Soğuk Savaş Sonrası Bosna-Hersek Bağımsızlık Süreci ve Aliya İzzetbegoviç

Year 2016, Volume: 6 Issue: 11, 107 - 129, 01.10.2016

Gül Tuba Dağcı , Adnan Dal

https://doi.org/10.17828/yalovasosbil.286903

Abstract

Yugoslavya Federal Sistemi’nin bozulmaya yüz tutmuş yapısı içerisinde ayrılık sinyalleri veren devletler arasında yer alan Bosna-Hersek ‘in bağımsızlık ilanı ve bu ilan karşısındaki Sırp tutumu, 2. Dünya Savaşı sonrası Avrupa’da en kapsamlı ve bir o kadar da yıkıcı bölgesel bir savaşın çıkmasına neden olmuştur.Savaş, iki kutuplu dünyadan galip çıkan ABD ve Soğuk Savaş sürecinde ekonomik ve kısmen de olsa siyasi birliktelik hedeflerine ulaşan AB ülkelerinin kimlik oluşturma çabaları arasında bölgesel bir hegemonya mücadelesine, yenilenen Rusya ve Asya blokunun dâhil olmasıyla bölgesel olmaktan çıkıp küresel bir mücadele haline dönüşmüştür. Bosna-Hersek halkının hayatta kalma ve varlık mücadelesinin bu küresel hedeflerle karşılaşması, bağımsızlık mücadelesini karmaşık bir hâle sokmuştur. Böyle bir ortamda entelektüel, bilge kişiliğiyle savaşın strateji ve yöntemleri üzerinde ciddi etkiler yaratan Aliya İzzetbegoviç’in incelenmesive savaş sürecindeki rolü, çalışmamızın temel amacıdır.

Keywords

Üçüncü Yol, Doğu-Batı, Soğuk Savaş, Düalizm

References

• ALKAN, Necmettin; (2013), ), ‘’Yugoslavya’nın Dağılması’’, Editörler: GÖKDAĞ, B. A., ve O. Karatay, Balkanlar El Kitabı 2: Çağdaş Balkanlar, 2. Baskı, Akçağ Yayınları, Ankara, s. 33-55.
• ARI, Tayyar (2008), Uluslararası İlişkiler Teorileri: Çatışma, Hegemonya, İşbirliği, 5. Baskı, MKM Yayıncılık, Bursa.
• ARMAOĞLU, Fahir (2012), 20. yy. Siyasi Tarihi: 1914-1995, 18. Baskı, Alkım Yayınevi, İstanbul.
• ATABAY, Mithat (2012), 20. yy’da Türkiye ve Balkanlar: Savaş, Barış, Göç ve Dramın Tarihi, 1. Baskı, Kriter Yayınevi, İstanbul.
• BERGHORN, Detlef; (2013), ‘’Yugoslavya ve Dağılan Yugoslavya’dan Doğan Devletler’’, Çev., Aysun Yavuz, Editör: Derya Tulga, Dünya Tarihi, 5.Baskı, NTV Yayınları, İstanbul, s.416-469.
• CEVİZCİ, Ahmet (2009), Felsefe Tarihi: Thales’ten Baudrillard’a, 1. Baskı, Say Yayınları, İstanbul
• ÇALIŞ, Şaban ve E. Özlük, ‹‘Uluslararası İlişkiler Tarihinin Yapısökümü: İdealizm- Realizm Tartışması’’, s. 225-236, http://www.nuveforum.net/717-uluslararasi iliskiler-bolumu/100890 uluslararasi-iliskiler-tarihinin-yapisokumu- idealizim-realizm-tartismasi/ 10.11.2014.
• DAVUTOĞLU, Ahmet (2009), Stratejik Derinlik: Türkiye’nin Uluslararası Konumu, 36. Baskı, Küre Yayınları, İstanbul.
• ELİAÇIK, R. İhsan (2012), Çağa İz Bırakan Önderler: Aliya İzzetbegoviç, 4. Baskı, İlke Yayıncılık, İstanbul.
• ERALP, Atila (1996), ‘’Uluslararası İlişkiler Disiplininin Oluşumu: İdealizm-Realizm Tartışması’’, Editör: Atila Eralp, Devlet, Sistem ve Kimlik: Uluslararası İlişkilerde Temel Yaklaşımlar, İletişim Yayınları, İstanbul, s. 57-88.
• ERDOĞAN, Koray (2004), ‘’Yugoslavya’nın Dağılma Sürecinde ABD ve Bosna-Hersek Krizi’’, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli..
• HOLBROOKE, Richard; (1999), Bir Savaşı Bitirmek, Çev., Belkıs Çorakçı Dilbudak, 1. Baskı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• İZZETBEGOVİÇ, Aliya; (2003), Kendi Kaleminden Aliya İzzetbegoviç: II. Endülüs Soykırımına Geçit Vermeyen Bilge Adam, Çev., Alev Erkilet, A. Demirhan, H. Öz, Dergah Ofset (Vakit Gazetesi) Yayınları.
• İZZETBEGOVİÇ, Aliya; (2006), Özgürlüğe Kaçışım: Zindandan Notlar, Çev., Hasan Tuncay Başoğlu, 4. Baskı, Klasik Yayınları, İstanbul.
• İZZETBEGOVİÇ, Aliya; (2010), İslam Deklarasyonu, Çev., Rahman Ademi, 4. Baskı, Fide Yayınları, İstanbul.
• İZZETBEGOVİÇ, Aliya; (2012), Doğu Batı Arasında İslam, Çev., Salih Şaban, 4. Baskı, Yarın Yayınları, İstanbul.
• İZZETBEGOVİÇ, Aliya; (2014), İslami Yeniden Doğuşun Sorunları, Çev., Rahman Ademi, 1. Baskı, Fide Yayınları, İstanbul.
• JUDT, Tony; (2009), Savaş Sonrası: 1945 Sonrası Avrupa Tarihi, Çev., Dilek Şendil, 1. Baskı, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• KARAARSLAN, Faruk (2010), ‘’Entelektüel Üzerine Eleştirel Bir Çalışma: Aliya İzzetbegoviç Örneği’’, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• KENAR, Nesrin; (2013), ‘’Bosna-Hersek Savaşı’’, Editörler: GÖKDAĞ, B. A., ve O. Karatay, Balkanlar El Kitabı 2: Çağdaş Balkanlar, 2. Baskı, Akçağ Yayınları, Ankara, s.181-205.
• LAPIDUS, Ira M. (2002), A History of Islamic Societies, Second Edition, Cambridge University Press.
• LATIC, Cemalettin; (2008), ‘’Batı’daki İkbal’’, Bağcılar Belediyesi Uluslararası Aliya İzzetbegoviç Sempozyumu, Editörler: Ömer Hakan Özalp ve K. Gültürk,Kültür Yayınları, İstanbul, s. 61-71.
• ROBERTS, J. M.; (2013), Dünya Tarihi: 18.yy ve Sonrası (2. Cilt), Çev., İdem Erman, T. Akgün, İnkılap Yayınları, İstanbul
• SANDER, Oral (2004), Siyasi Tarih: 1918-1994, 12. Baskı, İmge Kitabevi Yayınları,Ankara.
• SÖNMEZOĞLU, F., H. Güneş, E. Keleşoğlu (2013), Uluslararası İlişkilere Giriş, 1. Baskı, Der Yayınları, İstanbul.
• TEKİN, Cemile (2011), ‘’Bosna-Hersek Kaynaklarına Göre Yugoslavya’nın Dağılmasından Sonra Bosna Hersek Federasyonu’nun Kurulması’’, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,Doktora Tezi, Konya.