AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI HİZMETLERİ ÇALIŞANLARININ ATIKLAR KONUSUNDA BİLGİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ

Year 2017, Volume: 3 Issue: 1, 59 - 71, 25.04.2017

Emrullah İncesu , Hasan Evirgen

Abstract

Bu araştırma, Konya Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliğine bağlı Ağız ve Diş Sağlığı Merkezlerinde (ADSM)çalışan sağlık çalışanlarının atıklar konusunda bilgi düzeylerini belirlemek amacıylayapılmıştır. Çalışma kesitsel ve tanımlayıcı özelliktedir. Araştırmaya Araştırmanın evrenini Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi çalışanları oluşturmaktadır. Veriler literatür taraması yapıldıktan sonra yazar tarafından oluşturulan soru seti ile toplanmıştır. Toplam 150 çalışana soru seti uygulanmıştır. Çalışanların % 92’si kesici ve delici tıbbi atıkları ayrı kutularda biriktirilmesi gerektiğini, %51,3’ü evsel atıkları mavi renkli torbalara atılması gerektiğini, %48’i kullanılan enjektör uçlarını çıkarmadan kesici delici alet kutularına attıklarını, %89,3’ü tıbbi atıkları taşımakla görevlendirilen temizlik personelinin çalışması sırasında turuncu renk elbise giymesi gerektiğini ve %44’ü kesici delici atıkları tehlikeli atık olarak gördüğünü belirtmişlerdir. Çalışanların atıklar konusunda genel bilgi puanı ortalaması71,16±13,17 olarak tespit edilmiştir. Çalışanların %93,3’ü atıkların kaynağında ayrıştırma işlemini önemsediğini, %96’sı atıkların yönetimi konusunda etkili denetim yapılması gerektiğini ve %96’sı atıkların kaynağında ayrıştırma işleminin kurumda bir atık ayrıştırma kültürünün oluşmasına katkı sağlayacağını düşünmektedir. Bu çalışmanın bulguları ışığında, çalışanların büyük oranda hastane atıkları konusunda eğitimli oldukları, tüm sağlık tesislerinde kaynağında atık ayrıştırma işleminin yapıldığı, ancak çalışanların atıkları renkli poşet uygulamasına göre doğru yerlere atmamaları, enjektör uçlarının çıkarılmadan atık kutularına atmaları ve kesici–delici atıkları tehlikeli atık olarak nitelendirmeleri, bu konularda bilgilerinin yeterince olmadığını göstermiştir. Bu bağlamda periyodik hizmet içi eğitimlerin devam etmesi ve yerinde kontrollerin daha sık yapılması önerilmektedir.

Keywords

Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi, Atık, Kaynağında Atık Ayrıştırma

DETERMINATION OF WASTE LEVEL OF KNOWLEDGE ORAL AND DENTAL HEALTH SERVICES STAFF

Abstract

This research was carried out to determine the knowledge level of health workers working at Oral and Dental Health Centers (ODHC) affiliated to the General Secretariat of Konya Public Hospitals Association. There search is sectional and descriptive. The universe of the research is the employees of the Oral and Dental Health Center. A total of 150 employee question sets were applied. The data were collected with the questionnaire created by the author after the literature survey was done.It was found out that 92.3% of the workers had to collect cutting and drilling medical waste in separate boxes, 51.3% of them had to throw away blue waste bags, 48% had put the drill bits into the drill tool boxes without removing the used injectors, They should wear an orange dress during the cleaning staff task assigned to carry medical waste, and 44% stated that they saw cutter piercing wastes as hazardous waste.The average score of the general knowledge about the employees' wastes was determined as 71.16 ± 13.17. 93.3% of the workers think that it is important to separate the waste at the source, 96% think that effective control of the waste management should be done and 96% think that the decomposition at the source of the waste will contribute to the formation of an institutional waste sorting culture.The findings of this study show that workers are educated on hospital wastes in large quantities, knowledge of wastes, information on waste disposal in all health facilities, employees should not throw waste in correct places according to colored bag application, throw waste into waste boxes without removing injector tips, hazardous wastes have shown that information on these issues is not sufficient. In this context, it is recommended that periodic in-service training should be continued and on-site controls should be done more frequently.

Keywords

Oral and Dental Health Center, Waste, Waste Separation At Source

References

• Anadolu Üniversitesi Atık Yönetimi El Kitabı,Kasım 2012,s.4,https://ays.anadolu.edu.tr/sites/ays.anadolu.edu.tr/files/ATIK%20Y%C3%96NET%C4%B0M%C4%B0%20EL%20K%C4%B0TABI%20-%20L..pdf, Erişim:23.09.2015
• Atık Yönetimi Yönetmeliği, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/04/20150402-2.htm, Erişim: 11.10.2015
• Devrim, İ. (2007).Diş Hekimliğinde Atık Yönetimi. 5. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi,s.662-70.
• Günaydın M.(1994). Hastane Atıklarının Zararsız Hale Getirilmesi. Klinik Dergisi, 7:22-3.
• Günaydın, M.(1999).Hastane atıkları stratejileri.Saniç A (editör). Sterilizasyon, Dezenfeksiyon. Hastane İnfeksiyonları Sempozyum Kitabı. s.80-95.
• Özerol, İ.H. (2005). Tıbbi Atık Stratejileri Nelerdir? EN/ISO Normları Nelerdir? Avrupa’da Birlik? ABD’nin Yaklaşımı? Ülkemizde Durum?. 4. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi,s.434-72.
• Rahman, S., Açık, Y., Gülbayrak,C., Erhan, D., Nazlıer, K., Deveci, S.E. (2009). Sağlık Kuruluşlarının Tıbbi Atıkları Toplama, Depolama ve Bertaraf Etme Yöntemleri. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, s.11:3-14.
• Sağlık Kuruluşlarından Kaynaklanan Atıkların Sınıflandırılması, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/07/20050722-16.htm, Erişim: 23.08.2015
• Taşçıoğlu, İ. (2007). Lüleburgaz Devlet Hastanesi ve Lüleburgaz 82. Yıl Devlet Hastanelerinde İş ve Çalışma Ortamından Kaynaklanan Riskler Ve Bu Riskleri Hemşirelerin Algılama Düzeylerinin Saptanması. Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Programı. Edirne
• Terzi, Ö., Aker, S., Sünter A.T., Pekşen, Y. (2009). Hastane Temizlik Elemanları ve Mesleki Enfeksiyon Riski: Bilgi ve Davranışlar Üzerine Bir Çalışma. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 1: 7-12.
• Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği. Yayınlandığı Resmi Gazetenin Tarih ve Sayısı: 22.07.2005/25883.http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.9145&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=,Erişim:23.09.2015
• TıbbiAtık,www.csb.gov.tr/db/cygm/editordosya/TibbiAtiklar%C3%84%C2%B1nKontroluYonetmeligi.pdf, Erişim: 13.09.2015