Catastrophes of the Spirit: Hegel and the Controversy on Anthropocene/Capitalocene

Year 2022, Issue: 15, 27 - 56, 31.05.2022

Toros Güneş Esgün

https://doi.org/10.47124/viraverita.1107733

Cited By: 1

Abstract

In this current geological epoch, entitled as anthropocene (human age) by scientists, when there is no single area where human activities cross over and lay waste left, when natural catasthrophes designate the social life so much so that any period of the world history has seen, a discussion about the relationship between human beings and the nature, especially human beings’ power and precarity in the face of nature, came to the forefront. In the recent climate where the continual verbalization of the possible end of the civilization is at stake, Hegel’s philosophical thought was prominent with respect to his reflections on “the end of history” and the liaison between nature and spirit. In this respect, can we think Hegel’s ideas on “the end” with the notion of anthropocene? How the politics which cultivates the “second nature” as an arena of conflict can be related to the “first nature” after the end of the history? What kind of response Hegel’s philosophical thought offer to the discussion about how to denominate this period? In this article, with respect to these questions, the aim is to discuss anthropocene following Hegel’s works from Jena period till later works, and to question the possibility of thinking “capitalocene” which is emerged because of the criticisms on the denomination of anthropocene as an alternative in Hegelian thought. In this frame, the commentaries of Kojève and Žižek on Hegel will be discussed with one another following two different lines of thoughts as anti-dialectics and dialectics, in order to make claims about a new political way of thinking concerning the calamities gaining inspiration from Hegel.

Keywords

Hegel, anthropocene, capitalocene, th end of the history, the end of the world, spirit-nature relation, dialectics

Tinin Felaketleri: Hegel ve Antroposen/Kapitalosen Tartışmaları

Abstract

İnsan etkinliğinin yerküre üzerinde ayak basmadığı ve tahrip etmediği hiçbir bölgenin kalmadığı, bilim insanlarınca antroposen, (insan çağı) olarak adlandırılan yeni jeolojik çağda, doğal felaketler de tarihin hiçbir döneminde görülmediği kadar toplumsal yaşamı belirlerken, insanın doğa ile ilişkisini, onun karşısındaki kudretini de kırılganlığını da yeniden tartışmalı hale getirdi. Dünyanın sonunun gelme olasılığının sıkça ile getirildiği bu dönemde Hegel’in felsefesi, “tarihin sonu” düşüncesi ve doğa-tin ilişkisi bakımından sıkça ele alındı. Peki Hegel’in sona dair fikirlerini antroposen kavramsallaştırması ile birlikte düşünebilir miyiz? Hegel’de “ikinci doğa”yı ilerleten mücadele alanı olarak politika, tarihin sonundan sonra “birinci doğa” ile nasıl ilişkilenebilir? Hegel’in düşüncesi çağımıza dair adlandırma tartışmalarına nasıl bir yanıt sunabilir? Bu sorular çerçevesinde çalışmada Hegel’in doğa ve tin arasında kurduğu ilişki Jena dönemi yazılarından son dönem eserlerine kadar takip edilerek antroposen üzerinden tartışılacak, aynı zamanda antroposen adlandırmasına yönelik eleştirilerden doğan kapitalosen kavramsallaştırması Hegel ile düşünülmeye çalışılacaktır. Problem bağlamında Kojève ve Žižek’in Hegel yorumları, anti-diyalektik ve diyalektik hat olmak üzere iki ayrı hatta ayrılarak birbirleriyle tartışmaya sokulacak, böylelikle felaketleri mesele eden yeni bir politikanın Hegel’den ilham alabilecek teorik temellerine dair kimi savlar dile getirilecektir.

Keywords

Hegel, antroposen, kapitalosen, tarihin sonu, dünyanın sonu, tin-doğa ilişkisi, diyalektik

References

• Agamben, G. (2012). Açıklık, (çev. Meryem Mine Çilingiroğlu), İstanbul: YKY.
• Butler, J. (2021). “Why read Hegel now?” Crisis&Critique, Volume 8 /Issue 2 içinde, ss.40-55.
• Bonsiepen, W. (2016). Der Begriff Der Negativität In Den Jenaer Schriften Hegels, Hamburg: Felix Meiner Verlag.
• Chakrabarty, D. (2009). “The Climate of History, Four Theses,”, Critical Inquiry, Vol. 35, No. 2 (Winter 2009), içinde, ss. 197-222.
• Chakrabarty, D. (2017). “The Politics of Climate Change Is More Than the Politics of Capitalism”, Theory&Culture and Society, içinde, Vol. 34(2–3), ss. 25–37.
• Crutzen, P. J. (2006). “The ‘Anthropocene’”, Earth System Science in the Anthropocene, (ed. Eckart Ehlers& Thomas Kraft), içinde, ss.13-19, Berlin: Springer Verlag. Çelik, E. E. (2009). “Antroposen ve Posthuman: İnsan Çağında İnsan Sonrası Olmak”, Cogito, sayı 95-96, içinde, ss.145-161.
• Engels, F. (1979). Doğanın Diyalektiği, (çev. Arif Gelen), Ankara: Sol Yayınları.
• Foucault, M. (1990). “Was ist Aufklärung?”, Ethos der Moderne, (ed. Eva Erdman, Rainer Forst, Axel Honneth) içinde, ss.35-54, Frankfurt am Main: Campus Verlag.
• Hamilton, C. (2015). “The Theodicy of ‘Good Anthropocene’”, Environmental Humanities, vol. 7, içinde, ss. 233-238.
• Haraway, J. D. (2016). “Staying with the Trouble Anthropocene, Capitalocene, Chthulucene”, Antropocene or Capitalocene?”, Nature, History and Crisis of Capitalism, ed. Jason W. Moore, içinde, ss. 34-78, Oakland: Kairos Books.
• Hegel, G. W. F. (1970). Vorlesungen über Philosophie der Geschichte, Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag.
• Hegel, G. W. F. (1986a). Enzyklopädie der philosophischen Wissenschaften im Grundrisse II Die Naturphilosophie, Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag.
• Hegel, G. W. F. (1986b). Enzyklopädie der philosophischen Wissenschaften im Grundrisse III Die Philosophie des Geistes, Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag.
• Hegel, G. W. F. (1987). Jenaer Systemwürfe II, Naturphilosophie und Philosophie des Geistes, Hamburg: Felix Meiner Verlag.
• Hegel, G. W. F. (1989a). Phanomenologie des Geistes, Werke 3, Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag.
• Hegel, G. W. F. (1989b). Grundlinien Philosophie des Rechts, Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag.
• Hegel, G. W. F. (2003). Tarihte Akıl, çev. Önay Sözer, İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• Honneth, A. (2015). Tanınma Uğruna Mücadele, çev. Özgür Aktok, İstanbul: İthaki Yayınları.
• Kalifa, D. (2016). “Introduction. Naming the Century: The Nineteenth Century and its ‘Chrononyms‘”, trans. Robin Holding, Revue d’histoire du XIXe siècle, Volume 52, Issue 1, içinde, ss.9-17.
• Koçak, O. (1988). “Yokluğun Payı”, Defter Dergisi, Sayı 6, içinde, ss.45-91.
• Kojève, A. (2001). Hegel Felsefesine Giriş, çev. Selahattin Hilav, İstanbul: YKY.
• Kojève, A. (1980). Introduction to the Reading of Hegel, trans. James, H. Nicholas, Jr., London: Cornell Universty Press.
• Lumbdsen, S. (2018). “Hegel And Pathologized Modernity, Or The End Of Spirit in The Anthropocene”, History and Theory 57, no. 3 içinde, ss. 371-389.
• Menke, C. (2011). “Autonomie und Befreiung”,Paradoxien Autonomie,ed. Thomas Khurana&Chrsitoph Menke, içinde, ss.149-186, Berlin: August Verlag.
• Moore, J. W. (2016). “Introduction, Anthropocene or Capitalocene? Nature, History, and the Crisis of Capitalism”, Antropocene or Capitolocene? Nature, History and crisis of capitalism, ed. Jason W. Moore içinde, ss.1-14., Oakland: Kairos Books, 2016.
• Moore, J. W. (2017a). “Ucuz Doğanın Sonu ya da ‘Çevre’ Hakkında Endişlenmeyi Nasıl Bırakıp Kapitalizmin Krizini Sevmeyi Öğrendim?”, (çev. Ali Alper Alemdar), Link: Moore-Ucuz-Doğanın-Sonu-ya-da-Çevre-Hakkında-Endişelenmeyi-Nasıl-Bırakıp-Kapitalizmin-Krizini-Sevmeyi-Öğrendim-2017.pdf (jasonwmoore.com), Ankara: Ekoloji Kolektifi Derneği. Son erişim: 10.04.2022.
• Moore, J. W. (2017b). “Anthropocenes & The Capitalocene Alternative”,Azimuth V, içinde, ss. 71-79.
• Moore, J. W. (2021). “Çevrecilerin Afyonu? Antroposen Yanılsamaları, Gezegenin İdaresi & Kapitalosen Alternatifi”, çev. Güney Işıkkara&Onur Yılmaz, Abstrakt Dergi içinde, Moore-CEVRECILERIN-AFYONU-Opiates-of-the-Environmentalists-Abstrakt-2021.pdf (jasonwmoore.com) Son erişim: 10.04.2022.
• Pippin, R. (2021). “Actuality of Hegel, Inteview with Robert Pippin”, Frank Rouda&Agon Hamza, Crisis&Critique Volume 8 Issue 2 içinde, ss.442-452.
• Žižek, S. (2019). “Can one be Hegelian today?”, https://thephilosophicalsalon.com/can-one-be-a-hegelian-today/ Son erişim tarihi: 10.04.2022.
• Žižek, S. (2020). “Geleceğe Dair Hegel, Gelecekte Hegel”, https://archeprojesi.com/yazi/gelecege-dair-hegel-gelecekte-hegel, çev. Hüseyin Deniz Özcan, yazının orijinali: https://philosophynow.org/issues/140/Hegel_On_The_Future_Hegel_In_The_Future, 2020, Son erişim tarihi: 10.04.2022.
• Žižek, S. (2021). Ahir Zamanlarda Yaşarken, çev. Erkal Ünal, İstanbul: Metis Yayınları.
• Zwart, H. (2017). “From the Nadir of Negativity towards the Cusp of Reconciliation: A Dialectical (Hegelian-Teilhardian) Assessment of the Anthropocenic Challenge”, Techné: Research in Philosophy and Technology, 21:2–3 (2017): içinde, ss. 1–24.