ÖZET
Amaç: Bu çalışma ratlarda di (2-etilhekzil) fitalatın (DEHP) karaciğer, böbrek ve uterus dokularında lipid peroksidasyonu ve antioksidan düzeyleri üzerine etkisini irdelemek amacıyla planlandı.
Materyal Metot: Çalışmada 3-4 aylık, 250-300 gr ağırlığında 40 Wistar-Albino dişi rat kullanıldı. Ratlar 5 gruba ayrıldı (1. grup: kontrol, 2. grup: yağ kontrol, 3. grup: 20 mg fitalat, 4. grup: 100 mg fitalat, 5. grup: 500 mg fitalat grubu). Fitalat ve mısır yağı karışımı gastrik gavaj ile verildi. Deneme süresi 14 gün olarak planlandı. Çalışmanın sonunda alınan karaciğer, böbrek ve uterus doku örneklerinde vitamin C, redükte glutatyon (GSH), katalaz (CAT), malondialdehit (MDA) ve total protein düzeyleri ölçüldü.
Bulgular: Karaciğer dokusu C vitamini miktarı tüm gruplarda azaldı (p<0.001). GSH seviyeleri 20 mg ve 100 mg fitalat gruplarında arttı, 500 mg fitalat grubunda azaldı (p<0.05). Total protein miktarı tüm gruplarda azaldı. CAT ve MDA düzeylerinde ise arttı (p<0.05). Böbrek dokusu C vitamini miktarı tüm gruplarda azalırken; GSH, CAT, MDA ve total protein düzeyleri tüm gruplarda arttı (p<0.001). Uterus dokusu C vitamini miktarı tüm gruplarda azaldı (p<0.01). GSH, CAT, MDA ve total protein düzeyleri 100 mg ve 500 mg fitalat gruplarında arttı (p<0.001). Total protein miktarı 20 mg fitalat grubunda azaldı.
Sonuç: Vitamin C, GSH, CAT, MDA ve total protein düzeylerinde gözlenen değişiklikler, oksidatif stres nedeniyle hücrelerde olası hasarın meydana gelmiş olabileceğini göstermektedir. Maruz kaldığımız birçok kimyasalın zararlı etkilerinden korunmak için bu konularda yapılan çalışmaların öne çıkarılması, epidemiyolojik çalışmalarla sonuçların detaylı olarak araştırılması ve sonuçların kamuoyu ile paylaşılması gerekmektedir. Bu sebeple vücutta oksidatif strese neden olabilecek DEHP içeren plastik ürünlerin kullanımından mümkün olduğunca kaçınılmalıdır.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Veterinary Surgery |
Journal Section | Original Research Articles |
Authors | |
Publication Date | December 30, 2022 |
Submission Date | June 22, 2022 |
Published in Issue | Year 2022 Volume: 15 Issue: 3 |
Van Health Sciences Journal (Van Sağlık Bilimleri Dergisi) başlıklı eser bu Creative Commons Atıf-Gayri Ticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.