SÜRDÜRÜLEBİLİR TEDARİK ZİNCİRİNE ENDÜSTRİ 4.0 ETKİSİNİN ÇOK ÖLÇÜTLÜ KARAR VERME YÖNTEMLERİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2020, Cilt: 25 Sayı: 1, 511 - 528, 30.04.2020

Selin Terzi Şeyda Gür , Tamer Eren

https://doi.org/10.17482/uumfd.537979

Cited By: 6

Öz

Değişen ve gelişen, gittikçe daha karmaşık hale gelen teknoloji, hayatın birçok yerinde büyük bir değere sahiptir. Bu teknolojiyi kullanan şirketlerin büyük bir adım attığı ve bu teknolojinin gerisinde kalan şirketlerin de yok olma tehlikesi altında olduğu görülmektedir. Günümüzde sürdürülebilir tedarik zinciri, müşteri gereksinimlerindeki değişimi karşılamak için çok gerekli hale gelmiştir. Şirketlerin, odak noktasını sürdürülebilirliğe doğru kaydırmada hızlandırması ve kuruluşun hedefini karşılamak için nesnelerin interneti gibi teknolojileri kullanması gerekmektedir.
Bu çalışmada, tedarik zinciri yönetimi, nesnelerin interneti ve Endüstri 4.0 dikkate alınmıştır. Endüstri 4.0 dönüşümü için nesnelerin interneti kullanılarak sürdürülebilir tedarik zincirinde bulunan potansiyel fırsatlar araştırılmıştır. Literatürden de yararlanılarak kriterler belirlenmiştir. Şirketlerin Endüstri 4.0 dönüşümüne hazır olduklarını ve bu dönüşümü gerçekleştirmek için değerlendirebilecekleri bu kriterlerin Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ve Analitik Ağ Süreci (AAS) yöntemleri ile önceliklendirilmesi yapılarak sonuçlar elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilir Tedarik Zinciri Yönetimi, Endüstri 4.0, Nesnelerin İnterneti, IoT, AHP, AAS

Evaluation of the Industrial 4.0 Effect on the Sustainable Supply Chain with Multi-Criteria Decision Making Methods

Öz

Changing and evolving technology, increasingly complex, has a great value in many parts of life. It is seen that companies using this technology have taken a big step and companies which are behind this technology are in danger of extinction. Today, the sustainable supply chain has become very necessary to meet the change in customer requirements. Companies need to accelerate their focus on shifting towards sustainability and use technologies such as the internet of things to meet the organization's goal.
In this study, supply chain management, internet of things and Industry 4.0 were taken into account. Potential opportunities in the sustainable supply chain were explored using the internet of objects for the Industry 4.0 transformation. These criteria were evaluated for the companies to be ready for the Industry 4.0 transformation and to carry out this transformation. The results were obtained by prioritizing these criteria with analytic hierarchy process and analytical network process methods.

Anahtar Kelimeler

Sustainable Supply Chain (SSC), Industry 4.0, Internet of Things, AHP

Kaynakça

• Aksoy, S. (2017) Değişen teknolojiler ve Endüstri 4.0: Endüstri 4.0’ı anlamaya dair bir giriş. SAV Katkı, 4, 34-4.
• Alakaş, H.M., Toplu, B.E., Yurdakul, F., Eren, T. (2018) Televizyon dizilerin toplumsal yapıya uygunluk kriterlerinin çok ölçütlü karar verme yöntemiyle belirlenmesi ve ağırlıklandırılması, Journal of Education and Change, 1(2), 11-22.
• Alptekin N. (2010) Analitik ağ süreci yaklaşımı ile Türkiye’de beyaz eşya sektörünün pazar payı tahmini, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11 (1), 18-27.
• Atzori L, Lera A, Morabito G (2010) The ınternet of things: a survey, Computer Networks, 54(15), 2787-2805, https://doi.org/10.1016/j.comnet.2010.05.010
• Awasthi, A. Chauhan, S. S. & Goyal S. K. (2010) A fuzzy multi criteria approach for evaluating environmental performance of suppliers. International Journal of Production Economics, 126(2), 370-378, https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2010.04.029
• Bär, K., Herbert-Hansen, Z.N.L., and Khalid, W. (2018). Considering Industry 4.0 aspects in the supply chain for an SME. Production Engineering 12, 747–758, https://doi.org/10.1007/s11740-018-0851-y
• Büyüközkan G, Çifçi G. (2012) Evaluation of the green supply chain management practices: A fuzzy ANP approach, Production and Planning Control, 23(6), 405-418, https://doi.org/10.1080/09537287.2011.561814
• Çakın E, Özdemir A. (2013) Tedarikçi seçim kararında analitik ağ süreci (ANP) ve ELECTRE yöntemlerinin kullanılması ve bir uygulama, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(2), 339-364
• Çetinkaya, B., Cuthbertson, R., Ewer, G., Klass-Wissing, T., Piotrowich, W. & Tyssen C. (2011). Sustainable Supply Chain Management, New York: Springer.
• Daly, H. E. & Cobb J. (1994). For The Common Good, Boston: Beacon Press.
• Delice E, Ayık İ, Abidinoğlu Ö, Çiftçi N, Sezer Y. (2018) Ergonomik risk değerlendirme yöntemleri ve AHP yöntemi ile çalışma duruşlarının analizi: ağır ve tehlikeli işler için bir uygulama, Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 6(0), 112-124, https://doi.org/10.21923/jesd.364394
• Ercan, T., & Kutay, M. (2016). Endüstride nesnelerin interneti (IoT) uygulamaları. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 16(3), 599-607.
• Erikan, L. (2002), HV.K.K.’lığında Aday Seçiminde AHP ile Etkin Karar Verme, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Evren R, Ülengin F, 1922b Yönetimde Karar Verme, İTÜ Yayını, No.1478, İstanbul.
• Gabriel, M., Pessl, E. (2016) Industry 4.0 and sustainability impacts: Critical discussion of sustainability aspects with a special focus on future of work and ecological consequences. ANNALS of Faculty Engineering Hunedoara International Journal of Engineering, 14(2), 131–136.
• Görener, A. (2009) Kesici takım tedarikçisi seçiminde analitik ağ sürecinin kullanımı, Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 4(1), 99-110.
• Guang, Yang, Huang, Wenjie & Lei, Linli (2009) NPP Conventional ısland apparatus supplier selection based on AHP and TOPSIS approaches. Management and Service Science (International Conference), 1-4, DOI: 10.1109/ICMSS.2009.5305226
• Gubbi J, Buyya R, Marusiz S, Palanizwami M. (2013) Internet of things (IoT): A vision, architectural elements, and future directions, Future Generation Computer Systems, 29(7), 1645-1660, https://doi.org/10.1016/j.future.2013.01.010
• Gülenç İ, Aydın B.G, (2010) Yatırım kararları için bir model önerisi: AHP yöntemi, Öneri, 9(34), 97-107.
• Gündüz M, Daş R. (2017) Nesnelerin interneti: Gelişimi, bileşenleri ve uygulama alanları, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilim Dergisi, 24(2), 327-335, 2018.
• Gür, Ş., Uslu, B., Eren, T., Akça, N., Yılmaz, A., Sönmez, S. Analitik ağ süreci yöntemi kullanılarak hastanelerde ameliyathane performansının değerlendirilmesi, Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3 (3), 10-25.
• Hamurcu M., Eren T. (2019) An application of multi-criteria decision making for the evaluation of alternative monorail routes, Mathematics, 7(1), 1-17.
• Handfield R, Walton S, Sroufe R, Melnyk S. (2002) Applying environmental criteria to supplier assessment: A study in the application of the Analytical Hierarchy Process, European Journal of Operational Research, 141(1), 70-87, https://doi.org/10.1016/S0377-2217(01)00261-2
• Hofmann E, Rüsch M. (2017) Industry 4.0 and the current status as well as future prospects on logistics, Computers in Industry, 89, 23-34, https://doi.org/10.1016/j.compind.2017.04.002
• Kecek G, Yüksel R. (2016) Analitik hiyerarşi süreci (AHP) ve PROMETHEE teknikleriyle akıllı telefon seçimi, Sosyal Bilimler Dergisi, 49, 46-62.
• Kirytopoulos K, Leopoulos V, Voulgaridou D. (2008) Supplier selection in pharmaceutical industry: An analytic network process approach, Benchmarking: An International Journal, 15(4), 494-516, https://doi.org/10.1108/14635770810887267
• Lorcu, F. (2000), Analitik Hiyerarşi Prosesi Tekniği ile Kişisel Bilgisayar Tercihi Konusunda Bir Uygulama, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Manavalan E, Jayakrishna K. (2018) A review of Internet of Things (IoT) embedded sustainable supply chain for industry 4.0 requirements, Computers & Industrial Engineering, 925-953, https://doi.org/10.1016/j.cie.2018.11.030
• Miorandi D, Sicari S, Pellegrini F, Chlamtac I. (2012) Internet of things: Vision, applications and research challenges, Ad Hoc Networks, 10(7), 1497-1516, https://doi.org/10.1016/j.adhoc.2012.02.016
• Mukhopadhyay C, Suryadevara K. (2014) Internet of Things: Challenges and Opportunities, Part of the Smart Sensors, Measurement and Instrumentation book series (SSMI, volume 9), DOI:https://doi.org/10.1007/978-3-319-04223-7_1
• Ömürbek N, Üstündağ S, Helvacıoğlu Ö. (2013) Kuruluş yeri seçiminde analitik hiyerarşi süreci (AHP) kullanımı: Isparta bölgesinde bir uygulama, Yönetim Bilimleri Dergisi, 11(21), 101-116.
• Öner, A. & Ülengin, F. (1995) Silah seçiminde AHP yaklaşımı. Kara Harp Okulu, I. Sistem Mühendisliği ve Savunma Uygulamaları Sempozyumu, Bildiriler-II, 1109-1122.
• Ötleş S., Özyurt V. H. (2016) Endüstri 4.0: Gıda sektörü perspektifi, Dünya Gıda Dergisi, 89-96.
• Peidro, D., Mula, J., Poler, R. & Lario F. C. (2009) Quantitative models for supply chain planning under uncertainty: A review, International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 43(3-4), 400-420, https://doi.org/10.1007/s00170-008-1715-y
• Prause, G. (2015). Sustainable business models and structures for industry 4.0 Journal of Security and Sustainability Issues, 2(5), 1–11, http://dx.doi.org/10.9770/jssi.2015.5.2
• Rübmann M, Lorenz M, Gerbert P, Waldner M, Justus J, Engel P, Harnisch M. (2015) Industry 4.0: The future of productivity and growth in manufacturing industries, Boston Consulting Group, 9(1), 54-89.
• Saaty, T. L. (1990) How To Make A Decision: The Analytic Hierarchy Process, European Journal of Operational Research, 48, 9-26.
• Saaty, T.L., (1999) Fundamentals Of The Analytic Network Process, Proceedings Of Isahp, Kobe, Japan, 48-63.
• Sevinç, A., Eren, T. (2019) Determination of KOSGEB Support Models for Small and Medium Scale Enterprises by Means of Data Envelopment Analysis and Multi Criteria Decision making methods, Processes, 7(3), 130-147, https://doi.org/10.3390/pr7030130
• Sevinç, A., Gür, Ş., Eren, T. (2018) Analysis of the Difficulties of SMEs in Industry 4.0 applications by analytical hierarchy process and analytical network process, Processes, 6(12), 264-280, https://doi.org/10.3390/pr6120264
• Supçiller A, Çapraz O. (2011) AHP-TOPSIS yöntemine dayalı tedarikçi seçimi uygulaması, Ekonometri ve İstatistik, 13, 1–22.
• Timor M. (2011) Analitik Hiyerarşi Prosesi, Türkmen Kitabevi, İstanbul.
• Toker K. (2018) Endüstri 4.0 ve Sürdürülebilirliğe Etkileri, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi
• Uslu, B., Gür, Ş., Eren, T. (2018) Endüstri 4.0 uygulaması için en iyi strateji seçiminin AAS ve TOPSIS yöntemleri ile seçilmesi, Anadolu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi-B Teorik Bilimler, 7(1), 13-28.
• Yan B, Huang G (2009) Supply chain information transmission based on RFID and internet of things, 2009 ISECS International Colloquium on Computing, Communication, Control, and Management, DOI: 10.1109/CCCM.2009.5267755
• Yavaş M, Ersöz T, Kabak M, Ersöz F. (2014) Otomobil seçimine çok kriterli yaklaşım önerisi, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 2(4), 110-118.
• Yıldız, A., Karakoyun, F., Parlak, İ.E. (2018), “Endüstri 4.0 Temelli Dijital Tedarik Zinciri”, Mühendislik Alanında Akademik Araştırmalar, Editör: Salman, S., Gece Kitaplığı, Ankara, 416-426, doi: http://dx.doi.org/10.15295/bmij.v6i4.322
• Wagner T. (2016). Industry 4.0 as enabler for sustainable lifestyles. Unconference 2016–INSIGHTS Workstudio, 4, 1–7.
• Zhao, JinPing, Xiong, JunXing, Peng, Lin, Tu, Haining &Liu Jian Sheng (2009) Research of Modelingthe Evaluation Choice on Materials Suppliers Based on AHP. World Congress on Software Engineering, 416-419, DOI: 10.1109/WCSE.2009.55