Mesleki Açık Öğretim Lisesi Öğrencilerinin Örgün Eğitim Dışında Olma Nedenlerine İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2017, Sayı: 30, 493 - 507, 01.04.2017

Yusuf Sözer

https://doi.org/10.14582/DUZGEF.785

Öz

Bu çalışmanın amacı, mesleki açık öğretim lisesi öğrencilerinin örgün eğitim dışında olma nedenlerine ilişkin görüşlerini değerlendirmektir. Nitel olan bu çalışmanın verileri, Batman ili mesleki açık öğretim liselerinde öğrenim görmekte olan 145 öğrenciye dağıtılan açık uçlu soru formlarıyla toplanmıştır. Verilerin analizi sonucunda, öğrencilerin örgün eğitimden ayrılmalarının; okul kaynaklı sebepleri arasında okulun uzak olması, okulun kötü olması; çevresel sebepleri arasında mecburiyet, arkadaş yönlendirmesi; kişisel sebepleri arasında başarısızlık ve ilgisizlik gerekçeleri ile karşılaşılmıştır. Açıköğretim programına devam etme gerekçeleri arasında ise meslek sahibi olma, kolay olduğunu düşünme, kendini geliştirme ve gerçekleştirme, hem çalışıp hem okuyabilme, eğitimi tamamlama, kendine daha fazla zaman ayırabilme, evliyken okuyabilme imkânları ön plana çıkmıştır. Çalışmada mesleki açık öğretime devam etmenin, örgün eğitim sisteminin tıkanıklıkları için önemli bir alternatif oluşturduğu ancak niteliği ile ilgili sıkıntıların da süregelen bir sorun olduğu özellikle fırsat eşitsizliği mağduru öğrencilerin örgün eğitim bünyesinde eğitimlerine devam edebilmeleri yönündeki tedbirlerin geliştirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mesleki Açık Lise, Açık Öğretim, Örgün, Formel Eğitim

Evaluation of Vocational Open High School Students’ Opinions About The Reasons of Being Out of Formal Education

Öz

The purpose of this study is to evaluate the vocational open high school students’ opinions about the reasons of being out of formal education. The data of this qualitative study, has been collected from 145 open vocational high school pupils in Batman province by open-ended question forms. By the analysis of the data, the reasons of being out of formal education are found as; school based reasons theme including far distance of the school and bad conditions of the school; environmental reasons theme including compulsory and friend orientation; personal reasons theme including failure and indifference. The reasons for attending to open vocational program are having a job, easier way of education, self development and self-actualizing, working and getting education at the same time, getting graduation, having more time for oneself, the opputunity to have education in marriage. The final result of this study is that the oppurtunity to attend to vocational open education is an important alternative for social and personal inequalities in terms of continuity of formal education, however the limitations about open education’s quality is ongoing matter and measures should be improved for keeping the students in formal education particularly who suffer from the inequality of oppurtunity.

Anahtar Kelimeler

Vocational Open Education, Open Education, Formal, Formal Education

Kaynakça

• Adıyaman, Z. (1997). Açık öğretim Lisesi Öğrencilerinin Öğrenimi Terk Etme Nedenleri ve Öneriler. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ortadoğu Üniversitesi, Ankara.
• Akpınar, B. & Özdaş, F. (2013). Lise Disiplin Sorunlarının Cinsiyet Değişkeni Açısından İncelenmesi, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 20-29.
• Aydın, M., Erdoğan, S., Yurdakul, M. & Eker, A. (2013). Sağlık Yüksekokulu ve Sağlık Meslek Lisesi Öğrencilerinin Umutsuzluk Düzeyleri, Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(1), 1-6.
• Binici, H. & Arı, N. (2004). Mesleki ve Teknik Eğitimde Arayışlar, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(3), 383-396.
• Chistle, C.A., Jolivetti, K. & Nelson, M. (2007). School Characteristics Related to High School Dropout Rates. Remedial and Special Education, 28(6), 325-339.
• David, M. & Reid, I. (2007). Social Inequality and Education- Education and Society, (Ed. Barton, L.), USA:New York, Routledge Publication.
• Demir, O. & Duruhan, K. (2015). Psikolojik Danışma ve Rehberlik Programı’nda Örtük Program Algısı (İnönü Üniversitesi Örneği): Bir Durum Çalışması, Journal of Computer and Education Research, 3(6), 32-70.
• Doğan, İ. (2004). Toplum ve Eğitim Sorunları Üzerinde Felsefi ve Sosyolojik Tahliller. Ankara: Pegema Yayıncılık.
• Erden, M. (2001). Öğretmenlik Mesleğine Giriş. İstanbul: Alkım Yay.
• French, D.C. & Conrad, J. (2001). School Dropout as Predicted by Peer Rejection and Antisocial Behavior, Journal of Research on Adolescence, 11(3), 225-244.
• Krippendorff, K. (2011). Agreement and Information in the Reliability of Coding. University of Pennsylvania Scholarly Commons Departmental Papers Communication Methods and Measures, 5(2), 93-112.
• MEB Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğü Döner Sermaye İşletmeleri. (2015). Döner Sermaye İşletmeleri Bulunan Okul Listesi, https://dhgm.meb.gov.tr/www/mill-egitim-bakanligina-bagli-doner-sermaye-isletmeleri- genel-listesi-04012016/icerik/238, [erişim Tarihi: 10/01/2015]. MEB Milli Eğitim
• İstatistikleri 2015/16. (2016). Ortaöğretim Genel Döküm Tablosu
• http://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_03/18024009_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2015_20
• pdf, [erişim tarihi: 14.02.2017].
• Moran, L. & Rumble, G. (Ed.) (2004). Vocational Education and Training Through Open and Distance Learning, London and New York: Routledge Falmer.
• Özkahveci, Ö. & Ulusoy, A. (2002). Mesleki Açık öğretim Programı Ve Kız Meslek Lisesi Öğrencilerinin Başarılarının Karşılaştırılması, Eğitim Bilimleri ve Uygulama Dergisi, 1(1), 67-77.
• Sarıhan, Ş. (2010). Mesleki Açık Öğretim Lisesindeki Öğrenci Hizmetlerinin Etkililiği Konusunda Öğrenci Görüşleri- Ankara Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Soylu, S. (2014). Mesleki Açık Öğretim Lisesi Muhasebe Eğitiminde Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Sönmez, V. (2002). Eğitim Felsefesi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Şentürk, E. (2009). Mesleki Açık Öğretim Lisesi Bilişim Teknolojileri Alanında Verilen Eğitimin Etkililiğine Yönelik Öğrenci Görüşlerinin Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Şimşek, H. (2011). Lise Öğrencilerinde Okulu Bırakma Eğilimi ve Nedenleri, Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(2), 27-47.
• Taş, A., Selvitopu, A., Bora, V. & Demirkaya, Y. (2013). Meslek Lisesi Öğrencilerinin Okul Terk Nedenleri, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 13(3), 1551-1566.
• Taylı, A. (2008). Eğitim Sisteminde Önemli Bir Sorun: Okulu Bırakma, Türk Psikolojik Danısma ve Rehberlik Dergisi, 3(30), 89-101.
• Tezcan, M. (1997). Eğitim Sosyolojisi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• TÜBİTAK (2015). 46. Ortaöğretim Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Rehberi 2015, http://www.tubitak.gov.tr/sites/default/files/2204_proje_kitapcik.pdf, [erişim tarihi: 04.11.2015].
• Wieringen, F. & Atwell, G. (Ed.) (1999). Vocational and Adult Education In Europe. Dordrecht: Kluwer academic publishers.
• Yavuz, H. (2014). Mesleki Açık Öğretim Lisesi Öğrencilerinin Sunulan Hizmetlerin Etkililiği Konusunda Görüşleri ve Motivasyon Düzeyleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fatih Üniversitesi, İstanbul.
• Yıldırım, A. & Şimşek H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. URL-1
• Sözer, Y. (2017). Mesleki Açık Öğretim Lisesi Öğrencilerinin Örgün Eğitim Dışında Olma Nedenlerine İlişkin
• Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 493-507.