal Kültürün Kurumsal Sosyal Sorumluluk Uygulamaları Üzerindeki Etkisi: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler Üzerine Bir Araştırma, TİSK Akademi, 11(22), 352-379.
- Lemmink, J., Schuijf, A. ve Streukens, S. (2003). The Role of Corporate Image and Company Employment Image in Explaining Application Intentions. Journal of Economic Psychology, 24(1), 1-15.
- Lewis, S. (2003). Reputation and Corporate Responsibility. Journal of Communication Management, 7(4), 356-364.
- Little, P. L. ve Little, B. L. (2000). Do Perceptions of Corporate Social Responsibility Contribute to Explaining Differences in Corporate Price-Earnings Ratios? A Research Note. Corporate Reputation Review, 3(2), 137-142.
- Marrewijk, M. (2003). Concepts and Definitions of CSR and Corporate Sustainability: Between Agency and Communion. Journal of Business Ethics, 44(2-3), 95-105.
- Rao, H. (1994). The Social Construction of Reputation: Certification Contests, Legitimation, and the Survival of Organizations in the American Automobile Industry: 1895–1912. Strategic Management Journal, 15(S1), 29-44.
- Okan, T., Sarı, S. ve İlhan-Nas, T. (2014). Yönetim Kurulu Yapısı ile Finansal Performans Arasındaki İlişkide Uluslararası Çeşitlenmenin Aracılık Etkisi. İ.Ü. İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 25(77): 39-78.
- Okan, T., Koparan, E. ve İlhan-Nas, T. (2016). Yönetim Kurulu Çeşitliliği ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk Söylemleri Arasındaki İlişki: Kurumsal Çevrenin Moderatör Etkisi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 71(2), 465-516.
- Özbay, D. ve Selvi, Y. (2014). Kurumsal İtibarın Ölçümü: Bir Model Önerisi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 25(76), 135-159.
- Samast, O. (2014). Kurumsal Sorumluluk ve İtibar Yönetimi. http://www.iye.org.tr/ basinda-iye/kurumsal-sorumluluk-ve-itibar-yonetimi (Erişim:06.01.2018).
- Shamma, H. M. (2012). Toward A Comprehensive Understanding of Corporate Reputation: Concept, Measurement and Implications. International Journal of Business and Management, 7(16), 151-169.
- Pfau, M., Haigh, M. M., Sims, J. ve Wigley, S. (2008). The Influence of Corporate Social Responsibility Campaigns on Public Opinion. Corporate Reputation Review, 11(2), 145-154.
- Tak, B. ve Çiftçioğlu, A. (2009). Algılanan Örgütsel Prestij ile Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Özdeşleşme Arasındaki İlişkilerin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(18), 100-116.
- Taşkırmaz, M. ve Bal, C. G. (2017). Kurumsal Yönetim, Kurumsal Sürdürülebilirlik ve Kurumsal İtibar Arasındaki İlişki: Borsa İstanbul. Yönetim ve Ekonomi, 24(2), 469-483.
- Tatoğlu, F. Y. (2018), Panel Veri Ekonometrisi: Stata Uygulamalı, 4. Baskı İstanbul: Beta.
- Ural, E. G. (2012). Kurumsal İtibarı Ölçme Yöntemi Olarak Türkiye İtibar Endeksi ve Endeks Sonuçlarından Hareketle Türkiye’de Elektronik Sektörünün İtibarı Üzerine Bir Değerlendirme. OnlineAcademic Journal of Information Technology, 3(7), 7-20.
- Yılmaz, S. (2009). Kurumsal İtibar. Senem Besler (Ed.), Yönetim Yaklaşımlarıyla Kurumsal Sürdürülebilirlik içinde (s.167-200). İstanbul: Beta
- Yılmaz-Sert, N. (2012). Türkiye'de Özel Sektörün Kurumsal Sosyal Sorumluk Anlayışına İlişkin Yarar Algısı: Kurumsal Sosyal Sorumluluk Faaliyetlerinin Duyurulmasında Web Sitelerinin Kullanılması. Online Academic Journal of Information Technology, 3(9), 31-50.
- Yoon, E., Guffey, H. J. ve Kijewski, V. (1993). The Effects of Information and Company Reputation on Intentions to Buy a Business Service. Journal of Business Research, 27(3), 215-228.
- https://dictionary.cambridge.org/tr/sözlük/İngilizce/ reputation (27.12.2018).
- www.globalreporting.org (16.03.2018).
- www.kap.gov.tr (18.03.2018)
- www.reputationinstitute.com/about-us/our-story (27.12.2018).
- www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=İTİBAR (20.12.2018).
The Effect of Corporate Social Responsibility Discourses of Turkish Companies on Their Corporate Reputations: Brand Finance-100 Sample
Year 2019,
Volume: 5 Issue: 2, 197 - 211, 24.10.2019
Selcen Sarı Aytekin
,
Elif Sis Atabay
Tarhan Okan
,
Erdoğdu Sabri Aytekin
Abstract
The aim of this research is to reveal the impact of
corporate social responsibility (CSR) discourses of firms operating in Turkey
on firms’ corporate reputation. Research is conducted on 65 firms selected by
intentional sampling from “Turkey 100-2017: The Annual Report on the Most
Valuable Turkish Brands” published by Brand Finance. Research findings show
that the total CSR scores expressing the sum of the discourses of firms on
corporate social responsibility activities in the environmental and social
areas have a significant and positive effect on their corporate reputation,
which is measured on brand value scores. While the sector and financial
performance variables, which are included in research model as control
variables, do not have a significant effect on corporate reputation, the size
of the firm measured over the equity capital has a positive effect on corporate
reputation.
References
- Albayrak, A. S. (2005). Çoklu Doğrusal Bağlantı Halinde Enküçük Kareler Tekniğinin Alternatifi Yanlı Tahmin Teknikleri ve Bir Uygulama. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1): 105-126.
- Arslantaş, C. C. (2017). Türkiye’de Sürdürülebilirlik ve Çevreye Yönelik Perspektif. Işıl Mendeş Pekdemir (Ed.), İşletmelerde Sürdürülebilirlik Dinamikleri içinde (s.447-491). İstanbul: Beta
- Aydemir, B. A. (2008). İşletmelerin Yeni Rekabet Aracı Olarak Kurumsal İtibar. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 10(2), 27-53.
- Barney, J. (1991). Firm Resources and Sustained Competitive Advantage. Journal of Management, 17(1), 99-120.
- Baş, T. (2008). Anket (5.Baskı),Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Baygül-Özpınar, Ş. B. (2008). Kurumsal İtibarın Ölçümü: Türkiye’ye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması. (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
- Baykara, B. (2014). Bankaların Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri Üstlenme Nedenleri ve Sosyal Sorumluluğun Kurumsal İtibarlarındaki Rolü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Bear, S., Rahman, N. ve Post, C. (2010). The Impact of Board Diversity and Gender Composition on Corporate Social Responsibility and Firm Reputation. Journal of Business Ethics, 97(2), 207-221.
- Brammer, S. ve Pavelin, S. (2004). Building a Good Reputation. European Management Journal, 22(6), 704-713.
- Brand Finance (2017). Turkey 100-2017: Türkiye’nin En Değerli Markalarının Yıllık Raporu (Haziran 2017), http://brandfinance.com/images/upload/ turkey_100_2017_unlocked.pdf (Erişim: 16.03.2018).
- Brown, T. J. ve Dacin, P. A. (1997). The Company and the Product: Corporate Associations and Consumer Product Responses. Journal of Marketing, 61(1), 68-84.
- Cretu, A. E. ve Brodie, R. J. (2007). The Influence of Brand Image and Company Reputation Where Manufacturers Market to Small Firms: A Customer Value Perspective. Industrial Marketing Management, 36(2), 230-240.
- Doğan, M. ve Topal, Y. (2016), Karlılığı Belirleyen Finansal Faktörler: BIST’te İşlem Gören İmalat Sanayi Firmaları Üzerine Bir Araştırma, Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(1): 53-64.
- Fombrun, C. J. (2005). Building Corporate Reputation through CSR Initiatives: Evolving Standards. Corporate Reputation Review, 8(1), 7-11.
- Fombrun, C. ve Shanley, M. (1990). What's in A Name? Reputation Building and Corporate Strategy. Academy of Management Journal, 33(2), 233-258.
- Fombrun, C. J., Gardberg, N. A. ve Barnett, M. L. (2000). Opportunity Platforms and Safety Nets: Corporate Citizenship and Reputational Risk. Business and Society Review, 105(1), 85-106.
- Geçikli, F., Erciş, M. S., ve Okumuş, M. (2016). Kurumsal İtibarın Bileşenleri ve Parametreleri Üzerine Deneysel Bir Çalışma: Türkiye’nin Öncü Kurumlarından Biri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(4), 1549-1562.
- Göcenoğlu, C. ve Onan, I. (2008). Türkiye'de Kurumsal Sosyal Sorumluluk Değerlendirme Raporu. UNDP, Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği, Avrupa Komisyonu, http://kssd.org/site/dl/uploads/CSR_Report_in_Turkish.pdf(Erişim: 20.09.2018).
- Hall, R. (1992). The Strategic Analysis of Intangible Resources. Strategic Management Journal, 13(2), 135-144.
- Hitt, M. A., Hoskisson, R. E. ve Kim, H. (1997). International Diversification: Effects on Innovation and Firm Performance in Product-Diversified Firms”, Academy of Management Journal, 40(4), 767-798.
- Karatepe, S. ve Ozan, M. S. (2017). Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Kurumsal İtibar İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 8(2), 80-101.
- Karayel, M. ve Yalman, Y. (2016). Kurumsal Sosyal Sorumluluk Boyutlarının Kurumsal İtibara Etkisi, Sivas İli İşletmelerinde Bir Araştırma. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3), 221-233.
- Koparan, E. (2014). Ulusal Kültürün Kurumsal Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri Üzerindeki Etkisi: Kültürler Arası Karşılaştırma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
- Koparan, E., İlhan-Nas, T. ve Okan, T. (2016). Ulusal Kültürün Kurumsal Sosyal Sorumluluk Uygulamaları Üzerindeki Etkisi: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler Üzerine Bir Araştırma, TİSK Akademi, 11(22), 352-379.
- Lemmink, J., Schuijf, A. ve Streukens, S. (2003). The Role of Corporate Image and Company Employment Image in Explaining Application Intentions. Journal of Economic Psychology, 24(1), 1-15.
- Lewis, S. (2003). Reputation and Corporate Responsibility. Journal of Communication Management, 7(4), 356-364.
- Little, P. L. ve Little, B. L. (2000). Do Perceptions of Corporate Social Responsibility Contribute to Explaining Differences in Corporate Price-Earnings Ratios? A Research Note. Corporate Reputation Review, 3(2), 137-142.
- Marrewijk, M. (2003). Concepts and Definitions of CSR and Corporate Sustainability: Between Agency and Communion. Journal of Business Ethics, 44(2-3), 95-105.
- Rao, H. (1994). The Social Construction of Reputation: Certification Contests, Legitimation, and the Survival of Organizations in the American Automobile Industry: 1895–1912. Strategic Management Journal, 15(S1), 29-44.
- Okan, T., Sarı, S. ve İlhan-Nas, T. (2014). Yönetim Kurulu Yapısı ile Finansal Performans Arasındaki İlişkide Uluslararası Çeşitlenmenin Aracılık Etkisi. İ.Ü. İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 25(77): 39-78.
- Okan, T., Koparan, E. ve İlhan-Nas, T. (2016). Yönetim Kurulu Çeşitliliği ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk Söylemleri Arasındaki İlişki: Kurumsal Çevrenin Moderatör Etkisi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 71(2), 465-516.
- Özbay, D. ve Selvi, Y. (2014). Kurumsal İtibarın Ölçümü: Bir Model Önerisi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 25(76), 135-159.
- Samast, O. (2014). Kurumsal Sorumluluk ve İtibar Yönetimi. http://www.iye.org.tr/ basinda-iye/kurumsal-sorumluluk-ve-itibar-yonetimi (Erişim:06.01.2018).
- Shamma, H. M. (2012). Toward A Comprehensive Understanding of Corporate Reputation: Concept, Measurement and Implications. International Journal of Business and Management, 7(16), 151-169.
- Pfau, M., Haigh, M. M., Sims, J. ve Wigley, S. (2008). The Influence of Corporate Social Responsibility Campaigns on Public Opinion. Corporate Reputation Review, 11(2), 145-154.
- Tak, B. ve Çiftçioğlu, A. (2009). Algılanan Örgütsel Prestij ile Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Özdeşleşme Arasındaki İlişkilerin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(18), 100-116.
- Taşkırmaz, M. ve Bal, C. G. (2017). Kurumsal Yönetim, Kurumsal Sürdürülebilirlik ve Kurumsal İtibar Arasındaki İlişki: Borsa İstanbul. Yönetim ve Ekonomi, 24(2), 469-483.
- Tatoğlu, F. Y. (2018), Panel Veri Ekonometrisi: Stata Uygulamalı, 4. Baskı İstanbul: Beta.
- Ural, E. G. (2012). Kurumsal İtibarı Ölçme Yöntemi Olarak Türkiye İtibar Endeksi ve Endeks Sonuçlarından Hareketle Türkiye’de Elektronik Sektörünün İtibarı Üzerine Bir Değerlendirme. OnlineAcademic Journal of Information Technology, 3(7), 7-20.
- Yılmaz, S. (2009). Kurumsal İtibar. Senem Besler (Ed.), Yönetim Yaklaşımlarıyla Kurumsal Sürdürülebilirlik içinde (s.167-200). İstanbul: Beta
- Yılmaz-Sert, N. (2012). Türkiye'de Özel Sektörün Kurumsal Sosyal Sorumluk Anlayışına İlişkin Yarar Algısı: Kurumsal Sosyal Sorumluluk Faaliyetlerinin Duyurulmasında Web Sitelerinin Kullanılması. Online Academic Journal of Information Technology, 3(9), 31-50.
- Yoon, E., Guffey, H. J. ve Kijewski, V. (1993). The Effects of Information and Company Reputation on Intentions to Buy a Business Service. Journal of Business Research, 27(3), 215-228.
- https://dictionary.cambridge.org/tr/sözlük/İngilizce/ reputation (27.12.2018).
- www.globalreporting.org (16.03.2018).
- www.kap.gov.tr (18.03.2018)
- www.reputationinstitute.com/about-us/our-story (27.12.2018).
- www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=İTİBAR (20.12.2018).