VISUAL RHETORIC AND REPRESENTATION OF POWER: A SEMIOTIC ANALYSIS OF THE NATIONAL DEFENSE UNIVERSITY POSTER

Yıl 2025, Cilt: 1 Sayı: 8, 11 - 26, 15.04.2025

Bedriye Karadağ , Gökhan Bak , Erhan Can , Mevlüt Altıntop

Öz

This study conducts a semiotic analysis of the promotional poster prepared by the Milli Savunma Üniversitesi (National Defence University) for the 2025 education plan and examines how the poster creates an ideological universe of meaning in terms of visual rhetoric and power representation. Symbolically, visual and written elements, the use of colour and other compositional elements are analysed within the framework of Roland Barthes' denotatif and konotatif semiotic model, and the messages that the poster tries to convey are analysed. The semiotic analysis reveals the role of military propaganda in the construction of national identity by evaluating the denotative and connotative meanings of the poster. The results of the study show that military posters are not only promotional tools but also important strategic communication elements that have the potential to create ideological perceptions on society. In this context, it has been revealed how military discourse is structured through visual elements, which messages are emphasised and what kind of impact is aimed on the audience. As a result, it has been seen that the Milli Savunma Üniversitesi promotional poster analysed is not only an informative tool, but also an important part of the process of social perception and ideological construction.

Anahtar Kelimeler

Semiotics, Visual Rhetoric, Representation of Power, Military Poster, National Identity

GÖRSEL RETORİK VE GÜÇ TEMSİLİ: MİLLİ SAVUNMA ÜNİVERSİTESİ AFİŞİNİN GÖSTERGEBİLİMSEL ÇÖZÜMLEMESİ

Öz

Bu çalışma, Milli Savunma Üniversitesi (MSÜ) tarafından 2025 öğretim planı için hazırlanan tanıtım afişinin göstergebilimsel analizini yaparak, afişin görsel retorik ve güç temsili açısından nasıl bir ideolojik anlam evreni oluşturduğunu incelemektedir. Sembolik açıdan görsel ve yazılı unsurlar, renk kullanımı ve diğer kompozisyon öğeleri Roland Barthes’ın denotatif ve konotatif göstergebilimsel modeli çerçevesinde ele alınmış, afişin iletmeye çalıştığı mesajlar çözümlenmiştir. Yapılan göstergebilimsel analiz, afişin denotatif ve konotatif anlamlarını değerlendirerek, askeri propagandanın ulusal kimlik inşasındaki rolünü ortaya koymaktadır. Çalışmanın sonuçları, askeri afişlerin bir tanıtım aracı olmaktan öte, toplum üzerinde ideolojik algı oluşturma potansiyeline sahip önemli stratejik iletişim unsurları olduğunu göstermiştir. Bu bağlamda askeri söylemin görsel unsurlar üzerinden nasıl yapılandırıldığı, hangi mesajların öne çıkarıldığı ve izleyici üzerinde nasıl bir etkinin amaçlandığı ortaya koyulmuştur. Sonuç olarak analizi yapılan MSÜ tanıtım afişinin yalnızca bir bilgilendirme aracı değil, aynı zamanda toplumsal algı ve ideolojik inşa sürecinin önemli bir parçası olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Göstergebilim, Görsel Retorik, Güç Temsili, Askeri Afiş, Milli Kimlik

Kaynakça

• Akpulat, F. (2019). Yalan haberler ve sosyal medyada kriz iletişimi yönetimi (Yüksek Lisans Tezi). Galatasaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Altıntop, M. (2023). İletişim Yayınları’nın kent ve konut konulu kitap kapaklarının göstergebilimsel analizi. Türk Dünyası Araştırmaları, 135(267), 255-284.
• Altıntop, M., & Bak, G. (2023). Medya, kamuoyu ve ideoloji. In A. Çatalcalı Ceylan & S. Batal (Eds.), Sosyal ve Beşerî Bilimlerde Uluslararası Araştırma ve Derlemeler - Cilt II (ss. 1-12). Ankara: Serüven Yayınları.
• Avşar, S. (2004). Birinci Dünya Savaşı’nda İngiliz propagandası. Ankara: Kim Yayınları.
• Aytaş, M., & Demir, Y. (2024). Sergei Parajanov sineması ve kültürel ikonografi: Narın Rengi (1969) filminin göstergebilimsel analizi. Tykhe Sanat ve Tasarım Dergisi, 9(16), 159-180. https://doi.org/10.55004/tykhe.1423853
• Balkan, S. (2023). Kitle iletişim aracı olarak afiş ve Soğuk Savaş dönemine etkileri. Ulakbilge, 84, 391–403. https://doi.org/10.7816/ulakbilge-10-84-01
• Barthes, R. (1977). Image, music, text. New York: Hill and Wang.
• Barthes, R. (2012). Göstergebilimsel serüven (M. Rifat & S. Rifat, Çev.; 6. bs.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Boyraz, B., & Cantürk, A. (2014). Amerika Birleşik Devletleri örnekleminde İkinci Dünya Savaşı dönemi askeri propaganda posterleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(33), 496-503.
• Çabuk, D. (2012). Cosmopolitan reklamlarında anlam yapıları ve ideoloji. Global Media Journal Turkish Edition, 3(5), 40.
• Çeken, M. B., & Ersan, M. (2022). II. Dünya Savaşı döneminde propaganda afişleri: ABD ve Almanya örneği. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 72, 477-488. https://doi.org/10.7816/ulakbilge-10-72-05
• Duydu, M. (2023). Siyasi iletişim sürecinde afiş tasarımı ve görsel propaganda. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 22(86), 478-485. https://doi.org/10.17755/esosder.1175848
• Erkman Akerson, F. (2016). Göstergebilime giriş. İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
• Günay, V. D. (2018). Söylem çözümlemesi (2. bs.). İstanbul: Papatya Yayıncılık.
• Güz, N., Küçükerdoğan, R., Sarı, N., Küçükerdoğan, B. & Zeybek, I. (2002). Etkili iletişim terimleri. İstanbul: İnkılâp Yayınevi.
• Kavuran, T. & Özpolat, K. (2016). Görsel iletişim aracı olan dergilerin tasarlanma süreci. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(2), 267-275.
• Kaya, S. E. (2024). İhap Hulusi Görey'in afiş tasarımlarının içerik ve duygu analizi ile değerlendirilmesi. The Turkish Online Journal of Design Art and Communication-TOJDAC, 14(4), 809-825. https://doi.org/10.7456/tojdac.1509316
• Kula Demir, K. (2005). Kimliklere ayna tutan reklam fotoğrafları. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14), 237-251.
• Milli Savunma Üniversitesi (2025). 2025-MSÜ Tanıtım Afişleri. https://msu.edu.tr/sayfadetay.aspx?SayfaId=3491&ParentMenuId=3
• Parsa, S. & Parsa, A. F. (2012). Göstergebilim çözümlemeleri (3. bs.). İzmir: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
• Pomerantsev, P. (2021). Bu propaganda değil: Gerçeğe karşı savaş maceraları. İstanbul: Mundi Kitap.
• Pratkanis, A. R., & Aronson, E. (2008). Propaganda çağı: İknanın gündelik kullanımı ve suistimali. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Rifat, M. (2011). Homo semioticus ve göstergebilim sorunları (2. bs.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Saussure, F. de. (2001). Genel dilbilim dersleri (B. Vardar, Çev.). İstanbul: Multilingual Yayınları.
• Sığırcı, İ. (2014). Göstergebilimsel yaklaşım: Yazılı basın sloganlarının incelenmesi. A. Güneş (Ed.), İletişim araştırmalarında göstergebilim: Yazınsaldan görsele anlam arayışı içinde (ss. 155-182). Konya: LiteraTürk Yayınları.
• Sığırcı, İ. (2016). Göstergebilim uygulamaları: Metinleri, görselleri ve olayları okuma. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Tarhan, N. (2003). Psikolojik savaş (3. bs.). İstanbul: Timaş Yayınları.
• Türk Dil Kurumu (TDK). (2005). Türkçe sözlük (Cilt 2, 10. bs.).
• Vardar, B. (2001). Dilbilim: Temel kavram ve ilkeleri. İstanbul: Multilingual Yayınları.