BULUT KARAÇURLU SEHEND’İN SOSYO-POLİTİK DÜŞÜNCELERİ ÜZERİNE NOTLAR

Year 2019, Issue: 3, 55 - 69, 30.06.2019

Fikret Süleymanoğlu

Abstract

XX. yüzyılın ortalarında İran’da yaşamış olan Bulut
Karaçurlu Sehend (1926-1979), Azerbaycan Edebiyat tarihine çok yetenekli ve
çilekeş vatanperver şair olarak geçmiştir. Onun tüm hayatı, sanatı ve
sosyo-politik çalışmaları Azerbaycan Türklerinin İran’daki özgürlük hareketiyle
çok sıkı ilişkilidir. Büyük irade ve yüce manevî değerlere sahibi olan Sehend,
şoven şah rejiminin akıl almaz baskı ve cezalarına maruz kalarak iki kez hapse
atıldı. O, fiziksel ve manevî işkencelere rağmen Tebriz’e gidip mahkemece
yasaklanmasına rağmen kendi bakış açısıyla sanat akidesine sadık kalmıştır.
Sehend, Azerbaycan Edebiyatı Muhammet Hüseyin Şehriyar (1906–1988) ile birlikte
İran’da Türk Dilli Edebiyatı’nın gelişmesinde önayak olmuştur. Azerbaycan Türkçesi’ni
şiirde, nesirde ve basında yaygınlaştırmak için somut çalışmalar yapmıştır.
Rejime karşı mücadelede Sehend’in bir vatandaş ve şair olarak kişiliği ve
özverisi genç yazarlar için hep örnek ve ilham kaynağı haline geldi. Sehend’in
solcu olduğu hatta bir süre Azerbaycan Demokrat Fırkası (ADF) gençler teşkilatı
bölge yöneticilerinden biri olarak çalıştığı bilinmektedir. Fakat son zamanlar
da şairin “gizli dinci” olması, hayatının son yıllarında dinî eylemlere
katılmasına dair iddialar ortaya atılmaktadır. Yazımızda bu iddiaların asılsız
olduğu, Sehend’in hayatının sonuna kadar Merkez
Solcu bakış açısına sadık kaldığı belirtilmektedir.

Keywords

Sehend, Güney Azerbaycan, Millî Hükümet, millî haklar uğruna mücadele, enternasyonalist

References

• Azeroğlu, B. (1986). Sehend’in İdeal Dünyası. Edebiyat ve İncesanat Gazetesi, 4 Temmuz. Bakü. Cavanşir, C. (2012). İran İnkılâbına Aldanan Şair: Sehend. Edalet gazetesi, 14-15 Eylül. Bakü. Cenubi Azerbaycan Edebiyatı Antolojisi, Cilt.IV. (1994). Bakü: Elm. Aliyev, R. (1992). Şehriyar’la Buluşmalarım. Şehriyar Gazetesi, 5 Kasım. Bakü. İran Türk Edebiyatı Antolojisi.(2002) Cilt. VI. (Yayına hazırlayan: Dr. Ali Kafkasyalı). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınevi. Meşruteçi, K.S. (1989). Kırlangıç Baharı Bekler. Bakü: Yazıçı. Oktay, E.N. (2009). Eserleri (Yayına hazırlayanlar: İslam Garipli, İlham Garipli), Bakü: Goliot-Gkup. Pişeveri, S.C. (2005). Hatırat (Yayına hazırlayan: Yedulla Kenani). Bakü. Azerbaycan Demokrat Fırkası’nın Yayını Altın Sayfalar. (1946). Tebriz: İlmiye Matbaası Sehend, B.K. (1984). Sazımın sözü (Yayına hazırlayan: Rukiye Kanberkızı). Bakü: Yazıçı. Sehend, B.K. (1984). Seçilmiş Eserleri (Yayına hazırlayan: Rukiye Kanberkızı). Bakü: Şark-Garp. Sehend, B.K. (2010). Divan (Yayına hazırlayan: Eldar Mehemmedzade Sedik). Tebriz: Neşr Exter. Sehend, B.K. (2012). Kardeş Yemini (Yayına hazırlayan: Seyid Muğanlı). Tahran: Neşr Efkar. Sehend, B.K. (2015). Dedemin Kitapı (Yayına hazırlayan: Fikret Süleymanoğlu). Bakü: Nurlar. Süleymanoğlu, F. (2015). Sehend’in “Hatira” Poeması. Filologiya Meseleler Dergisi, №4. s.379-386. Tebrizli, E. (1981). Dil ve Edebiyat. Tahran: İlmiye Matbaası http://azr.baybak.com/il_2007_say_321.azr Güney’de modern ve postmodern edebiyat bütün gücü ile öndedir. https://www.gunaz.tv/az/xeberler/arxiv/guneyde-modern-ve-postmodern-edebiyyat-butun-gucu-ile-ondedir-49497, Erişim 19 Mayıs 2018.Sehend (Bulud Karaçorlu) kimdir? Hayatı ve eserleri. http://www.kimdirhayatieserleri.com/sehend-bulud-karacorlu-kimdir-hayati-ve-eserleri.html, Erişim 19 Mayıs 2018.