TÜRKİYE TÜRKÇESİNDE DOLAYLAMALAR ÜZERİNE BİR DENEME

Year 2024, Volume: 4 Issue: 1, 55 - 89, 30.06.2024

Mustafa Levent Yener

Abstract

Bir dilin zenginliği onun adlandırma ve kavramlaştırma gücünde yatar. Söz varlığının beslenmesi ve gelişmesi, dilin ifade gücü kazanması sözlüğe katılacak yeni sözcüklerle mümkün olur. Adlandırma ve kavramlaştırma dendiğinde akla ilk gelen sözcüktür ancak sözcük tanım ve kapsamı açısından geniş bir terimdir. Bir adlandırma yapmak için kimi zaman tek bir sözcük yetmez. Bu gibi durumlarda birden çok sözcükten oluşan birleşimlere başvurulur. Bu tip birimler, tamlamalar şeklinde kurulur. Çoğu zaman bu tamlamalar uzlaşımsallık kazanarak sözlük birimleri haline gelirler. Bunların en yaygın örnekleri birleşik sözcüklerdir. Çok sözcüklü sözlük birimleri birleşik sözcüklerden ibaret değildir. Türkçe dil bilgisi çalışmalarında kalıplaşmış sözler olarak değerlendirilen deyimler, atasözleri, ilişki sözleri, örtmeceler gibi ifadeler, tamlama veya tümce olarak kurularak uzlaşımsallık kazanmış çok sözcüklü sözlük birimleri olarak söz varlığının önemli bir bölümünü oluşturur. Bunlar arasında araştırmalarda ihmal edilen dolaylamalar da bulunur. Tek bir sözcükle karşılanabilecek bir varlık, olay ya da olgunun birden çok sözcükle karşılanması anlamına gelen dolaylamalar, kalıp sözlerle benzer yapıdadır. Tamlama ya da tümce biçiminde kalıplaşmış sözlük birimleri olan dolaylamalar, diğer kalıp sözlerden anlam bilgisi açısından farklılıklar gösterir. En başta şair ve yazarlar tarafından esteki kaygılarla yaratılmış olsalar da dilin çeşitli katmanlarında anlatıma etkileyicilik katmak, adlandırılan şeyi açıklamak, özelliklerini vurgulamak gibi amaçlarla kullanılırlar. Dolaylamalar, bu bakımdan standard dilde, ağızlarda, toplumun genel yaşam tarzından farklı bir yaşam tarzı benimsemiş katmanlarının dili olan argoda ya da meslek guruplarının özel dilleri olarak kabul edebileceğimiz jargonlarda rastlanabilecek sözlük birimleridir. Dolaylamalar, bunun yanında edebî eserlerde, halk edebiyatı ürünlerinde, yazılı ve görsel basında, örtmecelerde sıkça başvurulan bir anlatım biçimidir. Bu çalışmada, çeşitli kaynaklardan derlenen 230 dolaylama yapı, kavram ve dil tabakalaşması açısından incelenerek dolaylamalar hakkında bir sınıflandırma yapılmaya çalışılmıştır.

Keywords

Türkiye Türkçesi, Dolaylama, Perifraz, Kalıp Sözler, Söz varlığı

AN ESSAY ON PERIPHRASIS IN TURKISH

Abstract

The richness of a language lies in its denotation and conceptualizing power. Nurturing and developing the vocabulary and gaining the expressive power of the language are possible with new words added to the dictionary. It is the word that comes to mind first when it comes to denotation and conceptualization, but the word is a broad term in terms of definition and scope. Sometimes a single word is not enough for denotation. In such cases, combinations consisting of more than one word are used. These types of units are established as phrases. Most of the time, these phrases become conventional and become lexical units. The most common examples of these are compound words. Multi-word lexemes are not just compound words. Expressions such as idioms, proverbs, relationship words, and euphemisms, which are considered formulaic expressions in Turkish grammar studies, constitute an important part of the vocabulary as multi-word lexical units that have gained conventionality by being formed as phrases or sentences. These include periphrases that are neglected in research. Periphrases, which mean that an entity, event or phenomenon that can be covered with a single word is covered with more than one word, have a similar structure to formulaic words. Periphrases, which are formulaic lexical units in the form of phrases or sentences, differ from other formulaic words in terms of semantics. Although they were primarily created by poets and writers with aesthetic concerns, they are used in various layers of the language for purposes such as adding impressiveness to the expression, explaining the thing named, and emphasizing its features. In this respect, periphrases are lexical units that can be found in standard languages, dialects, slang which is the language of layers of the society that have adopted a lifestyle different from the general lifestyle, or in jargons that we can consider as the special languages of professional groups. In addition, indirections are a form of expression frequently used in literary works, folk literature products, written and visual media, and euphemisms. In this study, an attempt was made to make a classification about periphrases by examining 230 periphrases compiled from various sources in terms of structure, concept and language stratification.

Keywords

Turkish, Periphrasis, Formulaic Phrases, Vocabulary

References

• Aksan, D. (1999). Anlambilim -Anlam bilim Konuları ve Türkçenin Anlambilimi-. Ankara: Engin Yayınevi.
• Aksan, D. (2017). Dil, Şu Büyülü Düzen... (2. b.). Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Aksoy, Ö. A. (1988a). Atasözleri Sözlüğü (Cilt I). İstanbul: İnkılâp Yayınevi.
• Aktunç, H. (1998). Türkçenin Büyük Argo Sözlüğü. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Ali, S. (2017). Kuyucaklı Yusuf. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Baykurt, F. (2004). Yılanların Öcü. İstanbul: Adam Yayınları.
• Bingölçe, F. (2001). Kadın Argosu Sözlüğü. İstanbul: Metis Yayınları.
• Birsel, S. (2009.). Boğaziçi Şıngır Mıngır. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Bozkurt, B. (2011). Türkiye’de “Milli Şef” Dönemi CHP Politikalarının Eğitim Sistemine Etkileri Üzerine Bir Değerlendirme. Belgi Dergisi, s. 183-204.
• Buğra, T. (1966). Küçük Ağa Ankara'da. İstanbul: Türkiye Yayınevi.
• Buğra, T. (1979). Gençliğim Eyvah. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Bussmann, H. (1996). Routledge Dictionary of Language and Linguistics. (G. Trauth, ve K. Kazzazi, Ed.) London-New York: Routledge.
• Coşar, A. M. (1993). Türkçe İsim Tamlamalarının Tasnifi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), T.C. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Fakültesi Yeni Türk Dili Ana Bilim Dalı, İstanbul.
• Crystal, D. (2008). A Dictionary of Linguistics and Phonetics (6 b.). Chicester, United Kingdom: Blackwell Publishing.
• Çetinkaya, B. (2019). Sıfatlar. A. Akçataş, A. Nazmi, E. Aslan, Ö. Ay, E. Boz, B. Çetinkaya, . . . B. Uysal, ve E. Boz (Dü.) içinde, Türkiye Türkçesi III - Sözcük Türleri (s. 73-107). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Çığıraçan, İ. H. (1945). Hüseyin Rahmi Gürpınar’dan Seçilmiş Parçalar. Hilmi Kitabevi: İstanbul.
• Derleme Sözlüğü (Cilt I-XII). (2009). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı.
• Devellioğlu, F. (1980). Türk Argosu. Ankara: Aydın Kitabevi.
• Eker, S. (2011). Çağdaş Türk Dili (7. b.). Ankara: Grafiker.
• Erdoğan, İ. (2013). Dördüncü Güç Medyadan Beşinci Güç İnternete: Demokratik Bir Dönüşüm mü Yaşanıyor? Selçuk İletişim, 8(1), s. 176-191.
• Erkman-Akerson, F. (2008). Türkçe Örneklerle Dile Genel Bir Bakış (2. b.). İstanbul: Multilingual.
• Frățilă, L. (2011). Words about words. An introduction to English Lexicology. Timișoara, Editura Universității de Vest: Timişoara.
• Göğüş, B., Oğuzkan, F., Önertoy, O., Ünlü, M., ve Koçak, S. (1998). Yazın Terimleri Sözlüğü. Ankara: Dil Derneği Yayınları.
• Gökdayı, H. (2008). Türkçede Kalıp Sözler. Bilig (44), s. 89-110.
• Günay, V. D. (2018). Sözcükbilime Giriş (2. b.). İstanbul: Papatya Yayımcılık.
• Güneri, A. (2023). Tağrık Buğra'nın Romanlarında Söz Varlığı. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), T. C. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü , Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı.
• Güneş, B. (2023). Belagatte Söz ve Sözün Uzatılmasına Dair Terimlerin Türkçe ve Batı Kökenli Denklikleri Üzerine. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 63 (1), s. 1-16.
• Güngör, A. (2006). Tabu-Örtmece (Euphemism) Sözler Üzerine. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (29), s. 69-93.
• İmer, K., Kocaman, A., ve Özsoy, A. S. (2011). Dilbilim Sözlüğü. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
• Karaca, H. (2021). En Az Çaba Yasasının Dil Alanlarında İşleyişi. Turkish Studies - Language, 16(1), s. 359-370. doi:https://dx.doi.org/10.47845/TurkishStudies.49272.
• Kaygılı, O. C. (2003). Akşamcılar. İstanbul: Arma Yayınları.
• Kılıç, Ö. (2006). Kayseri‟de Ticaret Dili. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), T. C. Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Kıran, Z., Kıran, A. E. (2013). Dilbilime Giriş (Dilbilgisinden Dilbilime) (4. b.). Ankara: Seçkin Yayınları.
• Kısakürek, N. F. (2009). Çile. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
• Koç, A. (2010). Hastalık İsimlerinde Örtmece. Türk Dünyası Araştırmaları (118), s. 77-94.
• Korkmaz, Z. (1992). Gramer Terimleri Sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları.
• Köksal, O. (2021). Berlin Duvarı: Fabio Cannavaro. Porsuk Kültür (40), s. 25.
• Mangır Aksu, M. (2009). Osman Cemal Kaygılı'nın Eserlerindeki Sözvarlığı. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), T.C. Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Samsun.
• Oğuz, C. (2018). Türkiye’de Siyasi Liderlere Takılan Lakapların Siyasal İletişim Açısından İncelenmesi. RveS - Research Studies Anatolia Journal, 1(2), s. 84-94.
• Ospanova, G. (2014). Türkiye Türkçesinde Örtmeceler. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), T.C. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Türk Dili Bilim Dalı, Kayseri.
• Özdemir, E. (2000). Erdemin Başı Dil. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Parlakpınar, M. (2023). Sermet Muhtar Alus’ un Onikiler Adlı Romanında Argo Söz Varlığı. Edebi Eleştiri Dergisi, 7(1), s. 73-82.
• Saltık, O. (2018). Kelime Grupları: Ad Tamlaması. O. Saltık, Y. Kocasavaş, S. Tolkun, D. Erenoğlu Ataizi, M. Özkan, ve H. Pilancı (Dü) içinde, Türkçe Cümle Bilgisi I (s. 3-12). Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• Saussure, F. d. (1998). Genel Dilbilim Dersleri. (B. Vardar, Çev.) İstanbul: Multilingual.
• Say, S. (2015). Propaganda İçin Kullanılan Bir Örtmece Olarak Kamu Diplomasisi Kavramı. İnsan&İnsan, 2(4), s. 22-44.
• Shavketovna, Y. A., ve Shavkat qizi, A. U. (2023). Periphrasis and Figurative Words. Best Journal of Innovation in Science, Research and Development, 2(6), s. 123-128.
• Tezcan, M. (2012). Sosyolojiye Giriş. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Uzun, N. E. (2004). Dünya Dillerinden Örnekleriyle Dilbilgisinin Temel Kavramları -Türkçe Üzerine Tartışmalar-. İstanbul: Kitap Matbaası.
• Üstüner, A. (2009). Örtmece Sözlerle İlgili Terimler. Electronic Turkish Studies, 4(8), s. 166-176.
• Vardar, B., Güz, N., Huber, E., Senemoğlu, O., ve Öztokat, E. (2007). Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü (2. b.). (B. Vardar, Dü.) İstanbul: Multilingual.
• Yurtbaşı, M. (1996). Örnekleriyle Deyimler Sözlüğü. Özdemir Yayıncılık: İstanbul.
• Akşam. (2023). "Avrupa Fatihi Galatasaray!" Okan Buruk, Manchester Zaferinden Sonra Konuştu. 10 12, 2023 tarihinde https://www.aksam.com.tr/: https://www.aksam.com.tr/spor/avrupa-fatihi-galatasaray-okan-buruk-manchester-zaferinden-sonra-konustu/haber-1406034 adresinden alındı.
• Aktan, U. (2021). Fenerbahçe'nin Sarı Kanarya Sembolü Nereden Geliyor? 10 13, 2023 tarihinde https://www.goal.com/: https://www.goal.com/tr/haber/fenerbahcenin-sari-kanarya-sembolue-nereden-geliyor/17c7unxgn5xbe12xg5xdtyz0uy adresinden alındı.
• Alkan, S. (2023). Güzel Atlar Ülkesi Kapadokya. 10 12, 2023 tarihinde https://www.hurriyet.com.tr/: https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/serenad-altan/guzel-atlar-ulkesi-kapadokya-42252367 adresinden alındı.
• Anadolu Ajansı. (2013). ''Demir Leydi'' Hayatını Kaybetti. 10 13, 2023 tarihinde https://www.aa.com.tr/: https://www.aa.com.tr/tr/dunya/demir-leydi-hayatini-kaybetti/257480 adresinden alındı.
• Atıcı, S. (2023). Şehzadeler Şehri’nin Şehzadeleri Onarıldı. 10 13, 2023 tarihinde https://www.sabah.com.tr/:https://www.sabah.com.tr/amasya/2023/10/07/sehzadeler-sehrinin-sehzadeleri-onarildi adresinden alındı.
• Aydın, N. (2023). KKTC Başbakanı Üstel: Ana Vatan Türkiye'nin Katkılarıyla Yeni Projeleri de Hayata Geçireceğiz. 10 13, 2023 tarihinde https://www.aa.com.tr/: https://www.aa.com.tr/tr/dunya/kktc-basbakani-ustel-ana-vatan-turkiyenin-katkilariyla-yeni-projeleri-de-hayata-gecirecegiz/2992015 adresinden alındı.
• Babaeski Gündem. (2021). Hoş Geldin “On bir Ayın Sultanı”. 10 14, 2023 tarihinde https://www.babaeskigundem.com/: https://www.babaeskigundem.com/hos-geldin-on-bir-ayin-sultani/ adresinden alındı.
• Beki, A. (2018). Nedir Bu ‘Şeriat Dede’ Lafı Derseniz. 10 13, 2023 tarihinde https://www.karar.com/: https://www.karar.com/yazarlar/akif-beki/nedir-bu-seriat-dede-lafi-derseniz-6957 adresinden alındı.
• BiyografiInfo. (?). Ayşen Gruda Biyografisi. 10 12, 2023 tarihinde https://www.biyografi.info/: https://www.biyografi.info/kisi/aysen-gruda adresinden alındı.
• CNNTürk. (2008). Sırp Kasabından Sağlıklı Yaşam Sırları! 10 13, 2023 tarihinde https://www.cnnturk.com/: https://www.cnnturk.com/dunya/sirp-kasabindan-saglikli-yasam-sirlari adresinden alındı.
• CNNTürk. (2021). Mavi Bereli O Şehit Kızı Artık Komando. 10 13, 2023 tarihinde https://www.cnnturk.com/: https://www.cnnturk.com/turkiye/mavi-bereli-o-sehit-kizi-artik-komando adresinden alındı.
• Cumalı, A. (2001). Netekim Paşa’dan Konser Teklifi. 10 13, 2023 tarihinde https://www.milliyet.com.tr/: https://www.milliyet.com.tr/cadde/netekim-pasa-dan-konser-teklifi-5279065 adresinden alındı.
• Cumhuriyet. (2021). Büyük Kurtarıcı ve Devrimlerin Önderi Atatürk, Ölümünün 83. Yılında Özlemle Anılıyor. 10 13, 2023 tarihinde https://www.cumhuriyet.com.tr/: https://www.cumhuriyet.com.tr/turkiye/buyuk-kurtarici-ve-devrimlerin-onderi-ataturk-olumunun-83-yilinda-ozlemle-aniliyor-1883522 adresinden alındı.
• Cumhuriyet. (2021). Karpatlarn Maradonası Hagi 56 Yaşında. 10 12, 2023 tarihinde Cumhuriyet.com.tr: https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/karpatlarin-maradonasi-hagi-56-yasinda-1811578 adresinden alındı.
• Çakar, E. (2022). Berlin Panteri: Turgay Şeren. 10 12, 2023 tarihinde https://www.aa.com.tr/: https://www.aa.com.tr/tr/spor/berlin-panteri-turgay-seren/2631969 adresinden alındı.
• Çat, Z. M. (2019). Şark Fatihi: Kazım Karabekir. 10 13, 2023 tarihinde https://www.aa.com.tr/: https://www.aa.com.tr/tr/portre/sark-fatihi-kazim-karabekir/1374499 adresinden alındı.
• ÇokOkuyanÇokGezen. (2017). Aşıklar Şehri Paris! 10 12, 2023 tarihinde https://cokokuyancokgezen.com/: https://cokokuyancokgezen.com/asiklar-sehri-paris/ adresinden alındı.
• Dünya. (2018). Türk Müteahhitler "Kara Kıta"yı İnşa Ediyor. 10 13, 2023 tarihinde https://www.dunya.com/: https://www.dunya.com/ekonomi/turk-muteahhitler-kara-kitayi-insa-ediyor-haberi-429733 adresinden alındı.
• Egemenlik. (2022). Yavru Vatanın Pasaportları Türkiye'den. 10 13, 2023 tarihinde https://www.egemenlik.com.tr/: https://www.egemenlik.com.tr/yavru-vatanin-pasaportlari-turkiye-den/7950/ adresinden alındı.
• Ekşi Sözlük. (2004). Memur Kebabı. 10 13, 2023 tarihinde https://eksisozluk1923.com/: https://eksisozluk1923.com/memur-kebabi--902704 adresinden alındı.
• ElazığOnline.com. (2022). 4 Bin Yıllık Tarihiyle Gakgoşlar Diyarı 'Elazığ'. 10 12, 2023 tarihinde https://www.elazigonline.com/: https://www.elazigonline.com/4-bin-yillik-tarihiyle-gakgoslar-diyari-elazig/25681/ adresinden alındı.
• Fanatik. (2020). Beşiktaş'ta Cam Adamın Doğuşu! "Gökhan Zan". 10 13, 2023 tarihinde https://www.fanatik.com.tr/: https://www.fanatik.com.tr/besiktas/besiktasta-cam-adamin-dogusu-gokhan-zan-2135957 adresinden alındı.
• Fayda., M. (1997). Hâlid b. Velîd. TDV İslâm Ansiklopedisi. içinde 12 10., 2023 tarihinde https://islamansiklopedisi.org.tr/halid-b-velid adresinden alındı.
• Fenerbahçe. (2021). Eski Milli Futbolcumuz, Bay Gol Lakaplı Osman Arpacıoğlu’nu Kaybettik. 10 13, 2023 tarihinde https://www.fenerbahce.org/: https://www.fenerbahce.org/haberler/kulup/2021/12/eski-milli-futbolcumuz-bay-gol-lakapli-osman-arpacioglu-nu-kaybettik adresinden alındı.
• FotoMaç. (2023). Kara Kartal’da Çift İdman. 10 12, 2023 tarihinde https://www.fotomac.com.tr/:https://www.fotomac.com.tr/besiktas/2023/10/13/kara-kartalda-cift-idman adresinden alındı.
• Türkiye Gazetesi. (2023). Paşinyan'ın Etnik Temizlik Suçlamasına Rusya'dan Yanıt: Ermenilerin Ayrılması İçin Doğrudan Bir Gerekçe Yok! 10 13, 2023 tarihinde https://www.turkiyegazetesi.com.tr/: https://www.turkiyegazetesi.com.tr/dunya/pasinyanin-etnik-temizlik-suclamasina-rusyadan-yanit-ermenilerin-ayrilmasi-icin-dogrudan-bir-gerekce-yok-993870 adresinden alındı.
• HaberlerCom. (2022). Tarkan Neden Megastar? Tarkan'a Neden Megastar Deniyor? 10 13, 2023 tarihinde https://www.haberler.com/: https://www.haberler.com/haberler/tarkan-neden-megastar-tarkan-a-neden-megastar-14743629-haberi/ adresinden alındı.
• HaberTürk. (2022). İstanbul Boğazı'nın Tarihi Efsaneleri: Golden Horn Haliç'ten Bosphorus'a Kadar! 10 13, 2023 tarihinde https://www.haberturk.com/: https://www.haberturk.com/istanbul-bogazinin-tarihi-efsaneleri-golden-horn-altin-boynuz-halic-ve-bosphorus-hikayesi-nereden-geliyor-3529050 adresinden alındı.
• Hürriyet. (2017). Medeniyetler Beşiği Mezopotamya Sempozyumu. 10 12, 2023 tarihinde https://www.hurriyet.com.tr/: https://www.hurriyet.com.tr/yerel-haberler/sanliurfa/medeniyetler-besigi-mezopotamya-sempozyumu-40670724 adresinden alındı.
• Hürriyet. (2017). Sarı Fırtına Yuvaya Döndü. 10 13, 2023 tarihinde https://www.hurriyet.com.tr/: https://www.hurriyet.com.tr/sari-firtina-yuvaya-dondu-13858575 adresinden alındı.
• Hürriyet. (2019). Taş Bebek’in Dönüşü. https://www.hurriyet.com.tr/: https://www.hurriyet.com.tr/kelebek/keyif/tas-bebekin-donusu-41296752 adresinden alındı.
• Hürriyet. (2020). Hz. Azrail (AS) Kimdir? Ölüm Meleği Hazret-i Azrail'in Görevi Nedir? https://www.hurriyet.com.tr/: https://www.hurriyet.com.tr/ramazan-ozel/hz-azrail-a-s-kimdir-olum-melegi-hazret-i-azrailin-gorevi-nedir-41507059 adresinden alındı.
• Hürriyet. (2022). Minik Serçe. 10 13, 2023 tarihinde https://www.hurriyet.com.tr/: https://www.hurriyet.com.tr/haberleri/minik-serce adresinden alındı. Isparta Belediyesi. (?). Güller Diyarı Isparta’ya Gül Masalı Çok Yakıştı. 10 12, 2023 tarihinde https://isparta.bel.tr/: https://isparta.bel.tr/guller-diyari-ispartaya-gul-masali-cok-yakisti adresinden alındı.
• Karaduman, M. (2021). Vatan Şairi'nin Evi, Öğrenciler ve Turistlerin İlgi Odağı Oluyor. 10 12, 2023 tarihinde https://www.aa.com.tr/: https://www.aa.com.tr/tr/kultur-sanat/vatan-sairinin-evi-ogrenciler-ve-turistlerin-ilgi-odagi-oluyor/2436522 adresinden alındı.
• Karar. (2021). Yılmaz Güney Kimdir? Ne Zaman ve Nasıl Öldü? İşte 'Çirkin Kral'ın Hayatı. 10 13, 2023 tarihinde https://www.karar.com/: https://www.karar.com/karar-biyografi/yilmaz-guney-kimdir-ne-zaman-ve-nasil-oldu-1631792 adresinden alındı.
• Karar. (2023). Beyaz Altın Çöküşte. 10 13, 2023 tarihinde https://www.karar.com/: https://www.karar.com/ekonomi-haberleri/beyaz-altin-cokuste-hem-ekonomi-hem-sektor-diken-ustunde-fiyat-1795961 adresinden alındı.
• Kılıç, Ş. (2020). Türk'ün Ata Sporu Güreş. 10 12, 2023 tarihinde https://turkcetarih.com/: https://turkcetarih.com/tarih/spor-tarihi/turkun-ata-sporu-gures/ adresinden alındı.
• Kubbealtı Lugatı. (2023). Allah. 10 12, 2023 tarihinde http://lugatim.com/: http://lugatim.com/s/Allah adresinden alındı.
• LafSözlük. (2022). Derya Nedir Ne Demektir? İlgili Deyimler Ve Anlamları. 10 12, 2023 tarihinde https://www.lafsozluk.com/: https://www.lafsozluk.com/2012/08/derya-nedir-derya-kuzusu-ne-demektir.html adresinden alındı.
• Meydan, S. (2017). Anafartalar Kahramanı. 10 12, 2023 tarihinde sozcu.com.tr: https://www.sozcu.com.tr/2017/yazarlar/sinan-meydan/anafartalar-kahramani-1971642/ adresinden alındı.
• Milliyet. (?). Rüyada Üç Harfli Görmek Ne Anlama Gelir? 10 13, 2023 tarihinde https://www.milliyet.com.tr/: https://www.milliyet.com.tr/pembenar/ruya-tabirleri/ruyada-uc-harfli-gormek-ne-anlama-gelir-6358937 adresinden alındı.
• Milliyet. (2015). Aptal Kutusu Aptallaştırıyor Mu? 10 14, 2023 tarihinde https://www.milliyet.com.tr/: https://www.milliyet.com.tr/gundem/aptal-kutusu-aptallastiriyor-2158600 adresinden alındı.
• Milliyet. (2021). Yedinci Sanat Nedir? Hangi Sanat Türüne Yedinci Sanat Denir, Neden? 1014 2023 tarihinde https://www.milliyet.com.tr/: https://www.milliyet.com.tr/egitim/yedinci-sanat-nedir-hangi-sanat-turune-yedinci-sanat-denir-neden-6464693 adresinden alındı.
• NTV. (2023). 12 Dev Adam, Olimpiyat Şansını Kaybetti. 10 13, 2023 tarihinde https://www.ntv.com.tr/: https://www.ntv.com.tr/sporskor/son-dakika12-dev-adam-olimpiyat-sansini-kaybetti,gI3qBtHd90WH8Z9pVI5oQg adresinden alındı.
• NTVSpor. (2022). Potanın Perileri 4'te 4 yaptı! 10 12, 2023 tarihinde https://www.ntvspor.net/: https://www.ntvspor.net/basketbol/potanin-perileri-4-te-4-yapti-63839d9866db228e5cb00503 adresinden alındı.
• NTVTarih. (2010). Türkiye'nin Kalbi Ankara. NTV Tarih, s. 3. https://www.wikiwand.com/tr. adresinden alındı.
• PostAktüel. (2020). Dadaşlar Diyarı Erzurum. 10 12, 2023 tarihinde https://www.postaktuel.com/: https://www.postaktuel.com/dadaslar-diyari-erzurum/ adresinden alındı.
• PSY. (2013). Televizyon Gerçekten Sihirli Bir Kutu Mu? 10 13, 2023 tarihinde https://www.psidanismanlik.com/: https://www.psidanismanlik.com/televizyon-gercekten-sihirli-bir-kutu-mu/ adresinden alındı.
• Sabah. (?). Aydın Haberleri. 10 12, 2023 tarihinde https://www.sabah.com.tr/: https://www.sabah.com.tr/aydin adresinden alındı.
• Sabah. (2023). Bacasız Sanayi Nedir? 10 12, 2023 tarihinde https://www.sabah.com.tr/: https://www.sabah.com.tr/egitim/bacasiz-sanayi-nedir-bacasiz-sanayi-olarak-bilinen-sektor-nedir-bu-kullanimda-hangi-soz-sanati-var-e1-6366171 adresinden alındı.
• Sabah. (2023). HDP'li Kemal Bülbül'den Alçak Paylaşım: Bebek Katili Öcalan'a 'Doğum Günü' kutlaması! 10 12, 2023 tarihinde https://www.sabah.com.tr/: https://www.sabah.com.tr/gundem/2023/04/04/hdpli-kemal-bulbulden-alcak-paylasim-bebek-katili-ocalana-dogum-gunu-kutlamasi adresinden alındı.
• Sözcü. (2020). Türkiye’nin Tahıl Ambarı Alarm Veriyor. 10 13, 2023 tarihinde https://www.sozcu.com.tr/: https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/turkiyenin-tahil-ambari-alarm-veriyor-6161196/ adresinden alındı.
• T. C. İzmir Valiliği. (2020). Ege'nin İncisi İzmir. 10 12, 2023 tarihinde http://www.izmir.gov.tr/egenin-incisi-izmir adresinden alındı.
• TamgaTürk. (2022). İmralı Canisi Öcalan, AKP'li Cumhurbaşkanı'nın Başkanlığını Destekledi. 10 12, 2023 tarihinde https://www.tamgaturk.com/: https://www.tamgaturk.com/kurtculer-birbirini-satiyor-seni-baskan-yaptirmayacagiz-lafina-ocalan-siddetli-tepki-gosterdi/43972/ adresinden alındı.
• Tarım Kütüphanesi. (2022). 7 Tepeli Şehir. 10 14, 2023 tarihinde https://tarimkutuphanesi.gen.tr/: https://tarimkutuphanesi.gen.tr/7-tepeli-%C5%9Fehir/ adresinden alındı.
• TDK Sözlükleri. (2020). 10 12, 2023 tarihinde Türk Dil Kurumu: https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı.
• TRTHaber. (2021). Portre: "Bosna Kasabı” Ratko Mladiç kimdir? 10 12, 2023 tarihinde https://www.trthaber.com/: https://www.trthaber.com/haber/dunya/portre-bosna-kasabi-ratko-mladic-kimdir-586997.html adresinden alındı.
• TRTHaber. (2021). Vefatının 46. Yılında "Bayrak Şairi" Arif Nihat Asya. 10 12, 2023 tarihinde https://www.trthaber.com/: https://www.trthaber.com/haber/kultur-sanat/vefatinin-46-yilinda-bayrak-sairi-arif-nihat-asya-544100.html adresinden alındı.
• TRTSpor. (2023). Ay-Yıldızlı Ekip 4. oldu. 10 13, 2023 tarihinde https://www.trtspor.com.tr/: https://www.trtspor.com.tr/haber/diger-sporlar/kis-sporlari/ay-yildizli-ekip-4-oldu-269589.html adresinden alındı.
• Turan, R. (2016). İktidarın Kızıl Sultan Hayranlığı. 10 13, 2023 tarihinde https://www.sozcu.com.tr/: https://www.sozcu.com.tr/2016/yazarlar/rahmi-turan/iktidarin-kizil-sultan-hayranligi-1372935/ adresinden alındı.
• TübitakBilimGenç. (2022). Aslanlar Gerçekten Ormanların Kralı mı? 10 13, 2023 tarihinde https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/: https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/bunlari-biliyor-musunuz/aslanlar-gercekten-ormanlarin-krali-mi adresinden alındı.
• UrfaFanatik. (2023). Şanlıurfa Neden Peygamberler Şehri? 10 13, 2023 tarihinde https://www.urfanatik.com/: https://www.urfanatik.com/haber/16861191/sanliurfa-neden-peygamberler-sehri adresinden alındı.
• Vikipedi. (2023). Ajda Pekkan. 10 13, 2023 tarihinde https://tr.wikipedia.org: https://tr.wikipedia.org/wiki/Ajda_Pekkan adresinden alındı.
• Vikipedi. (2023). Cep Herkülü: Naim Süleymanoğlu. 10 12, 2023 tarihinde https://tr.wikipedia.org/:https://tr.wikipedia.org/wiki/Cep_Herk%C3%BCl%C3%BC:_Naim_S%C3%BCleymano%C4%9Flu adresinden alındı.
• Vikipedi. (2023). Çöl Aslanı Ömer Muhtar. 10 12, 2023 tarihinde https://tr.wikipedia.org/: https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87%C3%B6l_Aslan%C4%B1_%C3%96mer_Muhtar adresinden alındı.
• Vikipedi. (2023). Metin Oktay. 10 13, 2023 tarihinde https://tr.wikipedia.org/: https://tr.wikipedia.org/wiki/Metin_Oktay adresinden alındı.
• Vikipedi. (2023). Rıza Çalımbay. 10 13, 2023 tarihinde https://tr.wikipedia.org/: https://tr.wikipedia.org/wiki/R%C4%B1za_%C3%87al%C4%B1mbay adresinden alındı.
• Vikipedi. (2023, 10 13). Zeki Müren. https://tr.wikipedia.org/: https://tr.wikipedia.org/wiki/Zeki_Müren adresinden alındı.
• Wikipedia. (2023). Türkiye Kadın Millî Voleybol Takımı. 10 12, 2023 tarihinde Wikipedia: https://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkiye_kad%C4%B1n_mill%C3%AE_voleybol_tak%C4%B1m%C4%B1 adresinden alındı.
• Yeni Asır. (2023). Beyaz Cennet Pamukkale'ye Ziyaretçi Akını. 10 13, 2023 tarihinde https://www.yeniasir.com.tr/:https://www.yeniasir.com.tr/ege/denizli/2023/10/12/beyaz-cennet-pamukkaleye-ziyaretci-akini adresinden alındı.
• Yeniçağ. (2020). Bülent Ecevit Kimdir? Karaoğlan Lakabı Nereden Geliyor. 10 13, 2023 tarihinde https://www.yenicaggazetesi.com.tr/: https://www.yenicaggazetesi.com.tr/bulent-ecevit-kimdir-karaoglan-lakabi-nereden-geliyor-313187h.htm adresinden alındı.
• Zubrin, R. (2016). Kızıl Gezegen: Mars'a Neden Gitmeliyiz? 10 13, 2023 tarihinde https://evrimagaci.org/: https://evrimagaci.org/kizil-gezegen-marsa-neden-gitmeliyiz-7661 adresinden alındı.