MÜLTECİLER EKONOMİK BİR PROBLEM Mİ? TÜRKİYE’DE İŞSİZLİK VE MÜLTECİ İLİŞKİSİ (1988-2020)

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 81 - 89, 30.12.2023

Muhammet Atila , Süha Çelikkaya

Öz

Türkiye coğrafyası bulunduğu konum itibariyle tarihsel olarak zorunlu nüfus hareketliliklerinden etkilenmiştir. Özellikle son kırk yılda bölgede yaşanan savaşlar nedeniyle oluşan göç dalgaları Türkiye’ye milyonlarca mültecinin gelmesine sebep olmuştur. Mültecilerin varlığı ise Türkiye ekonomisi açısından en çok merak edilen konulardan birisi olmuştur. 1988-2020 dönemini kapsayan yıllık verilerle yapılan çalışmada mülteci sayıları ve işsizlik oranı değişkenleri kullanılarak VAR modeli kurulmuş ve devamında ise nedensellik ve eşbütünleşme analizi yapılmıştır. Granger nedensellik analizi sonuçlarına göre mülteci sayısı işsizlik oranlarının Granger nedenidir. Bu durumun uzun dönemli geçerliliğinin araştırıldığı Engle-Granger eşbütünleşme testinde ise elde edilen sonucun uzun dönemde de geçerli olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Eşbütünleşme, İşsizlik, Granger, Mülteci.

Kaynakça

• Aktaş, E. & Şahin, A. (2019). Harris-Todaro göç modeli: Türkiye Örneği. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28(1), 222-234.Aslantürk, O. & Tunç, Y. E. (2018). Yabancıların Türkiye'de Kayıtdışı İstihdamı. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(4), 13-20.
• Ataman, B. C. (1998). İşsizlik Sorununa Yeni Yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 53(01), 59-72.
• Aygül, H. H. (2018). Mülteci Emeğinin Türkiye İşgücü Piyasalarındaki Görünümü ve Etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 9(20) , 68-82.
• Ceylan, Y. (2012). Zorunlu Göç ve Suç İlişkisi (Muş ili örneği). Akademik Bakış Dergisi. Sayı: 32.
• Cömertler, N. & Kar, M. (2007). Türkiye'de Suç Oranının Sosyo-Ekonomik Belirleyicileri: Yatay Kesit Analizi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 62(02), 37-57.
• Çelik, R. & Arslan, İ. (2018). Göç ve İşsizlik Arasındaki İlişki: Ampirik Bir Uygulama. Journal of Social Policy Conferences , (74) , 65-75.
• Ergün, S. & Atay Polat, M.(2022). Göç, Cinsiyet ve İşsizlik Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye’de Gelişme Düzeyine Göre Bölgelerin Kıyaslanması. Göç Dergisi, 9(1), 107-126.
• Fromentin, V. (2013). The Relationship Between Immigration and Unemployment: The Case of France. Economic Analysis and Policy. 43. 51-66.
• Granger, C.W.J., 1969. Investigating Causal Relations by Econometric Models and Crossspectral Methods. Econometrica 37(3), 424–438.
• Harris, J. R. & Todaro, M. P. (1970). Migration, Unemployment and Development: a Two-Sector Analysis. The American Economic Review, 60(1), 126-142.
• Jean, S. & Jiménez, M. (2011). The Unemployment Impact of Immigration in OECD Countries. European Journal of Political Economy, 27(2), 241-256.
• Köseoğlu, M. & Artan, G. (2020). Göç, İşsizlik ve Gelir Arasındaki İlişkilerin Analizi: OECD Ülkeleri Örneği. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 6(1), 61-81.
• Sancar C. & Akbaş Y. E. (2020). Türkiye’de Düzey 2 Bölgeleri Ölçeğinde İç Göç ve İşsizlik İlişkisinin Ekonometrik Analizi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 11(1), 41-57.
• Bayar, H. T. (2020). Göç ve İstihdam, Ed. Yüceer-Kardeş, T., Gök, A. ve Serpen, A. S. Nobel Akademik Yayıncılık, 2020, s. 239-254.
• Gujarati, D. & Dawn Porter. Essentials of Econometrics. McGraw Hill, 2009.
• Yıldırtan, D. Ç. (2011). E-Views Uygulamalı Temel Ekonometri: Makro Ekonomik Verilerle. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• www.unhcr.org: Erişim Tarihi 12.04.2022.
• https://www.tuik.gov.tr: Erişim Tarihi: 10.04.2022.
• www.worldbank.org: Erişim Tarihi: 10.04.2022.
• Türkiye Göç Raporu. (2013). T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü.
• Çalışkan, S. (2019). Ev Sahibi Halkın Suriyeli Göçmenlere Yönelik Tutumu: İstanbul; Sultanbeyli-Kadıköy İlçeleri (Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü).