Tarihi Coğrafya Açısından XVI. Yüzyıl’da Konya Şehri ve Şehirsel Fonksiyonları
Yıl 2022,
Cilt: 3 Sayı: 3, 319 - 333, 30.09.2022
Bayram Tuncer
,
Leyla Şafak
Öz
Coğrafi mekân üzerinde kurulan şehir, mevcut fonksiyonlarıyla tarihsel süreç içerisinde bir anlam ve önem kazanır. Bulunduğu tarihsel dönemin şehir üzerine yaptığı yansımaların analiz edilerek yorumlanması büyük önem arz etmektedir. Şehrin bulunduğu döneme ait özelliklerinin analiz edilmesi ve şehirsel fonksiyonlarının zaman-mekân bağlamında değerlendirilmesi tarihi coğrafyanın inceleme alanına girmektedir. Bu çalışmanın amacı; XVI. yüzyıl Konya örnekleminde Konya’nın şehirsel görünümü ve şehirsel fonksiyonlarının tarihi coğrafya açısından değerlendirilmesidir. Çalışma konusunun dayandığı temel kaynak Hicri 978-989 / 1570-1582 yıllarına ait 2 numaralı Konya Şer’iye Sicili’dir. Şer’iye Sicili dışında Konya şehrinin XVI. yüzyıl için tarihi coğrafya konuları üzerine geniş bir literatür çalışması yapılarak, Konya şehrinin içinde yer aldığı monografik çalışmaların derlenmesi ve değerlendirilmesi yapılmıştır.
Kaynakça
- 2 Numaralı Konya Şer’iye Sicili (978-989 / 1570-1582).
- Bahar, H. (2015). Eskiçağ’da Konya”, Şehirlerin Sevdalısı İbrahim Hakkı Konyalı Armağanı. Konya: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Yayınları-7.
- Barkan, L. Ö. (1963). Osmanlı İmparatorluğu’nda İmâret Sitelerinin Kuruluş ve İşleyiş Tarzına Ait Araştırmalar, İ.Ü. İktisad Fakültesi Mecmuası, 23 (1-2). 239-296.
- Bayartan, M. (2003). XIX. Yüzyılda Kütahya’nın Tarihi Coğrafyası. (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Bayartan, M. (2005). Tarihi Coğrafya Çalışmaları Açısından Şehir ve Osmanlı Şehri. Coğrafya Dergisi, 13, 85-92.
- Baykara, T. (2002). Konya. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Çaycı, A. (2016). Osmanlı Seyyahlarının İzlenimleriyle Konya ve Çevresi, Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 21, 115-146.
Çaycı, A. (2016). Seyahatnamelerde Konya, Konya: Konya Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları.
- Darkot, B. (1993). Konya, MEB İslam Ansiklopedisi, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
- Ergenç, Ö. (2016). XVI. Yüzyılda Ankara ve Konya. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
- Faroqhı, S. (1977). Anadolu İskânı ile Terkedilmiş Köyler Sorunu‛ ODTÜ Türkiye’de Toplumsal Bilim Araştırmalarında Yaklaşım ve Yöntemler Semineri 17-19 Aralık Ankara 1976: 293-302.
- Faroqhı, S. (1979-1980). Taxation And Urban Activities İn Sixteenth-Century Anatolia‛. International Journal Of Turkish Studies, I (1). 19-53.
- Faroqhi, S. (2006a). Onaltıncı Yüzyıl Boyunca Anadolu ve Balkanlarda Kırsal Toplum I‛, (Çev. Emine Sonnur Özcan). Osmanlı Şehirleri ve Kırsal Hayatı, Ankara: Doğubatı Yayınları.
- Faroqhı, S. (2006b). Balkan Panayırlarının Eski Tarihi‛, Osmanlı Şehirleri ve Kırsal Hayatı, (Çev. Emine Sonnur Özcan), Ankara: Doğubatı Yayınları.
- Faroqhı, S. (1995). Hacılar ve Sultanlar (1517-1638). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
- Faroqhı, S. (2004). Osmanlı’da Kentler ve Kentliler, (Çev. Neyyir Kalaycıoğlu), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
- Gümüşçü, O. (2001). XVI. Yüzyıl Larende (Karaman) Kazasında Yerleşme ve Nüfus, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
- İnalcık, H. (2003). Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ (1300-1600), (Çev. Ruşen Sezer), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- İnalcık, H. (2000). Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi, I, (Çev. Halil Berktay), İstanbul: Eren Yayınları.
- Karpuz, H. (2004). Anadolu Selçuklu Mimarisi. Konya: Selçuk Üniversitesi Yaşatma ve Geliştirme Vakfı Yayınları.
- Konyalı, İ. H. (2007). Konya Tarihi. Konya: Memleket Gazetesi Yayınları.
- Kuban, D. (1968). Anadolu-Türk Şehri Tarihî Gelişmesi Sosyal ve Fizikî Özellikleri Üzerinde Bazı Gelişmeler. İstanbul: Vakıflar Dergisi. 7, 53-73.
- Kuban, D. (1968). Anadolu-Türk Şehri Tarihî Gelişmesi Sosyal ve Fizikî Özellikleri Üzerinde Bazı Gelişmeler, Vakıflar Dergisi, 7, 53-73.
- Küçükdağ, Y., Arabacı, C. & Yenice, M. S. (2020). Tarihî Süreç İçinde Konya Şehrinin Fiziki Gelişimi. Karatay Sosyal Araştırmalar Dergisi, (5), 1-38.
- Muşmal, H. (2000). XVII. Yüzyılın İlk Yarısında Konya’da Sosyal ve Ekonomik Hayat (1640-1650). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Önge, M. (2011). Conservaton of Cultural Heritage on Alaeddin Hill in Konya from the 19th Century to Present Day, (Yayınlanmamış doktora tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Önge, M. (2018). Tarihsel Süreçte Konya Kent Morfolojisinin Gelişimi, “DeğişKent” Değişen Kent, Mekân ve Biçim Türkiye Kentsel Morfoloji Araştırma Ağı II. Kentsel Morfoloji Sempozyumu. 455-468.
- Şafak, L. (2019). 2 Numaralı Konya Şer’iye Sicili (978-989 / 1570-1582) Değerlendirme ve Transkripsiyon. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Quarter, D. (2008). Anadolu’da Osmanlı Reformu ve Tarım 1876-1908, (Çev. Nilay Özok Gündoğan vd.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
- Yıldırım, M. (1999). Konya’da Erken Dönem Türk İslam Eserlerinden Örnekler, S.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi. 9, 266-267.
- Yörük, D. (2017). XVI. Yüzyılda Konya Şehir Ekonomisi, S.Ü. Türkiyât Araştırmaları Dergisi, 42, 353-379.