İlköğretim Matematik Öğretmeni Adaylarının Seçilen Zekâ ve Mantık Sorularını Çözme Stratejilerinin Belirlenmesi

Year 2021, , 582 - 604, 15.12.2021

Mithat Takunyacı

https://doi.org/10.33711/yyuefd.1029085

Abstract

Soyut bir ders olan matematik; öğrencilere nesneler arasındaki ilişkileri kavrayabilme, soyut düşünebilme, muhakeme edebilme ve bu zihinsel işlevleri uyumlu şekilde bir amaca yönelik olarak kullanabilme yeteneklerini kazandırmayı hedeflemektedir. Öğrencilerin var olan bu yeteneklerinin ortaya çıkması ya da geliştirilmesi zekâ ve mantık soruları/oyunlarıyla sağlanabilir. Çalışmanın amacı, ilköğretim matematik öğretmen adaylarının zekâ ve mantık sorularını çözerken kullandıkları stratejileri belirlemek ve sınıflandırmaktır. Bu amaç doğrultusunda ilköğretim matematik öğretmenliği son sınıfta öğrenim görmekte olan 34 öğretmen adayı ile çalışma yürütülmüştür. Çalışmada belirli bir durum incelendiği için nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması modeli kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak Bulut (2013) tarafından yayınlanan “Eğiten, Düşündüren ve Geliştiren Zekâ Soruları” kitabından çalışmanın amacına uygun 5 adet soru ve bu soruların değerlendirilmesinde Ergün (2018) tarafından geliştirilen “Zekâ Oyunları Dersine Yönelik Öğretmen Görüş Anketi” araştırmacı tarafından çalışmaya uyarlanarak kullanılmıştır. Verilerin analizinde; nitel veri analizi tekniklerinden, betimsel analiz ve içerik analizi kullanılarak yüzde-frekans değerleri hesaplanmış ve yorumlanmıştır. Elde edilen bulgulara göre öğretmen adaylarının zekâ ve mantık sorularını çözerken öğretmen adaylarının en çok denklem kurma stratejisini tercih ettikleri, daha sonrasında deneme-yanılma ve şekil, tablo, resim vb. çizme ve problemi basitleştirme stratejilerini tercih ettikleri bulunmuştur.

Keywords

Zekâ ve mantık soruları, matematik oyunları, matematik öğretimi, Zekâ ve mantık soruları, matematik oyunları, matematik öğretimi

References

• Akay, H. (2006). Problem Kurma Yaklaşımı ile Yapılan Matematik Öğretiminin Öğrencilerin Akademik Başarısı Problem Çözme Becerisi ve Yaratıcılığı Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Alessi, S. M., & Trollip, S. R. (2001). Multimedia for learning methods and development (3rd ed.). Boston, Massachusetts: Allyn & Bacon.
• Altun, M. (2005). İlköğretim ikinci kademede matematik öğretimi (4.Baskı). Bursa: Alfa Basım Yayım.
• Altun, M. (2016). Ortaokullarda (5,6,7 ve 8. Sınıflarda) Matematik Öğretimi. Bursa: Aktüel Yayınları.
• Altun, M., Arslan, Ç. (2006). İlköğretim Öğrencilerinin Problem Çözme Stratejilerini Öğrenmeleri Üzerine Bir Çalışma. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XIX (1), 1-21.
• Arslan, Ç. ve Altun, M. (2007). Learning to solve non-routine mathematical problems. İlköğretim Online, 6(1), 50-61.
• Biddlecomb, B., & Carr, M. (2011). A longitudinal study of the development of mathematics strategies and underlying counting schemes. International Journal of Science and Mathematics Education, 9(1), 1-24.
• Bottino, R. M., Ferlino, L., Ott, M., & Tavella, M. (2007). Developing strategic and reasoning abilities with computer games at primary school level. Computers & Education, 49(4), 1272‐1286. Bulut, Ş. (2013). Eğiten, Düşündüren ve Geliştiren Zekâ Soruları. Liya yayıncılık, İstanbul.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz. Ş. ve Demirel. F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. 17.Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
• Çepni, S. (2009). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş, (Geliştirilmiş 4.Baskı), Trabzon: Pegema Yayıncılık.
• Cevizci, A.B. (2020). Ortaokul Öğrencilerinin Problem Çözme Stratejilerini Kullanma Becerilerine Yönelik Öğretmen Görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Cotic, M., & Zuljan, M. (2009). Problem-based instruction in mathematics and its impact on the cognitive results of the students and on affective-motivational aspects. Educational Studies, 35(3), 297-310.
• Cumming, G. (2014). The New Statistics: Why and How. Psychological Science, 25(1), 7-29.
• CUPM, (2004). Committee on the Undergraduate Program in Mathematics (CUPM): CUPM Curriculum Guide 2004. MAA, Washington, DC. https://www.maa.org/sites/default/files/pdf/CUPM/summary.pdf Erişim tarihi: 07.11.2020.
• Ergün, E. (2018). Zekâ Oyunları Dersine Giren Öğretmenlerin Oyun Tercihleri ve Zekâ Oyunlarının Uygulanabilirliğinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Fan, L. & Zhu, Y. (2006). Representation of problem-solving procedures: A comparative look at China, Singapore, and US mathematics textbooks. Educational Studies in Mathematics an International Journal, 39, 491–501.
• Heppner, P. P., & Krauskopf, C. J. (1987). An information-processing approach to personal problem solving. The Counseling Psychologist, 15(3), 371–447.
• Hayes, J.R. (1989). The complete problem solver (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Intaros, P., Inprasitha, M., & Srisawadi, N. (2014). Students’ Problem-Solving Strategies İn Problem Solving-Mathematics Classroom. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 116(1), 4119-4123.
• Lowrie, T. & Logan, T. (2006). Using spatial skills to interpret maps: Problem solving in realistic contexts. Australian Primary Mathematics Classroom, 12(4), 14–19. Martinez, M. E. (1998). What is Problem Solving? The Phi Delta Kappan, 79(8), 605-609.
• Miles, M. B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook. (2nd Edition). Calif.: SAGE Publications
• National Center for Education Statistics (NCES), (2018). U.S. Department of Education - Institute of Education Sciences, Trends in student performance: International trends in average scores. https://nces.ed.gov/pubs2020/2020009.pdf, Erişim Tarihi: 08.12.2020.
• Nesin, A. (1989). Matematik ve Korku. İstanbul: Amaç Yayıncılık.
• NCTM (2000). Principles and Standards for School Mathematics. Reston, Va. NCTM.
• Pesen, C. ve Odabaş, A. (2000). Matematik Öğretimi. Konya: Mikro Yayınları.
• Piaget, J. (1968). Six Psychological Studies. Anita Tenzer (Trans.), New York: Vintage Books.
• Polya, G. (1973). How to solve it. Princeton, NJ: Princeton University Press.
• Pope, D., Brown, M., & Miles, S. (2015). Overloaded and Underprepared: Strategies for stronger schools and healthy successful kids. San Francisco: Jossey-Bass.
• Reeff, J. P. (1999). New Assessment Tools for Cross-Curricular Competencies in the Domain of Problem-Solving. http://www.ppsw.rug.nl/~peschar/TSE.pdf Erişim tarihi: 11.11.2020.
• Sanders, M. E., (2012). Integrative stem education as best practice. In H. Middleton (Ed.), Explorations of Best Practice in Technology. Design, & Engineering Education. 2, 103-117. Griffith Institute for Educational Research, Queensland, Australia. ISBN 978-1- 921760-95-2.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Shapiro, B. J., & O’ Brien, T. C. (1970). Logical thinking in children ages six through thirteen. Child Development, 41(3), 823–829. https://doi.org/10.2307/1127227
• Stake, R. (1995). The art of case study research. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Stanic, G.M.A., & Kilpatrick, J. (1988). Historical perspectives on problem solving in the mathematics curriculum. In R.I. Charles & E.A. Silver (Eds.), The teaching and assessing of mathematical problem solving (pp. 1-22). Reston, VA: National Council of Teachers of Mathematics.
• Sumarmo, U. (2002). Alternatif Pembelajaran Matematika dalam Menerapkan Kurikulum Berbasis Kompetensi. Makalah pada Seminar Tingkat Nasional FPMIPA UPI.: Tidak Diterbitkan.
• Sweller, J., Clark, R., & Kirschner, P. A. (2010). Teaching general problem-solving skills is not a substitute for, or a viable addition to, teaching mathematics. Notices of the American Mathematical Society, 57, 1303-1304.
• Taşpınar, Z. (2011). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Matematik Dersinde Kullandıkları Problem Çözme Stratejilerinin Belirlenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Tobin, K. G., & Capie, W. (1981). The development and validation of a group test of logical thinking. Educational and Psychological Measurement, 41, 413-423. Tobin, K. G., & Capie, W. (1982). Relationships between formal reasoning ability, locus of control, academic engagement and integrated process skill achievement. Journal of Research in Science Teaching, 19, 113-121.
• Uyar, Z.E. (2019). Ortaokul 7.Sınıf Öğrencilerinin Matematiksel Modellemede Problem Çözme Stratejilerinin İncelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Widdiharto, R. (2004). Model-model Pembelajaran Matematika SMP. Yogyakarta: (PPPG) Matematika.
• Yaman, S. (2005). Fen Bilgisi Öğretiminde Probleme Dayalı Öğrenmenin Mantıksal Düşünme Becerisinin Gelişimine Etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi (TÜFED), 2(1), 56-70.
• Yazgan, Y. ve Arslan, Ç. (2017). Matematiksel sıradışı problem çözme stratejileri ve örnekleri (3. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, A., Baltacı, S., Kurak, Y. ve Güven, B. (2012). Üstün yetenekli ve üstün yetenekli olmayan 8. sınıf öğrencilerinin problem çözme stratejilerini kullanma durumlarının incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 123-143.