ÖRGÜTSEL STRESİN İŞTEN AYRILMA NİYETİNE ETKİSİ: GÖRGÜL BİR ARAŞTIRMA

Year 2017, 16. UIK Special Issue, 681 - 694, 02.11.2017

Fatma Günday Hatice Keleş

https://doi.org/10.18092/ulikidince.321927

Cited By: 4

Abstract

Bireylerin örgütsel stres algıları ile işten
ayrılma niyetlerine etkisini inceleme amacını taşıyan çalışmada öncelikle
bireyin davranışlarını ve performansını etkileyerek,
örgüte dair duygu ve düşüncelerinde etkin rol oynadığı bilinen stres ve
örgütsel stres kavramı ele alınarak, özellikleri, kaynakları ve etkileri
incelenmiştir.

İş yaşamında çalışanlar, çevresel olayları
geçmiş bilgileriyle bütünleştirerek yorumlamaya meyillidirler. Zihninde mevcut
iş durumu, değerleri ve beklentilerini karşılaştıran çalışan, bu sürecin
sonunda belirli bir tatmin seviyesinde olduğuna inanırsa, mevcut durumunu devam
ettirmek ister. Aksi takdirde farklı seçeneklere yönelir ve sonuç olarak işten
ayrılma niyeti ortaya çıkabilir (Hom ve Griffeth, 2013: 175). “Bireyin örgütten
ayrılmak konusundaki bilinçli ve temkinli bir kararı veya niyeti (Örücü ve
Özafşarlıoğlu, 2013:339) olarak tanımlanabilen işten ayrılma niyeti, bireyin
işe yönelik olumsuz tutumunu yansıtmakta (Yıldız, 2015: 94) olup günümüz iş
dünyasında incelenmeye değer konular arasında yer almaktadır.

Buradan hareketle örgütsel stresin
çalışanlarda işten ayrılma niyetine etkisi ile her iki değişkenin demografik
değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediği  incelenmiştir. Analizler sonucunda örgütsel
stres ve işten ayrılma niyeti arasında kısmen  anlamlı  bir ilişki olduğu belirlenmiştir. 

Keywords

Örgütsel Stres, İşten Ayrılma Niyeti

References

• Alkan, H. (2014). Ormancılık Kamuoyunun Rotasyon Uygulaması ve Mühendis Kadrolarına İlk Defa Yapılacak Atamalarda Kullanılan Sınav Sisteminin Değiştirilmesine Yönelik Görüşleri, Orman Mühendisliği Dergisi, 51(7) , 34-38.
• Aytaç, S. (2009). İş stresi Yönetimi El Kitabı İş Stresi: Oluşumu, Nedenleri, Başa Çıkma Yolları, Yönetimi, Bursa: Uludağ Üniversitesi İİBF Yayınları.
• Banerjee, S. ve Mehta, P. (2016). Determining the Antecedents of Job Stres and Their Impact on Job Performance:A Study Among Faculty Members, The IUP Journal of Organizational Behavior, 15 (2), 7-24.
• Cam, E. (2004). Çalışma Yaşamında Stres ve Kamu Kesiminde Kadın Çalışanlar, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 1-10.
• Cranwell, J. ve Abbey, W. (2005). Organizational Stres, New York: Palgrave Macmillan.
• Çınar, F., Şengül, H. ve Koyucu, R. (2016). Hastane Çalışanlarının Öğrenilmiş Güçlülük Düzeylerinin İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(44), 1039-1046.
• Davidson, J. (2001). Stres Management, US: Macmillan.
• Eğin, A. (2015). Çalışma Hayatında İş Stresi ve Tükenmişlik. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Erdoğan, İ. (1996). İşletme Yönetiminde Örgütsel Davranış, İstanbul: Avcıol Basım Yayın.
• Eren, A. (2011). İş Memnuniyeti Boyutları (İşe İlişkin Algılar) İle Personel Devri Arasındaki İlişkinin Kantitatif Analizi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4 (18), 405-419.
• Florea, R. (2016). Individual and Organizational Implications of Work-related Stres, Economy Transdisciplinarity Cognition, 19 (1), 28-33.
• Gümüştekin, Y. ve Öztemiz, A. (2013). Örgütlerde Stresin Verimlilik ve Performansla Etkileşimi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (1), 271-288. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/cusosbil/issue/4371/59802
• Gürüz, D. ve Gürel, E. (2006). Yönetim ve Organizasyon, Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Hodson, R. (1989). Gender differences in job satisfaction: Why aren't women more satisfied? Sociological Quarterly, 30(3), 385-399.
• Hom, P. ve Griffeth, R. (2013). What Is Wrong With Turnover Research? Commentary on Russell's Critique. Industrial and Organizational Psychology, 6(2), 174-181. doi:10.1111/iops.12029.
• Kazak, P. (2012). İşletmelerde Personel Devrinin Nedenleri ve İşgörenlerin Eğitim Düzeyi ile İlişkisi-Denizli’deki Bir İşletmede Ampirik Bir Araştırma, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Kılıç, R., Yumuşak, S. ve Yıldız, H. (2013). Banka Çalışanlarının Maruz Kaldıkları Bireysel ve Örgütsel Stres Kaynakları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8 (2), 71-92.
• Yenihan, B., Öner, B. ve Çiftyıldız, K. (2014). İş Stresi ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişki: Otomotiv İşletmesinde Bir Araştırma, Çalışma İlişkileri Dergisi, 5 (1), 38-49.
• Middleton, K. ( 2009). Stres: How to De-Stress Without Doing Less, Oxford: Lion Hudson.
• Mimaroğlu, H. (2008). Psikolojik Sözleşmenin Personelin Tutum ve Davranışlarına Etkileri:Tıbbi Satış Temsilcileri Üzerinde Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Nydegger R. (2012). Dealing With Anxiety and Related Disorders, California: ABC-CLIO.
• Norfolk, D. (2010). İş Hayatında Stres, İstanbul:Form Yayınları.
• Örücü, E. Ve Özafşarlıoğlu, S. (2013). Örgütsel Adaletin Çalışanların İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Güney Afrika Cumhuriyetinde Bir Uygulama, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (23), 335-358.
• Özalp, E. ve Kırel, Ç. (2010). Örgütsel Davranış, 4, Bursa: Ekin Basım Yayın
• Özer, F. ve Yurdun, A. (2012). Birleşme/Devir Alma Süreci Yaşayan Örgütlerde Paternalist Liderlik Tipinin İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkileri, Organizasyon Ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4 (2), 71-80.
• Poyraz, K. (2008). Algılanan İs Güvencesinin, İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13 (2), 143-164.
• Shani, A. B., ve Lau, J. B. (1996). Behavior in organizations: An experiential approach. Chicago, Ill:Irwin.
• Ross, R. ve Altmaier, E. M. (1994). Intervention in Occupational Stress. London: Sage Publications.
• Sığrı, Ü. ve Gürbüz, S. (2013). Örgütsel Davranış, İstanbul: Beta Yayınları.
• Steers, R. (1994). Organizational Behavior, New York: HaperCollins College.
• Şimşek, M., Akgemci, T. ve Çelik, A. (2011). Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Theorell, T., Perski, A. ve Akerstedt, T. (1988). Changes in Job Strain in Relation to Changes in Physiological State, Sc and J Work Environ Health, 14, 189-196.
• Tosi, H., Rizzo, J. ve Carroll, S.(1986). Managing Organizational Behavior, London: Pitman Publishing.
• Yenihan, B., Öner, B. ve Çiftyıldız, K. (2014). İş Stresi ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişki: Otomotiv İşletmesinde Bir Araştırma, Çalışma İlişkileri Dergisi, 5 (1), 38-49.
• Yıldırım, Y., Taşmektepligil, Y., Üzüm, H. ve Bulut, D. (2011). Kısa Versiyon Örgütsel Stres Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması, Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 13 (1), 103-108.
• Yıldız, S. (2015). Lider Üye Etkileşimi İşyerinde Mobbing ve Mesleki Tükenmişlik İlişkisi, İstanbul:Detay Yayıncılık.
• Yılmaz, A. ve Ekici, S. (2003). Örgütsel Yaşamda Stresin Kamu Çalışanlarının Performansına Etkileri Üzerine Bir Araştırma, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 10(2), 1-19.